Vísir - 19.05.1917, Blaðsíða 3

VlSÍR
Frá ófriðnnm.
Stjórnarskiftin í Rússlandi.
Síðan stjórnarbyltingin varð i
Rússlandi, hefir stöðugt legið við
borð að önnnr enn ægilegri bylí-
ing yrði þar í landi. Þess vegna
hafa Rússar ekkert getað aðhafst
á vígveilinum, en forsprakkar
byltingarinnar átt fnlt í fangi
með að halda æsingamöimunum í
skefjum og koma á samkomulagi
innanlands.
En nú iitur ' svo út sem það
hafi tekist með sfaipun hins nýja
ráðaneytis, sem komið er þar á
laggirnar. — Ba í þeirri stjðrn
eru vafalaust bæði ófriðBrsinnar
og friðarvinir og þvi við búið að
hún sitji ekki lengi að völdum,
enda efakert endanlegt ákveðið
sm afstöða Rússa í ðfriðnum
enn.
Þýska stjðrnin gerir sér vafa-
laust vonir um að Rússar fáist til
þcss að semja sérfrið. Hún heíir
því tekið þsð ráð, að bíða átekta
faeldur en að nota tækifærið, með-
an hver höndin var upp á móti
annari í Rússlandi, til þess að
hefja pýja sðkn á headur þeim
og eiga það á hættu, að Rússar
íéta pá allar innbyrðisdeilur nið-
*r faila, til þess að geta mætt
hinum úílendu óvinum með sam-
einuðnm kröftum.
Vafalaust eru þeir margir í
Rúss^audi, sem vilj* sensja frið
við Þjóðverja, en i meiri hluta
virðast þeir ekki vera. Og fjand-
menn Þjóðverja beita vitanlega
öllnm brögðam til að koma i veg
fyrir það, ea reyna auðvitað jafn
framt að forða landinu frá borg-
arastyrjöld. Hin nýmyndaða stjórn
Rússa á ekki að semja fiérfrið við
Þjóðverja. Hún hefir það verk-
efni, fyrsc og fremst, að reynaað
fá bí.ndamenn til að bjóða Þjóð-
verjum frið án þess að gera kröfu
til landvinninga. Takist það ekki,
má gera ráð fyrir að þessi stjórn
íeggi niður völd og ný taki við,
ef þá lendir ekki alt í uppnámi
út af ófriðarmálunum.
Vitanlega hlýtur það að vera
fjöldamörgum Rússum ógeðfeit að
sleppa tilkallinu til Konstantinfpol
og kröfunni um að elavnesku hér-
uðin í Austurríki verði lögð und-
ir Serbíu. Bada er hið síðaraal-
gerlega gagnstætt orðagjálfri rúss-
nesku jafnaðarmannanna um að
þjóðernið eigi að ráða ríkjaskipun-
inni. — En ófriðarsinnar meðal
Rússa hafa vafalásst gengið að
skilyrðnm jafnaðarmanna eingöngn
í því skyni að forða landinu fvá
nýrri byltingu. — Það fer aldrei
svo, &ð friðarumleitanirnar drag-
ist ekki svo á íanginn, að sjá
megi nokkurn veginn hverjar líkur
séu til þess að Þjóðverjar verði
yfirbugaðir.
Siðan stjórnarbyltingin varð, má
heita að vopnablé hafi verið milli
Rússa og Þjóðverja, þó að ekki
hafi verið um það samið. Af því
má ráða að bandamenn muni ekki
láta það ráða úrslitum, hvort
Rússar vilja semja frið eða ekki.
— Bn annars er ekki enn sjááa-
legt, hvort kröfur rússneskm jafn-
aðarmannanna, um frið án land-
vinninga og skaðabóta, elga meiri
mótspyrnn að mæta af hálfu banda-
manna en Þjóðverja.
Þýskir jafnaðarmenn vilja fá
frið og vinna það til jafn vel, að
atkvæðagreiðsla verði látin ráða
forlögum Póllands og Elsass
Lothringen. Bn þýskir íhalds-
menn (junkaraflokknrinn, sem al-
ment er kent um upptök ófriðar-
ins) eru því algerlega andvígir og
halda fram kröfunni um yfirráð
í Belgíu og Serbín, að einhverju
leyti að minsta kosíi. Það eru
því allar horfur á því að banda-
mönnum væri óhætt að hleypa því
máli til nmsagnar þýsku stjórnar-
innar, hún mundi varla getað
gengið að því. Og vera má að
það verði gert.
En, eius og áður hefir verið
sagt, þá á það vafalaust nokkuð
Iangt í land, að ramkomulag kom-
iit á um það milli bandamanna,
að bjöða Þjóðverjum frið með
þessum kjörum.
Hvernig er endurreisn Balgiu
og Serbíu hugsanleg án skaða-
bóta? Og hvaðan eiga þær skaða-
bætnr að koma nema frá Austnr-
rikismönnum og Þjóðverjum? —
Mundi ekki verða örðugt að
fá Frakka til að sieppa fyrir fult
og alt, nú nær hálfrar aldar göml-
um draumum sínum um að ná
aftnr BIsais-Lothringen? Bða
ítali til að falla frá kröfunni um
að landar þeirra, ssm Iotið hafa
Austurríki, verði „leystir úr
ánauð"?
ssíir og miliönir
eftir
Hharles fgarviee.
163
Frh.
gagngerðum breytingum. SirStefán
var altof önnnm kafinn við að koma
binu tröllaukna fyrlrtaeki sínu í
framkvæmd til þess uð taka eítir
þessari breytingu. Bn þá voru
uðrir, sem veittu henni eftirtekt
og einkum og sér í lagi Howard.
Honum varð oft starsýnt á það,
hversu ólundarlega Staffiord reik-
aði im hina fjolskipuðu sali föðnr
eins, kaldur og tilfinningarlaus á
sviplnn eins og þeir menn verða,
«em búa yfir Ieyndum harmi, eða
þá að Howard kom að honum
©inhversstaðar úti í horni á reyk-
ingastofunni með kulnaðan víndil
toilli varanna og augun starandi
^ dagblað, iem harm fletti sldrei
Yið,
Samkvæmt viðtekinni reglu nú
á döguœ, þótt ekki sé húu í let-
ur færð, þá kinokaði Howard sér
við og gat ekki gerst svo nær-
göngull að spyrja vin ainn hvað
honum amaði, enda sýndi Stafford
engia me?ki þess, að haun mnndi
ympra á þvi að fyrra bragði.
Hann bar harm sinn í hljóði og
leið engnm að skygnast um hagi
sina, ekki einu sinni sinum vild-
usta vinum, og Howard lagði höf-
uðið í bleyti ogerði sér alls kon-
ar getgátur um hvað það gæti
verið, sem gert hefði hinu létt-
Iynda og síkáta vin sinn að dap-
urlegri og ólundarlegri rolu er
ekki virtist háfa ánægju af neinu
i lifiuu og hafa megnustu óbeifc á
öllum mannfagnaði.
Þá var það eitt kvöld &ð Ho-
ward labbaði sig inn í herbergi
Staffords og kom þa? að honnm
sitjandi í hægindastól með lokaða
bók á hnjánum og pípuna i munn-
ionm. Mjóni Iitli hringaði sig á
sessu við fætur húsbónda síns.
Heyrði hann fófcatak Howards og
rauk snöggvast npp urrandi og
geltandl, leifc svo á St?fford eins
og hann vildi segja, að alt væri
með feldu og lagðist þvínæst aftur
á sessuna og lét nú ekkert á sér
kræla, nemu smáýlfraðijvið og við.
Var það uokkurs konar vinar-
kveðja, því að hann var hændur
að Howard.
— Ertu sofandi, Staff? Bpurði
Howard um leið og hann kom
inn, lagði hattinn sinn á borðið
og fleygði sér á legubefek, — Nú
en það er ekki svo að tala, að
hér er Iangbezt að vera, hér ætlar
sólin þó ekki að oteikja mann!
Sko hvað seppi er makráðnr þarna
á sessunni! Eg hélt, að þú ætlað-
ir að heimsækja frú Brook í
kvöld.
— Var það núna í kvöld?
spurði Stafford. — Eg var búinn
að ateingleyma því og það er
mjög svo Jeiðinlegt. En ejálfsagí
verður faðir minn þar og getur
þá Iitið eftir Maude.
Howard kveykti sér í vindlingi
og horfði á hið dapurlega ondlit
viuar síns.
— Eg held það giidi einu þó
að þú sért Iaus við það, sagði
hann. Það má vera undarlega
tilfinningasljó kona, sem flnDur
Hpp á þ?í að halda samkvæmi uudir
Og mundi ekki nú orðið örðugt
að fá Breta til að slíðra sverðif
er þeir bafa fengið liðveislu Banda
ríkjanna til að ganga milli boh
og höfuðs á þýska „einræðinu1
og „hervaldssfcefnu junkarannk^,
að fá þá til að hætta við a£
„frelsa lýðveldishugsjónina" frá
þeirri hættu, sem henni stafar *(
gömlu einvaldsstefnunni, sem á
sitt síðasta hæli í keisarahöUinui
í Berlín? Eða, ef viU: Mundi
ekki örðugfc að fá þá til að
sleppa voninni nm að standaa yfir
höfuðsvörðum þýska heimsveld-
isins?
S8nailegt er að bandameun og
Þjóðverjar, hvorir fyrir sig, reyni
að láta líta ivo út, sem allirfrið-
arsamningar strandi á hinum.
Þjóðverjar í því skyni að fá
Rússa til að semja sérfrið, en
bandamenn til að eannfær* þá um
að eina ráðið til að koma á friði
sé að ganga milli bols og höfuðs
á Þjóðverjum.
Þýskir jafnaðarmenn eru að
reyna að fá banslarann tii að Iáta
uppi friðarskilmála, og gera hon-
um vafalauit talsverðau óleik með
því. Ef hann gerði það, stæði
hann berskjaldaðar eftir i þeirri
„diplomaíiskn" orustn, sem nú er
r»ð hefjast, og ef til vil slá þeir
með því það vopn úr hendi hans,
að hann geti látið líta svo út,
sem alt strandi á hinum. — En
enginn efi er á því, að eigi banda-
menn örðngt með að semja frið
án landvinninga og skaðabóta, þá
eiga Þjóðverjar það ekki síður,
eða þýska stjórnin, sem í augum
beru lofti i annari eins hitamollu
og þessari. Bn þér að segjai
Þegar eg hugsa nm allar þær
kvalir, sem beldra fólkið leggurá
sig i þessum samkvæmum okkar,
þá dettur mér ekki í hug að vor-
kenna Hindúakonunum sem leidá-
ar eru lifandi á bálköst manna
sinna. Og þetta minnir mig á
það, að þ&ð á vist að st&nda ein-
hver ríkilæfciö sfcórveislaa hjá föður
þínum i kvöld eða nótt. Er ekki
svo?
Stafford kinbaði kolli, létípipi
sína og kveykti í henni.
— Já, sagði hann, — og eg
var búinn að gleyma þvi, u
Maude sendi mér skeyti til að
minna mig á það, og þar verð eg
auðvitað að vera viðstaddur. Eg
segi þáð satfc, að eg öfaada þig,
Howard, af því að þurfa e- '" að
koma þangað fremur en þér sjuíf-
um sýnist.
— Ónei, það er nú ekki svo
vel, sagði Howard og brosti við.
Eg er kominn í þessa hringiðu
og snýsfc eins og aðrir í bringum
þennan dásamlega föðar þinn.
Mér finsfc alt og aUir snúast kring-
um hann. Það er eins og ein-