Alþýðublaðið - 11.07.1953, Qupperneq 5
ILaugardaginn 11. jú'i li)53
ALÞÝBUBLAÐiÐ
ÆSKA
G Lá
Utgefandi: SUJ.
Ritstjóri:- Gimnar Sigur'ðsson.
Höft og svartur markaður. — Brýnasta hagsmuna-
ráíið. — Flokkur lýðræðisins! — Fiokkur æskunnar.
— Við hvað er Heimdalíur áræddur?
AÐ LQJpNUM kosningum, er
úrslitin voru ikunn orðin, tóku
allir hugsancii kjósendur að
vellta hinu sama fyrir sér:
Ilvers vegna tapaði íhaldið
ekki meira? Eðlilegt var að
þessi spurning vaknaði.
Síðasta kjörtímabil hafði set
áð að völdum í iandinu hrein í-
haldsstjórn — með ö'llu því ó-
xéttlæii. er slíkri stiórn fylgir
évallt. Á einu kjörtímabili hafðí
stjórn íhaldsins tekizt að gera
sparifé landsmanna að engu
með stórfelldri gengislækkun
•— að leiða skefjalaust okur yfir
tijóðina með braski á gjaldeyri
landsmanna, — að leggja þriðja
aSalatvínnnveg þjóðarjinnar,
iðnaðinn í rastir og leiða þann
ig atvinnuleysi og örbirgð yfir
mörg alþýðuheimili í landinu.
Allt þetta hafði íhaldinu tek
izt á einu kjörtímabili, því
hafði tekizt að þrýsta verka-
lýðnum — hinum vinnandi
stéttum — ofan í svaðið og
lyfta auðstéttinni — sníkjudýr
iuirnn á íslenzkum þjóðarlík-
ama — upp á við til aukins ó-
hófs og allsnægta.
FÁIR ÞORÐU AÐ „SVÍKJA“
ÉIIALDIÐ.
Hefði nú verið óeðlilegt, þó
að þeir yinnandi menn, er
höfðu kosið íhaldið síðast, segðu
skilíð við það eftir að hafa ver-
ið svo grátt leiknir af auð-
stéttinni? Nei, vissulega bjugg-
ust allir við þvi og jafnvel í-
haldsmenn líka. að vinnandi
menn myndu nú slíta sig frá
flokki íhaldsins og skilj-a hann
eftir sem fámennan flókk sér-
hagsmunamanna
En það fór á annan veg.
ftipfyr af framhió§'
Það urðu aðelns fáir af laun-
þegunum, sem glapizt hafa á
að kjósa ..flokk allra stétta“,
sem höfðu þor til þess á kjör-
degi að snúa baki við íhald-
inu. thaldsflokku ri nn tapaði
litlu, — aHt of litlu. einungis
rúinum tveim prósent. Og það
sem verra var. flokkur verka-
lýðsins, Aiþýðuflokkurinn.; þakklaeíisskvri:
græddi ekki þstía tap ílialds-: atvinnuleysið. A5 visu hafa
sföðum þeim, er íhaldið hefur
haidið í svelti undanfarin ár,
leiða í ijós, að óbeina rnútu-
starfsemi hefur borði sér-
s.taklega góðan árangur. Það
þarf- engínn ao láta • sér
detta í h'ug. að vmnandi rr.r-nn
í kaupsíöðunum hafi farið áð
kjósa íhaldið sjálfviljugir í
vrir okr:ð
var eríitt a3 ná í v.msar vöruteg
undir áður en allar verzlani.r
voru fyliiár með Marshall-vör-
um. Enékki feefur ástandið b.atn
að : stjóru artíð'íháiásins. Með
aínámi alls verðl agseftirlits hef
ur vöruvérð verið hækkað svo
mjög, að ».ú er hið lögleidða
verS orð’ð rmm hærra en svarta
markaðs verðlð vsir áður. Me8
öðium orðam: Svaríi markaður
inn hefur verið lögleiddur.
og
ins, heldur
fiokkur.
nýr sundrungar-
e
....
HOFT, SVAKTUR
MAKKAÐUK. HANNIBAL
HELLTI NIÐUR MJÓLK.
Komið hafa fram margar
skýringar á því, hvers vegna
íhaldið tapaði ekki meira.
Réttilega er bent á það, aS
í h al dsfl okku r i tm hefur yfír
mestu fjármagní allra flokka
að ráða. Og aldrei hefur fjár-
magn íhaldsíns verið noíað
meira en eínmitt í síðustu
kosningum.
iVerzlunargluggar íbraskar-
anna. í .Reykjavík voru fylltir
af . áróðursgögnum íháMj'ins,
áróðurspésar ihaldsins voru
prentaðir í tugþúsundum ein-
taka — og síðan var lygin
borin í hvert einasta hús í
bænum.
Ótrúlegt er, að áróðurs-
pésar íhaldsins hafi borið mik-
inn árangur. Þeir voru ekki
svo andlega uppbyggjandi
frekar en dagblöð íhaldsins,
meðan á kosningabaráttunni
stóð. í rauninni voru það þrjú
slagorð, sem gengu eins og
rauður þráður gegnum blöð
og bæklinga fihaldsins frarn
að kosningum: Höft, svartur
markaður og Haniiibal hellíí j
niður mjóík,
ASIjþýðufloikkuiJinn <vill höft
og svartan markað, og foring-
inn . Reliti niður mjólk. Á
þessu hamraði Morguriblaðíð í
kosningabaráttunni. Ótrúlegt
er, að íhaldið hafi grætt mikið
á þessum málfiutningi sínum,
en dýr hefur allur sá óhroði
margir verkamenn fhrið slíka
staði og •.verka-Iýðsflokkarnir
því misst atkyæði þeirra. en
þau atkvæð.i sem íhaldið he'fur
vantað á rneirihiuta sinn hefur
það fengið með mútum og
fyrirheiíum um, að það eitt
gæti látið fjármagn ríkisins
streyma til þessara staða.
SAMT TAPAÐI ÍHALDIÐ.
Þegar allt þetta er haft í
huga, er það vissulega athvglis-
vert. að íhaldið skyldi samí
tapa, 2.4%. Og þrátt fyrir alla
mútustarfsemi íhaldsins tókst
AI þý öu fi o kkn u m að halda
velii. Honum íóksí að haldæ
þingmannafjölda sínum og
auka. atkvæðafjölda sinn um
158 aikvæði. eía hlutfallslega
mest gömlu fiokkartna.
Marel.
Nföft eg svartisr
imarlcaStir
!
Frá því að íhaldið hóf s,ð
koma á „frjálsri, verz:un“ með
sníkjum frá Banaaríkjunum og
fcátagjaidsyrisbrask.i. haSá biöð
íháldsins ailtaf- öoru hverju
minnt iesendur sína” á ..haíta
og E.vartamarkaðstírnabilið
mikla“ er ríkti áour en íhaldið
kom til valda! tJ:r þessu hafa
blöðin magnað ' hirin mésta
drþug og hræða þjóð.'na 'ósnárt
með honum og segja. ao draug
þennan fái hún á s:g :ef hún
veíti Alþýðuflokknum brautár-
gengi.
Það vill nú samt syo' éin-
krmr'Iega til, að fyrstu höfbrt
hér á landi á innfh.iíning-ve-7-t-
uriihni. eru einmitt 'verk ihalds-
j is. Þjóðin hefur ainrsig ffengið einir kosningarétt, er ekki höfðu
1 a£ hafa sínar illræmáu hafta- þeg'ð sveitarstvrk og voru
stofnanir 'svo sem fjárhársráS. orðnir 25 ára. Árið 1934 hafði
þó 'að íhaldið' hafí verið við Alþýðuflokknum tekizt að fá
völd í 4 ár. Enda ér löggjÖfin kosningaaldurinn iækkaðan nið
um það líka íhaldsáfkvæmi. ur í 21 ár og afnumið ákvæðið
Áf því mega riienn sjá, að um að þeginn sveitastyrkur
i gjialdið barf ekki aðstoð Al- svifti menn kosningarétti. Sama
i •býðuflokksins. til þéss að ár fékk flokkurinn því fram-
i koma á höftum eðá viðhalda gengt að unp'bótaþingsæti vorú
| höftum. Nei, allt blaður' Mora- íög'e'dd. til bess að leiðrétta
i iwblaðsins um höft éru bnekk- nesta ójöfnuðinn við skiptingu
Itags-
muna-máKið
Fvrsta verkefni Alþýðuflokks
ins osr rauriar lífsspursmál, vax
að fá láiðrétta óréttláta kjör-
öæmaskipun og lækkaðar kosri
ingáraldurinn. Þegar flokkurinn
var stofnaður 1916, höfðu þeir
S SendiS æskuIýðssíSunni \
S greínar um áhugamál ykkar. j
) Gremáraar þurfá ekkí endi- S
^ lega að vera uirt síjórnmál S
)heldur um hvað sem er, sem S
sáertir æskuna o$ landið. ^
grémarnar'
V
. þingsæta. Hvílík, réttarbót er
í bes-u ákvæð’. sést bezt á ný-
afstöðnum kosningum. Fimm af
p-kki' hefur éfpi á bwí að flytja r»x þingmönnum Aiþýðuflokks-
jnga-r. Höft á inní’otriirigi e~h
ill nauðsvn. «em Féfhver þjóð
ve^ður að sætts v'ð. sem
hvað sem er til larids s'íns.
Hítt er svo annað'fnál, ao í-
haldið kallar vf’rleítt aliar tak-
:ns eru .uonbótarþingmenn. En
of Farno skinan befði xærið á og
íyrr 1934 hefði Alhvðuflokk-
fengið 1 bing-
markanir á gróða einstaklings- urmn' eimxng-
ins höfí. Os bað em slík höft ^snn me« 12900 atkvæði að
sein Albvðufiokkurinn viil ba!d sér. _Arið 1942 fékk fíokfc
séu stuttar.
kom.a á.
Svartur markaðjrr á tímabiii
ríkisstjórnar Stefáns Jóh. Stef
ánsoonar er að masfu tilbúning
ur úr MoTg.unblaoinu.. .Að vísu
iteet &
Guðmundur Erlendsson,
frambjóðandi Ailjþýðuflokksins
í Jvorður-Þjingéýj arsýslu var
yngsti frambjóðandi flokksins
í síðustu kosningum. Hann er
fæddur á ísafiröi 18. júní 1928
og er því aðeins 25 ára gamall.
Blaðinu er aðeins kunnugt
um einn af öllum írambjóo-
endum síðustu. kosninga, sem
var yngri en Guðmundur.
Óhætt er að segja, að þessi
fyrsta orrusta Guðirriundar hafi
gengið vel. Honum tókst að
auka fylgi flokksins um 45%.
Vonandi gengur Guðmundi
eins vel í komandi kosningum.
BEINAK OG ÓBEINAR
MÚTUR.
Um langt skeið hefur þáð
; verið alkunnugt, að bæði hjá
’ íhaldi og frajrisókn hefur bein
og óbein mútustarfsemi verið
fastur liður kosningabarátt-
unnar, einkum til sveita. Sér-
staklcga á þetta þó við um
flokk fhaldsins. í sáðustu kosn-
ingum átti flialdið meira í húfi
en nokkr-u sinni fyrr. Það er
því vitað rnál. að aldrei héfur
mútustarfsemi íhaldsins risið
hærra en einmitt þá enda
komu fram glögg merki þess.
Þessi mútustarfsemi hefur náð
allt frá béinum peningagjöfum
upp í loforð um lán og stvrki,
sem ekkert er annau en óbeinar
mútur.
mgu. sem
maður
yngstur a
Eggert G.
bjóðandi
orðið, er ibaldið lét prenta Seyðisfirði
fyrir kosningarnar. Þarf ekki!
að horfa í skildinginn á bæn-
um beim.
Þó er ekki að vita nema
annar þáttur „kosningabar-
óttu“ íhaldsins hafi orðið enn
dýrari og ef til vill hefur upp-
skeran einnig orðið meiri
fyrir þann þátt „baráttunnar“.
SA ÞINGMAÐUR, er verður
næsta alþingi er
Þorsteinsson fram-
Alþýðuflokksins á
Eggert náði kosn-
landkjörinn þing-
Eggert er fæddur I Keflavík
6 jújlí 1925, svo að hann er rétt
nýorðinn- fullra 28 ára gamall.
FramboS Eggerts á Seyðis-
firði var að mörgu' ieyti erfitt.
Hann er ekki ættaður frá Aust-
fjörðittri og gat því ekki vænzt
neinna atkvæða út á skyld-
leika þar, eins og svo margir
er bjóða sig fram úti.á landi.
Þar við bætist svo að framboð
Eggerts var afráðið mjög seint
og staðið hafði til að bjúöa
Eggert fram í. öðru kjördænii.
En þrátt fyrir þc.-.sa ann-
marka á fr.amboSinu. lagði
Élggsrt ótray.ður 111 barátt-
unnar og síóð sig með mikilli
prýði.
Það sem ’iíklega veldur því,
að Eggerí tókst að aí}á sér svo
mikiis fylgis á stað, þar sem
hann er tiltölulega l'ítt þekkt-
ur er það að Eggert heíur
unnið sér mjög gott orð í
verkalý ðisdireyf ingunni.
ITanrt tók mikinn þátt í fé-
lagsmálum iðnnema á náms-
Eyyert G. Þorsteinsson.
Úrslit kosninganna í k'aup-1 árum sínum og um langt skeið
hefur, hann setið í stjórn Múr-
arafélags Reykjavikur og er
nú formaður þess.
•Eggert hefur einnig tekið
virkan þátt í starfi ungra jafn-
aðarmanna, Formaður F.U.J í
Reykjavik var Iiann ÍS49 og
nú um langt skeið hefur hann
átt sseíi í stjórn S.U.J.
Eggert G. Þorsteinsson verð-
ur því þingmaður íleiri . en
Seyðfirðinga einna. Hann verð-
ur einnlg verðugur. fulltrúi
verkalýðsins og alþýðuæák-
unnar á alþingi.
| uririn þvf. enn framgengt. að
. ^erðar voru brevtíngsr á kiör-
dæmaskiounlnni. Þinsmönnum
Ravkiavíkur var bá ficlgað úr
. S í SifiufiörðuT gei'ður að sér
{stöku kiördæmi og hlutfalls-
kosninga.r fvrirskipaðar í tvj-
mernin.p'skiördæmum. Við
betta leíðrétVst kiördæma-
skinunin enn nokkuð. Eri
i þrátt fyrir allar þessar
leiðréítingar Alþýðuflokks-
irts, á .óréttlátri kjördæma-
skinun, sjáum við á úrslitum
síðustu kösninga. að enn er
kj örd æma =kipur>i n gífuiTega
ranglát. Bak við hvern þing-
mann Alþýðuflokksins eru rúm
|j 1 200!) atkvæði, en bak v'ð hverp.
| j bingmanri' Framsóknarflokksins
þru aðsins rúml. 1000 atkvæði.
Op það er eVínléýa á nv orðið
h'fssporn.sm.ál fvrir Alþýðuflokk
?nn að Ifiiðréttirg fáist á kjör-
d æm a -k; punirm i.
Krafan er: Nokk.nr stór kjör
læmi rneð Mutfallskosningu
Ho-nrt’g. pff útkoman verði sú, að
oórriver flokkur fái hingmanna
fiölda í réttu hlutfalli við at-
kvæJSárnas'n sitt. N fvrst er
"«rt »ð éftvja, að lýðræði ríki í
landimt.
Ffakkiir lýðræSisI ’
Enginri floi kur taíar meira
um.frel&i og lýðræði en sá flokk
ur, er kennir sig við sjálfstæði
landsins — flokkur íhaldsins.
Allir vitá þó, að sá ílokkur er
í eSIi éíriu andstæðastur lýðræði
alira íslenzkra fickka að undan
teknum flokki kommúnista.
Þetta sést t. d. vel á því, að beg
ar gamli naziffiflokkurinn lagð
is.t niður hér á landi þá genga
Frarrihald a. 7. síðu. •