Vísir - 27.09.1918, Blaðsíða 2

« 11 i s
Uppboð
veröur haldiö í Goodtemplarahúsinu
laugardaginn 28. þ. m. kl, 4 e. h.
Verður þar selt:
Borð og stólar, rúmstæði, eldhúsgögn, leirtau, bækur o. fl.
Söluskilmálar birtir á uppboðsstað.
Bæjarfógetinn í Reykjavík, 27. sept. 1918.
Jdh. JdhaimesHOii.
Nokknr Orgel-Harmoninm
til sýnis og sölu í
mjóafæraliti.siiiu
NB. Sérstaklega gott piano (Iítið notað).
Nokkrir duglegir
drengir geta fengið að bera Vísir út nm bæinn.
Skriístofa
mín er fiutt á Laufásveg 20 niðri og verður nú í fjarveru minni
opin kl. 5—7 síðdegis.
Halldór Eiríksson
Sími 17S. Simi 176.
2 skipsjómfrúr
óskast á „Sterling", duglegar og þoli vel sjó. Einnig 2 vika-
drengir og tveir drengir til hjálpar í eldhúsinu.
Upplýsingar á Laugaveg 6 í dag og laugard. frá kl. 6—8 e. m.
hjá brytannm.
VÍSIR.
Algraiðiia bkðaiM i Aðalittœi
14, opla M k!, 8—8 á hverjnm degi.
SkrlÍBÍoá* á sama staS.
Sími 400. F. 0. Sox 387.
Bitstjórlua til viðtaii írft kl. 2—8.
Prsntamiðjsn 6 Lanrnve* 4
imi 133.
Angiýaúíguís; vsHt mbttaka i L&ntk
itjbmtmai affcir kJ, 8 6 kvöldin.
Augifsingaverá: 50 aur. hv«r em
dálki i ítærri angi, 5 aur* orá. i
uaásnglýaiiigaas usS óhseyítu Ietri.
Stjórnin og
sambandsmálið.
Enn hefir sambandsmálið ver-
ið notað til þess að verja þá ó-
hæfu, að vandræðastjórnin, sem
nú fer með völdin hér á landi,
hefir enn á ný verið „sett á“ til
næsta þings undir fölsku yfir-
skyni.
Vísi kemur það ekkert á óvart,’
þó að stjórnarblöðin reyni að
þakka ráðherrunum það, að sam-
komulag hefir fengist um sam-
bandsmálið við Dani, sem nú má
víst telja. Og úr þeirri átt vænt-
ir hann engra skýringa á því, á
hvern hátt stjórnin hafi stuðlað
að heppilegum úrslitum þess
máls. í>að vita allir, að þeir
höfðu jafnvel allra þingmanna
minst áhrif á samningana og að
mikið þótti jafnvel við liggja að
þeir kæmu þar hvergi nærri. —
En nú hefir „ísafold" orðið til
þess að hlaupa undir bagga með
forsætisráðherranum i þessu efni,
og segir að hann hafi komið mál-
inu inn á samningabrautina. Á
það væntanlega að réttlæta, fram-
komu stjórnarandstæðinga á síð-
asta þingi, er þeir báru fram
vantraustsyfirlýsingu til hinna
ráðherranna tveggja, en létu for-
sætisráðherrann óáreittan.
Stjórnarandstæðingar á þingi
munu hafa gert sér von um, að
fá aðstoð Jóns Magnússonar til
þess að koma hinum ráðherrun-
um frá, og bygt þá von á hálf-
um loforðum hans frá því á vor-
þinginu. En sú hefir reyndin á
orðið, að sæmra hefði þeim verið
að gera þeim öllum jafnt undir
höfði; enda fer ekki sem best á
því, að undanskilja einmittþann
ráðherrann, sem telja verður að
beri aðalábyrgðina á öllum af-
glöpum stjórnarinnar, Og þó að
það væri rétt, að J. M. hefði átt
töluverðan þátt í því, að sam-
komulag hefir náðst um sam-
bandsmálið, þá gæti það á eng-
an hátt réttlætt það, að undan-
skiija hacn vantraustinu.
En Jón Magnússon hefir als
engan þátt átt í því, að leiða
sambandsmálið til lykta öðrum
þingmönnum fremur. Og það.
er algerlega rangt, sem „ísafold11
segir, að hann hafi komið því
inn á samningabrautina.
í ræðu sinni hinnu miklu
um þingkvaðninguna 10. apríl,
sfc ' vði forsætisráðherrann frá því,
íZ iorsætisráðherra Dana hefði
fyrstur vakið máls á því að
reynt yrði að taka upp samn-
inga um ait samband landauna.
Forsætisráðherra Jón Magnús-
son kvaðst bafa látið þá skoð-
un í ljósi, að lítíls árangurs
mundi af þeim samningaumleit-
unum að vænta, og hefir þannig
fremur verið þess letjandi en
hvetjandi, að málið kæmist inn
á samningabrautina. — Fyrir
þessu eru orð hr. J. M. sjálfs, og
verður að taka þau trúanleg
„eftir atviknm'1.
Þeir sem af einhverjum ástæð-
um vilja endilega eigna hr. J. M.
einhvern meiriháttar þátt í því,
hvar komið er sambandsmálinu,
verða því að gera beturogfinna
eitthvað annað en að hann hafi
komið því inn á samningabraut-
ina.
Norsk blöð
um
Tvö norsk blöð, sem Yísir hef-
ir séð, telja dansk-islenska sam-
bandslagafrumvarpið að ýmsu
leyti miður aðgengilegt fyrir ís-
lendÍDga. Það eru blöðin „Gula
Tidend“ og „Haugesunds Avis“.
„Gula Tidend“ finnur frum-
varpinu það til foráttu, að Dan-
ir eiga að fara með utanríkis-
mál íslands, og þó að það sé á-
skilið, að einn maður kunnugur
íslenskum málum, verði í utan-
rikísráðuneytinu, þá sé engin
trygging í þvi. Þetta séu miklu
verri kostir en Svíar hafi boðið
Norðmönnum. Þá telur blaðið
jafnréttisákvæðin öll algerlega
óaðgengileg fyrir íslendinga og
spáir því, að danskt fjármagn
muni leggja undir sig atvinnu-
vegi þeirra, fiskiveiðar og fossa-
afl. Öll þessi kostakjör segir
blaðið að Danir eigi að fá fyrir
hreint ekki neitt; þeim sé ekki
einu sinni gert að skyldu að halda
uppi skipaferðum milli íslands
og Danmerkur eða annara landa.
Uppsagnarákvæði frumvarps-
ins virðist blaðið hafa misskilið,
því að það segir að þau hefðu
á 11 að vera þannig, að hvort
landið fyrir sig gæti sagt sam-
bandinu slitið, hvað sem hitt
segði. En ákvæðin eru einmitt
þannig.
Þann 6. ágúst flutti sama blað
grein um málið eftir Einar Sag-
en. Hann kallar sjálfstæðið, sem
íslandi er heitið í frumvarpinu,
„nýju fötin keisarans“, segir að
landið eigi að verða „sjálfstætt„
undir danskri utanrikisstjóm,
dönskum hæstarétti, dönsku lög-
reglueftirliti á sjó og með dönsk-
um fæðingjarétti. En hann seg-
ir að ekki hafi verið við betra
að búast, þvi að þeim sem hokr-
að hafi á hjáleigunni veitist erf-
itt að hugsa eins og óðalsbóndi.
Án sérstakrar utanríkisstjórnar
sé ekkert sjálfstæði til, og um-
heimurinn muni ekki viðurkenna
ísland sem sjálfstætt ríki fyr en
það sendi sendiherra beint frá
Reykjavík til Lundúna, Parísar
o. s. frv., með fullkomið umboð
frá forseta lýðveldisins — en ekki
frá dönskum konungi. — Grein-
in er skörtilega sknfuð, en of
löng til að birta hana hér.
„Haugesunds Avis“ litur tak-
vert öðruvisi á málið. Það blað
viðurkennir að frumvarpið feli
í sér stórvægilegar réttarbætur
íslandi til handa, og segir að
það stofni til fullkomins sjálf-
stæðis. Það. sem blaðið finnur
ur frumvarpinu einkum til for-
áttu, er jafnrétti þegnanna, því
að íaland eigi glæsilegri fram-
tíðarskilyrði en önnur Norður-
lönd en þjóðin fámenn og fjár-
vana og þvl mjög varhugavert
að veita Dönam fult jalnrétti við
íslendinga. Rangt er það að
vísu, sem blaðið segir, að fæð-
ingjarótturinn sé sameiginlegur,
en að öðru leytá eru þessar at-
hugasemdir þes3 á rökum bygð-
ar, eins og Yísir hefir áður
bent á. Um utanríkisstjórnina