Tíminn - 24.03.1964, Page 3

r
-_ i
HEIMA OG HEIMAN
M YNDADITUNGLIÐ MED
HEIMA TILBÚNUM KÍKI
Margir borgarbúar
ton voru vakandi <
ríkt í aftureldingu
ir síðasta gamlársdag,
upp úr óttu byrjaði skuggi jarð
arinnar að færast yfir tunglið
Flestir þeir, sem rannsökuðu
tunglmyrkvann, voru stjarn-
fræðingar bæði að menntun og / í
atvinnu og skoðuðu náttúrufyr- /
irbærið gegnum nákvæmustu ;
sjónauka og úr stjörnuturnum. ý -
Þó var einn í hópi hinna at- ./ , ' -
hafnasömustu aðeins áhuga- '
maður, sem þessa nótt fagnaði ;
því í fyrsta sinn að geta skoð- . * •
að og Ijósmyndað tunglmyrkva
með tækjum, sem hann hafði
smíðað sjálfur í garðinum
heima hjá sér.
Þessi ungi maður heitir Ro-
bert Price, 19 ára, og á heima
í bænum Springfield í Virgin-
íu, rétt hinumegin við ána, sem
rennur hjá höfuðborginni. Og
stjörnukíkirinn hans er svo
sem engin smásmíði. Hann er
þriggja metra hár og vegur
rúmlega 360 pund. Robert byrj
aði að smíða sjónaukann fyrir
rúmum tveimur árum, eða
strax eftir jólin 1961. Og það
sem kom honum af stað, var
að hann hafði fengið tólf-þum-
lunga holspegil í jólagjöf frá
foreldrum sínum. Þegar hann
var búinn að smíða sjónauk-
ann, slípaði hann sjálfur spegil
inn, kom myndavélarútbúnaði
fyrir á sjónaukanum, og til- 1
raunin heppnaðist, hann gat Robert Price kemur myndavélinni fyrir í kfkinum
tekið óslitna myndaröð af tungl ^já sér.
myrkvanum frá því hann hófst
kl. 3.25 árdegis 30. desember var alveg horfið í skugga jarð
og til kl. 5.27, þegar tunglið arinnar.
myndunarafli mínu1, segir Ro-
bert. „Eg get ekki hugsað mér
neitt eins töfrandi og að geta
séð út í geiminn og horft á
tunglið rétt eins og maður
stæði ofan á því.“
Síðan hefur Robert verið vak
inn og sofinn í að geta búið sér
aðstöðu til að skoða himintungl
in, og fyrsta stóra skrefið tók
hann með því að hann skoð-
aði tunglmyrkvann um síðustu
áramót eins og allir hinir
frægu vísindamenn, og það
með sínum heimatilbúna sjón-
auka og gat tekið þessar fall-
egu myndir af fyrirbærinu.
Meðan hann var í gagnfræða-
og menntaskóla gaf hann út
fjölritað blað um stjörnuljós-
myndun fyrir sig og kunningja
sína. Og ekkert er líklegra en
að eftir fáein ár verði hann
kominn í tölu stjörnufræðinga.
Hann er ákveðinn í að leggja
það fyrir sig. Foreldrar hans
lyftu, sem sagt, ekki lítið und-
ir áhuga hans með því að gefa
honum holspegilinn í jólagjöf,
þegar hann var sautján ára. Og
hér sjáum við árangurinn á
tveim meðfylgjandi myndum.
í garSinum helma
RYÐVÖRN
Grensásveg 18, sími 19945
Ryðverium bílana með •
Tectyl
Skoðum og stillum bílana
fliótt oq vel
BILASKODUN
Skúlagötu 32;- Simi 13-100
Robert, sem nú er á öðru
ári við eðlisfræðinám í tækni-
háskólanum í Blacksburg, hef-
ur lengi haft mikinn áhuga á
stjörnufræði. Sá áhugi kvikn-
aði þegar hann tólf ára gamall
skoðaði tunglið og reikistjörn-
una Mars í sjónauka kunningja
síns. „Sú sjón kveikti bál í í-
£IM*Eff>fM
Askrittarsimi 1-61-51
Pósthólf 1127
Reykjavík

Fjórar af myndunum, sem Robert tók gegn um helmatilbúna kíkinn sýna
tunglmyrkvann frá kl. 3,25 til 5,27 árdegis.
ORÐSENDING
frá Húsnæðismálastjórn
Með hliðsjón af þeim mikla íjölda umsókna um
íbúðalán, sem nú þegar liggja fyrir hjá húsnæðis-
málastjórn, telur stjórnin ástæðu til að tilkynna
væntanlegum umsækjendum, að nýjar lánsum-
sóknir (aðrar en umsóknir um viðbótarlán) sem
berast kunna eftir 1. apríl n.k., þurfa ekki að
vænta úrlausnar fyrir næstu áramót.
Húsnæðismálastofnun ríkisins.
Jörð á Rauðasandi
Jörðin Stakkar á Rauðasandi er til sölu með eða
án véla og bústofns. Þeir, sem kynnu að hafa
áhuga á þessu, hafi samband við eiganda jarðar-
innar, Ólaf Lárusson, Stökkum, Rauðasandi, pr.
Patreksfjörður.
Samstarf um stór-
lojumalm
í framsöguræðu sinni fyrlr
þingsályktunairtillögu um að
milliþinganefnd kynni sér stór-
virkjunar- og stóriðjumálin og
Alþingi móti stefnu þeirra mála
nú þegai’, lagði Eysteinn Jóns-
son, formaður Framsóknar-
flokksins ríka áherzlu á nauð-
syn víðtæks samstarfs og sam-
stöðu í Alþingi um stórvirkj-
unar- og stóriðjumálin,
Sem flest sjónarmið verða að
geta komið fram áður en ör-
lagaríkar ákvarðanir verða tekn
ar. Þessi mál eru svo stórfelld
og afdrifairík fyrir þjóðina um
alla framtíð, að nauðsynlegt er
að tryggja minnihlutanuin fulla
aði'ld að athugun þeirra. Hin
ýmsu sjónarmið — og margt
er að varast í þesum málum —
verða að komast að áður en
málin eru komin á ákvörðunar-
stig og ákvarðanir hafa ef til
vili raunverulega verið teknar,
Með slíku samstarfi yrði líka
helzt eytt þeirri tortryggni, sem
oft vill koma upp og það í sam
bandi við miklu smærri mál en
hér eru á ferð.
Ekki Trójuhestur
Eysteinn Jónsson benti á, að
tvenns konar sjónarmið geta
ráðið um með hvaða hætti at-
vinnurekstur útlendinga hér á
Iandi kæmi til greina og samn-
inga um hann má gera með
tvennu móti. Það er vafalaust
unnt að gera þá samninga nokk
uð trygga varðandi íslenzka
hagsmuni með skýrum ákvæð-
um um tiltekið fyrirtæki, þar
sem starfsvið þess væri skýirt
afmarkað og leyfið bundið við
það eitt, sem sérstaka undan-
tekningu, og þá miðað að þvi
bcin'línis að Ieysa þjóðfélags-
legt vandamál sérstaks eðlis,
t.d. með því að skapa grund-
völl að einni stórri virkjun.
Hins vegar er einnig hægt
að hleypa erlendum aðilum hér
inn í landið með svo rúmum
samnings- og lagaákvæðum, að
erlent stórfyirirtæki kæmi sem
eins konar Trjóuhestur inn 1
íslenzkt atvinnulíf og gæti þan-
ið sig út og fléttað sig inn
íslenzkt atvinnu- og efnahags-
líf. — Ef til kæmi, að útlend-
ingar fengju hér aðstöðu til at-
vinnurekstrair yrði að vera sér-
stakur samningur og sérstök
löggjöf um það hverju sinni.
Hin almenna löggjöf, sem nú
ér í gildi hér um réttindi út-
lendinga hér á Iandi er hins
vegar alltof slök og miklu veik
airi en gerist meðal nágranna-
þjóða. Þá lögjöf þarf því að
endurskoða og tryggja íslend-
inga gegn óeðlilegum áhrifum
útlendinga hér á landi Fram-
sóknarmenn hafa borið fram
tillögu á Alþingi þar að lút-
andi.
Byggðaþróunin
Einri veigamesti þátturinn
í stóriðjumálunum er varðandi
uppbyggingu íslenzka þjóðar-
búsins í heild. Það verður að
liafa byggðaþróunina mjög of-
ar'lega í huga AHt virðist nú
stefna að þvi, að íslendingar
safnist nálega allir saman í
einni borg iiöfuðborginni. Ef
svo fer mun íslendingum ekki
takast til lengdar að vera sjálf-
stæð bjóð Það má ekki hika
við að leggja í verulegan kostn
að til þess að stóriðja — ef að
henni yrði horfið — gæti stuðl-
að að heppilegrf byggðaþróun
en nú á sér stað. Það á ekki
bcinhart peningasjónarmið eitt
Framhald á 11. síðu
TÍMINN, þrtðjudaglnn 24. marz 1964 —