Alþýðublaðið - 06.05.1950, Blaðsíða 4

4
ALÞÝÐURLAÐIÐ
Laugardagur G. maí 1350.
Útgefandi: AlþýSuflokkurinn.
Ritstjóri: Síefán Pjetursson.
Fréttastjóri: Benedikt Gröndal.
Þingíréítir: Helgi Sæmundsson.
Eitstjarnarsímar: 4901, 4902.
Auglýsingar: Emilía Möller,
Auglýsingasími: 490G.
Afgreiðslusími: 4900. T
Að'setur: Aiþýðuliúsið.
AlþýðuprentsmiSjan h.f,
Efnáfr Frasniékn-
arflollsiis.
HVER minnist ekki enn
hinna róttæku slagorða Fram-
sóknarflokksins og hinna
rauðu áskorana í Tímanum í
kosningabaráttunni síðast lið-
ið haust? Að vísu hafði Fram-
sóknarfibkkurinn rofið stjórn-
arsamstarfið við hina lýðræð-
isflokkana af því, að. hann fékk
því ekki ráðið fyrir Alþýðu-
flokknum, að gengi krónunnar
yrði lækkað strax í fyrrasum-
ar að þjóðinni fornspurðri. En
sú gengislækkun átti svo sem
ekki að þýða neina skerðingu
á kjörum alþýðunnar. Nei,
öðru. nær; hún átti bara að
koma í staðinn fyrir styrkinn
til sjávarútvegsins og niður-
greiðslurnar á verðlaginu inn-
anlands; og því yrðu vitanlega
allar dýrtíðarálögur úr gildi
felldar strax og gengi krón-
unnar hefði verið lækkao!
Og hvað vildi Alþýðiiflokkur-
inn yfirleitt vera að derra sig'
á móti gepgislækkun, Aiþýðu-
flokkurinn, sem hefði svikið
alþýpuna og gengið j. þjónustu
íhaidsins? Það væri ekki hann,
heldur Framsóknarflokkurinn,
sem væri hinn sanni alþýðu-
flokkur og berðist gegn íhald-
inu, enda væri stefna Fram-
sóknarflokksins í höfuðatrið-
um alveg sú' sama og stefna
alþýðuflokkanna í Danmörku,
Noregi og á Englandi! Og ef
einhver skyldi efast um þetta,
þá þurfti hann ekkí annað en
að líta í Tímann, þar sem
prentað var með flannastórum
rauðum bókstöfum yfir þverar
síður, að nú skyldu menn gera
upp við íhaldið og þjón bess, Al-
þýðuflokkinn, með því að
kjósa Framsóknarflokkinn! Og
Rannveig sagði: „Ég lýsi stríði
á hendur allri fjárplógsstarf-
semi!“
Þessi bægslagangur, þessi
rótttæku slagorð og þessar
rauðu yfirprentanir í Tíman-
um færðu Framsóknarflokkn-
um hátt á þriðja þústmd ný
atkvæði í kosningunum og
þrjú ný þingsæti, þar á með-
al eitt fyrir Rannveigu Og nú
geta menn séð árangurinn:
Framsóknarflokkurinn hefur
myndað stjórn með íhaldinu,
samið frið við alla fjárplógs-
starfsemi, fellt gengi krón-
unnar um 42,6%, hækkað þar
með allar innfluttar nauðsynj-
ar almennings um allt. að
73,4% og framlengt gömlu
dýrtíðarálögurnar ofan á allt
annað! Að sjálfsögðu hefur
Tíminn átt- erfitt með það, að
halda, samtímis þessu, áfram
að brígzla Alþýðuflokknum
um þjónkun við íhaldið; en í
þess stað sakar hann Alþýðu-
flokkinn nú um þjónkun við
kommúnista!
Þó að leitað væri með log-
andi ljósi í allri stjórnmála-
sögu þjóðarinnar á þessari öld,
eða síðan flokkar tóku að
myndast hér, mun ekki finn-
GirSingÍB hjá stjórnarráoshúsmii. — Timburhus-
in við Suðurlahdsbraut. -— Bústaðavegsliusiö. -—
Góð bók. — lúistmálarar, sem ekki var boðið.
ast þess eitt einasta dæmi, að
nokkur flokkur hafi nokkru
sinni leikið svo fyrirlitlegan
loddaraleik frammi fyrir þjóð
inni fyrir kosningar og svikið
kjósendur sína svo blygðun-
ar laust eftir þær. Af öliu þyí,
sem Framsóknarflokkurinn
lof^ði fyrir kosningarnar síö-
ast liðið haust, stendur nú ekki
steinn yfir steini. Allt hefur
. verið svikið. í staðinn fyrir bar
áttuna gegn íhaldinu, sem
Framsóknarflokkurinn einn
þóttist heyja, er nú komin
stiórnarflatsæng þeirra Her-
manns Jónassonar og Ólafs
Thors. í staðinn fyrir stríðið
gegn allri fjárplógsstarfsemi,
sem Rannveig lýsti yfir, er nú
komin samábyrgð Framsókn-
srflokksins og Sjálfstæðis-
ilokksins á öllu svínaríi brask-
aralýðsins í landinu. í staðinn
í'yrir gengislækkunina, sem
enga skerðingu átti að hafa í
íör með sér á kj.örum verka-
iýðsins og alþýðunnar í land-
inu, er komin gengislækkun,
sem leitt hefur nýtt, ægilegt
dýrtíðarflóð yfir þjóðina og
skert kjör alls almennings
freklegar en nokkru sinni hef-
ur gert verið með nokkrum
stjórnarráðstöfúnum. Og.í stað
þess að fella úr gildi h'inár
gömlu dýrtíðarálögur, svo s°m
lofað var að gera um leið og
gengi krónunnar yrði lækkað,
bafa þær verið framlengdar!
En það er engu líkara en að
Tíminn sé bara hreýkinn af
þessum afrekmm! Og sjólfsagt
uha Framsóknarhöfðingjarnir
nú allvel hag sínum í félags-
skapnum við Ólaf Thors og
STRÆTISVAGNAR REYKJA-
VÍKUR voru til umræðu á
bæjarstjórnarfundi í fyrra-
dag, er annar bæjarfulltrúi
Alþýðuflokksins, Magnús Ást
marsson, flutti tillögu þess
efnis,. ai? athugaðir skuli
mögúleikar á því að nota raf-
knúna strætisvagna hér í bæ.
Það er fullt tilefni til um-
ræðna um þetta íyrirtæki, sem
þúsundir bæjarbúa hafa dag-
leg viðskipti við, og setur
verulegan svip á bæinn, og
sízt vanþörf nýrra hugmynda
um starfsemi þeirra.
ÞVÍ MIÐUR verður að segja,
að sú þjónusta, sem strætis-
vagnarnir veita, sé hvergi
nærri viðunandi. Er þar fyrst
og fremst um að kenna léleg-
um vagnakosti. Sú leið hefui
verið valin, jafnvel þau árin,
sem nóg var til af gjaldeyri,
að yfirbyggja strætisvagnana
hér innan lands. Hafa fram-
farir verið hægar en örugg-
ar í þessari iðngrein, jafn-
fram því, sem betri vagnar
eru keyptir. Nýjustu vagn-
arnir eru snotrir og þægileg-
ir og mikil framför, ef mið-
að er við þá elztu, sem enn
eru notaðir. Hér er þó margt
ólært, og þarf að leggja alla
áherzlu á að gera þægindi
farþega sem mest, miða vagn
ana við að sem flestir fái
sæti, og loks að fá nægilega
sterka vagna^ sem ekki rykkj
ast fram og aftur, hvað lítið
sem á þá reynir.
EITT ÞAÐ, sem mestum erfið-
leikum veldur í rekstri stræt
isvagnanna er, að bifreiða-
kostur fyrirtækisins er ótrú-
legt samsafn af alls konar
aðra forsprakka íhaldsins hér
í Reykjavík. En. hyað skyldu
binir óbreyt'tu Framsóknar-
menn úti um bæí og byggðir
Íándsins segja? Hvort skyldi
þetta vera það, sem þeir væntu
sér eftir • hin róttæku slagorð
Framsóknarflokksins og rauðu
upphrópanir Tímans fyrir
kosningarnar síðast liðið
haust? Hvort. skyldu þeir nú
ekki hafa fengið þann lærdóm,
sem nægi beim til þess, að
gera upp við þennan siospillta
loddaraflokk, sem svo sví-
virðiiega hefur blekkt þá og
svikið?
Uefndarálifi, sem
fpdfsf í fliim
viiir á a!þiei§i
NEFNDARÁLIT EITT,
sem Gunnar Thoroddsen borg-
arstjóri átti að semja og hafa
framsögu um, hefur týnzt k
dularfullan hátt á alþingi, og
hefur þetta orðið til þess, að
tveir aðrir þingmenn hafa orð
ið' að hlaupa í skarðið og^emja
sitt eigið álit til þess að vekja
málið til lífslns á ný.
Málið er frumvarp um örygg
isráðstafanir á vinnustöðvum,
og var það afgreitt í iðnaðar-
nefnd 23. marz sl. og var nefnd
in samþykk frumvarpinu.
Gunnar Thoroddsen var kjör-
inn framsögumaður. Nú • eru
liðnar fimm vikur, en nefndar
álitið hefur ekki sézt og málicj
ekki komið á dagskrá enn.
tegundum frá tveim heims-
álfum og mörgum löndum.
Erfiðleikar á bílakaupum
eftir styrjöldina eiga vissu-
lega sinn þátt í þessu, en hér
þarf að verða á gerbreyting.
Strætisvagnarnir verða að
velja sér eina gerð bifreiða
og kaupa síðan ekki aörar.
Það mundi stórbæta viðhald.
og draga úr kostnaði við það.
ÞÁ MUN MÖRGUM hafa
komið það spánskt fyrir sjón
ir, að sjá það í blöðunum í
gær, að í vetrarkuldum þarf
að hafa vélar strætisvagn-
anna í gangi allar nætur, —
ella kæmust þeir varla af
stað á morgnana. Hér er um
að kenna frámuna lélegum
húsakosti, og er hann að því
er virðist vart eins afsakan-
Iegur og fjöldi bifreiðateg- |
undanna. Undanfarin ár héf-
ur verið hægt að fá kevpt hér
á landi allvönduð flugskýli
og virðist svo sem eitt slíkt
hefði verið tilvalin bækistöð
fyrir strætisvagnana. Skýli,
sem eru nógu góð fyrir flug
vélar og duga sem síldarverk
smiðjuhús, hljóta að vera
nægilega vönduð fyrir stiæt-
isvagna. Ef nokkurt skýli er
enn fáanlegt, ætti þetta mál
að athugast, en sennilega er
það orð.'ð of seint.
TILLAGA Magnúsar Ástmars-
sonar um rafknúna strætis-
vegna er mjög athyglisverð.
Slíkir vagnar ryðja sér mjög
til rúms nm allan heim, enda
þykja þe!r hentugir og þægi-
legir. Eru þetta ekki spor-
vagnar eins og margir virð-
ast halda, heldur venjulegir
fjórhjóla vagnar á gúmmí-
EFTíft AÐ gii'ðingin Ilverf- j
isgöiumegin við Stjóniarráðið
hafði fallið niður í vondu Veðri
í veíur, lagði ég til að hún yrði
ekki encíurreist í söniu myncí
aftur, því að í raun og veru
hefði hún alltaf verið hmn
Iivíta húsi við Lækjartorg t>l
skammar. Réttara Iiefði verið
að setja upp girðingu meðfram
Hvérfisgötu á borð við þá, sem
er úm blettinn við Bankasíræíi
og Lækjartorg.
EN NÚ VIRÐIST MÉR að
verið sé að braska við að setja
niður tréstólpa með það fyrir
augum að negla afiur bárujárn
á þá svo að girðingin verði eins
og bún var. Ekki er smeltkvís-
inni fyrir að fara, og elcki trúi
ég því að hér ráði sparnaðar-
viðleitni hinnar nýju ríkisstjórn
ar. Það hefði að minnsta kosti
ekki orðið mjög dýrt að setja
Nú hafa þeir Emil Jónsson
og Sigurður Guðnason skilað
sínu áliti og leggjá þeir til, að
frumvarpið verði samþykkt ó-
breytt.
hjólbörðum, sem hafa raf-
magnshreyfil í stað benzín-
hreýfils. Taka vagnarnir raf-
magn ú.r Strengjum yfir göt-
. -unni, en geta þó hreyft sig
um götuna svö til eins mikið
og venjulegir vagnar. Raf-
magnsvírarnir eru fyrirferð-
arlitlir og hafa ekki þótt til-
takanlegt götulýti erlendis.
RAFMAGNSVAGNAR ættu að
verða töluvert ódýrari í
rekstri en benzínvagnar, og
vissulega mundi sparast mik
ill gjaldeyrir. Ekki er þó
Ijóst, hvort hægt væri að yf-
irbyggja vagnana hér heima,
svo að sennilega yrði stofn-
kostnaður í gjaldeyri meiri
en hjá gömlu vögnunum, en
það mundi fljótt vinnast upp
í benzínsparnaði. Rafmagns-
vagnar eru hljóðir mjög í
umferð og gangur þeirra
„mjúkur“, og þeir yrðu laus-
ir við rykkina, sem mjög
einkenna strætisvagnaferðir
hér í Reykjavík.
MAGNÚS ÁSTMARSSON
miðar þessa hugmynd sína
við það, að slíkir vagnar
geti, ef rannsókn kunnáttu-
manna mælir með notkun
þeirra, kómið til sögunnar
um það leyti, sem nýja Sogs-
virkjunin verður tilbúin, og
nóg' rafmagn verður á boð-
stólum. Tillaga Magnúsar var
einróma samþykkt í bæjar-
stjórn, og er það ánægjuleg
afgreiðsla, en óneitanlega ó-
venjuleg um tillögu, sem full
trúi andstöðuflokks ber
fram. Þetta er bezta sönnun
þess, að um athyglisvert mál
er að ræða.
upp fallegri girðingu þarna eins
og hún er annars stað'ar um
blettinn. En um þetta þýðir víst
ekki ácS tala. Það eru aðrir en
ég, sem ráða. Annars hefði Fegr
unarfélagið . vel getað látið til
sín heyra í þessu éfhi á æðri
síöðum.
ENN RÍSA' timburhúsin við
Herskólakamp.. Og þau eru af
ýmsum gerðum og helclur skot-
hend þarna í holtinu. Þarna er
í raun og veru að myndazt mik-
il byggð fyrir utan öll lög og
allan rétt. En hvað er hægt að
segja við því? Einhvers staðar
verða húsnæðisleysingjarnir að
vera og það er meira að segja
lofsvert hve duglegír þeir eru
að koma þes\n smáhúsum upp.
MARGIR. ERU KALLAÐIR,
en fáir verða útvaldir. Eitt þús-
und fjölskyldur sækja urn Bú-
staðavegshúsin. Þetta sýnir
vandræðin hjá fólki og ætti að
vera hvatning ti.1 áframhaldandi
bygginga, hvort sem það verður
eða ekki. IJíklegt er ef að vanda
lætur, að miliil óánægja verði
með úthluíun íbúðanna, en við
han averður að fara eftir því
fyrst og fremst hvernig húsnæði
fólksins er, og hver ómegðin er
hjá umsækjendunum.
ÞAÐ EE EKKI fengur að öíl-
um bókum, sem koma út, en
mér þykir fengur að bókinni
„Brautryðjendur", en í henni
eru ævisögur Páls Melsted,
Tryggva Gunnarssonar og Jóns
Ólafssonar. Allar eru þessar
sjálfsævisögur hinar skemmti-
legustu og fullar af fróðleik um
marga hluti. Þær gefa okkur
glöggð hugmynd um tímann
næstan á undan okkar tíma. Og
við höfum sannarlega gott af
því að kynnast honum nánai'.
EINN HINNA ELDRI list-
málara okkar hringdi til mín í
gær og sagði að það væri ekki
rétt af mér að ásaka þá fyrir að
hafa ekki tekið þátt í sýning-
unni í ■ þjóðminjasafnshúsinu.
„Okkur var ekki boðin þátt-
taka. Og hvernig áttum við þá
að geta verið með??“ — Þetta
kom mér á óvart, því að ég
vissi ekki betur en að þeim
hefði öllum verið boðin þátt-
íaka.
Hannes á horninú.
BÆJARSTJÓRN samþykkti
í gær áskorun á alþingi að sam-
þykkja framkomna þingsálykt-
unartillögu 12 þingmanna um
að hefja framkvæmdir við
Austurveg um þréngsli á þessu
sumri. Byggir bæjarstjórn á-
lyktun sína einkum á tvennu:
í fyrsta lagi þeirri samgöngit-
bót, er af vegarlagningunni
myndi leiða og í öðru lagi muni
með þessum framkvæmdum að
verulegu levti bætt úr þeim
atvinnuskorti, sem nú er hjá
vörubifreiðastjórum í bænum.