Vísir - 31.08.1919, Qupperneq 2

hafa fyrirliggjandi:
Rikling.
Kæfu og Tölg.
^ Regnkápar
og
■2 »-
Regahlífar JJJJ
nýkomDar.
^ Kg*íl Jacobsen
Stjðrnarskráin.
í gær var sagt frá ,|)ví, V.vernig
5 ára búsetuskilyröinu fyrir kosn-
ingarrétti reiddi af i neö,ri deild
Alþingis. Þeir voru i/. þingdeild-
armennirnir. sem atkvæöi greiddu
nieö þvi. iFlokksmenn forsætisráö-
herrans greiddu allir, aö einum
undanskildum, atkvæði gegn þvi,
en þeir munu, sumir hverjir, hafa
gert þaö fremur af óþarfri flokks-
trygö, heldur en af því, a'ö þeir
væru skilyrðinu í raun og veru
mótfallnir. Framsóknarflokksmenn
greiddu allir atkv. meö skilyröinu,
nema Sv. Ól. og Einar Árnason.
Minnast menn þess nú, aö Jón sál.
Ólafsson sagöi það einhverrt tíma
um Svein, að hann væri ekki sjálf-
stæðismaður fremur en hann, j. Ó!.
sjálfur. — En þunnskipað fer nú
]iö „Tímans“ að verða á þingi úr
þessu.
Það er nú vist, aö m e i r i-
hluti þingsins er fylgjandi
búsetuskilyrðinu, en . óvíst þó,
hvernig þvi reiðir af í e. d. Þó.
kyggja menn. að það veröi sam-
þykt þar. Það væri líka kynlegt,
ef þingið færi nú að fella þetta
ákvæði úr stjómarskránni sem sett
var í hatia fyrir nokkrum árum
með allra samþykki. En sú firra,
að ákvæðið fari í bága við sam-
bandslögin. hefir nú verið kveðin
svo rækilega niður, að ekki getur
hún haft áhrif á atkvæði þing-
m.anna.
En kvnleg er öll framkomu
þeirra manna, sem lagst hafa á
móti 5 ára búsetuskilyrðinu. og
alt ráð þeirra og röksemdir mjög
á reiki.
Það er kunnugt. að forsætisráð-
hefra lýsti þvi yfir, þegar í upp-
hafi, að hann mundi segja af sér
ráöherraembætti, ef þetta skilyröi
kæmist í stjórnarskrána. Og liann
beið ekki einif sinni eftir þvi. En
nú lýsir hann því yfir, að hann geti
'allist á tillögu minnihluta stjóm-
arskrárnefndarinnar, um 2 ára bú
setu með heimild til að herða á
ákvæðinu með einföldum lögum.
— í upphafi var.því haldið fram
í Lögrjettu, að ákvæðið stappaði
mjög nærri þvi að vera brot á sam-
bandslögunum — en nú vill enginn
við það kannast. í þess stað ér þvi
nú haldið fram, að skilyrðið sé
ó þ a r f t, og þó um leið ekki
f u 1 11 r y; g g i 1 e g t! „Tíminn“,
sem nú liefir loks tekið ákveðna
afstöðu i málinu, vill auðvitað láta
bera það fyrst undir kjósendur!
En eindregið er bann ákvæðinu
mótfallinn. f fyrstu þóttist hann
hafa beig af því, að fara myndi
fyrir oss eins og Búum í Trans-
waal, ef þetta ákvæði yrði sett í
stjórnarskrána. En síðan hefir
hann áttað sig á því, aö sú hætta
vofir engu siður yfir oss, þó að
þetta ákvæöi veröi ekki í stjórr.ar-
skránni, vegna þess, að öllum út-
lendingum, öðrum en Dönum, era
sett miklu strangari skilyrði; þeir
verða sein sé fyrst að fá islenskan
borgararétt, áður en ]>eir geta öðl-
ast kosningarétt. En nú ber hann
Árna Eggertsson tnest fyrir brjcsti.
Ef Arni flyttist fiingað búferlúm,
þá stæðí þetta 5 ára búsetuskilvrði
honum fyrir þrifum, og þess vegna
vill „Tíminn“ ekki hafa það! —
En Árni — jafnvel Arni Eggevts-
son, myndi nú ekki fá kosninga-
rétt hér þégár í stað, þó að ekki
' æri 5 ára búsetuskilyrðið. Hann
e.r bretskur borgari, og yrði fyrst
að fá islenskan liorgararétt. Og
svo er um flesta Vestur-íslendinga.
Röksemdaþrot forsætisráðherr-
■ans og þeirra, sem. honum fylgja
i ]iessu máli. eru öllum augljós.
En afstaða þeirra veröur ekki
skýrð, nema á einn hátt. — Þeir
eru danskari en Danir sjálfir,
danskari en siálfur Kn. Berlín. sem.
telur sér ]>::ð vist. að í'slendingar
muni setia búsetuskilyrði fyrir
kosnirigarétti í stjórnarskrána. —
jafnvel 10—25 ára!
Þ-’ð er máí manna. áð forsætis-
ráðherra muni ætla að gera sitt ítr-
asta ti! þess að koma i veg fyrir
það, að stjórnarskráin nái fram að
á!
Með s.s. „Islandi“ er nýkomið:
Nýstrokkað „Irman, plöntumargarine. Nýbreut kaflf'i, .I&vablöndun
Ágaetis Eþlasmjör. Príma „Palmim“, lakkeraðar dósir. Ljúffeng-
ar smákökur og sætindi. Ennfremur allmikið af ýmsttm úrrals-
vörum- Egta Postuim með sanngjörnu verði.
Smjörhúsið
Hafaarstræti 22. R e y kjavík.
M.b. „Svanur“
»
íer eítir helgma til Skógarness, Búða, Arnarstapa^ Sands, 01afs«
víkur og Stybkishólms.
ganga með þessu ákvæði. En furðu svo til meöaumkúnar með Þjóð-
djarft væri það þó, ef örlítill meiri- j. ' erjum. að þeir.hafa efnt til satn-
hluti í e. d. léti hafa sig til þess að I rkota til að bæía úr hinni, bryn-
bcita meiri hluta þingsins sliku of- i ustu nauðsyn í iþéssu efni„
beldi, að eins til að þjóna lund
þessa „afdankaða“ ráðherra síns. I 'rn ’
!
Mjólknrskortar í Þýskalaoðf.
í friðarsamningúnum er Þjóð-
verjum meðal annars gert að
skyldu, að láta af hendi 140 þús-
und kýr. í nýkominni skýrslu, sem
þrír Englendingar hafa santið um
hag ])ýsku þjóöarinnar. eins og
liann er nú, segir svo um þetta at-
r’ði. — „Þégar þess er gætt.’að
rkortur er á mörgum nauðsynleg-
um fæðutegundum, einkum handa
vanheiluni konum og bömum, þá
verður það auðskilið, hve alþýða
í Þýskalandi er gröm og sorgbitin
yfir ]>eirri kröfu friðarskilmálanna,
íiö þeir láti þegar af höndum
140.000 kýr.
„Mjólkurskorturinn, hefir þegar
komiö mjög hart niöur á börnun-
um, sem sjá má af stórvaxandi
barriadauða-og sjúkdómuni, og for-
eklrarnir eru i stökustu vandræð-
iun með útvégun á fæðu, sem hald-
iö geti lífi i börnunum.
..Þeir fulltrúar stjórnarinnar,
sem vér áttum tal við um þetta
efni, sögðust reiðubúnir að borga
fyrir kýr, ef unt sé að fá þær ein-
hvers staðar keyptar, annað hvort
í Vesturheimi eða Bretlandi, og-
'.•irðist ]>etta sanngjörn úrlausn
1 essa vandamáls, og eykur ekki a
mjólkurskortinn í Þýskalandi, sem
þegar er svo mikill, að bömunum
stendur háski af.“
Skýrsla þessi hefjr vakið Breta
Frá Mexiko.
Tveir flugmenn úr Bandáríkja-
hernum neyddust nýlegai til að
lenda flug.vél sinni í Mexikó, og
voru þar teknir höndum. Vár þeiiw
hótað líftáti, neniá 15 þúsundir
dollara í gulli væri sendár þeini! tiT;
lausnar, ©g þegar það fé var af-
hent. var þeim slept. Stjórnin >
Washiiigton sendi fórsetanum i
Mexikó harða orðsending og ridd-
aralið var sent suður fyrir lar.da-
inæriiT, til að elta þá uppi, sem haff
höfðu flugmenniha í haldi.
Svo sem kunnúgt er, hefir megn-
asta óöld verið í Mexikó árum sam-
an, sífeldar uppreisnir og vígaferli.
en þvi var litill gaumur getinn
meðan styrjoldin mikla stóð.
Nú má svo að orði kveða, a'Ö
daglega sé frámin rán og jafnvel
morð á útlendingum i Mexíkó,
emkum á Bandaríkjamönnum. Hin-
ir og þessir ribbaldar fara um land-
rð með vopnaða flokka, og ræna
og stela. hvar sem þeir koma. Cai'-
ranza forseti lætur sig það eng11
skifta, og er viðbúið, að Bándarik-
in sendi þangað herlið þá og þe£'
ar. Þar að auki hefir Carranza
gerst svo djarfur, aö vísa sendi-
fulltrúa Breta úr landi, og niun l>a®
varla bæta fyrir vinsælduin MeX''
kóstjórnarinnar.