Vísir - 14.07.1919, Side 3
v i >i rt
mál, lög, guðfræði og önnur
bókvísindi, en óneitanlega er það
mikill galli á háskóla vorum, að
ekki skuli vera kendar þær
námsgreinar, sem beinlínis
snerta vinnuvísindi, eða verk-
legar framfarir. Prófessor Guð-
mundur Finnbogason talar að
vísu um vihnuvísindi á háskól-
anum, en staí'f hans kemur tæp-
lega að tilætluðum notum, fyr
en hann fær verklega aðstoð.
Sama má segja um marga aðra
ágætis menn, sem vér e’igum völ
á til þess að kenna okkur undir-
stöðuatriði vinnuvísindanna. —
Verklega aðstoð veitir fyrst og
fremst rannsöknastofa, scm
sniðin er eftir kröfum mitímans
og þess vegna verður stjórn vor
og löggjafarþing að taka þetta
mál til rækilegrar íhugunar,
helsl þegai’ í stað. Að koma
efnarannsóknastofunni i sæmi-
legt horf hefir að sjálfsögðu
talsverðan koslnað i för með
sér. Vitanlega þarf að i-eisa sér-
stakt steinhús með haganlegri
herbergjaskipun því i þeim
héisakynnum, sem nú eru not-
uð, gætu þær kenslustofnanir,
sem kynnu að láta nemendur
iðka verkleg vísipdi, ekki notið
sin.
Vel hæfir starfsmenn við
efnarannsóknastofuna mundu
einnig kosta nokltuð, en reynsl-
an mundi verða hér sem erlend-
is, 'að kostnaðurinn yrði hverf-
andi í samanburði við gagnsemi
þá, sem nútíma rannsóknastofa
nnindi hafa j för með sér. Til
vélstjóraskólans i Reykjavík er
árlega varið nokkru fé, en það
er ekki mikil upphæð i saman-
burði við þó tugi þúsunda, sem
fiskiútvegur vor græðir árlega,
vegna aukinóar kunnáttu vél-
stjóranna, og enn þá meira fé |
mundi útvegurinn spara, ef vél-
stjóraskólanum væri meiri sómi i
sýndur. Yrði komið hér upp
góðum iðnfræðaskóla mundi
árangurinn verða hlutfallslega
sá sami, og raun hefir á orðið
um vélstjóraskólann. — ]>að er
lífsnauðsyn hverri þjóð, að
menn viti alment nokkuð í
vinnuvísindum, þvi velmegun
þjóðanna er að miklu leyti undir
þvi komin. En nú er því þannig
háttað, að það eru einkum verk-
lróðir menn sem þurfa á aðstoð
efnarannsóknarstofunnar að
halda og þess vegna er efamál,
hvort islenska ríkið gæti komið
sér upp arðvænni eða nauðsyn-
j legri stofnun en góðri rannsókn-
arstofu.
Kynþáttafjandskapur.
Manndráp og brennur.
í sumum borgum á Bretlandi er
talsvert af svfertingjum, og eru þeir
í litl'um metum haf'Sir, en hafa.þó
íengiS aS lifa i friSi. til skams
tíma.
En i fyrra mánuöi uröu blóöug
uppþot milli hvitra manna og
svartra, bæöi í Liverpool og Car-
diff og skutu hvorir á aöra, og
sumir særSust. en a'ðrir dóu.
Af þessu varS skríllinn svo
hamslaus, aö hann flykktist inn í
svertingjahverfin, brendi hú?
þeirra bg rændi og sneri reiði sinni
á alla ,,mislita“ menn, svarta. gula
og brúna, og voru þeir miskunnar-
i laust drepnir og meiddir meö hinni
| mestu grimd, — auövitað án dóms
1 og laga.
j Þessi upp])ot hafa vakiö feikna-
Hljömleika
heldur próf. Sv. Í^veinlíjörriissoii, i Bárubúð
með aðstoð frk. Gnðrúnar Ágústsdóttar og hr. Einars Viðar
Priðjudaginn 15. júli kl. 81/, siðd.
Aðgöngumiðar fást á mánudag í Bókaverslun Isafoldar og
Sigf, Eymundsson. Verð kr. 3,00 (sæti) og 2,00 (etæð-A
3—4 stúlkur
geta ennþá fengið TfcjQr* við síldar rinnu.
KOmiö 1
svo hægt sé að útvega far.
% '
Signrðnr Þorsteinsson
hoima kl. 7—9 siðdegis. Barónsstíg 10.
ada) eru fjandsamleg innflutningi
Kinverja og Japansmanna.
En nú eru hinir síöasttöldu
bandamenn Breta, og telja sér af-
skaplega misbo'ðiö meö því að
mega ekki setjast aö i breska veld-
inu, hvar sem vera skal.
Óheit hvítra manna á ,.mislitum“
mönnum er svo rótgróin. aö þess
er varla vænst, aö henni veríSi
nokkru sinni útrýmt.
F.n hitt dylst engum, aö þetta
misrétti þjó'Sflokkanna er óslökkv-
andi hatursefni og blolsar upp þeg-
ar mipst varir, enda hafa fulltrúar
Japans á friSarfundinum alvarlega
varaö viS afleiSingunum.
umtal, og þaö þvi fremur, sem hér
er í raun og veru urn a'ö ræöa eitt
stærsta og alvarlegasta „alheims-
mál“, sem hvítir menn þurfa aö
rá'öa frarn úr.
í raun og veru er líti'ö aö óttast
af svertingjum. Þeir eru litlir
nytjamenn og standa hvítum
mönnum langt aÖ baki í öllurn efn-
um. En hitt er alvarlegra, aö Ind-
verjar, Kinverjar og Japansmenn
eiga hér hlut a'ö máli, og þar er
ekki viö lambiö aö leika sér.
íbúar Suöur-Afriku (sem þang-
aö hafa flutst héöan úr álfu) varna
Indverjum aö setjast aö þar syðra.
En Ástralía, Bandaríkin og British
Colmnbia (vestasta fylkið í Can-
399
að vagnimim, sagði Quillon næstum hlíð-
lega:
„Segðu manniiuup að aka okkur þang-
að seni þau.eru. Hesturinn er óþreyttur
sé eg er.“ Og þegar Roshki leit á Tibby,
sagði Quilton : „]>etta er systir hennar, og
ætlar með okkur. Fljólur nú! Eg er ó-
þolinmóður maður, þó þú haldir ef til
vill, að svo sé ekki, og það er komin i mig
é)þolandi löngun ti! þess að skjóta þig.
Sko!.“
Bötvandi og ragnandi benti Roshki þeim
stefnuna, sem þau áttu að halda, og virt-
ist svo ætla að snúa við, en Quilton ktapp-
aði næstum vingjarnlega á öxl hópum, og
sagði:
„tnn með þig; eg vil liafa þig með. )?ú
hefir fengið á hann, sé eg er. Eg sé farið
cftir hncfann á hr. Harvey, hann er hæf-
inn, ekki satt? En þú ert samí ágætlega
fyrirkallaður; hefir hrest þig á brennivíni;
það finn eg á lyktinni."
Iloshki sté'upp í vagniun óg lmipraði
sjg sarnan í einu horninu eins og höggorm .
ur. Quilton yrti af og íil á Tibby á leiðinni,
annars vár þögn. Ferðalagið var næstum
eins ömurlcgl og ferðalag Clives áður um
kvöldið. En Quilton lét ekki bera á neinni
óþotinmæði, hvernig svo sem honum kann
að hafa verið innaubrjósts. ]>au óku imi
. 400
sáma ógeðslega horgarhlulann og Clive og
loks komu þau á ákvörðunarstaðinu.
Quitton fékk ökiunanninnm nokkra skild-
inga og skijiaði lioniun að bíða. Svo tók
liann i handíéggiim á Roshki.
„Eg er ekki gjarn á að segja margt,“
sagði liann, „en mig langar til að utskýra
nákvæmlega fyrir þér hvernig sakir standa
nú, cða ölíu fremur hvar þú stendur nii.
Eg þykist vita, að þú hafir gint ungfrú
Mínu og hr. Harvev hingað á þennan
skemtilega stað og lofast lil að „láta þáu
hvcrfa“ og fteygt þeim síðán i fljótið. ]>að
er mjög gamalt og þekt bragð hér í þessu
fyrirmýndarhverfi. Og nú verðum við að
koma í tæka tið til þess að bjarga þeim..
Eg legg áherstu á þetta, - þin vegna, —-
eg segi. þín vegna, því ef svo ógæfusam-
lcga skyldi takast til, að við kæmum of
seinl, þá geri eg eitt af tvennu: afhendi
þig lögreglunni svo þú verðir hengdur eða
sendi samstundis kiilu gegnum hausinn á
þér og kasta þér í fljótið í samræmi við
þá einföldu grundvallarreglu sem ræður
i þessú hverfi. J?ar seln þú sérð mi hvar
þú stendur, vona eg að þú sért mér sam-
mála'um það, að heppilegast sé fyrir þig
a.ð veita okkur ungfrú Tibbv góðfúsíega
atta þá lijálp, scm þú getur í té látið.“
Tihby lcit á Qijiiton með djúpri aðdáun,
401
svo djúpri, að hræðslu og kvíðasvipurinn
hvðrf jafnvel snöggvast af andlili hennar.
„]>ér eruð góður!“ tautaði hún. Quilton
brosti og tók hana við hönd sér. „Alls
ekki. Tib.bý,“ sagði lrann. „Áð sjálfsögðu
. er eg vondur, mjög vondur þegar eg er
á móti einhvcrjum.“
Rosliki strauk blóðugri her-dinni yfir
andlilið. „Við ættum þá að fá okkur hát,“
sagði hann i hásum róm. „]>að er bátur
þanva við steinbryggjuna.“
t sama bili gall við ógeðslegur,- gjallandi
lilátur, líkt og hýenuvæl, yfir gjálfrið í
öldunum við bryggjuna. Látbragð Quil-
tons brevttist samstundis. <
„Fljótur, lninduriim þinn!“ hrópaði
hann. „Bátinn, bátinn, undir eins!“
XXXV. KAPITULI.
Hólpin!
Við bryggjuna fundu þeir bát, sem
þcir Roshki og félagar lvans höfðu þar tit
vara cf þcir skyldu fljótlega þurfa að
flýja. Roshki stöklc ofan í hátinn næstum
eins fljótt og Quilton, því lTann vissi, að
tíf hans tiékk í veikum þræði og væri
komið undir því, iivort honum tækist að