Vísir - 11.10.1914, Blaðsíða 3

V 1 S I R
Skrifstofa
Eimskipafjel&gs ísiands, J
í Landsbankanum, uppi
Opin kl. 5—7. Talsími 409.
Ef þér viljið fá helmingi
hærrl laun,
og ef þér viljið koma af helmingi
e « o
með helmingi
og á helmiugi
styttri tíma
þá skuluð þér undir eins,
-nú þegar í
mt dag-isn
leita yður upplýsinga um
H. H. T( Sloan-Duployan.
íslensku hraðritun. (Jtanáskrift «H,
H. T.« Póstnólf A 23, eða munn-
legra upplýsinga hjá Helga Tómas
syni Hverfisg. 46. Talsími 177.Heima
5—7 síðd.
Dáinn! Hann sem blés ljósi,
yl og viðkvæmni í alt með ljóð-
um sínum, en kvað burtu klaka
og hrjóstur.
Dáinn! Hann sem hjó hvass-
ast hlífar af heimsku og hleypi-
dómum. Hann sem veitti kúg-
un og ofbeldi ósleitilegasta atlögu.
Hann sem rækiilegast fletti ofan
af hræsni og yfirdrepsskap.
Dáinn! Hann málsvarinn ó
trauði munaðarleysingjanna og
olnbogabarnsins. Hann sem aldrei
mat réttlætishugtakið á vog eigin
hagsmuna. Hann sem aldrei
gerði sannfæringu sína að versl-
unarvöru.
Hver þorir nú að kasta stein-
inum?
„Hann var trúlaus“, hrópar
heimska og hleypidómar.
Að eins einn skynsemisneista.
Hvað er trú annað en lífs-
skoðun? Hefír sá maður enga
trú, enga lífsskoðun, sem sér galla
á þeirri tilveru, sem vér þekkjum?
Er sá maður trúlaus, lífsskoð-
analaus, sem elskar allar fegurstu
og björtustu hliðar tilverunnar,
ver lífi sínu í þeirra þjónustu og
er borinn af þeirri von, að til-
veran fegrist og fuílkomnist?
Nei, heimska og hleypidómar!
Hafið þið ykkar trú, en látið þá
óáreitta, sem þora að horfa hærra.
Saurgið ekki yængi þeirra, sem
beina fluginu ofar.
Hann hjó djarft, það var satt,
en hver láir hetjunni, sem ofur-
efli verst, stór högg.
þú sem elskar frelsi, réttlæti,
vor og æsku, þú sem vonar fegri
tilveru — bjartari sól, hærri him-
inn, þér réttir hann „örfandi
hönd“ yfir djúp dauðans.
Bogi Ölafsson
Þingholtsslræti 2!,
kennir ENSKU, og ef til
vilt fSeéra.
Heima kl. 5—6 síðdegis.
Ensku kenni eg sem að und-
anförnu, útvega einnig tilsögn í
d ö n s k u og reikning. Lágt kenslu-
gjald. Sig. Árnason, Hverfisg. 83,
(syðstu dyr). Til viðtals kl. 6—8
e. m.
IÐUNAR-TAU
fást á
Laugaveg 1.
JÓN HALLORÍMSSON.
alþektu, margar tcgundir, með
; ýmsu verði ætið fyrirliggjandi hjá
Jóni Sigmundssyni, gullsmið.
Laugaveg 8.
Í ^ || III || | — „r.
Ú.E.YAL AF
Uílum.
Óðinsgötu 10.
Sophie Hetlrrtann.
Þýska.
Stúlka, sem farið hefir yfir rnegn-
iö af þýskunámsbók minni, getur
komist að með 2 öðrum í 2 kvöld-
líma á viku.
Stúlka sem lesið hefir þýsku um
2 vetur getur komist að með 2
öðrum í 1 dagtíma á víku.
T
Jóo Ofeigsson.
Túngötu 48. Sími. 357.
IO-KAFÉ Efi BEST
SÍMI 349.
HartYÍq Nielsen.
rcpv ZJ «.oK»
nein meðfædd forréttindi. AUir sem þekkja
kvæðl hans vita, hvernig honum tekst upp,
þegar hann fer að tala máli þeirra eða taka
frammi fyrir þá, sem valdhafarnir eða mann-
félagið svínbeygja og stíga á hálsinn á, sem
settir eru hjá í veröldinni. Og stóru orðin
hans þar eru ekki neinir skáldórar eða glam-
uryrði. þau eru rammasta alvara. Hann
stóð við þau, svo lengi sem hann lifði, líka
í verki. Hann gaf iðulega sinn síðasta eyri
og bitann frá munni sér. Hann hafði ekki
meira af fátækt að segja sjálfur en svo marg-
ur annar, né af því, að vera afskiftur af lífs-
ins gæðum svokölluðum. það var ekki af
því, að hann fann svo til með þeim, er
slíku áttu að sæta, heldur blátt áfram af
hjartagæsku. Hann mátti ekki aumt sjá.
Honum var kvöl að vita nokkrum smæl-
ingja líða illa og geta ekki hjálpað. Hann
gat ekki séð barn gráta án þess að reyna
að hugga það. Hann gat ekki séð nokkurt
kvikindi í nauðum án þess að reyna að bjarga
því. Má vera að skáldaugað glöggva hafi
gert honum hægara og tamara en öðrum
að setja sig í annara spor, en hann bjó líka
yfir svo óvenju mikilli blíðu og viðKvæmni.
það þurfti varla annað en líta í augu hans
til að sjá það. Hann var auk þess svo lík-
ur barni í því, að vera einlægur, lofa til-
finningunum að ráða og koma til dyranna
eins og hann var klæddur. Hvar sem hann
kendi hlýju og einlægni stóð hjartað þegar
opið upp á gátt, en það var líka harla við-
kvæmt fyrir því gagnstæða. Veit eg, að
það er vandfarið með viðkvæmnina. það
er svo satt og spaklegt, sem Sigurður kvað,
að hún er „vandakind — veik og kvik sem
skarið — veldur bæði sælu og synd —
svo sem með er farið“. En hver vill synja
henni um samhug? Fyrir mínum sjónum
stendur hún alt af í líki konu, konunnar,
sem vætti fætur frelsarans tárum og þerr-
aði með hári sínu og fékk af vörum hans
dóminn þenna: „Hinar mörgu syndir henn-
ar eru fyrirgefnar, af því að hún elskaði
mikið“.
það hefir verið sagt um þorstein, að
hann hafi líka hatað mikið. það má kom-
ast svo að orði. Ef innfjálg óbeit og gremja
gegn öllu því, sem manni þykir ilt og ljótt,
á að nefnast hatur, þá átti hann mikið af
því, eins og alkunnugt er. En það má al-
veg eins kalla það kærleika — það er önn-
ur hlið mannkærleikans. Hvernig á sá, sem
elskar mennina og sárkennir í brjósti um
þá vegna þeirra mörgu meina, hvernig á
hann að geta annað en hatað það, sem
meinunum veldur? þorsteinn gerði það
líka svikalaust, af öllum þeim glóandi hita,
sem hjarta hans átti til. því eru orðin ekki
alt af vegin á gullvog, né heldur sjónin svo
skýr sem skyldi. En enginn, sem veit hvað
hann vildi, telur hann fyrir það varg í vé-
um. Eg hygg, að hann hafi engan mann
hatað. Á síðari árum fanst mér að minsta
kosti skaplyndi hans svo farið, að honum
væri það ómögulegt. Mér fanst hann þá
vilja hverjum manni gott, og vera fundvís á
afsakanir og málsbætur, jafnvel fyrir þá, sem
voru honum first skapi. þar sem í kvæð-
um hans bregður fýrir mannhatri eða mann-
fyrirlitningu hafa mér alt af fundist það vera
hjáróma tónar. Eg heyrði hann líka sjálfan
segja, og barma sér sáran yfir, að sér hefði
stundum svo hrapallega mistekist að segja
það sem hann vildi, að almenningur hefði
fengið þveröfuga hugmynd um, hvað sér
byggi í brjósti. Hann sakaði ekki almenn-
inginn um það, kastaði ekki sökinni á skiln-
ingsleysi hans eða sljóskygni. Sjálfum sér
kendi hann um. Hann hefði átt að hafa
lag á að haga svo orðum, að almenningur
skildi rétt. Fyrir hann var hann að yrkja,
ekki fyrir fáa útvalda. þar sem þröngt var
og kalt og fátæklegt inni, fátt til fagnaðar
og fegurðarauka, þangað vildi hann komast
inn með kvæðin sín, kveða þar vetur úr
bæ, kveða burt dimmuna, kafið og kuld-
ann; hækka undir loftið, víkka að veggjum
og opna gluggana. því var honum sárt að
sjá árangurinn sumstaðar öfugan. Skáld al-
þýðunnar vildi hann vera, af högum hennar
dró hann yrkisefnin, af vörum hennar tók
hann orðavalið. Hún átti hug hans og hjarta
frá vöggu til grafar. Hirðskáld befði hann
aldrei getað orðið — nema þá til þess að
yrkja Bersöglisvísur.
Einn konung hyllir hann þó með nafni
í kvæðum sínum. Við hirð hans eiga líka
Bersöglisvísurnar heima. Sá konungur er
sannleikurinn. Mig minnir, að hann segði
sjálfur svo frá, að það sem leiddi hann að
fótum meistarans frá Nazaret hafi einna fyrst
verið þessi orð: „Til þess er eg fæddur
og til þess kom eg í heiminn, að eg beri
sannleikanum vitni“. Tignustu orðin, sem
töluð hafa verið í veröldinni. Lýgina og
hræsnina liataði hann mest af öllu; fanst
hún undirrót nálega allra meina. því gat
hann aldrei á sátts höfði setið, þar sem
hann þóttist koma auga á hana, eða þó ekki
væri meira en eiga hennar von. Hún var
orðin í augum hans — mér liggur við að
segja — syndin eina. Móti henni vildi hann
vinna og hjálpa með því til að greiða mann-
kyninu braut til bjartari framtíðar og sælli.
En haldið þið, að vonin og trúin á þá
framtíð hafi verið honum nóg? Haldið þið,
að hún hafi getað sætt hann við allar þján-
ingarnar, sem hann horfði á veslings jarð-
arbúana stynja undir? Hann reyndi að sætta
sig við hana, lét svo heita um hríð, að það
tækist. En það veit trúa mín, að það voru