Vísir - 02.06.1913, Blaðsíða 1

626
Ostar
bestir og ódýrastir
i verslun
Einars Árnasonar.
& *
>J\S\V
16
Fæðingardagar.
Besta afmælisgjöfin,* fæstj^afgreiðslu
Vísis.
Kemur lit alia virka daea. — Sími 400.
AtPi.! Hafnarstræti 20 kl. Jl-d‘>g4-7.
2r iiloO frá 18. maí Jos'a á ;>fgr,50-aura. i Skrifstoia í Haínarstræti 20. Vetiui-
S.end út int! land öítau — giust. blö'» 3 -an. i Isga oiji-t ki. 2 -4. Sími 402.
Langbesti augl.staöur í bænum. Aug1
s,e skiiaö tyrir kl.3 dagirrn fyrir birting"
SVSánud. 2. júní I3S3.
Háilóð ki.3,32‘árd. og kl.3,51‘síöd.
Afmœli.
F. Friðriksson, stórkaupmaður.
Frú Vigdís Bjarnadóttir.
Jónas Jónsson slátrari.
Frú Margrjet Magnúsdóttir.
Bened. Jónsson sótari.
Bergljót Lárusdóttir kennsltikona.
Á morgun:
Póstáœtlun.
Ingólfur til og frá Garði.
Hólar koma úr strandferð.
'i ílririotnrnor viðurkendu, odýru.fást
uihíUol.Ui tlal ávatt íilbúnar á Hvertis-
götu 6.—Simi 03.— MELGI og EINAR,
tassssss—-----------------
^rvá löwdum vsstea.
Leikkonan Guðrún Indriða-
dóttir iagði af stað heimleiðis
á föstudaginn suður um Banda-
ríki til New, York. Par stígur hún
á skip til' Kaupmannahafnar, og
ætlar hún að dvelja þarnokkra daga.
Heim til Reykjavíkur kemur hútt
snemma í júrti. Hjeðan fylgdu henni
til New York hr. J. J. Bíldfell og
frú hans, seru hún hefur átt heim-
ili hjá, rneðan hún dvaldi hjer í
borginni. Þeirra er von ti! baka
snemma í næstu viku.
c n !■—BM——
Biðjið kaupmann yðar
um p á I m a s m j ö rl
Sumardeginum fyrsta var
fagnað af Winnipeg-íslendingum
með skemtisamkomum og fyrir-
lestrunr. Skemtisamkomur með góm-
sætum veitingum fóru fram í Tjald-
búðar- og Fyrstu lútersku-kirkjum, og
Gunnar J. Goodmundsson flutti
fyrirlestur á Menningarfjelagsfundi.
Jónas Kristjánsson, lækn-
ir Skagfirðinga, kom hingað til borg-
arinnar í fyrri viku. Hann er bróð-
ir G. J. Christie, fyrrum hótelshald-
ara á Gimli, og dvelur nú hjá hon-
um hjer í borginni. Læknirinn hef-
ur dvalið í útlöndum síðastliðinn
vetur, til að kyntia sjer nýustu fram-
farir í læknisfræðinni, og hjeðan
mun hann fara suður til Roch., Minn.
til hinna frægu Mayo bræðra, sem
taldir eru bestir uppskurðarlæknar í
Bandaríkjunum. Hvað lengi hann
dvelur þar er óvíst, en hann mun
°g fýsa, að heimsækja fleiri hinar
merkari læknastofnanirBandaríkjanna,
áður en hann fer heim til hjeraðs
síns á íslandi. Jóuas Krisfjánsson
er talinn með bestu skurðlæknum á
íslandi, og er í mjög miklu áliti í
sínu hjeraði.
»Fjalia-Eyvindur« varleik-
inn eins og tii stóð að kveldi þess
30, f. m. — fyrir hálfu húsi, og
var það gremjulegt, því bæði var
leikurinn að þessu sinni Ieikinn með
langbesta móti, og svo var þetta síð-
asta leikkveld Guðrúnar Indriða-
dóttur.
Hvinskringla, 1. maí.
Guörún Indriðadóttir leikkona.
Eftir Heimskringlu 7. maí.
Kveðja frá Helga magra.
‘VER saunsögull leikttr er líf okkar sjálft,
sem lætur oss skilja það betur.
Sem yndis- og sorg-djúpið heilt jafnt sem hálft
við hug vorn í nátengsli setur.
Sem sýnir oss draumitm, er dagurinn sá,
og drauminn, sem koldimma framtiðin á.
Hver leikari sannur er lærisveinn trúr,
sem Iistina meistarans krýnir.
Sem leysir hvert hugtakið lesrúnum úr
og lifandi bókstaf hvern sýnir.
Sem blossandi löngun og þungdjúpa þrá
í þjóðanna fylgsnum oss kennir að sjá.
Og, Guðrún, þar áttu þjer öndvegi glæst
á íslensknm vorgróðurs löndum.
Nú er ekki svefnhöllin lengur sú læst,
sem listina geymdi í böndum.
Og snildin fær sigur, en heimskan flýr hljóð
frá hækkandi gróðri og vakandi þjóð.
Og koman þín var okkur Vestmönnum kær,
sem velkjumst með álfum og tröllum.
Hvert svipbrigði þitt var sem sverðglampi skær
og sólskin um vordag á fjöllum. — —
Hver leikur hjer þyrfti að laga oss með písl
og láta oss brenna og frjósa á víxl.
* *
*
Nú fiyturðu á vori með fuglunum þeim,
sem fjallanna í blámóðu leita.
Og þökk vor þjer fylgir hin hlýasta heim
um hafið til ættjarðarsveita.
Þar á hún best heima, vor íslenska list.
Þar öðlast hún gildi sitt síðast og fyrst.
Þ. Þ. Þ.
Kveðju-staka,
||EIM til Fróns með frama
ferðu, sæmda verðust.
Þjer ást-þakkir færum,
þarflegt hjer fyrir starfið.
Biðjum gæfan greiði
gang þinn æfi langa.
Berðu heim til bræðra
bestu kveðju að vegtan.
S. J. Jóhannesson.
Eftir tæpra fjögra mána a veru
hjer vestra, er leikkonan Guörún
Indriðadóttir aftur á heimleið.
Þó vera hennar meðal vor væri
að þessu sinni skammvinn, þá mun
hennar lengi minst, og það með
hlýleik og aðdáun.
íslenskir listamenn eru hjer fá-
tíðir gestir, en þeir, sem koma, eru
o«s jafnan kærir, og Guðrún Ind-
riðadóttir hefur flestum' fremur gert
sig verðuga þeirrar hylli. Leiklist
hennar hefur hrifið okkur og per-
sónuleiki hennar hefur aflað henni
fjölda vina.
Þess vegna var það, að um 100
manns kom saman hjá G. P. Thor-
darson bakarameistara á fimtudags-
kveldið til að votta leikkonunni
vinarpel og árna henni fararheilla.
Samkvæmi þetta var hið myndarleg-
asta og fór vei fram. Var ieik-
konunni afhent að gjöf, sem lítið
vináttqmerki, vandað háismen með
keðju, og flutti hr. Finnur Jónsson
snjalla ræðu uni leið og hann af-
henti heiðursgestinumgjöfina. Gunnl.
Tr. Jónsson flutti leikkonunni kveðju-
orð frá Helga magra og las upp
kvæði það, er Þorst. Þ. Þorsteins-
son skáld hafði ort að tilhlutifn
klúbbsins. Annað erindi hafði skáld-
ið Sig. J. Jóhannesson ort og birtast
bæði kvæðin hjer. Ungfrú Guðrún
þakkaði gjafirnar og kveðjuorðirt
með nokkrum vel völdum orðum
og sagðist mundi seint gleyma því
vinarþeli, sem Vestur-íslendingar
hefðu sýnt sjer.
Satnsætinu sleit ttm miðnætli.
Kl. 5 síðdegis næsta dag kvaddi
svo Guðrúu Indriðadóttir Wmnipeg
og þá vini sina, sem fylgt höfðu
henni á járnbrautarstöðina. Og þar
tneð var hún horfin Vestur-íslend-
ingum.
Nú nokkur orð um listabraut
Guðrúnar.
Hún kom fyrst á leiksvið í R.vík.
iiausíið 1898, og fjekk þegar mikið
iof. Þann vetur ljek hún í flestum
leikjum sem leikfjel. Reykjavíkur
sýndi. En Sninarið 1899 fór hún
til Winnipeg með siera Jóni Bjarna-
syni, og þar dvaldi hún þar til
sumarið 1903. Ljek hún nokkrum
sinnum á því tímabili og geðjaðist
mönnum prýðisvel að leik hennar.
Er hún kom afiur heim til Rvíkur,
fór hún að gefa sig að leikstörfum
fyrir alvöru, og varð brátt annar
helsti kvennleikarinn í Leikfjel.Rvík-
ur. Sjerstaklega ljet henni vel að
leika ungar stúlkur, og tókst henni
æh'ð vel að sýua djúpar tilfinning-
ar, svo sem þá hún ljek Glory í
John Storm eða »The Christian«,
seni sá leikur er hjer kallaður. Það
hlutverk gerði Guðrúnu fyrst viður-
kenda sem listfengna leikkonu.
Nú var Guðrún komin inn á
listabrautina, en hún þráði að full-
komna sig frekar í leikmentinni. í
því augnamiði fór hún svo til Kaup-
mannahafnar haustið 1905ogdvaldi
þar eitt ár, og naut kenslu hins
nafnkunna konunglega danska leikara
Jerndorfs. Einnig fjekk hún aðgang
að æfingum við Þjóðleikhúsið og
frían aðgang að Konunglega leik-
húsinu. Naut alls þess með elju
og ástundun, fjekk hrós mikið hjá
dönskum leikurum, sem henni kynt-
ust. Töldu þeir hana hafa frábæra
leikara hæfileika.
Haustið 1906 hvarf Guðrún aft-
ur heim til íslands og tók að leika
fyrir Ieikfjel. Rvíkur, og frá þeirri
stundu þar til hún lagði í vestur-
förina í sl. desember, hefur hún
verið aðal-leikkona þess og leikið
hvert vanda-hlutverkið eftir annað,
og allajafna hlotið mikið lof.
En hátindi frægðarinnar sem leik-
kona náði hún, þá hún fyrst sýndi
sig sem Halla í »Fjalla-Eyvindi«.
Allir voru einróma uin, að aidrei
hefði nokkur íslensk leikkona sýnt
þvílíka list fyrri, og höf. leiksins
kvað hana lcika Höllu betur en hin
fræga norska leikkona, frú Jóhanna
Dybwad, sem þá hafði nýlokið við
að leika hana í Kaupmannahöfn, —
og meira hrós var ekki unt að gefa
neinum íslenskum leikara.
Jeg hika mjer ekki við að telja
Guðrúnu Indriðadóttur mestu og
listfengustu leikkonu íslands, og eins
j og jeg hef áður sagt hjer í blaðinu,
j þá set jeg liana fyrir Höllu-leik