Alþýðublaðið

Dagsetning
  • fyrri mánuðurseptember 1952næsti mánuður
    SuÞrMiFiLa
    31123456
    78910111213
    14151617181920
    21222324252627
    2829301234
    567891011

Alþýðublaðið - 07.09.1952, Blaðsíða 4

Alþýðublaðið - 07.09.1952, Blaðsíða 4
'AB'Alþýðublaðið 7. september 1952 BLAÐ viðskiptamálaráð- iherrans, Vísir, bar sig upp •ujidan því í ritstjórnargiein í gær, að „svo virðist sem fólk leggi nu meira kapp á vörukaup en áður og á þá lund, að ástæða sé til að ætla, að um birgðasöfnun sé að ræða“. Segir það í því sam- bandi, að „almenningur virð- ist óttast, að vörur, sem keyptar verða samkvæmt jafn virðiskaupasamningnum", þ. e. eftir því resepti, sem Björn Ólafsson gaf verzlunarstétt- inni í ríkisútvarpinu á dögun um, „muni reynast dýrari en sambærilegar vörur, sem keyptar eru, á frjálsum mark aði“; en slíkan ótta telur vís- ir ástæðulausan, því éf að lk um láti „ætti varningur frek ar að lækka en hækka í verði vegna sílækkandi vöru.verðs á erlendum markaði“. Raun ar hafi þeirrar verðlækkunar „af eðlilegum ástæðum ekki gætt enn þá á innlenda mark aðnum, en þess hefði ekki orð ið langt að bíða“, þannig orð ar blaðið það, „ef eðlileg vörukaup hefðu getað átt sér stað á frjálsum markaði“(!) Að svo mæltu lýsir Vísir yf- ir því, að sú vörusöfnun fólks hér, sem hann þykist hafa orðið var við, sé með öllu ástæðulaus, og hvetur ein- dregið til þess að hætta henni. Það er auðvitað ágætt að leiða fáfróðan almenning í allan sannleika um það, eins og Vísir gerir, hvernig verð- lag hér h e f ð i lækkað inn- an skamms, e f eðlileg vöru- kaup h e f ð ui getað átt sér stað á frjálsum markaði. En það eru nú eimitt þau, sem Björn Ólafsson var að til- kynna þjóðinni í útvarpinu á dögunum, að geti e k k i átt sér stað, fyrst um sinn að minnsta kosti. Og þess vegna er hér engrar verðlækkunar að vænta, þrátt fyrir verð- lækkunina á erlendum mark- aði, sem Vísir er að tala um. Okkur er nú nefnilega bann- að að kaupa vörurnar á frjáls um markaði, þar sem þær hafa lækkað í verði, og fyrir skipað að gera innkaup okk- ar framvegis í hinum svoköll uðu jafnVirðiskaupa- eða vöruskiptalöndum suður í Evrópu og austan járntjalds, þar sem vörurnar eru ekki aðeins miklu dýrari, heldur og miklu verri en í löndum hins frjálsa markaðar, sem við höfurn verzlað við. Al- menningur, sem á slíka fyrir skipun hefur hlýtt, hefur sannarlega enga ástæðu til þess að gera sér von um Iækkað vöruverð hér fyrst um sinn. Þvert á móti má hann búast við hækkuðu verði á flestum, ef ekki öll- um þeim vörum, sem áður hafa verið keyptar á frjáls- um markaði, en nú verður byrjað að kaupa í vöruskipta löndunum suður í Evrópu og austan við járntjald. Hér skal, þessu til sönnun- ar, aðeins minnt á það, hvað Björn Ólafsson sagði sjálfur í útvarpsboðskap sínum, og hvað Vísir og Morgunblaðið skrifuðu, næstu daga á eftir. Björn Ólafsson sagði: ,,Hin svokölluðu clearing-lönd, sem aðeins verzla á jafnvirð- isgrundvelli . . . vilja kaupa fisk og greiða hann aðallega með iðnaðarvörum, sem við að mörgu leyti höfum mjög takmarkaða þörf fyrir, og verð varanna er venjulega hærra en hjá þeim löndum, sem verzla í frjálsum gjald- eyri“. Morgunblaðið skrifaði (31 ágúst): „Það er vitað, að yfirleitt er verðlag á mörg- um nauðsynjum okkar tölu- vert hærra í clearing-löndun m í Austur-Evrópu en í hin- um gömlu viðskiptalöndum okkar“. Og Vísir skrifaði (29. ágúst): „Slík innkaup varn- ings eru okkur miður heppi- leg en ef vörurnar væru keyptar á frjálsum markaði. Bæði er verðlag varningsins hærra í clearing-löndunum yfirleitt, og vörurnar auk þess ekki jaín heppilegar og ef um frjálst val væri að ræða.“ Þetta skrifaði Vísir fyrir aðeins rúmri viku síðan, eða daginn eftir að Björn Ólafs- son hafði boðað það, að f jöld inn allur af þeim nauðsynj um, sem þjóðin þarfnast, yrði framvegis keyptur í þessum löndum, þar á meðal fatnað- ur og vefnaðarvörur, búsá höld, rafmagnsvöru.r, verk- færi, dráttarvélar, málnihg, kolavélar og ofnar, hafra- mjöl, rúgmjöl, sykur, kol og salt! Hvernig á almenning- ur því að taka Vísi alvarlega, þegar hann skrifar nú þver- öfugt við það, sem hann gerði fyrir svo skömmum tíma, — segir, að það sé „ástæðulaus ótti, að vörur, sem keyptar verða á hinum nýju austrænu og suðrænu mörkuðum mu.ni reynast dýrari en sambærileg ar vörur, sem keyptar eru; á frjálsum markaði, og fullyrð ir meira að segja, að ef að líkum láti, „ætti varningur frekar að lækka en hækka í verði“ við slíkan flutning á innkaupum okkar? Nei, ótti almennings við hækkað vöruverð og vaxandi dýrtíð af völdum vöruskipta- verzlunarinnar við löndin suð ur í Evrópu og austan járn- tjalds er sannarlega ekki á- stæðulaus. Hann er. þvert á móti, á fullum rökum reist- ur. Og það er stórfurðulegt, að blað Björns Ólafssonar skuli dirfast ,að bjóða almenn ingi upp á aðrar eins blekk- ingar um þá verzlun og þær, sem hér hafa verið gerðar að umtalsefni, eftir það, sem það sjálft er áður búið að viður- kenna! SIGURÐUR’ MAGNÚSSON kennari er nýkominn úr ferð til Austurlanda, og munu fáir Is- lendingar hafa gert svo víð- reist á jafn skömmum tíma. Hann var aðeins um mánuð í ferðalaginu og dvaldist þó um kyrrt í þrjár vikur í Hong Kong og Bangkok. Hann hefur frá mörgu skemmtilegu að segja, sem hann hefur- séð og kynnzt í þessu ævintýralega ferðalagi, og hefur gefið blað- inu nokkrar upplýsingar um ferðalagið og dvöl sína meðal Asíuþjóða. Tíðindamaður AB hitti Sig- urð að máli eftir heimkomuna og spurði hann fregna af hinu sögulega og óvenjulega ferða- lagi. ,,Eg lagði"af stað 1. ágúst og kom heim 3. september,“ sagði eystra? Konungshöllin í Thailandi (Siam) öðru leyti voru; viðkomustaðir „Nei, en ég kom að bæjar- þeir sömu.“ dyrum þeirra. því að við Jó- — Hve lengi varstu um kyrrt hann fórum í bíl út að ianda- mærunum, og voru mcð okkur Sigurður. „Eg fór austur til Hong Kong með norskri flug- vél, sem er eign Norska flug- félagsins, en héim kom ég með ,Heklu“ Loftleiða. Það virðist ekki á allra vitorði, að nú get „Hálfan mánuð í Hong Kong, í því ferðalagi nýsjálenzk hjón, viku, í Bangkok. búsett í Tokio, þar sem þau — Var fullskipað farþegum? eiga dagblaðið Japan News. „Nei, ekki á austurleiðinni, Var það mjög fróðlegt ferða- en allmikið var tekið kf varn- lag,“ ingi í Sviss, aðallega úrum, | — Hvernig er sambúðin um við ferðazt með íslenzkri svo að vélin mátti heita fu.ll- þarna á landamærunum? flugvél, hvort sem kosið er að hlaðin, en rúmir fimmtíu far- | „Hún er víst mjög árekstra- fara austur til Hong Kong eða ,þegar voru á vesturleið, flestir lítil,“ sagði Sigurður. „Þeir vestur til New York; en sam-jfrá Hong Kong, aðallega sjó- standa þarna, gráir fyrir járn- vinna er nú milli Loftleiða og menn> en einnig ýmiss konar um báðir tveir, brezku og k?n- Braathens, eiganda SAFE um jannað fólk, m a- átta kaþólskir versku vérðirnir, og skoða áætlunarferðir. Er flogið einu prelátar, sem voru að koma úr skjöl þeirra fáu, sm í milli fá sinni í viku milli endastöðv- j tugtbúsiun í Kína. — Unnið að fará, en talast aldrei neitt anna, Hong Kong og New ’er Þar I landi skipulega geg.n við. Um daginn valt bíli frá York, og notaðar til þess tvær áhrifum hinna ýmsu kristnu Bretunum út í á, sem ev á flugvélar, „Hekla“ og norsk kirkjudeilda, og hafa kaþólskir landamærunum, og ætluðu þeir vél. íslenzkar áhafnir taka við .ein^um orðið hart úti, því að að sækja hann, en bolsévikkar flugvélunum í Stavanger, | fljúga þeim vestur og aftúr austur til Noregs; en þar taka norsku flugmennirnir við, fara austujr til Kína og aftur vestur til Noregs.“ — Hve lengi varstu á leið- inni? ,,Ég kom til Hong Kong á sjötta degi eftir að lagt var af stað héðan. Einhvern tíma hefði það verið talið sæmilegt áframhald; en nú er BOAC farið að auglýsa, að innan skamms verði mpgulegt að komast á einum degi milli Bangkok og Lundúna, en þá verður þetta ferðalag mitt eins konar lestargangur. Bráðum verður ugglaust farð að auglýsa að þeir, sem vilji skoða sig um töldu, að þeim væri heimilt að gera það sem þeim sýndist við þann hluta bifreiðarinnar, sem þeir töldu sín megin, og skútu því á hana úr vélbyssum sín- um, en við það hrukku Bretar á brott. Hentu, menn gaman að þessu og töldu, að báðir hefðu rétt til þess að skjóta á bifreið- ina, en hvorugur mátti ná henni, og liggu.r hún þar enn í bróðerni þeirra beggja.“ — Er óttazt, að kommúnist- ar taki Hong Kong? „Nei, ekki fyrr en ef til heimsstyrjaldar dregur, sem allir viti bornir menn vona að verði ekki. Ástæðurnar eru þær, að Kínverjar fá geysimik- ið af vörurn frá Hong Kong, sem þeir gætu ekki fengið eftir Þórscafé. Þórscafé. Gömlu og nýju dansarnir Á ÞÓRSCAFÉ í KVÖLD KLUKKAN 9. Aðgöngumiða má panta í síma 6497 frá kl. 5—7. AB — AlþýSublaSiS. Útgefandí: Alþýðuflokkurirm. Rítstjóri: Stefán Pjetursson. Auglýsingastjórl: Emma Möller. — Ritstjómarsímar: 4901 og 4902. — Auglýsinga- Eími: 4906. — Afgreiðslusími: 4900. — AlþýSuprentsmiðjan, Hverfisgötu 8—10. ÁskriftarverS blaðsins er 15 krónur á mánuði; 1 lausasölu 1 kxóna hvert tölublað. en að æða uppi í háloftunum, og verður hann þá aðallega not- aður af fólki, sem vill verja tímanum til heimspekilegra hugleiðinga, samtímis því sem siglt er u,m geiminn, en meiri háttar businessmenn og stór- pólitíkusar stökkva með kó- metum!“ — Komstu, víða við? „Frá Stafangri fórum við til Hamborgar og þaðan til Genf- ar. Svo héldum við til Róma- borgar og gistum þar fyrstu nóttina. Næsti náttstaður var t Cairo, og á leiðinni var komið við í Aþenu. Frá Egyptalandi sigldum við austur til Persíu og lentum í olíuborginni Aba- dan. Það er eins konar Siglu,- fjörður, þar sem gapandi reyk- háfar standa yfir stirðnuðum vélasamstæðúm og vitna uiri líf, sem lagzt hefu,r í dá. Þaðan fórum við til Karachi, höfuð- borgar hins nýja ríkis Múha- meðstrúarmannanna, Pakistan, og vorum þar eina nótt. Svo sigldum við austu,r yfir Ind- land, komum til Kalkútta og fórum alla leið austu,r í Síam. Daginn eftir var svo haldið frá Bangkok til Hong Kong. — Á. vesturleiðinni var ekki komið við í Cairo, en gist í Aþenu. Að AB 4 og taka lífinu með ró, skuli þcir voru orðnir fjölmennir öðrum leiðum, ef þessi lokaðist, fremur ferðast með Skymaster, austur þar; en vitað er, að sitt '0g að þeir kæra sig ekkert um hefur lengi sýnzt hvorum, páf- ' að stofna til nýrra vandræða anum þeim, er í Moskvu situr, ' við Breta. Þess vegna eru menn og hinum, sem er suður í Róm.“ óhræddir að mestu um að ný- •— Er Jóhann Hannesson lendan verði hernumin á næst- ekki einhvers staðar þarna u.nni, en hins vegar er það al- fyrir austan? j mannarómur, að hún falli Kín- „Jú, hann er í Hong Kong. verjum í hendur nokkrum Það er forláta herra, sem virð- klukkustundum eftir að byrjað ist engu minni heimamaður úíi hefur verið að berjast um hana, í Kína en austur í Grafningi, og er ástæðan m. a. sú, að lærður sem mandarín, ljúfu.r vatnsbólin liggja alveg opi fyr- og gestrisinn eins g gamall ís- ir árásum, og vatnslau,s lifir lenzkur sveitamaður. Hann býr enginn stundinni lengur út.i á eyju nokkurri eigi all langt þar.“ frá Hong Kong, fæst. þar við — Þú veiktist í Hong Kong? þýðingar og önnur ritstörf og „Já; ég fékk bölvaða pest, kvaðst hafa í hyggju að flytj- sem varð mér til óþæginda og ast nú hingað heim um ára- leiðinda; hefði sennilega átt að mótin, og er það vel, því að drekka meira af áfengi en við höfum ekki ráð á að láta hann eyða öllum starfskröft- um sínum í útlöndum.“ — Var óþægilega heitt þar, sem þú komst? „Já, enda versti árstími. Mér þykir sennilegt, að ágætt muni okkur þarna úti á vet- urna, en það er þreytandi að vera þar, sem hitinn er yfir- leitt ekki undir 30 stigum á daginn. Heitast var í Abadan; en þar mun hitinn hafa verið um 40 stig í skugganum. — Þú hefur ekki heimsótt kommúnistana í. Kína? minna vatn einhvers staðar á austurleiðinni. Það er ekki alls staðar eins hollt og heima að vera í stúku;. — Svo að öllu gamni sé sleppt, þá mátt þú segja frá því, að það virðist al- veg sama, hvar komið er á þeim slóðum, sem ég fór um. Eitt orð skilja allir veitinga- menn, þótt öll önnur séu hrein íslenzka: „Carlsberg11, en það opnar kæliskáp, þar sem dans’k- ur góðvinu.r bíður tækifæris til þess að svala þorstlátum ferðalangi. — Hvenær skyldi Framhald á 7. síðu.

x

Alþýðublaðið

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Alþýðublaðið
https://timarit.is/publication/2

Tengja á þetta tölublað: 199. Tölublað (07.09.1952)
https://timarit.is/issue/66787

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.

199. Tölublað (07.09.1952)

Aðgerðir: