Alþýðublaðið - 03.07.1956, Qupperneq 4

Þriðjudagur 3. júlí lííöS
AI þýlublaili
Útgefandi: Alþýðuflokkurinn.
Ritstjóri: Helgi Sæmundsson.
Fréttastjóri: Sigvaldi Hjálmarsson.
Blaðamenn: Björgvin Guðmundsson og
Loftur Guðmundsson.
Auglýsingastjóri: Ernilía Samúelsdóttir.
Ritstjórnarsímar: 4901 og 4902.
Augiýsingasími: 4906.
Afgreiðslusími: 4900.
Áskriftargjald kr. 20.00 á mánuði.
Alj ýðuprentsmiðjan, H\ ^rfisgötu 8—10.
1
Fyrsta óánœgjuröddin
QTTI IHALDSINS segir
enn til sín. Mánudagsblaðið
krefst þess, að stjórn Sjálf-
stæðisflokksins yærði endur-
skipulögð og á komið svip-
uðu fyrirkomulagi og nú tíðk
ast í Rússlandi! Blaðið vill,
að Óiafur Thors dragi sig í
hlé. en gegni sama hlutverki
3g fáni á hátíðum og tylli-
dögum. Yngrí menn eiga að
taka við og Bjarni Benedikts
son og Gunnar Thoroddsen
að sættast yfir Jóhann Haf-
stein. Og hvert er svo tilefni
þessará hugleiðinga? Það, að
tvö kjördæmi séu í hættu,
Vestmannaeyjar og Borgar-
fjörður. Mánudagsblaðið get-
ur haldið upptalningunni á-
fram. Vestur-Skaftafells-
sýsla og Austur-Húnavatns-
sýsla ganga íhaldinu sjálf-
sagt úr greipum innan
skamms, og fimmta þingsæti
Sjálfstæðisflokksins í Reykja
vík verður naumast til .fram-
búðar. Þ-að er þetta, sem veld
ur kvíða Mánudagsblaðsins
um framtíðarhag Sjálfstæð-
isflokksins.
Gagnrýnin í garð Ólafs
Thors er engan veginn fram
komin að tilefnislausu.
Mánudagsblaðið segir í því
sambandi orðrétt: „Það er
síaðreynd, að Ólafur er orð
inn þreyttur rnaður og nokk
uð kæralítill í orði, þótt
honum takist o£t dável upp.
Hann hefur oft gert flokkn
um bölvun fremur öðru
með fullyrðingum og jafn-
vel hótunum, og oft hafa
orð haras mótazt fremur af
slagorðum en þeirri alvöru,
sem atvikia hafa krafizt“.
Hér er þó aðfinnslunum
beint að síerku hliðinni á
Ólafi Thors. Hann er ágæt-
ur ræðumaður, þótt misvit-
ur sé, og sameiningartákn
Sjáífsíæðisfíokksins vegna
persómilegra vinsælda og
glaðklakkaralegrar fram-
koniu. En honum lætur illa
að stjórna landinu. Þiéðar-
skútan sírandar í hvert
skipti, sem hann tekur við
stýriiiu. Og þeíta veldur
óánægjunni, sem bögglast
fyrir brjóstimi á Mánudags
blaðinu, þó að hófsamlega
sé til orða tekið.
Þessi rödd tjáir allt annað
“n siguróp Morgunblaðsins
og Vísis, sem reyna að bara
sig ósköp mannalega eftir
kosningarnar. Og Mánudags-
biaðið fer sannilega nærri
um raunverulegt hugar-
ástand Sjálfstæðisflokksins.
Ihaldið tapaði tveimur þing-
sætum og átti í vök að verj-
ast um allt land, þó að kjós-
endur í Revkjavík og Gull-
bringu- og Kjósarsýslu reynd
ust því enn trygglyndir.
Fimm af fyrrverandi þing-
mönnum Sjálfstæðisflokks-
ins sitja nú heima með sárt
ennið, og aðrir fimm, sem
áttu sigri að fagna, geta
vænzt sörnu örlaga, er fram
líða stundir. íhaldið ætti því
að stilla fögnuði sínum í hóf
og ekki að láía sér koma á
óvart, þó að Mánudagsblaðið
sé kvíðið fj'rir hönd þess.
Skýringin mun ekki sú,
að Ólafur Thors sé flokkn-
um fjöíur um fót. Megin-
orsek hrakfaranna er sú
staðreynd, að stefna Sjálf-
stæðisflokksins getur ekki
átt framtíðargengi að
fagna. — Erfiðleikar efna-
hagsmálanna eru honum of-
i'aun. Ólafur siglir þjóðar-
skúíunni í strand, en reyn-
ir svo að teija landsmönn-
um trú um, að hún hafi
íekið niðri á eins konar
baðsírönd, enda þótt um-
hverfið sé raunverulega
grjót og eyðimörk. Afstaða
íhaldsins í varnarmálunum
er þó kannski enn óbjörgu-
legri. Flokkurinn, sem kenn
ir sig við sjálfstæði lands-
ins, vill hafa hér erlendan
her um ófyrirsjáanlegan
tíma og neitar því, að frið-
arhorfur hafi batnað í heim
inum. Slíkt fyrirbæri á
sannarlega ekki annað skil-
ið en tapa fylgi og áhrifum
á íslandi. Sjálfstæðisflokk-
urinn hefði til þess unnið
að fá meíri skell en raun
varð á, þó að honum sé sárt
bakið.
Baráttuaðferðir Sjálfstæð-
isflokksins einkennast af
ævintýramennsku og leikara
skap. Ólafur Thors fer með
aðalhlutverkið, en hann er
ekki raunverulegur höfund-
ur sjónarspilsins heldur þeir,
sem ráða að tjaldabaki við-
brögðum og atferli íhaldsins.
Og þá á að ákæra og dæma
fremur en Ólaf Thors. Hon-
um Iætur vel að látast, en
eðli og tilgangur Sjálfstæðis-
flokksins segir samt til sín,
og þess vegna stendur íhald-
ið nú svo höllum fæti, að
jaínvel Mánudagsblaðinu
fínnst nóg um.
Áskriffasímar hlaðsins
eru 4999 ©g 4901.
Bretar hafa löngum verið afburða flugvélasmiðir. Ein nýjasta
vélin, sem þeir hafa smíðað, er svokölluð Vickers-Armstrong
N. 113, sem er orustuvél, en getur einnig flutt atómsprengju.
Hún hefur nýlega verið re.ynd á flugvélamóðuirslliþinu Ark Ro-
yal og reyndist vel. Hér sést hin nýia flugvél á skipinu.
Heimsóko Brumunddafen
FYRSTI leikur norska ung-
lingaflokksins í knattspyrnu
frá Brumunddalen IF í Noregi
var við Val sl. sunnudagskvöld.
Dómari var Magnús Pétursson.
Leikar fóru svo að Norðmenn
fóru með sigur af hóimi, skor-
uðu 5 mörk gegn 3, eftir
skemmtilegan leik.
Auðséð var þó, að malarvöll-
urinn háði gestunum nokkuð,
einkum þó í fyrri hálfleik, en
þeim hálfleik lauk með sigri
Vals 2:1.
Var þessi hálfleikur alljafn.
En í þeim síðari náðu Norð-
mennirnir sér vel á strik, enda
skoruðu þeir þá 4 mörk gegn
aðeins einu.
FYRRI HÁLFLEIKUR
Það var v. innherjinn Odd
Bagflov, sem skoraði fyrsta
mark gestanna á 10. mínútu
eftir sendingn frá h. innherja.
Skoraði hann markið með mjög
fallegri og fastri vinstra fótar
loftspyrnu, sem sendi knöttinn
óverjandi í annað horn marks-
ins. Tíu mínútum síðar, eða á
20. mínútu, jafna svo Valsmenn,
en höfðu áður þrívegis átt tæki-
færi til að skora, en mistókst
herfilega í öll skiptin. Það var
h. innherji, sem kvittaði fyrir
Val, upp úr allgóðri sókn.
Norski markvörðurinn hefði átt
að geta komið í veg fyrir þetta
mark með ákveðnu úthlaupi í
tíma. Sjö mínútum síðar skor-
ar svo Valur annað niark.
Vinstri innherjinn skaut í autt
markið, eftir að markvörðurinn
hafði hlaupið út.
SEINNI HALFLEIKUR
Á fimmtu mínútu seinni hálf
leiks fá Norðmenn aukaspyrnu,
og upp úr henni hornspyrnu,
sem endar á skalla h. innherja,
sem skorar og jafnar metin
mjög fallega. Nokkrum mínút-
um síðar er Valur í góðri sókn,
sem endar með skoti h. inn-
herja og marki. Enn hefur Val-
ur yfirhöndina 3:2, en það er
ekki nema fáeinar mínútur, sem
sú dýrð stendur. Sókn Norð-
manna á 16. mínútu skapar h.
útherja þeirra gott færi, 'sem
hann notar vel og skorar, stóðu
nú leikar jafnir um skeið, eða
þar til á 22. mínútu, að v. innh.
á mjög fast skot á markið, Björg
vin fær ekki haldið knettinum,
og hrekkur hann frá honum, og
til miðherjans, sem þegar skýt-
ur og skorar, og fáum mínútum
síðar bætir svo miðherjinn aft-
ur einu marki við, því fimmta,
eftir sendingu frá v. innherja.
Þanníg lauk þessum fyrsta kapp
Ieik með algerum norskum sigri
og er Brumunddalur vel að
honum kominn, því liðið í heild
sýndi oft mjög skemmtilegan
leik.og markvissan. Leikmenn
ráða yfirleitt yfir góðri knatt-
leikni og nákvæmni í sending-
urn. Jafnræði er yfirleitt með
liðsmönnum, en þó bar v. inn-
herjinn. Odd Bagflov, af, ekki
Iivað sízt um skothörku á
markið. Fyrsta markið, sem
hann skoraði með vinstri fótar
loftsþyrnu, var glæsilega gert.
Valsliðið lék oft af miklum
dugnaði, en snerpuna uppi við
markið skorti um of. Engu skal
um það spáð, hvort Brumund-
dals-piltarnir vinna hér alla
sína leiki og hverfa af landi
burt ósigraðir, það kemur í Ijós
innan skamms. En það er víst,
að knattspyrnugeta þeirra og
leikni er miklu meiri og þrosk-
aori en við eigum að venjast
hér af II. flokki, en þeir þó frá
bæ, sem telur aðeins um 2500
íbua. EB.
í r q r h g r
berklaveli
Haldið a<5 hann
standi í samfibndi
0^1 r ®
vio nyja
ið
NYR sjúkdómur, sem lík-
ist berkhim, en er annars ó-
þekktar a3 kaila, hefur stung
ið sér niður í Vesíurheimi.
ílefur nokkuð verið um hann
rætt í bcrklavarnasamíökum
Bandaríkjanna, og fjallað
þar um röntgenrannsóknix*,
sem gerðar hafa verið. Benda
þær til, að ný tegund berkla
sé að bj'ria að breiðasí úí, ef
fil yill eftir að nýju lyfin við
berklum voru tekin í notkun.
Sýkilíinn, sem veldur sjúk
dómi þessum, líkist mjög
venjulegum berklasýkli, en
mun þó ekki vera sami sýk-
illinn. í’il þessa hefur verið
álitið, að berklar stafi ein-
vörðungu af berklasýkii, en
svo virðist sem það sé rangt.
Amerískir berklalæknar,
sem við rannsóknirnar
vinna, telja ástandið allal-
varlegt, og verður rannsókn-
unum haldið áfram af miklu
kappi tii þess að ganga úr
skugga um, hvort hér sé mn
að ræða nýjan berklasýkil.
íöld hælka
(Frh. af 1. síðu.)
manna. Urðu því iðgjöldin að
hækka svo sem raun er á orðin,
enda hefur samlagið ekki sjóði
til að mæta verulegum tekju-
halla ár eftir ár.
Til fróðleiks skal þess getið,
að áríð 1955 skiptust útgjöld
Sjúkrasamlags Reykjavíkur
þannig: Læknishjálp um 35.7 af
hundraði, sjúkrahúskostnaður
um 31.3, lyf 20.5, önnur sjukra-
hjálp og heilsuvernd 5.0 og
reksturskostnaður 7.5, eða sam-
tais 100%.
íngólfor DavíSssons
rnar 27,
ÞANN SÓLARHRING var
bæði hvasst og kalt. Gekk á með
vestan hryðjum og hagléljum
svo hörðum, að lauf írjágróð-
urs særðist og tættist jafnvel af.
Þessu fylgdi saltburður langt
inn í land. Vindurinn lamdi
haglið og saltið inn í laufið. Eft
ir óveðrið var trjágróðurinn
svartur og sviðinn áveðra, líkt
og af eldi. Mest bar á skemmd-
unum út við sjó, t.d. í Skerja-
firði, en þeirra gætti sarnt langt
inn í land. Vart varð við salt á
gluggarúðum og saltbragð af
grasi upp um Mosfellssveit og
Borgarfjörð, t.d. að Borg,
Hvanneyri, Laufskálum og inn
á Hvítársíðu og alls staðar urðu
skemmdír. Salt fannst einnig á
rúðum nyrðra alia leið að
Lækjamótum í Víðidal og trjá-
gróður skemmdist mjög á
Hvammstanga, Snæfellsnesi og
Vestfjöröum. Einnig austur um
Árnessýslu, alla leið upp í
langt inn í land og að þessu
sinni, hver svo sem orsökin er.
Nú lögðust þrjú öfl á eitt til
gróðurskemmda: Vindurinn,
haglélið og saltið. Afleiðingin
var mikil þornun og visnun á
öllum laufgróðri. Barrtré stóð-
ust miklu betur. Helzt skemmd-
ist lerkr dálítið og á stöku stað
færðist roði á greninálar áveðra.
Lauftrén voru nýútsprungin og
laufið meirt og viðkvæmt.
Sums staðar jusu menn vatni á
trén strax eftir óveðrið og virð-'
ist það hafa verið mjög til bóta.
Nú eru allvíða að springa út ný
brum á skemmdu trjánum og
vonandi laufgast flest þeirra
nokkurn veginn í surnar, ef þau
fá nægan raka. Ef þurrkar
ganga, er nauðsynlegt að vökva
duglega í sumar og jafnvel úða
með vatni. Hvarvetna er hægt
aS sjá mikilvægi skjólsins. I
skjóli standa trén allaufguð og
reyniviðirnir hvítir af blómum,
Hreppa, en ekki er mér kunn- þótt allt sé visið áveðra rétt hjá.
ugt um, hvort þar hefur orðið
vart víð sjávarseltu eftir veðr-
ið. Við Atvinnudeild Háskólans
var birkilauf þaðan úr garðin-
um rannsakað og reyndist 4,6%
og á birkireklum 3,5% tveim
dögum eftir veðrið og er hvort
tveggja mjög mikið. Berst sjá-
arsalt sennilega sjaldan eins
Fróðlegt væri að frétta um á-
hrif veðursins frá sem flestum
stöðum og vitneskju um, hve
langt frá sjó saltið hefur bor-
izt. Hafa veðurfræðingar áhuga
fyrir því atriði engu síður en
ræktunarmenn.
Ingólfur Davíðsson.