Alþýðublaðið - 14.09.1954, Qupperneq 4

ALÞYÐUBLAÐIÐ
Þriðjudagur 14. sept. 1954.
Ötgefandí: AlþýSuflokkurinn. Ritstjórl og ábyrgBtrnut8«r.
; Hannib&l Valdlmarssou Meðritstjóri: Heigi SssmimdsaoB.
i Fréttastióri: Sigvaldi Hjálmarsson. Blaðamene: Loftur GuS-
I mundsson og Björgvin GuSmundsson. Auglýsingastjórl:
! Emma Möller. Ritstjómarsímar: 4901 og 4902. Auglýsinga-
i alml: 4906. AfgreiSslusími: 4900. Alþýðuprentsmiðjaa,
; Hrg. 8—10, Axkriftarverð 16,00 i xnán. 1 lausasðlu: 1,00.
Dr. Giinnlausur Þórðarson:
Landhe
vronur
Togaraverkfalli verðurað afstýra
ÍSLAND er land hinna ilia jngum áfram, enda voru haldn
n ituðu atvinnutækja og at- ir nokkrir samningafundir, en
v nnumöguleika. Stórvirk land- síðan lognuðust viðræðurnar
b ína'ðartæki liggja eins og hrá- útaf, og fundir féllu ?>5ur.
v ði út um allt, venjulega not- Nú er þolinmæði sjómanna-
u S aðeins örfáa daga á ári, af samtakanna senn á þrotum.
þýí íslendingar hafa aldrci kom
izjt upp á lag með að hafa sam
v nnu sín á milli urn notkun
slíkra tækja. Fullkomnar vél-
ar og jafnvel heilar verksmiðj
ur- til margvíslegrar iðnaðar-
senn a
Sjómannáfélag , Reykjavíkur,
Sjómannafélag iHafnarfjairðar,
Verkalyðsf él ag Patreksfjarð-
ar, Sjómannafélag ísafjarðar,
Vcrkamannafclagið Þróttur á
Siglufírði, Sjómannafélag Ak-
framleiðslu eru til í landinu ureyrar og Fiskimatsveinadeild
lítt eða ekki notaðar. j Sambands matreiðslu- og fram
. Afkastageta íslenzkra hrað- reiðslumanna hafa gefið samn
f^ystihúsa og fiskiðjustöðva er inganefnd sinni heimiíd til að
ekki hagnýtt nema AÐ EIN- ]ýsa yfir verkfalli á öllum tog-
|m TÍUNDA HLUTA, vélbát- araflotanum, ef samningar hafa
liggja ónotaðir mikinn hluta ekki tekizt frá og rrreð 21. sept-
ember.
| Hefur tilkynning um þetta
nú verið send félagi íslenzkra
botnvörnuskipaeigenda með 12
daga fyrirvara, með eindreg-
inni ósk um að bessi óvenju-
lesi frestur verði notáður ó-
ven.iulega vel tíl samninga,
svo að ekki burfi til stöðvun-
ar togaraflotans að koma.
a|rsins í flestum höfnum lands
og afkastamestu fr.nm- j
I^iðslutækin, togarámir, hafa
srið bundnir við hafnarbakka
vjkum og mánii’ðum saman á
þ'essu ári. — Nú er fyllsta út-
llt fyrir, að allur togaraflotinn
sé að stöðvast á ný.
t , Hér á landi er bara refsað
fyrir smáyfirsjónir, en enga
höfuðglæpi. En slíkt ráðslag í
atvinnulífi þjóðar, sem allt er
að byggja frá grunni og verð-
ur að flýta sér, getur ekki
flokkast undir annað en stór-
glæpsamlegt athæfi þeirra, er
með völdin fara.
. Um margra vikna skeið hef-
ur það verið öllum Ijóst, að
jþað fyrsta, sem gera þyrfti til ekki boðið nein þau boð, sem
að tryggja útgerðl togaranna, við sé lítandi, og ríkisstjórn-
væri að stórbæta kjör tosrara- in hefur einungis gert sig að
sjómanna, svo að ungir og dug athlægi með bílaskattinum al-
f ndi menn femriust á skinín. ræmda. Það eru hennar einu
I>etta var milliþinganefnd rík- aðgerðir til þessa í togaramál-
i istiórnarinnar í togaramálun- inu fra því í vetur að það var
i m t. d. lióst, og miin hún öll fyrir hana Iagt. Er óhugsandi
I afa vfrið sammála um, að annað en að (bæði útgerVjár-
t rinnsta hækkun, sem hugsan- mönnum og ríkissjórn sé það
Samkvæmt vinnulöggjöfinni
er a'ðeins 7 daga -'restur áskil-
inn til Iöglegrar verkfallsboð-
unar. Má af þessu sjá að sjó-
mannasamtökin vilja í hví
vetna lialda svo á málum, að
til verkfalls þurfi ekki að koma.
Utgerðarmenn hafa til þessa
Á morguru.sezt Evrópuráðið
enn einu sinni á rökstóla.. en í
þetta sinn beinist athygli okk- j
ar meira að störfum þess en
ella, því að á dagskrá þess eru
m. a. friðunaraðgerðir íslend-
inga. Belgíumenn voru flutn-
ingsmenn tillögu þess efnis, að
Evrópuráðið fjallaði um þetta j
mikilvæga mál íslenzku þjóð-
arinnar. t
Raunar er það ekki í fyrsta
sinn, sena mál þetta er á dag-
skrá hjá milliríkjastofnun
því að á ráðberrafundi Efna-
hagssamvinnustofnunar Evrópu
í París, ;í desemhar 1952 var
það til jumræðu að tilhlutan
Ólajfs' Thors atvimiumálaráð-
herra. Ræddi hann á þeim
fundi löndunarbannið og rakti
sögu lahdhelgismálsms, eins
og sagði í fréttatilkynningu ut
anríki sráðuneytisins um fund-
inn. Fluthingur máisins, á fyrr
greinduni fundi varð því mið-
ur til lítils ávinnings eða gagns,
enda er það ekki í verkahring
Ef najhagssto7 uma.ri nriar • að
gera út um mál sem jþessi.
Hins vegar hafa fyrrgreind-
ar aðgerðir vafalaust hait það
í för með sér, að Belgar gripu
tíl þess • ráðs, að láta þetta
mikla hagsmunamál ís-
Ienzku hióðarinnar koma á
dagskrá hjá annarri milliríkja
stofnun. sem er ekki fremur
en hin fyrrgreinda bær til þess
að fjalla um málið.
því það gæti virzt gefa til ’
kynna. að við teljum málstaðinn
veikan, að ríkisstjórn íslands
•láti bað koma opinherlega fram
nú, að hún vilii strax fá borna
fram fráví mnartiliögu við mál,'
sem okkur, að sögn forsætisráð
herrans, er kærkomið að ræða.
Þ-að er sannarlega rétt. að
okkur ætti að verá það kær-
komið tækifæri að fá að ræða
þetta nú, því þá höfum við
gullið tækifæri til að láta ýmis
legt koma fram, sem miklu
máli skiptir.
Það hefur t. d. borið meira
og meira á því nú í seinni tíð,
að erlendis sé litið á .friðunar-
aðgerðirnar frá 19. marz sem
landhelgisaðgerðir. Hefur
þetta hæði komið fram í brezk
um- hlöðum og Norðurlanda-
biöðum. Sé hér um misskiln-
ing að ræða hjá hinun erlendu
blöðum, þá höfum við gullið
tækifæri til þess að leiðrétta
hann.
Jafnframt höfum við stór-
-kostlegt tækifæri til þef> að
láta það koma fram, að í land-
helgismálum eigum við miklu
víðtækari rétt en þann. sem
línan frá 19. marz gæfi til
kynna og að hún sé aðeins ráð-
stafanir langt innan fornrar
landhelgi íslands, sem íslenzka
þjóðin áskilji sér og því komi
ekki til rnálafað nein alþjóða-
stofnun geti um þær aðgerðir
fjallað. Þannig ætti að halda á.
málum íslands.
Þjóðin verður að gera sér
fyllilega l.jóst, að hún hefur
algjöra sérstöðu meðal þjóða
heims í landhelgi:málum, sem
lýsir sér m. a. í því, að hún
eigi sögulegan rétt til 16 sjó-
mílna taiKlfhelj^. iHlins. vegar
er það því miður svo, að sum-
ir þeir. sem hezt þykjast vilja
halda á málum Islands, virðast
a!ls ekki vilja, að þióðin geri
sér grein fyrir þessu og þaðan
af ^íður, að athvgli erlendra
þíóða sé vakin á þessari fornu
sé^töðu íslands.
Vonardi er. að ful'ltrúar Is-
lands haídi vel á májstað okk-
og gangi feti framar en við
b;ifum gert til hessa. Það má
ekk;, ske. að nein slík mistök
p’-idnr-taki sig. eins og begar
Wirirðurlandáráðið fiallaði xjm
hr+ta mál, sem lv«ti sér m. a.
í f*ví. að einn fulltrúi í dands
hélt hví fram, að 4 sjómílna
skaT)r)in3vicka refflan hefði
vorið í gild: iim fiskveiðaland-
helpi TcianrJq fvrir aldamót. bví
sanrleiknýnn pr sá. að hún
hefvr pldroi r:erið hað.
Gá^qr Óckír fvlcria fulltrú-
nm Icl ondc á fnnd Evrónuráðs-
jns ov 'heir m.unu Vafalaust
"kki crlevmp hxrv, ag landhelgi
Isipndc or f-ív-ct r,q fremst r.ér-
mál ícior7Vn kínðprinnar og að
tilvrro h°nnor n,rr framtíð. bvgg
ipt á k”i p* -fnrn og skvlaus
rdttiir f-inn-io verði. virtur um
.ók.arrmaifremt'ð r: •.
11. 'Pfit., 1954.
levt væri, að Tpvst gæti benn-
i n bátt vanfTamálsins. væri 300
"kúsund krónnr á skineböfn á
— Rumir nefndarmenn
nnu bó hafa taliS þessa upp-
ð allt nf lága.
Aðalatriði málsins. er
vel Ijóst, að í þessu máli verð-
Ur að sýna víðsýni og hug-
kvæmni — en Ieggia alla stirfni
og smámunasemi á hilluna.
Málið er stórt og vandasamt.
Það vita allir, en því meiri
sem nauðsyn er að Ieita nú þegar
það, að engum dulldist, að allra ráða til úrlausnar, svo að
mja yrði um ný og stórbætt miklum vanda verði afstýrt,
;jör togarasjómanna. | áður en í óefni er komið.
Mwin skvldú því ætla, að all Þ»ð vrrður a'ð veita tovara-
hefðu Iagzt á eitt um að úterérðínni hina beztu aðstöðu
'aða slfkum samningum og ti' að búa siálf að sínu, þó að
ná fullnægjandi máihitokum. | bað kunni að draga eíttbvað úr
ýln bví miður hefur reynslan f'rnðamK'niIeikiim milliliða. Og
ýkki bent í þá áttina. J framleiðsluistarfiS á togur-
f Lanvt er síðan sjómanna- unnm verður að vera betur
^amtökin sögðu udo samning- Tannað en önuur störf. Þetta
ym. sýndu síðan bá linurð að
levfa skinnnum að ganga við
Óbrevtt kiör — og lögðu fram
tillnarur sínar til nýrra samn-
inga. ViTdu umboðcmenn sjó-
manna þá þegar halda samn-
“••u bau böfnðsiónarmi'ðí
bafa verður í buga, þeirar var-
anT,ewi-a úrrmða er Teiíað. fil
kess að tryggía reksf.ur togara-
nnfanc:. --
óráðsfálm en engin lausn.
Sfarfssfúlkur
vantar í Kópavogshælið nýja. Strax eða 1. okt.
Uppl. gefur yfirhjúkrunarkonan í síma 3098.
FRAVISANIR.
Eing og ég sýndi- fram ' á 'í'
grein hér í blaðinu 25. f. 'tn.;
var það að lítt athuguðu, eða
undirbúnu, máli, sem ríkis-
stjórn íslands lét flytja frið-
unarmálið fyrir Norðurlanda-
ráðinu. Hyggilegra hefði verið
að athuga það mál betur, áður
en af stað var farið. Eftir því
sem málgagn forsætisráðherr-
ans, Morgunblaðið,.,upplýsti, þá
var tilætlunin með því sú, að
fá samþykktan stuðning við
friðunaraðgerðir íslenzku ríkis
stjórnarinnar, og n& Norður-
löndin flvttu mál íslands fyrir
Evrópuráðinu. Ge«n yfirlýstri
andstöðu forsætisráðiherra Is-
lands var málinu samt vísað
frá á þeim forsendum. að það
hevrði hvorki undir Evrónu-
ráðið né Norðurlandaráðið. Það
furðuleffa skeði þó, að ráðherr-
ann lýsti ánægju sinni yfir
þessari afgreiðslu.
í frávhuninni felst þó það,
að því er virðist, að Norður-
löndin munu vinna að því, að
málinu verði vísað frá Evrópu-
ráðinu. Því þar sem Norður-
landaráðið er aðeins ráðgefandi
stofnun getur hað ekki gert
neinar ' skuldbindandi sam-
sem bvkktir um sameiginlega af-
stöðu Norðurlanda til einstakra
mála.
Brezk blöð foafa fagnað þess-
ari árangurslausu för okkar
með þetta mál fyrir Norður-
landaráðið.
Sannarlega hefði ríkisstjórn
íslands átt að yfera innan hand
ar að fá: samþykkta sams kon-
ar samstöðu um frávísunj, á
fur.di utanríkisráðfoerra Norð-
urlandanna, sem haldin var
hér í Reykiavík tænum hálfum
mánuði eftir að Norðurlanda-
ráðið hélt fundi sína. Slík sam
bvkkt hefði getað farið fram
í kyrrbey oa ekkert hefðí þurft
að 1 íta udpí um hana, sem
verið hefði miklu viðfelldnara;
Síldarsalfendur!
. .Munið stofnfund félags síldarsaltenda
á suðvesturlandi í fundarsal L.Í.Ú. kl. 2 í dag.
Mætið stundvíslega.
Undirbúningsnefndin.
2-4 herbergja íbúð
óskast til leigu frá 1. okt. vetrarlangt eða lengur í
Hafnarfirði, Reykjavík eða nágrenni. Fjögur i
heimili. Fyrirframgreiðsla, ef óskað er. Símaaf-
not, koma til greina. Upplýsingar í" síma 5036.
BJARNI M. JÓNSSON.
80 cm. br. kr. 550.00 og 70 cm. br. kr, 450,00,
Verzlunin ÁSBRÚ.
Grettisgötu 54, sími 82108
Tökum að okkur
húsbyggingar
Færimót h.f.
Sími 80427.