Vísir - 05.06.1917, Blaðsíða 2

v í í. í a.
Tii ntÍKiiia.
B ríhúsié api® Kl. B-6, ií*.kT. tU 1Q1/,.
BargarstjóMflkrifatofsa kl. 10—18
1-8
Bejsrfðgetaíkrifite&a ki, 10—12 og 1— 8
Bæjar(jRldkeK&skicifitu.«a ki. 10—18 og
1— *
ÍGlandabasiri k!. 10—4.
K. I. U. M. AIh, saak annnad. 81/,
riiá
L. F. K. B.. Bðkaútlán mánudaga kl. 6—8.
LandakotEspít. Heimiéknariisri kl. 11—1
L&ndgfcukinn kl. 10-3
LandsbðkMafit 19—8 aj B—8. Utifet
1—9
Landiijóönr, afgí. 10—9 og 4—5.
LanðMlxeinn, v.d. 8-10. Helga"áfcrs
10—12 og 4—7.
Náttárngripaasfn 1*/*—
PðithúiiS 9—7, stmnud. 9—1.
Samibyrgðis 1—5.
Stjðrnsrráisikrifitofnniar opnar 10—4.
Vifiissíalahælið: heimeðknif 12—1.
Djöímeajaa»fsii, id., Jfá,, fimtd. 12—9
Fáein orð um
vélbátaútgerð.
Herra ritstjóri!
Má eg biðja yðiir að gera svo
vel að leyfa eftirfarandi línnm
rúm í yðar heiðraða blaði, ef ske
kynnl að þær yrðu einhverjnm
þeim til leiðbeiningar, sem raða
í villu og svíma og vita ekki hvað
þeir gera.
Vegna þess að eg hefl heyrt
ýmsa halda því fram, og það jafn
vel útgerðarmenn hér, að eg hafi
faiið með öfgar í grein þeirri er
eg skrifaði og birtist í blaðinn
Visi þann 22. maí, þar sem eg
hélt því fram, að yrði steinolía
seld með hærra verði en 60 kr.
tnnnan, yrði hún óhæf til fiski-
veiða á mótorvélskipum, öðrnvísí
en útgerðarmönnnm til fyrirsjáan-
legs stórtjóns og sumir hafajafn-
vel álitið að 80 kr. verð á tnnn-
nnni mundi ekki verða óhæft til
að reka þá útgerð með hagnaðar-
von.
Sg hélt því þar einnig fram,
að landssjóðnr yrði að taka á sig
þann halla aem af þvi kynni að
leiða, að steinolían yrði seld með
því verði, hvað sem hún svo
kostaði landssjóð. Nú hefir lands-
stjórnin sett það verð á olínna
sem hvorki er 60 eða 80 krónnr,
heldnr 70 kr. og með því sýnt
sinn skilning á því máli og enn
fremnr sýnt hvers stnðnings fisk-
veiðarnar og þeir menn sem vél-
bátaútgerð hafa mega vænta
þaðan.
Þegar eg skrifaði ofannefnda
grein, lét eg alveg ótalað nrn þá
fnllvissa mína, að jafnvel með því
verði sem nú er á veiðarfærum
og olía og einnig salti, er alveg
ómögnlegt að gera út vélekip
nema með tapi, hvað þáheldnref
alt hækkar gifnrlega ennþá sem
til útgerðar Iýíur, sem þó er fyrlr-
sjáanlegt.
Til ágóða fyrir
Landsspitalasjóð íslands
verðnr haldinn
á hátiðisdegi kvenna 19. júní n. k. (Að eins þann eina
dag). — Þeir karkr og konur, sem vilja styðja þessa tilraun til
eflingar sjóðnnm með gjöfnm, útlendum eða innlendnm, smáum eða
stórnm, sendi gjafir til nndirskrifaðra, sem þakklátlega veita þeim
móttökn.
Anna Daníelsson, Katrin Magnússon, María Ámundason,
Aðalstræti 11. Ingólfstræti 9. Laugaveg 22.
Sigríður Pálsson, Sigþrúður Kristjánsson, Þórunn Jónassen,
Þingholtstr. 29. Vestnrgötu 4. Lækjargötn 8.
Eg ætla því að reyna að gera
npp reibning eins hinna stærrl
vélbáta, og styðst þar við reynslu
ísfirðinga I þeim efnum.
Að eg tek útgerðarkostnað og
eflavon ísfirskra báta til lyrir-
myndar, kemnr til af því tvennu:
í fyrsta lagi, að þeir hafa notað
þá báta lengur og hafa þar af
Ieiðandi reynsla fyrir sér hvað
afia og útgerðarkostnað þeirra
snertir, og í öðrn lagi af því að
eg vil ekki angra Reykvíkinga
með því að giska mér til hvernig
útkoman muni verða bjá þeim
þetta ár, þeir mnnu fánógaskap-
rann af að sjá sannleikann þegar
þeir gera npp ársreikning sinn.
Eg geri ráð fyrir vélskipi sem
kostar að eins 45 þús. kr. með
tilkeyrandi lóðaútgerð, en þar við
bæti eg svo síðar tilheyrandi aíld-
veiðiáhöldum. Þann tíma sem
þeir ern á þorsbvelðnm ráðgeri
eg 9Vj mánuð, eða frá 15. sept,
er þeir hættu slldvéiðum síðastlið-
ið ár, og til þess þeir 1. júlí í
sumar munu fara að búa sig nndir
síldveiðar aftnr. Á þeim 9V2
mánnði geri eg ráð fyrir 80 fiski-
dögnm og að meðalafli á dag sé
5% skpd. þnrkaðs fiskjar, enn
íremnr geri eg ráð fyrir að slíkt
skip mnni að meðaltali eyða 1V2
tnnnn af steinolín og 20 krónum
í ábnrðarolíu á dag; að Iokum
geri eg ráð fyrir að í hver 5 skpd.
fiskjar fari eitt tonn af salti, og
verður þá útkoman þannig, miðað
við það ástsnd sem nú er á stnnd-
inni.
Þegar nú ekal reikna út verð-
mæti aflans, verðnr að ganga út
frá þeim samningi semgerðurvar
við tíreta siðast, vegna þeas að
við hann miða fiikkanpmenn anð-
vitað verð það sem þeir borga
fisbimönnum og ennfremnr verður
að taka tii greina eðlilegan versl-
unarhagnað þeirra, sem eg reikna
16% brúttó.
Eg geri ráð fyrir að allnr afl-
inn sé nr. 1, og tek ennfremur
meðalvcrð alls þnrkaðs fiskjar
hverjn nafni eom nefnist, eins og
það oi í ofannefcdnm samningi
við Breta.
Utkoman þá þannig:
440 skp. á 120 , kr. 52800,00
-f- 15% br. hagn.
kanpm- . . . — 7920,00
Eftir kr. 44880,00
Þar frá dregst:
120 tn. olía á 70,00 kr. 8400,00
Áburðarolía 20 X
80 kr..........— 1600,00
88 tonn af salti á
150 kr. . . . — 13200,00
-j- kr. 23200,00
Eftir er þá — 21680,00
er skiítiat þannig milli skips og
manna:
21680 : 18 . . . br. 1204.44
skipsins partar (9 lil.) — 10889,96
Þar frá dregst svo ennfremar:
1 hlutur til skipstj. kr. 1204,44
+ þóknnn tilstýrim.
1. kr. pr. skp. — 440,00
-f- þóknnn til véla-
manns, 20 br.
í 9% mánuð — 190,00
Samtals -4- kr. 1834,44
Eftir er þá . . — 9005,52
til alls annara útgerðarkostnaðar,
en hann er að minsta kosti sem
hér segir:
300 lóöir á 18,00 kr. 5400,00
24 nppÍ8töðnr á 28,00 —- 672,00
10 lóðabelgir á 5,50 — 55,00
10 lóðakröknr á 5,50 — 55,00
hentur af 45,000 kr.
í 9Va mánnð 7% — 2493,75
Yátrygging af 45,000
kr. 8% . . . . — 2850,00
Fyrning og viðhald
15% . . . , , — 5343,75
Ssmtals br. 16869,50
Upp I þetta er svo
til . . . . . . kr. 9005,52
sem er þá . . -s- kr. 7863,98
fyrir útgerðina.
Ég skal taka það fram, að eg
hefi engan reikuing gert fyrir
beitukostn&ði, heldnr ekki fyrir
þeim peningum, sem fást kunna
fyrir sélda lifnr, álít að það verði
svo nálægt því að éta hvort ann-
að ipp, að þnð gerir engan mis-
inuD á hvornga hlið, þótt þeim
liðum sé báðum slept.
Þá kem eg loks að síðasta og
eí til vill veibasta hálmstráinu,
sem sé hagnaðarvon útgerðar- og
fiskimannanna á síldveiðatimannm,
en fyrir mfnum augum líta þær
einnig alt anuað en glæsilega út
og styðst það við reynslu mína
og annara er eg þekki til.
Þegar áætlnn er gerð um pen-
ingavirði þesa afla, sem npp úr
þeirri veiði mundi hafast, þá er
ekki einu sinni hægt að leggja til
grundvallar hina ensku prísa, sem
svo eru nefndir, heldur verðtr þá
að eins að áætla með því verði,
sem hæst hefir verið boðið af
síldarkanpmönnum, eða það verð,
sem þeir er tannnr eiga vilja
borga, því vitanlegt er, að fjöld-
inn af vélbátaeigendum eiga eng-
ár tnnnnr og geta því ekki notið
enska verðsins, svo lélegt sem
það er,
Hæsta tilboð sem mér er knnn-
ngt um að mótorskipin geti feng-
ið nú er 15 br. fyrir málið (málið
er ca. 150 1.) upp að 700 málum,
en það sem þar er fram yfir borg-
ist að eins með 8 kr. Áætli mað-
ur þá meðalafla 1800 mál með
þessu verði, þá verðnr útkoman
þannig:
700 mál á 15,00 . kr. 10500,00
1100 mál á 8,00 . — 8800,00
Samtals kr. 19300,00
Þar frá dregst kanp
15 manna, 40°/o
af brúttó afia . kr. 7720,00
+ 1 hl. til skipstj. — 514,67
Borgun til nóta-
bas3a,0,30afmáli — 540,00
Þóknnn iil stýrim.,
0,10 af máli . . — 180,00
Þóknnu til vélam.,
20 kr. á mán. í
2% mán. . . . — 50,00
50 tn. steinolfa á
70,00 .... — 3500,00
áburðarolía . . . — 600,00
Samtals kr. 13104,67
Eftir er þá — 6195,33
Nú bætist við hinn áðnrnefnda
útgerðarkostnað:
Herpinót cí.. . . kr. 8000,00
Herpinótarbátar . — 3000,00
Vindnr og annar
útbúnaðnr . . — 1000,00
Samtals kr. 12000,00
Rentur af 12000
kr., 7°/0 p. s, . kr. 840,00
Rentur af 45000
kr., 7% í 2% m. — 656,25
Vátrygg. á 45000
í 2% m. 8% . — 750,00
Fyrning og viðhald
skips í 2% mán. — 1406,25
Fyining og viðhald
horpinót^r og ann-
ara áhalda henni
tilheyrandi 33% — 3960,00
Ko3tn. á síldv.samt. kr. 7612,50
Eftirstöðvar af sild-
arverði . . . , — 6195,33
Á síldveiðnnnm -j- kr. 1417,17
T«p á þorskveiðum — 7863,98
Tap yfir árið samt. — 9281,15
Ern þó ótalin öll opinber gjöld,
vátrygging hiseta að akipsfilnta,,
aímakostnaðnr og margt fleira.