Alþýðublaðið - 04.11.1950, Blaðsíða 3

Laugardagur 4. nóvember 1950
ALÞYÐUBLAÐIÖ
3
kvöldið skyldi vera látinn kjósa
uppstillingarnefnd til' undirbún
ings stjórnarkosningu í félag-
inu í vetur? Ekki er það af því,
að þeim eða neinum félags-
mönnum hafi verið „meinað að
• neyta atkyæðisréttar síng“, eins', ;
og íyjóÖviljinn láug,dagmn eftir "■
ingastjóri: Emilía MÓller. Ritstjórnar- jjj þ,sss ag aisafta íÍóttá komm- j
simar: 4901. og 4902.- Auglýsingasími ■ > __jsú.'.'úl'' ■kt'L's • >'
Útgefandi: Alþýðuflokkurinn.
Ritstjóri: St.efán Pjetursson.
Fréttastjóri: Eenedikt Gröndal; þing-
fréttaritari: Helgi Ssémundsson; auglýsi-
4906. Afgreiðslusími 4900. Aðsétur: Al-
þýðúhúsiði - ,: :. ■
AlþýðþPfentsmijij^v.ir.f. ,
Vinnumiðlunin
RÍKISSTJÓRNIN þykist
eet’a að fara að spara, og sparn-
aðurinn á að vera íólginn í því
að afnema vinnumiðlun á veg-
um ríkisins nú, þe^ar hennar
er einmitt mest þörf, vegna
stórfelldrar hættu á atvinnu-
le'ysi! Hér eftir á ÖT vinnumiðl-
r.n að vera í höndum bæjarfé-
laganna, nema þegar sveitirnar
ciga í hlut; þá á ríkissjóður að
borga!
Löggjöfin um vinnumiðlun
var fyrir fimmtán árurn sett af
tveimur ástæðum: Annars veg-
ar var sjálfsagt að efna til
vinnumiðlunar á vegum ríkis-
iiís í því skyni að reyna að út-
vega atvinnulausum mönnum
vinnu, en um leið til a5 sam-
ræma vinnumiðlunarstarfsem-
ina í landinu og'g leggja grund-
völl að söfnun heimilda um at-
vinnuástand hinna ýmsu þjóð-
félagsstétta á hverjum tíma.
Hins vegar hafðí reynslan af
starfsemi ráðningarskrifstofu
íhaldsmeirihlutans í bæjar-
stjórn Reykjavíkur vakið mikla
undrun og gremju vegna flokks
pólitískrar hlutdrægni, er þar
gætti í ríkum mæli. Þá var
Framsóknarflokknum þetta
ljóét og lagðj bessu máli drengi-
legt lið. En nú hefur Steiia-
grímur Steinþórsson, forsætis-
og félagsmálaráðherra í'ram-
sóknar- og sjálfstæðisflokks-
stjórnarinnar, tekið upp á al-
þingi baráttu fvrir því, að
vinnumið’un ríkisins skuli hætt
og' hún fengin bæjárfélögun-
um í hendur. Vinnumiðlunar-
skrifstofan í Reykjavík á þar
með að hætta starfsemi sinni
og ráðningarskrifstofa Reykja-
víkurbæjar undir stjórn íhalds-
meirihlutans ag fá það einræð-
isvald um vinnumiðlun í höf-
uðstaðnum, sem hún var svipt
af góðum og gildum ástæðum
fyrir hálfum öðrum áratug.
Þetta er sannarlega táknrænt
dæmi um óheillaþróun Fram-
sóknarflokksins á umræddu
tímabili.
Það er því engin furða, þótt
Gunnar Thoroddsen hafi vel-
þóknun á þessu fram komna
frumvarpi um byrjun á skerð-
ingu félagsmá’alöggjafar ís-
lendinga og Morgunblaðið
fagni því í forustugrein sinni í
gær. Það segir, ag lögin um
vinnumiðlun hafi alltaf verið
ástæðulaus, því að Reykjavík
hafi áður „komið vinnumiðl-
unarstarfsemi sinni í hag-
kvæmt horf“. Jú, henni hafði
verið komið í hagkvæmt horf
f.yrir Sjálfstæðisfiokkinn! Og
nú er Framsóknarflokkurinn
ag fá samherjum sínum í íhalds
stiórninni aðstöðu til að ein-
oka al!a vinnumiðlun í höfuð-
staðnum í ílokkspólitískum til-
gangi.
Hvenvegna reiðir!
únista af fundinum. Nei, ástæð4
an var önnur: Á þessum fjöl- !
menna sjómannafélagsfundi
sáu kommúnistar, að þeir voru
í hverfandi minnihluta, og þess
vegna vildu þeir ekki láta
kjósa uppstillingarnefnd á
honum. Það vildu þeir láta gera
á fámennum félgasfundi, þar
sem þeir hefðu einhverja von
um að geta af tilviljun' verið í
meirihluta? Slíkt og þvílíkt til
þess að falsa vilja félagsmanna
við stjórnarkosningu í Sjó-
mannafélaginu kalla kommún-
istar ekki að „meina sjómönn-
um að neyta atkvæðisréttar
síns“!
Sjómenn sáu hins vegar í
gegnum svikavefinn og kusu
uppstillingarefnndina. Og víst
hefur sú kosning komið óþægi-
lega við vonir kommúnista um
að ná völdum í Sjómannafélag-
inu í vetur. Það er þess vegna,
sem þeir eru nú svo reiðir.
R&rmM okkar og • <.nia 100 mu
t • í' B '7 ...
f ’‘ .) i-r; ui mybboíaöiv rr !iO
LiYlir pottar hafa líka eyrtí
Frá morgni íil kvölds
HVERS VEGNA eru komm-
únista svo reiðir, sem raun þer
vitni, yfir því, að hinn fjöl-
menni fundur Sjómannafélags
Reykjavíkur á miðvikudags- Múiacamp 17.
Laugardagur 4. nóvembcr.
Næturvarzla: Reykj avíkurapótek,
sími 1760.
Fltigfclag íslands: Háðgert er að-
fjjúga í dag frá Reykjavík til Akur-
eyrar, Vestmannaeyja, Tsafjarðar,
Blonduóss og Sauðárkróks. Á morgun
til Akureyrar og Vestmannaeyja.
Loftleiðir: Frá Reykjavík er áæltað
að fjúga til Akurej'rar kl. 10.00, til
|safjarðar og Patréksfjarðar kl. 10.30
og til Vestmannaeyja kl. 14.00. Á
morgun er áætlað að fljúga til Vest-
mannaeyja kl. 14.00.
Skipaútgerð ríkisins: Hekla fór frá
Akureyri í gærkvöldi vestur um land
til Reykjavíkur. Esja er í Reykjavík.
Herðubreið er í Reykjavík . Skjald-
breið var væntanleg til Reykjavíkur í
nótt að vestan og norðan. Þyrill var
á Vestfjörðum 1 gærkvöldi á leið norð-
ur í land í hringferö. Straumey er
á leið frá Hornafirði til Reykjavíkur.
Ármann fer frá Reykjavík í dag til
V estmannaeyj a.
Eimskipafélag Reykjavíkur h.f.: Ms.
K.atla lestar saltfisk á Faxaflóahöfn-
um.
Eimskipafélag íslands h. f.: Brúar-
foss var væntanlegur til Vestmanna-
eyja í gær. Dettifoss, fór frá Réykja-
vi.k í fyrradag austur um land til
F.eykjavíkur. Fjallfoss er í Keflavík.
Goðafoss kom til Réykjavíkur í gær
frá Siglufirði. Gullfoss er í Kaup-
n-annahöfn. Lagarfoss er í Keflavík.
Selföss fór frá Ulea í Finnlandi í gær
til Reykjavíkur. Tröllafoss er í New
York. Laura Dan fermir í Halifax 20.
þ. m. til Re'ykjavíkur. Pólstjarnan
fermir í Leith 6. þ. m. til Reykjavík-
ur. Héika fer frá Hamborg í dag til
Antwerpen og Rotterdam.
SÍS Hvassafell lestar saltfisk á ísa-
firði. Hvassafell er í Valencia.
MESSU&: Dómkirkjan: Messa kl. 11
(allra sálna messa). Séra Jón Auðuns.
Messa kl. 5. Séra Bjarni Jónsson.
Fríkirkjan: Messa kl. 5. Ath. breyttan
messutíma. Séra Þorsteinn Björnsson.
Laiigarneskirkjá: Messa kl. 2. Férm-
ing. Ath. barnaguðsþjónusta fellur nið-
ut* vegna fermingarinnar. Séra Garð-
ar Svavarsson. EUiheimilið: Messa kl.
lft árd. Jón M. Jóhannesson prédikar.
Hi.llgrímskirkja: Messa kl. 11. Séra Sig-
urjón Árnason. Barnaguðsþjónusta kl.
I 30. Séra Sigurjón Árnason. Nespresta-
kall: Messað í kapellu háskólans kl. 2.
Sera Björn Mgnússon prófessor prédik
Óháði fríkifkjusöfriuðurinn: Messa
í Aðventkirkjunni við Ingólfsstræti kl.
II f. h. Séra Emil Björnsson. Hafnar-
fjarðarkirkja: Messa kl. 2; altarisganga
Séra Garðar Þorsteinsson. Barnagðs-
þjónusta kl. 10 í KFUM.
Útvarpið í kvöld: 20.30 Útvarpstríóið:
Tríó í G-dúr eftir Mozart. 20.45 Leik-
rit: ,,Hver hringdi?“ eftir Folke Mel-
vig Leikstjóri: Ævar R. Kvaran. 21.35
Qömul danslög (plötur). 22.00 Fréttir
og veðurfregnir. 22.10 Danslög (plöt-
ur). 24.00 Dagskrárlok.
Sextugur er í dag Guðmundur R.
Ólafsson bankastarfsmaður, Týsgötu
4 C.
75 ára er í dag frú Anna Ólafsdóttir,
LITLIR POTTAR HAFA
LÍKA EYRU, segir gamall máls-
háttur. Eg man, að amma mín
minnti eitt sinn mömmu á
þessa setningu, er hún lét ein-
hver þau orð íalla, sem amma
jaldi óviðeigandi í nærveru
minni. Fólk virðist oft gleyma
því, að þörn geta heyrt hvað
það segir. Ýmsir tala í áheyrn
barna eins og þau væru alger-
lega heyrnarlaus eða hreinir
þjánar.
Flest börn hlusta með mikilli
ákefð á allt, sem fullorðna fólk-
ið skrafar, sérstaklega ef um-
ræðuefnið er einhverja vitund
leyndardómsfullt, eða ef börn-
in fá pata af því, að þau eigi
ekki að vita deili á því, sem
talað er um. Oft ná börnin að-
eins í eitthvert hrafl af því, sem
fólk segir sín í milli og fá út
úr því algerlega skakkar hug-
myndir. Stundum getur þetta
orðið alvarlegt, t. d. ef um er
að ræða veikindi, dauða, glæpa
menn, barneignir eða eitthvað
er snertir kynferðismál.
Telpa nokkur, mjög slæm á
taugum, kom til mín til rann-
sóknar. Hún neitaði að fara að
hátta og sofa á kvöldin, og var
á góðum vegi með að veikjast.
Eg komst að því, að hún hafði
heyrt mönnu sína segja kunn-
ingjakonu sinrii frá manni, sem
hafði dáið'í svefni. Síðan hafði
barnið óttazt að þetta kæmi fyr
ir sig eða mömmu sína. Það
kostaði miklar fortölur og
lengri tíma fyrirhöfri áður en
barnið gat unnið bug á þessari
hræðslu sinni.
Þá er einnig í hæsta máta var-
hugavert, að tala við aðra um
börn svo þau heyri, hvort sem
þú hrósar þeim eða áfellist þau.
Lítil telpa var særð djúpu sári
af því að hún hlustaði á mömmu
sína segja við nábúa sinn: „Hár-
ið á henni Maríu litlu minni er
alveg eins og rottuskott; ég get
ekki komið rækt í það, hvernig
sem ég reyni“. Telpunni fannst
felast í þessum orðum hin
hræðilegasta niðurlæging fyrir
sig. Ég hefi jafnvel heyrt for-
eldra taka svona til orða á á-
heyrn barna sinni. „í rauninni
kærðum við okkur ekki um að
éignast barn, það kom svona
hinsegin.“ Eins og ekki sjald-
gæft, að foreldrar segi: „Okkur
langaði að eignast dreng, þegar
Anna fæddist.“ Eða þá gagn-
stætt: „Okkur langaði í stúlku
af því að við áttum Nonna.T í
þáðum tilfellum er árangurinn
$á, að barninu finnst að með
komu sinni hafi það valdið for-
éldrum sínum vonbrigðum, það
sé því ekki vel séð og engum
þyki vænt um það.
Ef til vill er þó heimskuleg-
ast af öllu að ræða heilsufar
barna svo þau heyri. Það er ör-
uggasta leiðin til að gera þau
heilsulaus. Lítil stúlka kom í
rannsóknarstofu mína og gaf
mér þær upplýsingar, að hún
gengi með hjartasjúkdóm, sem
hún tilgreindi. Þar sem hún var
aðeins 9 ár, hafði hún bersýni-
lega heyrt þessa sjúkdómsgrein-
ingu: „Mamma segir“, sagði
hún, „að ég sé heilsuveil og ég
megi ekki verða fprir neinu. Ég
barf ekki að fara í skólann,
nema þegar ég sjálf vil, og ekki
leika mér við börn, ef þau
Btríða mér eða sýna mér ókurt-
eisi.“ Getur þú ímyndað þér
nokkuð betur fallið til að eyði-
leggja eðlilegan persónuleika
en þetta? En slíkt og þvílíkt er
namt sem áður ekki óalgengt.
Foreldrum er hætt við að
hafa oftrú á gáfum barna sinna,
telja andarungana sína svani.
Þessi veikleiki kemur foreldr-
um stundum til þess að afsaka
slæma frammistöðu barna
sinna í skólum og segja t. d.
r>vo börnin heyri: „Hún Maja
fékk ekki skólaverðlaunin bara
af því, að kennarinn er á móti
henni“. Eða þeir segja, að börn-
in sín séu ekki vel liðin af því
félagar þejrra séu afbrýðisamir
í þeirra garð. Á þennan hátt
læra börnin að álíta, að allt,
sem fer illa úr hendi hjá þeim,
sé ódrengskap annarra að kenna.
Síðast en ekki sízt má nefna
foreldra, sem láta börnin heyra
að þau séu óviðráðanleg. Ég
minnist hjóna, er komu í rann-
sóknárstofuna mína. Faðirinn,
stór og kraftalegur, og móðirin
breið og fyrirferðarmikil,
teymdu á milli sín lítinn 6 ára
snáða. Þau hófu mál sitt með
þessum orðum: „Við getum ekk-
ert ráðið við þetta barn, hann
gerir það, sem honum sýnist við
okkur bæði. Drengnum þótti
auðvitað varið í að fá slíkan
vitnisburð um ægilega yfirburði
GÍna, og á því er ekki vafi, að
hann lagði þessa athugasemd
foreldranna sér ríkt á hjarta.
Þá hef ég í þessum kafla
drepið á nokkur dæmi, er sýna
hvernig foreldrar eigi ekki að
breyta við börn sín.
Kápur
Kjólar
Frakkar
Karlmannaföt
■ BÍÍtí ft ! r; ■’■■■ ■■
mikið úryal.
Verzlunin
Lækjargötu 6 A.
STRAUJARN
Straupárn ný gerð er kom-
in. Verð kr. 195.00.
Sendum heim.
Véla- og raftækjaverzlunin.
Tryggvag. 23. Sími 81279.
HITT OG ÞETTA
Húsmæðratími útvarpsins.
Kvennasíða Alþýðublaðsins
vill þakka ríkisútvarpinu fyrir
hinn nýja húsmæðraþátt, sem
nú hefur verið upp tekinn. Þörf
in á einhverjum slíkum þætti
hefur oft verið rædd í dálkum
Minningarspjöid
Dvalarheimilis aldraðra
sjómanna fást í skrifstofu
Sjómannadagsráðs, Eddu-
húsinu, sími 80788, kl.
11—12 og 16—17, Bóka-
búð Helgafells í Aðalstr.
og Laugavegi 100 — og
í Hafnarfirði hjá Valdi-
mar Long.
Málverka og myndir
til tækifærisgjafa.
Fallegt úrval. Sanngjarnt verð.
Húsgagnaverzlun G. Sigurðsson
Skólavörðustíg 28. Sími 80414.
þessarar kvennasíðu. Einmitt
daglegir þættir um heimilismál
eru vekjandi og örvandi fyrii'
húsmæður í starfi þeirra, og
það sem kannske er þýðingar-
rnest, þeir færa húsmæðrum
heim sanninn um, að heimilis-
störfin, matreiðsla og búsýsla
eru atriði sem einhverju máli
skipta.
Góð reynsla er fallin á hlið-
stæða þætti í dSnska ríkisút-
varpinu og svo mun einnig
reynast hér, ef rétt er á haldið.
Nýtt lilustunartæki.
Allar konur kannast við, hve
leiðinlegt er að sitja í þurrkun
í hárgreiðslustofum heilu og
hálfu tímana. Verst er þó, þeg-
ar bómullarhnoðrarnir, sem
hlífa eiga eyrunum fyrir heita
loftinu, losna eða fara illa.
í ýmsum hárgreiðslustofum
erlendis er í hárþurrkunum
komið fyrir sérstökum eyrna-
hlífum úr plasti, sem eru góðar
til varnar hitanum, en jafn-
framt eru þær útvarpshlustun-
artæki. Undir slíkum skilyrðum
leiðist .engum að sitja í hár-
þurrku tímana tvo.
Barnelsk leikkona.
Joan Crawford hefur þegar
íekið fjögur fósturbörn — og
er í þann veginn að bæta því
fimmtá við. Hið elzta af þessum
fjórum er farið að ganga í
ekóla, en þau næstelztu eru
tvíburar og mynda svolitla
heild fyrir sig — eru ríki í rík-
inu. Þess vegna er fjórða barn-
Ið, sem ér drengur, dálítið ein-
mana og af því ætlar hin um-
hyggjusama Joan Crawford að
gefa honum lítinn bróður eða
systur.