Vísir - 05.08.1917, Blaðsíða 3

VISiií
©ndwreisa þ*ð og því til upplyft-
ingur á öllum sviðum mannlífsins'
®n að útrýma eða burtkasta
áfengisvínam nefndi hann ekki
sneð einu orði.
Með*lhófið «em um er að tala,
®r ekki fanatiskur, óhugsahur
hrottaskapur, að svifta frelsinu af
mönnura þeim aem kunna að jeta
og drekka eins og mannverur.
Nú «é eg að eitthvað er vérið
að káka við hannlegakálfinn á
þinginu, en mér heyrist að hann
hafi svo mörg eyru og misheyri
sig sjálfu? og svo mörg augu, að
hanu sjái tömar missýningar. —
Eða hvaða bót er að þe3su við-
bótarrugli þingsins í þeisa átt?
AUs engin að mér skilst. Smigl-
arnir halda sínu striki fyrir því,
svo lengi scm Iögum þessum er
akki alveg kastað í haísins djúp,
sem eg áður hefi marg nefnt van-
skapníið og til stórskaða og for*
smánar landi og lýð eins og þau
hafa verið síðan þau öðluðust hér
gildi.
Það er heldur upphefð i þvl, að
vlð álítum okkur þá ræfla, að
kunaa hvorki að jeta né drekka
það sem viö viljum! Þ*ð er svo
hlægileg lítilsvirðing að gefa sig
upp sem óvita, og þnrfa að svifta
heila þjóð mannfrelsi sínu í því
— sem fyr er sagt— að jeta og
drekka það sem hún vill og get-
ur fengið.
Eg sé ekki hið minsta mögulegt
•ð setja út á aðgerðir Iögreglunn-
ur hér hvað eftirlitið snertir á
bannlagaskrímslinn. Lögreglan
sá það rétt, að henni var það, er
VÍSIR er elsta og besta
dagbiad landsins.
og verður alveg ómögulegt, því &ð
alstaðar má koma víninu á Iand
kringum alt ísland þegar vérið er
á sjónum. Það þarf ekki að gana
með það inn á hafnirnar.
Eg er alveg á móti ofnautn
áfengis, en eg er líka alveg á
móti bannlögunum. Þau hafa kent
mönnum aB búa til áfenga drykki
úr öllum fjandanum, svo sem
brensluspíritus, hárspíritus, glyce-
rínsplritus, pólitúr og eg veit ekki
úr hverju fleirá. Þau hafa kent
ólöghlýðni í hæsta húna. Þau
hafa kent stórþjófnað með því að
smigla Inn áfenginu á ýmsar hlið-
ar, og Ioksins hafá þan kent
mönnum að þroskast ekkert til
meðvitnndar um sitt eigið mann-
frelsi og framþróun.
Þykir þinginu ekki ráð að taka
kálfiun af lífi, þvi að það bindur
hann aldrei svo að hann Iosni ekki
og láti til »ín heyra méð sinni
meðfæddu röddu?
Stuart Mill segir það glæp að
fleygja eér og sínum út á þjóðfélag-
ið með ofnautn áfengis og þar eigi
við stór-sekt gagnvart þjóðarrétt
inum.
Þvi þá ekki að nota þann rétt
gegn þeim, sem til þess vinna?
L. P.
Smjörið.
Það var lagt hámarksverð á
smjör hór í vetur og um leið
bannaður útflutningur. Mun
það hafa haft þann árangur einn,
að kauptúnabúar fengu minna
smjör meðan mestur skorturinn
var á feitmetinu. Hér í Heykja-
vík mun það varla hafa þekst,
að smjör væn selt fyrir hið á-
kveðna verð. Út um landið mun
það hafa verið gert, en þar hafði
verðið líka verið talsvert lægra
en hámarksverðið.
Eg skal ekkert um það segja,
hvort hámarksverðið hefir verið
nógu hátt. Stjórnin hefir lýst
því yfir á þingi að hún áliti
það nógu hátt. En ekki er það
í góðu samræmi við gerðir
hennar.
Þegar vitanlegt var að smjör-
framleiðslan mundi fara að auk-
ast, og iramleiðslan þá að sjálf-
sögðu að verða ódýrari, en vit-
anlega erfiðara að selja smjörið
hærra verði en verðlagsnefnd
hafði ákveðið, þá tók stjórnin
sig til og samdi tim kaup á öllu
smjöri rjömabúanna og lætursíð-
an selja það hér í bænnm í stör-
sölu fyrir miklu hærra verð en
hámarhsverðið var, þö í smásölu
væri.
Hámarksverðið hefir aldrei
verið felt úr gildi, eða hækkab
formlega. Allur almenningur
hlýtur því að líta svo á, að
landsstjórnin sjálf brjóti lög með
þessu. Heyrst hefir að hún kalli
hækkunina Jlutningslcostnað, og
hefði það, ef framleiðendur hefðu
átt í hlut, verið kallað að fara
í kringum lögin.
Þetta skiftir nú ekki miklu
máli í sjálfu sér. Það er bara,
formatriði sem stjórnin gæti hæg-
lega lagað, ef henni þætti það
viðkunnanlegra að Játa ekki líta
svo út, sem hún væri að brjóta
lög. En fyrirkomulagið sem
stjórnin hefir á smjörsölunni er
óhæft. Hún lætur sem sé selja
það í stórsölu; menn geta ekki
fengið keypt minna í einu en
fyrir 100—200 krónur. Það
verða því að eins örfáir menn
sem geta orðið smjörsins aðnjót-
andi fyrir þetta verð. Og ein-
stökum spekúlöntum er í lófa
lagið að kaupa smjörið og selja
það svo aftur í smáskömtunr
fyrir miklu hærra verð, og fá
þakklæti í þokkabót, þvi það er
uú einu sinni svo, að mönnuni
þykir þægilegt að geta fengið
pund og pund af isl. smjöri, þó
það sé ekki til daglegrar notk-
unar.
Það er von að bændum sárni
það, að fá ekki að vera frjálsir
að því að selja smjör sitt fyrir
hvaða verð sem fæst, þegar þeir
sjá að hámarksverðið kemur að
eins örfáum efnamönnum að not-
um. Bæði þeir og aðrir vita að
það ema sem réttlætir slíkt haft
á frjálsri verslun er það, að
vernda hag fátæks almennings,
en ekki þeirra sem sjálfir græða
kannske manna -mest á ófriðar-
ástandinu og viðskiftaörðugleik-
unum.
Á hinn bóginn er það vitan-
lega ásíæðulaust að fella hámarks-
verðið úr gildi ef bændur eru
vel sæmdir með því. En þess
Isiir og miliönir
eftir
gharlcs fjfamcB.
242 Frh.
— Nei, seisei nei, sagði Staf-
ford. — Það gerir ekkert til. Eg
aatla þá að riða hinum hestinum
fyrst að þú hefir Isgt hnafekinn
á hann. Fellur þér vel við Adónis,
Maude?
— Já, rnikil ósköp! svaraði
hún — en eg er ekki viss um,
að honum falli eins vel við mig,
bætti hún við hlæjandi.
Stafford Iét hana á bák og tók
mú eftir því, sér til mikillar andr-
■nar, rö hesínrinn virtist óróleg-
ur og hvumpinn og að hann fór
allur að titra þegar hann fann
Mande á bakinu á sér.
— Hvaða kenjar era þetta úr
honum? spurði Stafford. Hann er
©itthvað svö eirðarlaus. Ætli að
aöðulinn fari eitthvað illa?
— Nei, hann fer ekkert illa,
svaraði Pottinger og leit hálf-
vandræðalega til angfrú Maude,
6n haíði samfc ekki fleiri orð nm
þettft, eins og vel siðuðum þjóni
sæmdi.
— Klárinn er keipóttar stund-
um, sagðl Maude — en eg ræð
vel við hann.
— Já, því trúi eg vel, sagði
Sfcafford, því að hann er sauðmein-
laus, en fjörmikill og geðríkur.
— Gætið þér þesa vel, angfrú,
að keðjan sé ekki of fast spsnt,
sagði Pottinger um leið og þau
fóru á bak.
Maude skifti eér ekkert af
þessari aðvörun og riðu þau svo
af stftð. Nú var stytt upp, skýin
þokuðust frá sólunni og M»ude
var i sjöunda hímni af fögnuði
yfir því, að þeysa þarna við hlið-
ina á Stafford.
— Sist datt mér það í hug í
gær og heldur ekki í morgan, að
við mundnm ríða út samán, sagði
hún. Mig grunaði ekki, að eg
ætti eftir að fá þig aftar,
og það sem minn eiginn mann og
herra. — Finst þér efeki allir
þessir mánuðir hafa verið eins og
einhver iilar draumar eða matröð?
Það finst mér, sagði hún og stundi
við. — En nú skulum við ríða
þrerfc yfir dalinn !
— Það er svo mikið af mýrum
og móum & þeirri leið, sagði
hann. Eigum við ekki heldur að
híilda okkur við þjóðveginn?
— Néi-nei! svaraði Maude.
Adónis langar líka til að fá sér
sprett, littu á hvað hann reisir
sig! —
Stafford borfði undrandi á klár-
inn. Hann japlaði méliu og skók
hausinn óþolinmóðlega og hafði
StÆoid aldrei sóð hann láta
svona áður.
— Eg skil ekki hvers vegna
klárinn lætar svona, sagði hann
fremur við sjálfan sig — en
kanske hann hætti þessurn kenj-
um ef hann fær að taka sér
spretfc.
Þ*u riða svo yfir veginn á
brokki og brokkaði Adónis iilaog
héldu þau avo úfc á mýrlendið.
Maude lék við hvern einn fingur
og var alfcaf að ta!a við SUfford
og segja honum frá ýmsum höfuð-
staðartíðindum og ræða am fram-
tið þeirra. Hún víldi að þ&u eign-
uðust hús í Lnndúnum og að
Sfcafford settist í þingsæti þ&ð.
sem honum bar samkvæmt lávarð-
artign sinni og lifði að öðrm leyfci
eins og tign hans og stöða sæmdi,
en Sfcafford lét þetta eins og vind
um eyrun þjóta. Hann var að
hugsa um olt annað. Hann var
að hugsá um það, að nú yrðl
hann að giftast Mauda og gauga
hinn þyrnum stráða veg skyld-
nnnar, sem ída hafði svo göfug-
mannlega bent honnm á. En v*r
það þá ekki lika skylda hans að
segja Maude frá trúlofuu þeirra
ída? Væri það ekki rétfcsst og
bðst fyrir þau öll að segja sann-
leikpnn afdráttarlaust? Hann
mundi hvort sem var neyðast til
að segjahenni, að sér væri ómögu-
legt að hafsst við í sumarhöiiinni
og þá mundi Maude vilja Í4 að
vita ástæðuna til þesa og var þá
ekki langeinlægast að segja hennl
alt eins og var?
Haun leit upp og ætíaði að far&
að tala um þetta við Maude, en
þá várð honum litið fraui uudan
sér og sá hvar kvepmaður reið
í bægðum sínam upp hæðina, sem var
beinfc fyxir framan þau og þekti
hann .þegnr að það var Idt. —