Vísir - 17.03.1913, Side 1
u
t;esi.r 'op c.oyrasur
. i verslun...
Einars Árnasonar.
y\su
W 5“88*
— sírritalshljóðaukinn — er nauðsyn-
legur hverjum símanotanda. Fæst að-
eins hjá'Ol. G. Eyjólfssyni, Austurstr.3.
Kemur venjul.út alla daga nema laugard. 25Jbiöð fral7. mars kosta á algr.SO aura.
Afer.í Hafnarstræti 20. kl. U-3og4-8, Send út öm land oO au,— Einsi. blóð 3 au
Skrifstofa í f iafnarstræti 20. Venju-
lega opin kl. 2—4. Sími 400.
Langbesti augl.staðúr í bænunt. Au^I.
sje stilað fyrir kl.3 daginn fyiir birtingu.
sVlánud. 17. mars 1913.
Háflóðkl.0,7‘árd.og k!.l,0‘siðd.
Háfjara hjerumbil ó st. 12‘siðar.
Afrnœli:
Ungfrú Arndís Björnsdóttir.
Veðrátta « dag.
Lottvog £ < Vindhraði DJ3 TO o o >
Ves.me. 759,0 9,3 N 8 Heiðsk.
Rvík. 757,4 14,0 0 Heiðsk.
ísaf. 757,5 6,6 0 Snjór
Akureyri 757,7116.0 A 1 Hálfsk.
Grimsst. 520,8 11,5 A 1 Ljettsk.
Seyðisf, 757,91/0,8 SSV 2 Heiðsk.
Pórshöfn 753,7^ 4,2 ! » NNV 4 Snjór
Líkkisturnar
viðurkendu, ódýrii,fá;t
ávalt tilbúnar á Hverfis-
vötu ó.—Sinn 93.—HELGI og EINAR'
| Á HVERFISGÖTU 4 D. |
er miklð úrval af allskonar falnaði, fS
svo sem kjólar og 'kápur handa ||
kvennfólki og börnum. Einnig ||
drengjaföt og barnablúsur. p
Ennfrenmr skyrtur og náttkjólar p
P og feiknin öl! af morgunkjólum jg
p og svuntum, auk ýmislegs annars. í§
H Saumaskapur er vel af hendi leyst- É
y ur enda innlendur.
P Steinunn Briem. p
ímmmxæm ■ mmmmmmmm
’ . ....O'.ifcf'**
Ur bænum
Fyrirlestur sjera Meulenbergs
um nýu guðfrœðina í gær var mjög
ve! sóttur. Prestinum tókst vel
að maela á íslensku. Hann iýsti
stefnu nýu guðfræðinriar bæði
frá heimspekilegu og sögulegu
sjónarmiði. Hann deildi á nýu
guðfræðisstefnuna og sýndi fram
á, að í insta eðli sínu sje bún
ekkert annað en afneitun á krist-
indóminum. Um nýu guðfræð-
ina og biblíuna fórust honum
meðal annars þannig orð, að
væru frásagnir biblíunnar ekki
áreiðanlegar, eins og nýa guð
fræðin fullyrðir, þá væri beldur
ekki hægt að vita neitt áreiðan-
legt um Krist, og væri þá bibl-
ían vesta villubók í veröldinni.
Presturinn talaði með mikilii
sannfæringu og hlustuðu menn
á bann með mikilli athygli
og, að virtist, samhygð.
Steinþór.
Botnía kom kl. 8 í morguu frá
útlöndum. Með því komu: Chr.
popp kaupn aður, jón Lixdal með
f|ú, bankadjóri nýr til íslands-
banka, Sigurður Slembii og noltkr-
ir fleiri.
Ir góífur kom frá Borgarnesi í
*gær. Meðal farþega var Vilhelm
Fr. Frímannsson, verslunarmaður í
BorgarnesiV lngðlfur fer í dag auka-
ferð til Porlákshafnar.
Æfintýri á gö iguför hefur ver
'ð fei-kið að staðaldri undanfarið og
verður enn leikið í kveld og a
morgun.
Gamanleik hafa nokkrir ungir
m^nn gert hjer í bætium um menn
og málefni höfuðstaðarins. Aðal
persónurnar heita víst Bar-Jesús og
Bar Lehmann.
Um hvalveíðar.
(Eftir 77/. Salvesen. Pýtt úr
Commercial Intelligence).
--- Frh.
Veiðiaðferðir.
Hið framangreinda var um það
efni, hvar a jörðunni hvaiveiðarnar
væru reknar. Nú skulum við Ifta
á hvernig skepnurnar eru veiddar.
Þar til árið 1866 þá voru hvalir
veiddir á þann hátt, að annaðhvort
voru þeir skutlaðir með handskutl-
um eða með skutlum, sem skotið
var úr byssu eða fallbyssu frá róðr-
arbátum. í skutlinum var taug að
sjálfsögðu en engin sprengikúla.
Dræpist nú ekki hvalurinn af fyrsta
skutlinum, setn örsjaldan bar við,
þá var fleiri skutlum skotið í liami
frá sama bátnum eða öðruni bát
frá sama skipi, þangað til hvalur-
inn var dauður. Það hefur sann
ast að þeir einu hvalir, sem þann-
ig voru veiddir til 1866, voru sljett-
bakar og búrhveli, og það vegna
þess að þessir hvalir fljóta, þegar
þeir eru dauðir. Aftur á ínóti sökkva
uggahvalirnir, þegar þeir eru
dauðir, og af því að margir þeirra
eru svo þungir að hvalabátar geta
ekki borið þá uppi, þá mundu bát-
arnir sökkva, ef þeir væru festir við
þá með linu. Þess utan eru ugga
hvaiirnir miklu styggari en sljett-
bakar og búrhveli og bíða sjaldan
eftir því að róðrabátur nái færi á
þeim. — Norðmaður, að nafni
Svend Foyn, var sá fyrsti, sem fann
upþ aðferð til þess að veiða hina
stærri uggahvali og,» hefur aðferð
lians haldist þar til nú og er notuð
með ýmsum endurbótum á öllum
nýrri hvalbátum.
Frh.
Raddir
almennings.
[Vísir hefur miskunað sig yfir
þessa grein af því hún var rekin
út frá ísafold].
Mótmæli gegn nýu
guðfræðinni,
»Varið yður á súrdeigi Faríseanna< .
Þessi orð talaði Jesús eitt sinn
til lærisveina sinna, og þessi orð
alar hann enn í dagj til vor, sem
viljum vera hans lærisveinar. Það
er líka eins mikil nauðsyn að vara
oss íslendinga við súrdeiginu, eins
og að vara Gyðingana við þvi á
dogum frelsarans; því að kenning-
ar hinnar svo kölluðu »nýu guð-
*ræði« eru engu síður súrdeig, en
kenningar Faríseanna voru; því
það er víst óhætt að segja, að þess-
ar kenningar hinnar »nýu guðfræði*
sjeu búnar að gegnsýra aliar guð-
rækilegar tilfinningar í brjóstum
þeirra, sem þær hafa fest rætm
hjá. Það er ekki ástæða til að fara
að taka upp setningar eða svaia
þeim orði til orðs, sem vaða í
þessari hörmulegu villu, sem nýa
guðfræðin heldur fram. Nei, en
það er mildu fremur ástæða til að
biðja menn í kærleika, að leiða
þessar kenningar hjá sjer, sem
mest að auðið er, og láta ekki
blekkja sig með þeim.
Jeg vil líka geta þess, að hin
svo kailaða »nýa guðfræðí« er
engin guðfrœði, heldur vantrú á
sínu hæðsta stígi og í sinni hræði-
legustu mynd. — Það er engin
guðfræði að afneita sinni barnslegu
trú og setja ekkert ábyggilegt t
staðinn. EkLert annað en tómar
efasemdir og vantraust.
Það er t. d. engin guðfræði að
neita því að heilög ritning sje inn-
blásin af guði, neita guðdómseðli
frelsarans, neita því að höfundar
gamla og nýa testamemisins hafi
verið til á þeiin tíruum, sem sagt
er frá í ritningunni og neita því
að kenningar ritningarinnar sjeu
sannar og áreiðanlegar. En þó er
þetta markmiö þeirraf stefnu, sem
nefnd er »ný guðfræði: Að af
neita sannleikanum og rjcttlœtinu•
afneita því án allrar rökfærslu og
og sannana, því sannanir eru hvergi
að íinna, ef ekki í hinni helgu
bók; eins og nýu guðfræðingarnir
hneigjast iíka að öðru hvoru, með
því að slá því fram, að ritningin
sje best allra bóka, en mótmæla
þó sannleika hennar og guðs inn-
blæstri.
Sje ekki hægt að reiða sig á orð
heilagrar ritningar, þá er ekki hægt
að reiða sig á orð nokkurrar bókar,
sem rituð hefur verið í heiminum.
—- Það getum vjer glaðir vitnað,
sem varðveitum guðs orð og trúna
á Jesúm Krist. — Og sje ekki hægt
að reiða sig á orð frelsarans, þá er
ekki hægt að reiða sig fremur á
orð nokkurs annars manns, sein
lifað hefur á jörðunni; því enginn
maður hefur getað eða mun gea
komist ems langl í allri fullkomnun,
eins og Jesús Krisíur. — Hafi guð
aldrei opinberað sig fyrir mönn»
unum, þá vaða þeir altaf í myrkri
viliunnar og vanþekkingarinnar; öll
sannleiksleitun og öli viðleiíni til full-
komnunar er árangurslaus, ef menn
geta ekki reitt sig á orð drottins,
eða vita ekki hverju þeim er óhætt
að trúa Þvi hvergi nema í guðs orði
getur andi mannsins fundið hvíld
og ró. Það er líka hægtað benda
á ótal dæmi, sem sýna það og sanna,
hvað hrein og örugg trúeykurhug
og dug í hvers manns sál. Það
sanna hinar miklu framfarir síðustu
alda, síðan lestur heilagrar ritningar
fór mjög að tíðkast meðal þjóðanna
og hún að útbreiðast um allar heims-
álfur. Ennfremur má benda á, hvað
menning og siðgæði er á mikið
hærra stigi þ:tr, sein kristin trú er
í blóma, heldur en í heiðingja-lönd
unum, og hvernig straumar menn-
ingarinnar hafa sprottið upp í brjóst-
um þeirra manna, sem hafa varð-
veitt ljós trúarinnar og fyrir kraft
hennar getað komið svo ómetanlega
miklu góðu tii leiðar í heiminum,
bæði leynt og Ijósí.
Það er því miður mikil vantrú
og efasemðir, sem fylgjendur nýu
guðfræðinnar liafa vakið í landinu.
En guð gefi, að þetta geíi færst í
lag aftur, og orðið til þess, að þjóð-
in geti orðið trúræknari en hún
áður var.
Það er sorglegt til þess að vita
að þessir vantrúuðu menn skuli, sum-
ir hverjir, vera lögskipaðir fræði-
mennn í landinu; rnenn, sern ekki
hafa neina ákveðna stefnu, er þeir
geti bygt á velferð sína og annara.
Sœmnndiir Sigfússon.
Fyr og nú.
Þegar jeg var þetta 16 ára,
allir vildu itar þá
ólmir mínu hjarta ná.
Enda var jeg öllum konum fegri,
urn þær mundir eins og blóm
upp jeg rann að þeirra dóm.
Ekki leist injer ástum þeirra taka;
sumir voru seggir þeir
sjónin bara og ekki meir.
En af því var úr ósköp miklu að velja,
einum loksins eg þó tók,
ei jeg reyndist nógu klók.
Því maðurinn hafði marga stóra galla,
einn mjer vestur þótti þó
að þanki hans of víða fló.
Hann var eins og hani í ástamálum,
þegar jeg for að þekkja hann vel
þennan síóra húðarsel.
Sá jeg þá að svo mátti’ ei til ganga,
við hann sagði eg skilið skjótt
skamdegis um miðja nótt.
Eftir þetta engum sinti jeg biðli,
öllum bu.t á veg jeg vatt
og við þá ekki trúss mín batt
En samt kom einn er sýndist vera
skárstur,
afsvar honurn eins jeg gaf
því ástin vært i draumi svaf.
•
Augum vonar upp á mig hann rendi,
hvenær sem að færi fjekk
fyrir mig hann bljúgur gekk.
Leiddist nijer að líf hans færi í mola;
loksins sagði jeg lítið já,
lifnaði þá hans dapra brá.
En heldurskrykkjótt hefurlífiðgengið,
mörg hefur báran brött og há
brotnað mínum herðum á.
Samt er jeg nógu sjáleg enn að líta,
og fjarska gömu! er jeg ei
þótt aldrei framar verði jeg mey.