Alþýðublaðið - 25.08.1950, Blaðsíða 7

Föstudagur 25. ágúst 1950.
ALÞÝÐUBLAÐIÖ
T
Farfuglar og ferðamenn!
Um næstu helgi verður far-
ið í Þjórsárdal. Á laugardag ek
tð að Stöng og gist í Gjánni. Á
sunnudag verður gengið upp
að Háafossi og hann skoðaður.
í heimleiðinni verður komið að
Hjálparfossi og öðrum merk-
um stöðum í dalnum.
Upplýsingar á Stefáns Kaffi
Bergstaðastræti 7 kl. 9—10 í
kvöld.
Minnlogarorð
Enn á sfúfumim
Framhald af 3. síðu.
þekktum aðferðum hér á landi.
Én Bjarni Þórðarson varð ekki
formaður verkalýðsfélagsins
aftur.
Þegar kommúnistarnir á Ak-
ureyri voru að kúga Lorenz'
Halldórsson til þess að bregðast
félögum sínum sunnan lands og
vestan, voru tveir ferðalangar
staddir á Akureyri. Þessir ferða
menn voru þeir Lúðvík Jósefs-
son, útgerðarmaður á Norð-
firði, og Bjarni Þórðarson, fyrr
verandi formaður. Var eitt-
hvert samband á rnilli komu
þessara heiðursmanna til Akur-
eyrar og samningsrofa þeirra
Tryggva 'Helgasonsr óg Lorenz
Halldórssoiiar? Ef til vill leiðir
tíminn í ljós svarið við þeirri
spurningu, þótt síðar verði; en
við, sem förum með máléfni
verkalýðsins á viðsjárverðum
tímum, höíum öðrum hnöppum
að hneppa en þeim, að jagast
við Bjarna Þórðarson og hans
líka. Verkalýðurinn mun svara
honum og öðrum atvinnurek-
endum og aftaníossum þeirra á
sínum tíma.
Sæmandur Ólafsson.
Smurf brauð
og snlfiur.
Til í búðinni allan dag-
inn. — Komið og veljið
eða símið.
Síld & Fiskur.
HANN ANDAÐIST að elli-
heimilinu Grund 20. þ. m.,
tæpra 89 ára að aldri.
Hann var fæddur 7. október
1861 að Gröf í Skilmanna-
hreppi í Borgarfjarðarsýslu, en
ungur fluttist hann með for-
eldrum sínum, Halldóri Ólafs-
syni og Gróu Sigurðardóttur, að
Reyni í Innri-Akranesshreppi,
þar sem hann ólst upp. Það
mun hafa verið með Halldór
eins og venja var á þeim tím-
um, að hann fór snemma að
vinna. Hann var elztur margra
systkina og hefur snemma
þurft að hjálpa föður sínum
við heimilið, enda varð þrot-
laust starf hlutskipti hans í líf-
inu, en vinnugleðin svd mikil
samfara áhuga, að það varð
honum létt og ljúft, sem mörg-
um öðrum hefði þótt býsna
erfitt.
Snemma fér hann að heiman
og var víða í vinnumennsku
um Borgarfjörð. Árið 1899 gift-
ist hann Þrúði Gísladóttur frá
Stólpastöðum í Skorradal,
hinni ágætustu konu, og bjuggu
þau þar og á Akranesi þar til
1904, að þau fluttu til Reykja-
víkur, og hafa búið hér síðan.
Hér stundaði Halldór svo
alla algenga vinnu, og má
með sanni segja, að trúverðugri
verkamann var ekki hægt að
fá; ánægjan af starfinu var svo
mikil, að að síðustu, er hann
varð að leggja allt starf niður,
þá var eins og allt væri búið
jyrir honum. Því held ég, að
hvíldin hafi verið honum kær-
komin, úr því starfsþrekið var
búið.
Það má ef til vill líta á það
sem alveg sjálfsagðan hlut, að
gamalmenni, 88 ára, falli að
velli eins og visið strá, sem ekki
á lengur neinn mátt til að halda
sér uppi. En mér finnst einmitt,
að við ættum að nema staðar
og íhuga svolítið ævi þessa
manns, við, sem sjálf erum peð
á taflborði lífsins.
Ungur maður fer allslaus úr
foreldrahúsum; veganestið hef-
ur áreiðanlega ékki verið
neinn veraldarauður. Sjö tugi
ára með verk í hönd hvern
virkan dag. Þá var ekki um
neina menntun að ræða hjá al-
þýðu manna, og þótti þá ekki
látandi í askana neinn skóla-
lærdóm; því það var höndin,
sem hélt á plógnum, sem var
drýgst, en þá voru verkamanna ;
launin lág, og þurfti vel á að
halda til þess að vel færi.
Þessum vanda var Halldór
vaxinn. Nægjusemi, glöð og létt
lund einkehndu hann alla tíð,
velvild til allra manna; aldrei
æðruorð eða blótsyrði heyrði
ég af hans munni. Hvað getum
við lært af þessu? ,,Að læra að
skilja er mannsins dýpsta þrá.“
Jú, við getum lært það, að hann
varðveitti sál sína gégh' Um allt
strit erfiðra ára og sá ávöxtinn
í góðum og mannvænlegum
börnum og hlýju vina sinna;
því engan óvildarmann hygg
ég að hann hafi átt, og þjóð
sinni hefur hann skilað full-
komnu dagsverki, sem unnið
var með dyggð og sóma.
Ég átti þvi láni að fagna að
kynnast honum á hans efri ár-
um. í uppvexti mínum heyrði
ég hans getið sem frænda í
Reykjavík. Þá fannst mér
Reykjavík vera ævintýraheim-
ur, þar sem allir væru ríkir og
öllum liði vel. Síðar flutti ég í
nágrenni við Halldór frænda,
þar sem þau hjón bjuggu um
mörg ár, á Njálsgötu 32, og tók-
ust þá upp náin kynni milli
heimila okkar, Þau hjón tóku
mér og mínu fólki opnum örm-
um og þar eignuðust drengirnir
mínir góðan vin í frænda sín-
um, hann, sem sjálfur var með
barnshjartað, sem gladdist við
hvert vingjarnlegt orð og hvert
ástúðlegt handtak.
Þannig hafði hinn 88 ára
gamli maður varðveitt kærleik-
ann í sál sinni gegn um harða
lífsbaráttu, þar sem okkur
mörg hættir til að kala. Þetta
ættum við að athuga, þegar á
móti blæs, að reyna að varð-
veita kærleika til meðbræðr-
ahna, á hverju sem annars
gengur. Það er sá varanlegi
neisti, sem guð hefur sáð
hverja sál, þrátt fyrir ýmislegt,
sem virðist benda í aðra átt.
Nú, þegar þú ert farinn héð
an frá okkur, fylgja þér ótal
þakkir frá okkur, þakkir fyrir
tryggð og hjálpsemi, þakkir frá
litlu frændunum þínum, sem
þú leiddir þér svo oft við hönd
og barst umhyggju fyrir fram
til hins síðasta, og þakkir frá
öldruðum systrum þínum. Við
biðjum um styrk fyrir þína
eftirlifandi eiginkonu og ósk-
um þér góðrar heimkomu
landi lifenda, því við erum þess
fullviss, að þú hefur dyggilega
ávaxtað þitt pund, og við heyr-
um í anda, þegar við þig verður
sagt: Yfir litlu varstu trúr, yfir
mikið mun ég setja þig; gakk
inn í fagnað herra þíns.
Fannej' Gunnarsdóttir.
H.
Hjartkær konan mín og móðir okkar
,r'/ Eva Björnsdóttir
frá Austur-Haga í Áðaldal,
andaðist í Landakotsspítala fimmtudaginn 24. ágúst.
Fyrir mína hönd, barna minna, og annara vandamanna.
Karl Stefán Danielsson.
69 farþegar með
GulKossi lil
Reykjavíkur
GULLFOSS kom hingað
snemma í gærmorgun með 169
farþega, þar af 11 útlendinga.
Meðal farþega var Jón Björns-
son rithöfundur.
Beztu lífskjörin..,
Framh. af 5. síðu.
Eftirfarandi tafla sýnir hver
12 Evrópulönd voru hæst árið
1948 í vefnaðarvörunotkun i kílóum á íbúa:
1. Svíþjóð 11,5
2. Belgía 11,3
3. Sviss 11,2
4. Bretland 10,9
5. Frakkland 9,0
6. Holland 8,7
7. Tékkóslóvakía 6,6
8. Noregur 6,2
9. Finnland 5,2
10. Danmörk 5,1
11. Ítalía 4,4
12. Portúgal 4,2
5 lægstu löndin voru öll
austan járntjaldsins: Rúmenía
F. U. J.
unið eflir
F. U. J.
skemmtiferð F. U. J.-félaganna í Hafnarfirði og Reykjavík, laugardaginn 26. ágúst, að
Logalandi í Reykholtsdal.
Dansað verður þar um kvöldið
Á sunnudaginn verður ekið um Borgarfjörð og skoðaðir ýmsir fagrir staðir þar. Hafið
með ykkur svefnpoka, tjöld og mat.
Allar nánari upplýsingar í skrifstofu Alþýðuflokksins í Hafnarfirði milli kl. 10—12 f. h.
og 4—7 e. h. og í skrifstofu F.U.J. í Reykjavík símar 5020 og 6724.
F.U.J.-félagar í Reykjavík og Hafnarfirði fjölmennið í fefðina.
Fólk er á minnt um að panta farseðla fyrir kl. 6 í dag.
2,0 kíló, Júgóslavía 2,4, Rúss-
land 2,7, Ungverjaland 2,9 og
Búlgaría 2,9. Lægsta land Vesi
ur-Evrópu var írland með 3,5 I
kíló. Átakanleg er í þessu
efni afturför Þýzkalands úr
8,2 kg. fyrir stríð í 3,7 kg. árið
1948.
ATVINNA
Eftirtektarverðar eru upp-
lýsingar skýrslunnar um um-_
sækjendafjölda á hvev 100
störf, sem í boði hafa verið,
samkvæmt umsögn vinnumiðl-
unarskrifstofa. í Englandi sóttu
aðeins 87 menn um hver 100
störf, sem þýðir það, að éftir-
spurn eftir vinnuafli var meiri
en framboðið. í Frakklandi
sóttu 673 menn um hver 100
störf, í Sviss 270, í Hollandi
180, í Svíþjóð 107 og í Noregi
103.
Frá öðrum löndum . Evrópu
liggja ekki fyrir upplýsingar,
en hundraðstölur atvinnulausra
verkamanna í nokkrum lönd-
um voru árið 1949 sem hér
segir: Á Ítalíu 13%, í Þýzka-
landi 9%, í Belgíu 8% og á ír-
landi 6%.
Varðandi þjóðnýtingu gerir
skýrslan þessa athyglisverðu
athugasemd;
„í löndum, þar sem hið opin-
bera hagnýtir, eða er fært um
að hagnýta, verulegan hluta af
auðlindum landsins, stór-
minnkar hættan á því, að innri
truflanir valdi alvarlegum hag-
sveiflum.“
ar...
Framh. af 3. síðu.
arár urðu þap hjón að kveðja
ótal kínverska skjólstæðinga
sína. Tveim árum síðar missti
frú Steinunn Hayes mann sinn.
Manninn, sem frægðina hlaut,
„þriðji þarfasti Bandaríkja-
maður í Suðu.r-Kína.“ — „Um
hann megið þér skrifa, en ekki
um mig,“ segir frúin. Hitt segja
kunnugir: „Dr. Charles A. Háy-
es var fágætur læknir og
kristniboði, satt er það. En
rangt væri að gleyma að ágæt
kona og samverkamaður stóð
jafnan við hlið hans.“
í annað sinn og líklega í
hinzta sinn er frú Steinunn
komin til ættjarðar sinnar. Um
6 vikur hefur hún dvalið hjá
frændfólki sínu, og eiginlega of
lítið á því borið. En aldurjnn er
orðinn nokkuð hár og ekki
laust við að frún'/i sárni að
henni skuli ekki vera j afnlétt
að tala móðurmálið nú eins og
árið 1909, er hún kom hingað
síðast. Sámt hefur hún flutt er-
indi í Akraneskirkju — með
túlk, — og á Elliheimilinu hér
í bæ, sama sem túlk-laust. —
Samkvæmt beiðni kristniboðs-
sambandsins ætlar hún að
flytja erindi — með túlk — í
húsi K.F.U.M. kl. SVz í kvöld
og segir þá Vafalaust frá mörgu
fróðlegu frá Kína.
Auðvitað eru allir velkomnir
eftir því sem húsrúm levfir.
Þetta verður jafnframt „skiln-
aðarsamkoma“, því að frúin er
á förum aftur vestur um haf.
Sigurbjörn Á. Gíslason.
Því verður ekki neitað, að
þessar niðurstöður skýrslu efna
hagsstfonunarinnar eru mjög í
hag þeirri skoðun, að jafnaðar-
menn séu á réttri braut, ékki
sízt þegar þess er gætt, að sá
tími er stuttur, sem þeir hafa
haft til þess að sanna yfirbúrði
stefnu sinnar.
Knaftspyrnan í gær
Framhald af 1. síðu.
ið óánægðir með úrskurði dóm •
arans, sem ekki verður með
nokkrum rétti sagt um að hafi
gert annað en það, sem honurn
bar. Þetta gekk svo langt, að
einn Þjóðverjanna gerði sér
leik að því að mótmæla einum
úrskurða hans, hættulítilli en
vel Vérðskuldaðri aukaspyrnu
á Þjóðverja fyrir bakhrind-
ingu, með því að spyrna knett-
inum út í loftið, eftir að honum
hafði verið stillt upp og einn
íslendinganna bjó sig undir að
taka aukaspyrnuna, svo sem
honum bar. Varð ekki annað
séð, en að þetta værj einungis
gert í móðgunarskyni við dóm-
arann. Allt þetta setti ljótan
blæ á leikinn, og ber að barma,
að slíkt skuli koma fyrir, en
sem betur fer er þetta sjald-
gæft fyrirbrigði, jafnvel milli
Reykjavíkurfélaganna, þar sem
ýmsar gamlar og nýjar væring-
ar þó valda, að leikmönnum
hleypur meira kapp í kinn en
góðu hófi gegnir.
Úfbrelðfð
Albvðublaðið!