Alþýðublaðið - 10.02.1928, Blaðsíða 3

F*TTrE
ALÞ.ÝÐUBLAÐIÐ
3

gott og ódýrt.
Sailasykur.
Svínafeiti,
hollenzka.
Bakarasmjörííki.
raaður trúði á mátt æskuimar. Og
á því leikur enginn vaíi, að æsk-
an á pann mátt í sér fólginn, sem
munv á isínum. tíma eiga sinn þátt
í isigri jafnaðarstefnuinnar.
En. til þess að það geti orðið-,
þiurfnm vér að Vakna og vinna.
Það vakir fyrir nokkrum ung-
um mönnum hér, að stofna félag
fyrir iun,ga jafnaðarmenn, pilta og
stúlkur.
Fyrir því er hsitið á alla, isem
áhiuga hafa, að taka þátt í þeirri
félagsstofn,un.
Engan ykkar mun yðra þess.
Ég vil biðja ykkur að minnast
þeirra, sem þjakaðir eru undir
böii fáta'ktajr og skorts.
Ög þeirra ótal mörgu æsku-
manna, sem látið hafa líf sitt fyrir
aldur fram, oft af þeirri ástæðu,
að þeir í uppvextinum tóku ein-
hviern, næman sjúkleik, sem hafði
betri aðgang vegna sktortsins og
fátæktarin,nar, sem þeir höfðu við
að búa.
Setjið ykkux í spéor öldruðu,
fátæku einstaiðjnganna, sem. unnu
og strituðu, meðan. heilsan leyfði,
en hafa að launum hlotið, fyrir
dygð og trúmensku eftir langan
vinnudiag, skammarlegan viður-
gerning sveitastjórmmna.
Ungir jafnaðarm. í Hafnarfd
Finst ykkur, að hér sé um lítil
viðfangsefni að ræða? Nei, hér
er um, fagurt starf að ræða.
FyLkjumst þvi saman i þéttan og
traustan: hóp, svto traustan og öfl-
ugaþ, að öbrum verði fyrirmynd,
og til gagnis fyrir jafnaðarstefn-
unja.
Vaknjð til dáðríks starís!
Unyw,
hafjýirzkur jafnadtirmaður.
Báðir sömn afsöknnina.
Gisii: Líttu á! Hér ei „Vör'ð-
’tt:r“ frá 28. jan.. og hér stendur:
„ÞaÖ eT eftirtektarviert, að helztu
haröstjórar Norðuirálfunnar hafa
flestir verj'ð jafnaðarm.enn.“
Bjarn,i: Stemlur ekki, að þeir
hiafi flesfir verið ójafnaðarmenn?
Grsli: On,ei, þáð stendur jafnr/ð-
armenu.
Bjarni: Nú er óg álveg hissa. Ég
hétt að hver meðalmaður vissd —
Glsli: Segðu heidur hver með-
■l-vianukona. ■
Bjttmi: Jæja þá, ðg hélt að hver
Bíeðal-vinnukona riissi, a§ jöfn-
aðarstefnan kom, ekki fram fyrr
en á nítjándu öld, en aö flestir
harðstjórar NorðuirálfunnaT voru
uppi fyrjr öldum síðan.
Gísli: En Árni veit það víst
ekki.
Bjarni: Ja, það má sjálfur skoll-
inn vita. Það er ekki víst nema
hann viti meira :en hann lætur.
Gísli: Það held ég geti verið.
En hann lætur líka meira en hann
veit — það er áð segja lætur í
blaðið.
Bjarni: Heyrðirðu það, að
Magnús dósent hefði eitthvað ver-
ið að tala um beíg í þinginu?
Gisli: Þessu trúi ég. Alt af þarf
hann eitthvað að vera að tala um
sjálfan sig.
Bjarni: Já, hann er mesta skraf-
skjóða. En honum er vorkunn.
Gísli : Vorkunn með hvað? Með
málæðið ?
Bjarnii: Ég á við það. Hann var
pre/stur í mörg áír í Amerífcu. En
i Amieríku selur hönd hendi, og
menn vilja fá pund fyrir pund,
og alin fyrir alin. Þar er bara
frífcirkja, svo þjóðkirkjupokar
þekkjast ekki, og menn vilja hafa
50 mínútna ræðu hjá prestinum,
því það hafa þeir borgað fyrir.
Gísli: En hvað svo? Ekki kem-
ur þetta skrafskjöðu Magnúsar
við.
Bjami: Jú, það kemur skraf--
skjóðunni við; það var fyrir vest-
an, að hann vandi sig á að nota
hana. Hann hefir lipra tungu og
talaði alt af blaðalaust, en skilj-
anlega var hann oit í vandræðum
með að fylla út 50 mínútumar,
nema roeð því að hella úr skraf-
skjöðunni yfir söfnuðinn.
Gísli: Nú, og þarna fyrir vest-
an hefir hann svo vanist á að
tala aldrei minna en 50 mínútur,
þegar hann á anjnað borð var
(byrjaður.
Bjiarn.i: Það er einmi tt það; enn
þá man hann oft ekki annað en
a'ð hann verði að tala í 50 mín-
útur til þess að fá kaup sitt.
Gísli: Þarna er þá skýringin, á
því, favers vegna að hann er þessi
máJskrafsskjöða.
Bjarni: Já, í og með.
Gísli: I og með ?
Bjarni: Já, því það gildir vafa-
laust sama atsökunin fyrjr Magn
ús eins og fyrir blöðruselinin i
æfintýrinu, sem sagði: Bktðran er
mér mecifmkl.
íslenzkar kirkjur —
danskar altaristöfiur.
í frv. tiil laga um „Mentamála-
nefnd islands“ er svo sagt í d-lið
um hiutverk nefndarinnar:
.-r«8l . : I
„Að kaupa aitaristöflur handa
kirkjum ailra þjóðkirkjusafnaða,
eftir því sem fé er til þess lagt
firá hlutaðeigendum..“
Mun það flestra skoöún, að frv.
stjórnarinnar um „Mentamála-
nefnd islands“ sé í heild sinni til
stór bóta, en ekkert ákvæði í því
er þarfara en þetta.
Allir vita, að islenzk málaraiist
er ung. Allir munu og játa það,
að göfng málaralist sé afarmikil
menningarbót og gef;i mikil skil-
yrði til þroska. Margar erlendar
þjóðir eiga veigamikla málaralist,
og eru mtálverk þau, er skre.ytt
hafa guðshúis fyrr og síðar, ekki
litill eða smávægilegur li'ður mái-
aralistarmnar í flestum löndum.
Nú höfum vér Islendingar eignast
góða málara, þrátt fyrir það, að
liatdómar eru hér ef til vill fá-
vislegri og fáránlegri en í nokkr.u
öðru siðuðu landi og minna hafi
verið hlynt aðislenzkummálurum
en málurum nokkurrar annarar
þjóðar. Eitthvert átailíanliegaste
dæmi þess, hve tómlætið gagn-
vart íslenzkum málurum hefir ver-
ib riikt, er það, að flestar altaris-
/töflur hafa verið kcyptar frá út
löndum — og þá einkum frá Dan-
rnörku, sem í vitund margra
manna - og: þar á meðal eins og
alkimnugt er í vitund núverandi
æðsta manns íslenzku kirkjunnar
— yfirskyggix algerlsga flest önn-
ur lönd. Þó að svo muni mega
segja, að fólkiö í Danmörku sé
„fallega jafnt og flatt eins og
blessað landiö,“ þá hafa þó Danir
átt ýmsa góða listamenn. En auð-
vitað hafa það ekki verið snill-
ingarnir, sem til hefir verið sótí
Nei, fyrst og fremst hefir verið
leitað- til mi'ðluíngsmannanna. Hin-
ir hefðu auövitað selt verk sin
of dýrt, enda ekki víst ,að þjhu
hefðu fallið í geð meðalmönnum
þeim, er þarna faafa ráðið. Þá
er nýja altaristöflu skyldii kaupa
í Mkirkjuna, .yar ekki Ásgrim,i
Jónssyni, Jóni Stefánssyni, Jó-
hann.esi Kjarval, Gunnlaugi Blönd-
al eða Finni Jónssymi faiiö að
méla hana. . . ónei. A öðrum
fimtungi 2ö. aldar sóttu ísjend-
ingar til útlanda altaristöflu í
aðra aðaikirkju borgarinnar.
Er vel, áð biskupi og öðrum,
sem sniðgengdb hala íslenzka list,
verði. ekki gélið alt vald hér eftir
lum kaup á altaristöflum í .ís-
lenzk guðshús. Skal gjaldá dóms-
máliaráðherra þökk ailra góðra
tnanna fyrir d-liðimi í frv. sínu.
Hefir hamn, sem oftar, sýnt, aö
hann e,r maður all-glöggskygn á
fslenzk mennnigarmáiP. • • En hart
er það, að þurfa skuli iagaákvæði
fíl, að góðir ísmnzkir listámeim
skuiii tefcnir fraœ yflr danska
miðlwigsmenn.
ÞengiJl Eiríksion.
Efrl deild.
Þar var til umræðu í gær betr-
unarhúsfrv. stjórnarinnar. Var
það afgreitt tii neðri deildar. Jón ■
Þorláksson talaði eim á móti;
vildi hann nú hafa 'aðskilið betr-
unarhús og letigarð. Þá var til
umræðu frv., er íngvar Pálma-
son flytur, um dómsmálastjórn-
semi.og lögregluistjóirn: í Rpyk javíl^.
Aðaltilgangur frumvarpsins er
það, að skifta núveiímdi störfum
lögreglustjióra og bæjarfógeta
þannig, að í stab þessara tveggja
embættismanna komi þrír. Er-
iingur og ingvar flytja frv. um
einkasölu á síld (flytja þeir það
sem sjávarúlvegsnefndarmenn, þar
eð frumvarp Jóns Baldvinssonar,
sem þó er betra, mun ekki ná
fram að ganga). Mun samanburö-
ur á þessum tveim frumvörpum
birtast síðar.
Erlimgur flytur frumvarp um
verkakaupsveð, til þess a'ð
tryggja verkafólki að það fái
borgað kaup sitt Það var ti! L
umr. í gær. Verður Jress nánar
getiö síðar.
Þá var til umræðu tillagan um
rannsókn Spánarvínamálsins. Hef-
ir „Mórgunblaðið“ rétt að mæla í
dag, þar sem það segir að gaman-
leikur hafi verið leikinn í efri
Ííeild í gær. Það skakkar bara því
hjá „Mgbl.“, að það var Jón Þor-
láksson, sem var aðalleikarinn.
Reyndi hann að andbanninga sið
með alls konar flækjum og útúr-
dúrum að tefja fyrir málinu.
Urðu um það miklar umræður
og tóku þátt í þeim ingvar, Jónas,
Jón Þorl., Jóh. bæj., Erlingur,
Tryggvi og H. St. og ma|ttgir
þeirra oft. Að lokum var sam-
þykt tillagan um nefndarkosn-
ingu, en er til henniar kom, kusu
íhaldsmenn utanþingsmann (Sig'.
Jónsson); tók forseti það ekki
gilt og frestaði kosningu nefind-
arinnar.
Weéri deild.
Þingmaður fyrir Hafnarfjörð.
Frh. 2. umr. um skiftin.gu QhíI-
brimgu- og Kjósar-sýslu í tvö
' kjördæmi hófst að álibnum fundi
og varð enn eigi Jokiö. Bjarni
Ásgeirsson svaraði bónorði ihalds-
manna til bænda á þingi »m
hjál.p til að halda þingsætinu
kyrru undir ihaidið og brjóta til
þess rétt á Hafniirðingum tii að
ráða sinum þingmanni. Bjarni er
sá eini af þingmömMun, sem er
kjósandi í Kjjóisar- og Gullbringu-
sýslu. Minti hann á, að krafa
Hafnfiröinga um sérstakan þing-
mann er gömul og komin fram
fyrir mörgum árum, og eigi síður
hitt, að hún. er réttlát og að
.pttmæti hennatr eykst árlegá eftir
því, sem íbúum kaupstáðarins
íjölgar. Og nú þegar’mikill méiri
hluti þeirra, óskar skiftingarirmv
a.r, kvaðst hann eklii sjá nokkurn
mtlætissuefil í þyí að snúast