Vísir - 15.09.1921, Blaðsíða 2

X.- £i&
iMknHMiÖLSiiffillHershey’s Átm^m 09
fiSfoni fyrirliggjandí:
Choeolade,
Coeoa,
The.
Símskeyt
frS fréttaritarm Víalt,
Khöfn 14. sept.
frar og Bretar.
Sendimaður Sinn-Feina var á
ráfetefnu meö Lloyd George í
gær, en er nú farinn aftur til
Dublin, til aö gefa skýrslu, svo aö
hægt sé aö ganga frá svari Sinn-
Feina.

Ný Balkan-styrjöld?
Enska blaöið Daily Chronicle
birtir þá fregn, aö ófriöur sé haf-
inn milli Rússa og Rúmena og
irússneskar hersveitir séu komnar
yfir landamæri Rúmeníu.
Frá Aþenu er símaö, aö Tyrkir,
Búlgarar og Rússar hafi gert meö
sér leynisamning um samtaka aö-
för aö Rúmeníu, Serbíu og Grikk-
landi.
i SíldarverðiS.
Frá Kristjaníu er símaö, aö ts-
lensk síld hafi í fyrsta sinn veri'ö
veröskráö þar í vörukauphöllinni
í gær. Veröi'5 var ákveöiö 85 krón-
ur (norskar) á 90 kg. tunnu.
Skattamái Reykjavíkur.
Eins og kunnugt er, setti síðasta
alþingi ný lög um tekjuskatt. Hér
skal eigi aS svo stöddu rætt um þaS,
hversu hyggileg sú lagasetning hafi
veriS í einstökum atriSum, en varla
munu lögin eiga miklum vinsældum
að fagna. Hér skal aS eins getið um
eátt atriði þeirra, er sérstaklega snert-
ir Reykjavík.
Tekjuskattinn hér í Reykjavík
hefir hingað til sérstök skattanefnd
lagt á. í henni hafa setið borgar-
stjóri og 2 bæjarfulltrúar. Nú er
gert ráð fyrir að breyting verði á
þessu. Lögin mæla svo fyrir, að um
ákvörðun skatta þessara hér í bæn-
um skuli skipa fyrir með konungl.
tilskipun eftir aS samið hefir verið
um það við bæjarstjórnina. í tilskip-
un þessari má gera breytingar á
skipun niðurjöfnunarnefndar, tölu
nefndarmanna og kosningu og fela
sérstökum manni starf skattanefndar
og niðurjöfnunarnefndar.
í ákvæði þessu er því gert ráð
fyrir, að samvinna verði milli lands-
stjórnarinnar og bæjarstjórnarinnar
um skipulag á ákvörðun tekjuskatt-
arins til landssjóðs og útsvaranna til
bæjarsjóðs, að þetta hvorttveggja
sé sameinað og falið sömu stofnun.
Getur varla orkað tvímælis, að slíkt
fyrirkomulag sé sjálfsagt og mjög
heppilegt. Allar ástæður mæla með
því að þessi störf fari saman. Lögin
veita t. d. skattanefnd víðtækan rétc
til að heimta efnahagsskýrslu gjald-
anda. pær skýrslur eiga að verða
grundvöllurinn undir álagningu
tekjuskattarins. Um Ieið yrðu þær
auðvitað til mjög mikillar leiðbein-
ingar við niðurjöfnun útsvaranna. En
með fyrirkomulagi því, er nú er,
mundi niðurjöfnunarnefnd engin not
hafa af þeim skýrslum. Ef sama
stofnunin hefði hvorttveggja starfið
á héndi, mundi niðurjöfnunin verða
mjög auðvelt verk, þegar allar efna-
hagsskýrslurnar yrði hafðar til hlið-
sjónar og jafnframt tryggilegri og
réttlátari en niðurjöfnunin nú er og
hlýtur að verða með núverandi fyr-
irkomulagi, þegar niðurjöfnunar-
nefndin í lang flestum tilfellum verð-
ur að leggja á eftir ágiskun um
efnahag gjaldanda.
Skattamál bæjarins eru orðin svo
umfangsmikið mál, að fyrir löngu er
orðin naúðsyn á því, að sett yrði á
fót föst stofnun, sem hefði þau með
höndum. pað fyrirkomulag, sem
hingað til hefír verið, að ætla mönn-
um að jafna sköttum niður eftir per-
sónulegri þekkingu þeirra á högum
gjaldenda, getur verið gott í fámenn-
um hreppum, þar sem hver maður
gjörþekkir hagi annars. En í bæ með
18000 íbúa og 7000 gjaldendur er
slíkt fyrirkomulag ótækt. Auk þess
er niðurjöfnunin svo mikið starf, að
engin sanngimi er að ætlast til að
menn ynni það af hendi sem borg-
aralega kvöð. pað mun láta nærri
að maður, sem situr eitt kjörtímabil
(6 ár) í niðurjöfnunarnefnd láti bæj-
arfélaginu í té ókeypis á þeim tíma
1 árs og 3 mánaða vinnu, að reikn-
uðum fullum vinnutíma. Slík kvöð
nær vitanlega engri átt.
Nú kemur til kasta landsstjórnar-
innar og bæjarstjórnarinnar að semja
sín á milli um hið nýja skipulag.
1 Niðurjöfnunarnefndin hefír einróma
skorað á bæjarstjórnina að taka sem
fyrst málið til framkvæmda, en
samningar þessir þurfa að vera full-
gjörðir fyrir nýár. Málið verður á
dagskrá á bæjarstjómarfundi í dag.
I Vbi */* og Vx R>3' dósum, höfam við fyrirliggjandi. Yerðíð að
mnn lægra en verið hefnr.
Jöh.. Olaísson & Co.
Sfmar: 584 & 884.
Beykjavik.
Simnafni -Juwel".
Góð kaup!
gerið þér ennþé, með þvi að koma á lltSÖlTUlia, sem
heidnr áfram i nofekra daga.
------ ttfc'
Lánið.
Af því aö menn eru orðnir óþol-
inmóöir mjög, eftir a'ð fá fulla
vitneskju um lánskjörin á breska
láninu, fór Vísir aö leita frétta af
fjármálará'Sherranum um þetta í
gær. Ráöherrann sagði, að stjórn-
in mundi bráðlega senda blöðunum
skýrslu um lántökuna til birtingar
almenningi, en að svo stöddu gæti
hann ekki slcýrt frá lánskjörunum
út í æsar. En það fullyrti hann, að
lánskjörin væru yfirleitt eins góð
og búast mætti við, eftir öllum á-
stæðum.
Lánið er veitt til 30 ára, eins og
áður er kunnugt, þó má endur-
greiöa það að fullu að 10 árum
liðnum, ef stjórnin telur það hag-
kvæmt, en þá greiðist það með 3%
álagi, 103 pund fyrir hver 100. Lán-
tökuafföllin eru 15%; ríkissjóður
fær sem sé að eins 425 þús. pund
sterling af lánsupphæðinni, þessum
500 þús. pundum. Þar frá dregst
þó enn 1%, eða 5000 pund sterl., í
ómakslaun handa milligöngumönn-
um. Og enn fellur nokkur kostnað-
ur á lánið, sem leiðir af beinni
framkvæmd lántökunnar, prentun-
arkostnaður skuldabréfa o. fl. f
krónum verður upphæðin því að
líkindum töluvert undir 9 milj.
Enn er að eins helmingur lánsins
greiddur, og mun nál. þriðjungi
upphæðarinnar hafa verið varið til
greiðslu á skuldum í Englandi, en
hitt „yfirfært“ til Danmerkur, og
l' verður þvt ekki með vissu sagt,
hvað mikið lánið verður í dönskum
1 krónum. Varla verður þó gert ráð
| fyrir því, að það verði meira en
sem svarar 21 kr. gengi á sterlings -
i pundi. En fari svo, hlýtur að lok-
i um að verða nokkurt gengis-tap á
láninu, jafnvel þó að pundið verði
komið niður í venjulegt verð, þ. e.
um kr. 18.20, þegar lánið verður
endurgreitt.
Hvað er þá orðið um allar spárn-
ar um stórgróðann á gengismunin-
um, sem svo mjög var haldið á
loftí um eitt skeið? — Þær hefiú
einhvernveginn „dagað uppi“ í
höndum stjórnarinnar. En því til
sönnunar, að þær spár hafi þó átts'
við nokkur rök að styðjast, má
geta þess, að Danir tóku lán í
Ameríku í fyrra, og voru afföllin á
þvt láni ekki nema 6%. Ef afföllin
hefðu ekki orðið meiri á þessu láni,
þá hefði það orðið nál. einni mil-
jón meira í krónum. Og þá munar
]>að heldur ekki litlu, hvort 3—4
krónum meira eða minna fæst fyr-
ir hvert pund sterl.
Mikið er um það rætt, hverníg-
láninu muni verða skift milli bank-
anna. En það mun órátSið enn. RíK-
issjóður tekur til sinna þarfa ltk-
lega 1Y2 milj. kr., og ef svo vertf-
ur úr hlutakaupunum t íslands-
banka, verður væntanlega ekki
mikið eftir til skiftanna.
Og hvað hrökkva nú þessar 9
milj. kr. ? Erlendar skuldir annars
bankans voru í vor um 9 miljónír
kr. Lániö hrekkur því vafalausfc
hvergi nærri til að borga skuldir,
hvað þá að nokkur afgangur verði
af því.
A.jlt.xh

ttlf. I
Bsjarfréttir.
Gullfoss
kom síðdegis ,í gær, norðan og
vestan, með margt farþega. Þar á
meðal voru: Guðmundur Thor-
oddsen og kona hans, Eggert
Claessen, August Flygenring, W.
Olgeirsson, Páll Jónsson cand.
júris, Jón A. Jónsson bankastjóri,
Viggo Sigurðsson og Jón Marjas-
son frá ísafirði, báðir á leið til
Khafnar. —: Gullfoss fer héðan í
kvöld með fjölda farþega til Leitli
og Kaupmannahafnar.
Guðm. Fggerz,
fyrrum sýslumaður, er orðinn
fulltrúi bæjarfógetans á ísafirði og
farinn þangað vestur. Oddnr