Alþýðublaðið - 25.01.1952, Qupperneq 5

rkamann
Viðtal við Sigurð 6uðm
hinn gamla ráðsmann félagsi

Sigurður Guðmundsson, 'hinn gamli. trausti og
vinsæli ráðsmaður Dagsbrúrar áður fyrr um margra
ára skeið, er nú í formanns sæti á iis'ta alþýðufíokks-
manna og óháðra verkqpianna við stjórnarkjörið í
Dagsbrún um helgina, C-listaiium. Einlægari og ör-
uggari talsmiann fyrir Dagsbrúnar'verkamenn varð
ekki á kosið. Þeir þekkja hann og hann þeickir þá.
Tíðindamaður AB hitti í gær
þennan gamla kunningja flestra
verkamanna fyrr og síðar, bæði
frá þeim árum, er hann var
ráðsmaður Dagsbrúnar og frá
hinum mörgu árum, er hann
vann á vinnumiðlunarskrif-
stofu ríkisins. í tilefni af
stjórnarkosningunum í Dags-
brún þótti blaðinu rétt að for-
vitnast nolíkuð um mál verka-
manna, svo sem óánægju þeirra
meS núverandi stjórnarstefnu
í félaginu og það, sem helzt
þarfnast skjótrar úrlausnar og
C-lísta menn vilja beita sér
fyrir.
Hvernig á að lagfæra það
óviðunandi ástand, Sigurður,
sem nú ríkir á vinnumarkaði |
Dagsbrúnarmanna almennt og
þó sérstaklega við höfnina, að ,
ófélagsbundnír menn taka
vinnu 'frá hafnarverkamönn- |
um, þótt þeir hafi stundað þá
vinnu árum saman?
„Það er einungis fram-
kvæmdaratriði starfsmanna
fé’agsins, trúnaðarmanna þess
og stjórnar, að líta eftir því
með daglegu eftirliti á vinnu-
stöðum,“ sagði Sigurður.
Hvernig er ástandið í sam-
bandi við kaffskýli og annan
slíkan aðbúnað á vinnustöð-
um?
„Mér virðist,. að það hafi
ym okkur um C'listann!
VERKALÝÐSH RE YFIN GIN
er fjöregg, sem alþýða þessa
lands hefur skapað sér með sín
um samtakamætti. Og fyrir
fórnfúst starf ýmissa mætra
hugsjónamanna, sem báru hag
alþýðunnar fyrir brjósti, hafa
verkalýðsfélögin byggzt upp.
Þeir, sem eyddu sínum mann-
dómsárum hér áður fyrr í að
byggja upp verkalýðshreyfing
una og að fá viðurkenndán rétt
smælingjans og skapa honum
betri aðstöðu í lífsbaráttunni,
hafa séð verkalýðshi-eyfinguna
dafna. Því þrátt fyrir erfiðar
aðstæður blómgaöist íslenzk
verkalýðshreyfing ár frá ári
án þess að gengið væri um of
á rétt ánnarra þegna þjóðfé-
lagsins.
Öll þjóðin gat glaðst yfir og
þákkað þeim, sem mest höfðu
unnið fyrir uppbyggingu verka
lýðsfélaganna. Verkalýðssam-
tökin, þetta hagsmuna- og
menningarvígi íslenzkrar al-
þýðu, var að verða óvinnandi
og hefði orðið bað, ef allt í einu
hefði ekki skyggt á og þau
fengið stungu í bakið. Þessa
stungu veittu kommúnistar ál-
þýðusamtökunum og þetta sár
svíður og verkar lamandi á
samtökin: og fyrir endann á
því er ekki séð enn.
St.iórnarkosning í Dagsbrún,
sem fer fram um helaina 26. og
27. þ. m., ætti að marka tíma-
mót í sögu félagsins, með því
að minnka fylgi kommúnista.
Þeir, sem hafa fylgzt með
verkalýðsmálum, vita. að Ðags
brún hefur aldrei verið í eins
mikilli niðurlægingu og nú;
og væri rétt að spyrja þá, sem
kosið hafa kommúnista í góðri
trú, hvað stjórn Dagsbrúnar
hafi gert fyrir verkamenn í
mesta atvinnuleysi, sem komið
hefur síðas.t liðin 12 árin. Ég
svara því til, að hún hafi bók-
staflega ekkert gert til úr-
lausnar í atvinnuleysismálun-
um. Og hvað hefur stjórn Dags
brúnar gert fyrir haínarverka-
menn. sem ílestir eru óána'gð-
ir með störf hénr^r.
Ðagsbrún var áðúr fyrr
voldug og nokkurs konar stór-
veldi, sem var í miklu áliti. hiá
þjóðinni. En þá voru það ekki
kommúiTúar. sem réðu í Dags-
brún. Hveriir voru bað? Það
voru Alþýðuflokksmenn, sem
bá réðu málum Dagsbrúnár: og
það voru þeir, er byggðu félag-
ið upp. Og það eru Albýðu-
flokksmenn, sem hafa bvggt
upp verkálýðsfélögm í land-
inu yfirleitt: Og bað má minna
á að Kommúnistaflokkurinn
var ekki til á Islandi, þegar
verkalýðsfélögin voru fyrst að
byggjast upp.
En eftir að Kommúnistaf!okk
urinn var stofnaður, þá byrja
kommúnistar að sundra verka
lýðssinnuðum mönnum og
verkalýosfélögunum. því sundr
ung og ósamlvndi hefur alltaf
verið hagur fyrir Kommúnista
flokkinn. Eða er ekki einkenni
Framhald á 7. síðu.
■ nokkuð lagást á sícari árum á
hinum stærri vinnustöðum,
Enn ■ eru þó vinnustaðir, þar
sem verkamenn verða að njóta ]
máltíðar sinnar í óupphituð- |
um skýium og er slíkt með j
öliu óv:ðunandi“.
Hvað segir þú um hið rnikia j
ábusamá’. hafnarverkamanna, !
stofnun sérstakrar • deildar j
fyrir hafnarverkamenn innan
Dagsbrúnar? j
■ ,.Sé. almennur. vilji fyrir i
því meðal. verkamanna,- er sjálf;
sagt að stjórn Dagsbrúnar að-
stoði þá vi.ð það“.
| Þá kemur hin brennandi
spurning, sem nú er á allra
vörum í Ðagsbrún:
| Hvað álítur þú, að Dagsbrún
geti gert í atvinnuleysismál-
unum?
I „Að knýja stöðugt á ríki og
bæjarstjórn, að sjá til þess, að
þau atvinnuíæki, sem fyrir
hend.i eru, séu að fúilu nýtt
með hagsmuni hins vinnandi
fól.ks fyrir augum. Og nægi
það ekki, þá að knýja fram
atvinnuleysistryggingar eða
atvinnubótavinnu. I þessu sam
bandi tel ég rétt og sjálfsagt,
að Dagsbrún hafi samstarí við
alla þá aðila, sem vilja veita
henni aðstoð í þessum málum“.
Telur þú rétí, að segja upp
samningum félagsins við at-
vinnurekendur að vori?
„Það er að minnsta kosti
rétt að gefa verkamönnnum
kost á því í vor með a’lsherj-
aratkvæðagreiðslu, hvort þeir
vilja segja þeim upp; annars
er tæpast tímabært að ákveða
um slíkt strax, og munu að-
stæður og viðhorf að vori segja
til um það, hvað rétt er í þeim
eínum“.
Hvað vilt þú segja að lokum,
Sigurður?
„Ég álít, að stjórn Dagsbrún
ar eigi á hverjum tíma að gera
sitt ýtrasa til að sjá hag verka- (
manna sem bezt borgið, og j
hafa til þess sem nánast sam- J
starf við félagana sjálfa án til- :
líts til pólitískra skoðana
þeirra“. j
Það er enginn vafi á því, að
Sigurður veit hvað hann syng .
ur í málum verkamanna, og
enginn mun væna hann um
hræsni eða nein óheilindi,
jafn orðvar sem hann er.
Óánægja verltamanna úr öll-
úm stjórnmálaflokkum, jafnt
manna sem hafa fylgt komm-
únistum að má’um, á fullan
rétt á sér, og er borin fram
með fullum rckum og þungri
alvöru, því að aldiei ríður fá-
tækura verkamönnum meira á
bví, að hafa trausta, duglega
og samvizkusama málsvara, en
einmitt á jafn válegum tímum
og þeim. sem nú eru,
i A C-listanum eru menn úr
j öl’um stjórnmálaflokkum, sem
; vi’ja skipta ura síjórn og starfs
menn og yilja endurnýja trún
1 aðarmannakerfi félagsins, sem
er að hrynja í rúst fyrir hirðu
! leysi núverandi stjórnar þess.
! Verkamenn! Sameinist um
C-listann. Kjósið Sigurð Guð-
mundsson sem formann Dags-
brúnar. Gefið honum að nýju
iækifæri til að vinna að mál-
um ykkar, sem svo lengi hefur
verið trassað og svikist um af
: núverandi valdhöfum Dags-
' brúnar!
Fyll og óslitfn atýinna fyrir féfags-
menn. — Forgáiigsréttiir tii verka-
mannovinnn.'" Sérstök hafnarverka
man.nadefld inn-an Ðagsbrynar. - Át-
viofmleyslstryggingar. - Áyldð eft-
Iiiit ineð f>ví a3 samnlngar séu hafdn-
ir. - 'Lenging uppsagrsarfrests.
ÞEIR DAGSBRUKARMENN, sem standa að C-Iistamim,
íegrgja höfuðáirerzlu á að koma fram ef. 'irfarán'di hagsmuna-
má'urn verkamanna:
1. Vinna að því að efla og tryggja atvinnú félagsmanna meft’
' því aft hafa sa'mstarf við önnur verkalýðsfólög «m baráttu
fyrir fuilri og óslitinni atvinnu fyrir alla verkfæra menn og'
konur.
2. Vinna að því a3 Dagsbrúnarmenn hafi óskoraðan forgangs-
rétt að ailri þeirri verílámannfjvinnu. sem fellur undir samn-
inga félagsins, cins og vérksvið félagsins er ský-r.": í lögum
þess, og vinna gegn 'því að vinnu^;arkað«r verkamanna standí
opinn öílum stéttum þjóðfélagsins. sem eins konar varasjóð-
ur annarra sté ta á aívinmileysistímum.
3. Vinna að því að stofnuð vsrði sérstök hafnarverkamanna-
dei’d iiman Dagsbrúnar, með það fyrir augum að tryggja
þeim mönnum, sem hafa gert hafnarviniiu að Hfsstarfi, for-
gangsré't til þeirrar vinnu, sem til fellur við Eeykjavíkur-
höfn, þannig, að hægt verai að tryggja tiltekinni tölu verka-
nianna örugga atvinnu við, þessi síörf. Einnig verði tekið til.
aíhugunar, hvovt ekki sé rétt að stofna fieiri deildir iniian
féiagsins.
, r t e
4. Vinna að því ao koma á atviimuleysistryggingum innan
verkaiýðsfé agamia með framlagi frá ríki og bæ.
5. Vinna að því að auka ef'.irlit með öryggi verkamann á vlnnu-
F.öðum.
6. Koma ó skipulagsbúndnu eftirliti a£ hálfu féiagsins með þvi
a'ð samningar félagsins við atvinnurekendur séu haldnir, og
byggja upp að nýju írúnaðarmamiakerfið.
7. Vinna að því við næstu samningsgerð, að uppsagnarfrestur
verkamanna verði Iengdur og greiðslur í slysatilfellum verð.i
auknar.
Miíiniogarorð
FIMMTANDA JANUAR
síðast liðinn dó í Landsspítal-
anum Jósep Guðjónsson fyrrv.
sjómaður, á Hringbraut 45.
Hann var fæddur 7. júlí 1900
í Iiöfnum í Hafnarhreppi. Hann
ó’st upp hjá afa sínum og
ömmu, er þar bjuggu. Ungur
byrjaði hann að stunda sjóinn
á opnum skipum. En 1929
réðst hann á togarann Baldur,
undir stjórn Þorgríms Sigurðs-
sonar. Vorum við þar samskipa
í tæp 14 ár. Var sú samvera og
kynn’ng okkur báðum til á-
nægju.
Það, sem einkenndi Jósep
sem skipsfélaga, var fyrst og
fremst skapferli hans, sem var
með þeim ágætum, að honum
vir.tist aldrei sinnast við einn.
eða neinn, og í einu orði sagt
var hugljúfi . hvers manns.
Skyi.durækinn var han við
öll störf og sérstaklega víljugur
og fljótur ti’, ef hendi þurfti að
rétta til eins og annars. í ailri
daglegri umgengni var hann
hógværðin og prúðmennskan,
og þó var hann hrókur alls
fagnaðar á gleðisundum okkar
félaga hans.
í ársbyrjun 1943 skildum yið
okkar félagsskap. Ég fór á ann-
að skip. En al'taf héldust
tengslin okkar í mi!li. Hann
mun hafa verið alls 19 ár á tog-
urura, er hann hætti þeim
veiðiskap. Mun þá þegar hafa
kennt þess sjúkleika, er síðar
dró hann á banabeð.
Eftir að hann hætti sjó-
Jósep Guðjónsson.
mennsku stundaði hann skó-
smíði hér í bænum, en þá iðn
hafði hann numið í æsku.
Jósép kvæntist 13. ágúst
1929. Ragnheiði Guðmunds-
dóttur. Eignuðust þau einn son.
Bjarna, ‘sem er búsettur hér í
j bæ og kvæntur. Jósep var á-
j gætur félagi í Sjómannafélagi.
; Reykjavíkur til dauðadags og
í studdi framgang góðra mála í
því félagi með ráði og dáð.
í nafni. mínu og fé! aga minna
sem .voru með honum á togar-
anum Baldri, bæði yfir sem
undirmanna, þakka ég honum
ánægjulegar samverustundir,
og í huga okkar allra lifir
minningin um góðan dreng og
Framhald á 7. siðu.
ÁB 5