Vísir - 28.03.1919, Blaðsíða 2

V í S IR
4SH3X.1
! Bltisur
seljast með
| aíslætti.
I Egill Jacobsen.
Sími 119. 4» •■:*=*
Simskeyti
Irá íréttarltara Víali.
Khöfn 26. mars.
ítalir
hafa tekiö borgina Pi'essburg í
Austurríki herskildi.
Gagnbylting í vændum
í Þýskatandi.
Frá Berlín er síinati, aö einveld-
issinnar lærist þar i aukana og
haldi fjölmenna fundi. Stjórnin
hefir lýst j)vi vfir. aö liún sé viö
jrví búin aö bæla niöur þá hreyf-
ingu.
Lögreglan í Budapest
hefir veriö leyst' upp.
Friðarsamningarnir.
Frá París er símað, að bráöa-
birgðasamningar veröi nú full-
geröir á laugardaginn. Fulltrúar
Þjóöverja eru Væntanlegir innan
þriggja vikna.
Sameinaðafélagið
græddi $/'/2 miljón króna síöasta
ár. Hluthafar fengu 35% í arö en
11/2 milj. er ætluð til greiöslu á
opinberum gjöldum.
Þjóðverjar
íá heimfararleyii.
Þjóöverjar þeir, sem dvaliö hafa
hér á landi ófriöarárin, Hafa nú
fengiö heimfararleyfi. Þeir mega
þó aö eins fara héöan um Noröur-
lönd, en ekki um England.
Verslnnarkðgnn
Vísir hefir aldrei amasl vifi
kaupfélögunum; hann er þeim
fremur hlyntur en hitt, þó aö
„Tíminn“ hafi með öllu móti
reynt aÖ koma þvi inn hjá sin-
um lesendum. að Vísir sé þeim
fjandsamlegur. Vísir vill aö
yerslunin sé algerlega frjáls og
láta menn sjálfráða urn það,
hvernig þeir haga verslun sinni
og viðskiftum. Rn nú er tekið
að bóla á því, að kaupfélögin
ætla sér að traðka verslunar-
frelsi einstaklinganna, og það
má þeiin ekki lialdast uppi.
Menn munu minnast þess, að
Steinoliufélagið byrjaði starf-
semi sína hér á landi á þann hátt,
að það lét kaupmenn skuldbinda
sig til að skifta við það eitt; aðr-
ir kaupmenn áttu ekki að fá
steinoliu hjá þvi en þeir, sem
skuldbundu sig til að kaupa
enga steinolíu hjá öðrum, en
stórsektir lagðar við, ef út af var
brotið. pelta mæltist illa fyrir
meðal almennings, og Vísii befir
áður látið þá skoðun i ljósi, að
slík verslunarkúgun ætti að vera
bönnuð með lögum.
En nú eru kaupfélögin farin
að feta i fótspor Steinolíufélags-
ins i þessu, á sinn hátt. N11 er
verið að koma því ákvæði í lög
allra kaupfélaga í landinu, að
félagsmenn megi engin, eða þá
að eins örlítii, viðskifti bafa við
aðrar verslanir og slórsektir
lagðar við ef út af verði brotið.
Retta er aðferð Steinolíufélags-
ins. Kaupfélögin eru orðin lær-
lingar þess. Fln auðvitað ætti slík
verslunarkúgun að vera bönnuð
með lögum, hvort sem Steinolíu-
félagið eða kaupfélögin eiga í
hlut.
Og hvað cr það, sem kemur
Kaupfélögunum (il þess að grípa
til slíkra ráða, lil að tryggja sér
viðskifti? Hvað annað en það,
að þau ótlast frjálsa samkeppni ?
Rað er kunnugt, að „Timinn“,
blað kaupfélaganna, hóf göngu
sina með því, að ráðast á frjálsa
verslun. Blaðið flutti margar og
langar greinar um „frjálsu sam-
kepnina“ og fór um bana háðu-
legum orðuin. Auðvitað datt svo
bolninn úr ölln saman og ekk-
ert var sett í staðinn. Kn augljóst
var þó, að blaðið mundi því
blynt, að kaupfélögin fengi cin-
bverskonar lagavernd til þess að
Iryggja þau i samkopninni. Og
nieð þessu kúgunarákvæði, sem
sagt er frá hjer að framan, eru
þau að taka sér slíka lagavernd,
þo að ekki sé það með lands-
lögum.
En þessi stefna er óholl. Eina
tryggingin fyrir því, að kaup-
félagsskapurinn geti komið að
tilætluðum notnm, er sú, að við-
skiltin „sjeu algerlega frjáls. Að
öðrum kosti eiga kaupfélögin
engan rétt á sér. Og það er raun-
ar hætt við því, að slik kúgunar-
ákvæði verði félagsskapnum
sjálfum verst. pau geta engan
laðað að félögunum, cn miklvi
fremur fælt menn frá. Ef mönn-
um er hagfeldara að skifta við
þau, þá er auðvitað, að f é I a g s-
men n muni ekki fara i aðrar
verslanir með viðskifti sin.
Og það væri leitf, ef for-
sprakkar kaupfélagsskaparihs
leiddust til þess að vinna honum
tjón af eintómu heimskulegu
hatri til kaupmannastéttarinn-
ar.
t
Elsku litli dreugurian okkar, Horst, aaia5Lat i gær-
kvöldi. Jarðarföria verðar ákveðin aíðar.
Frida Obeahaupt. Albert Obenhaupt.
Kristján Ó. Skagfjörð
lieíir- í lieild.söln
Yarmoutli Olt’u.fatjo.aö.
NoHHrlr söðlr flsls.imomi
geta fengið atvinnu á skátam á Yestfjörðum. Gtóð kjör, mena sndi
sér til Jóns Gaðmundssonar, Suðurgötu 8 heima 2-8.
K. F. U. K.
Aðalfundar féiagsins verður haldinn í kvöld
ki. 8V2

Bæjarfpéttir.
I. O. O. F. 1023289.
útsvör.
Mabur skrifav Vísi í gær, og
spyr, hvort satt sé, að útsvör veröi
a 1 d r e i lækkuö, þó að klagaö
sé, heldur aö eins færö upp hjá
þeim, sem menn bera sig saman
viö. Því er fljótsvaraö, aö útsvör
eru ævinlega lækkuö, þegar kær-
andi getur fært fullar sönnur fyrir
því. aö bann beri of hátt útsvar.
Jón forseti
kom inn í gær. Haföi veitt í
salt aö |>essu sinni, og aflaö ágæt-
lega.
Lögreglusamþykt
Reykjavíkur var samþykt í bæj-
arstjórn fyrir alllöngu. og síöan
send stjórnarráöinu. „Der ligger
den endnu,“ eins og Kjelland sagöi
um skútuna, sem strandaöi, og er
mönnum fariö aö lengja eftir
henni. þaö er aö segja lögreglu-
samþyktinni. Hrútur.
Gjafir
til mannsins. sern nieiddist á
höföinu:
1 X 1 .............. kr. 10.00
Tveir sjúkir sjómenn
voru á frakkneska botnvörp-
ungnum, sem hingaö konr i gær.
Læknarnir Matth. Einrsson og Jón
H. Sigurösson fóru út i skipiö til
aö skoöa þá, og virtist þeir hafa
taugaveiki. Þeir vóru fluttir í land
og sóttkviaöir á franska spítala.
og Tiior
Bouillon-teningar fást í versl.
Gruam Ólsen
Flngfélagið
FramhaldsstoíDíandorinn ;
verður haldinn í dag kl. 4l/a
1 Iðnó uppi (ekki á laugardag-
I inn). Áriðandi mál á dagskrá.
I ■
Krystalssápa
fæst á
Laugaveg 70.
Dagsbrdn
heldur fund laugard. 29. þ. m.
kl. 71/, s. d.
Stjórnín.
Aflabrögð.
Ágætur afli er enn í Grindavík
og í gærmorgun var uppgripaafli
.grunt ttndan Krisuvíkttrbjargi.
Bjargráðanefnd
er enn viö lýöi, aö sögn. Er nú
ekki mál til komiö, að hún fari aö
hvíla sig?
Smjörlíkisgerðia
hefir riú nógtt eíni úr aö vinna
og starfar af tniklu kappi, en hef-
ir varla undan, svo er eftirspurniis
mikil.