Vísir - 07.01.1922, Blaðsíða 2

ylsiR
JNmw
Höfum fyrirliggjandi:
6ferdnft „Zu,
The,
Kaffi breat,
Hanel heilan,
Baunir heilar,
Baunir klofnar,
Blegaóda,
Rásínur,
Sveskjur,
Matarkex Snowfiake,
do. Lunch,
do. Cabin,
Orange Marmelade,
Stearin kerti, atór.
Lifaby’s mjðlk, ifar ódýra.
Símskeytf
frS fréttaritara Vísis.
Kaupmannahöfn, 6. jan.
Bolshvíkingaþinginu slitiö.
Rosta fréttastofa tilkynnir, að
’bolshvikingaþinginu (í Moskva)
sé slitið. Margar tillögur voru
samþyktar um landbúnað, iðn-
að og fjárhagsráðstafanir. Er
|.ar haldið fram hinni fyrri
stj órnmálas tefnu flokksins. —
Einkanlega er áhersla lögð á að
efia landbúnað og stjórninni
#alið að styðja smábændur á
-'dian hátt, tryggja eignarrétt-
Snn, veita jarðræktarlán og
ganga ekki hart eftir leigum o.
a. frv. Stjóminni er ráðið til að
Síeita fjárlána í öðrum löndum
gegn þvi að veita útlendingum
forréttindi (Konsessioner) í
Sandinu. Lánunum á að verja
'(m. a.) til að kaupa landbún-
aðar-nanðsynjar. J>ingið félst á
stefnu stjómarinnar í fjármál-
um og viðskiftum. Jafnframt
hefir þingið lagt áherslu á, að
rikið verði að hafa stjóm á
markaðinum og peningaum-
ferð. pingið heldur fast við ríkis-
einokun. pó má leyfa einstökum
mönnum beina vöruflutninga
út eða inn með leyfi þjóðráðs-
ins.
Samningar Ukrain og Angora.
Símao er frá Konstantínópel,
að stjómimar í Ukrain og Ang-
ora hafi gert með sér vináttu-
samband; styður hvor stjórin
aðra í hemaði og f jármálaatrið-
iim.
Stórbruni í Englandi.
Simað er frá London, að
stæx-sti brani, sem lengi hafi
orðið í Englandi, hafi í nótt orð-
ið i Hartlepool. Skaðinn metinn
114 miljón sterlingspunda.
írlands-mál.
De Valera ber fram nýtt frum-
varp.
De Valera hefir samið nýtt
sambandslagafrumvarp og er
það í flestum greinum líkt frum-
varpi samningsnefndarinnar,
nema hoilustueiðurinn er feld-
ur niðui-. Forseti Dail Ereann
hefir neitað að ræða frumvarp
De Valera á þinginu. Jhngfund-
unum (írsku) hefir enn verið
frestað. Helsta blað Ira, Free-
mans Joumal, gerh* miklar
árásir á De Valera. írskir lýð-
veldishei*menn hafa náð frétta-
ritara Times í Dublin og flutt
liann burt með sér .
Nýjar kosningar í Bretlandi.
Stjórnmálaflokkar á Bret-
landi em farnir að undirbúa
kosningabaráttu.
Ríkisskuldir Frakka og J7jóð-
verja.
Simað er frá París, að þýsk-
ar utanrikisskuldir séu 787
miljónir dollara en innanlandk-
skúldir 21961 milj. dollara. Ut-
anrikisskuldir Frakka em 6856
miljónir dollara og innanlands-
skuldir 17670 miljónir. Slcatta-
gjöld hvers einstaks manns í
Frakklandi em 45,62 dollarar,
en í pýskalandi 13,88 dollarar.
Cannes-ráðstefnan
verður sett í dag. Ekki vænta
menn neinna stórtíðinda þaðan.
Spánskaveikiii
hefir nú breiðst út víða um Nor-
eg, Berlín, Hamborg og í nokkr-
um jóskum bæjum. Ef til vill
komin til Kaupmannahafnar.
Hún er alstaðar væg.
Eanppinglð.
í gær kl. i/2 var kaupþingiö sett
í húsi Eimskipafélagsins, og voru
þar viSstaddir eitthvaS 70 kaup-
menn og nokkrir gestir, ráSherrar,
sendiherrar, blaSamenn o. fl. For-
maSur VerslunarráSsins, GarSar
kaupm. Gíslason, setti þingiS me'S
ræöu. Mintist hann þeirra miklu
breytinga, sem orSiS heföu á versl-
unarháttum landsins síöan síminn
kom, og yröu kaupmenn nú aS
fara sparlegar meS tímann en áS-
ur o£ væri kaupþingiö meöal ann-
ars stofnaö til þess aö spara mönn
um tíma. Síðan mælti hann á þessa
leið :
Auk tímasparnaSarins og þeirra
þæginda, að geta á vissum staS
hitt marga viöskiftavini, á kaup-
þingiö meö upplýsingum þeim, sem
þar liggja fyrir, að geta sparaö fé
beinlínis, það fé, aS meira eöa
minna leyti, sem kaupmenn hver
í sínu lagi verja til þess aS afla sér
upplýsinga um vörur og verSlag
utanlands og innan.
En miSstöS sú, sem hér er um
aS ræöa, á ennfremur aS hafa hlut-
verk, sem ekki er þýSingarminst,
eins og högum vorum er háttaS..
Hún á aS sameina vora veiku
krafta í þaS afl, sem best fullnæg-
ir viSskiftaþörfum Iandsins. —
Hún á'aS gefa kaupsýslumönnum
kost á aS kynnast hver öSrum. og
bera ráS sín saman. Hún á aS reka
í útlegS ásælni og öfund, en glæSa
samúS og góðan verslunarmáta.
Þegar litiS er á alt þaS gagn.
sem kaupþingintt er ætlað aö gera,
má viröast sem VerslunaráðiS
þttrfi litla dirfsku til þess aS koma
því á stofn. En í því efni er á
margt að líta. Fyrst og fremst hið
núverandi erfiSa fjárhagsástand
þjóSarinnar, og slæmu horfur
verslunarstéttarinnar. Vér sjáum
fjörbrot og bægslagang stórþjóS-
anna, og vitum hve lítils megnugir
vjer erum í því ölduróti, sem
heimsstyrjöldin hefir vakiS; má
þvt búast viS aS þetta fóstur vort
sé þegar á flæSiskeri.
í öSru lagi er af vanefnum til
kaupþingsins stofnaS. Þótt Versl-
unarráSiS og einstöku aSstandend-
ur þess, leggi fram ókeypis vinntt
og umsjón meS kaupþinginu, þarf
töluvert fé til rekstursins. Má
benda á símskeytakostnað, þóknun
fyrir upplýsingar, húsnæði og hús-
gögn, ljós og hita o. fl. í þessu
sambandi er mjer Ijúft að geta þess
með bestn þökkum fyrir hönd
kaupþingsins, að StjórnarráS ís-
lands, háSir bankarnir, Fiskifélag
íslands, Félag ísl. botnvörpuskipa-
eigenda og fleiri, hafa þegar lagt
fram og heitiS nokkrum fjárupp-
hæSunt í þessu augnamiSi. En
stofnunin þarf meiri styrk. Því
leyfi eg mér aS nota þetta tæki,-
færi til aS mælast til þess aS kaup-
menn sýni henni örlyndi og stySji
hana í orSi og verki, svo hún aftur
á móti geti gert þeim sem mest
og best gagn.
ÞaS er gert ráS fyrir því, aS
allir aSstandendur VerslunarráSs-
ins og styrktarmenn kaupþingsins,
ásamt ræSismönnum erlendra
rikja, hafi frjálsan aSgang a'S
kaupþingintt og njóti endurgjalds
Iaust þeirra upplýsinga, er þaS
getur gefiS.
AS undirbúningi og stofnun
kaupþingsins hafa, auk meSlima
VerslunarráSsins mest og best
unniS þeir Georg Ólafsson, Joltn
Fenger og Jón Hjartarson. Fyrii
þaS eiga þeir bestu þakkir.
Jeg veit, að jrSur muni finnast
núsrúmiS þröngt og illa lagaS til
kaupþings, því leyfi eg mér aS
geta þess, aS VershtnarráSiS hefir
eigi aS svo stöddu séS sér fært aS
taka á leigu stærra og lientugra
húsnæði. Stafar þaS bæSi af nú-
verandi k}rrstö8u í verslun og f jár-
hagsástæSum stofnunarinnar. En
vér höfurn fullan hug á aS bæta
úr þessu strax sem kringumstæöur
leyfa eða þegar vér sjáum aS vér
höfum áhuga og örlyndi kaup-
manna og annara góSra manna at>
bakhjalli. og reynslan sýnir aö
öðru leyti aS húsnæSiS sé ófull-
nægjandi.
Timinn verSur aS leiSa í ljós, aö
hverju gagni þessi veiki visir kann
aS verSa í viSskifta- og þjóðlífi
voru, þaS er aS miklu leyti ttndir
þroska og árvekni verslunarstétt-
arinnar komiS. En viS, sem næst
þessari stofnun stöndum, höfum
litiS til þessa dags með eftirvæní-
ingu og óskum aS hann marki nýjá
og betri stefntt í viSskiftalífi þjóS-
arinnar."
AS lokum þakkaSi ræSumaður
gestunum fyrir komuna og árnaSi
fyrirtækinu allra heilla.
AtvinnumálaráSherra og sendi-
herra NorSmanna mæltu síSart
nokkur orS og létu í ljós ánægju
yfir stofnun kaupþingsins. Þegar
ræSunum var lokiS, sátu menn enrt
saman nokkra stund og ræddusf
viS.
„SANITÁS“
tæUafHr eru gerðmr úr btrf-
um og sykri situ o§ bestu
útlendar safttr. t—> Pmr oru
Ijáffengar, þykkar og tUa péL
Sknt 199.
Messur á morgun.
í dómkirkjunni kl. 11 cand.
theol. S. Á. Gíslason; kl. 5 sira
Bjarni Jónsson.
í fríkirkjunni kl. 5 síra Ólafup
Ólafsson.
í Landalcotskirkju kl. 9 árd.:
Hámessa. Kl. 6 síðdegis: Guðs-
þjónusta með prédikun.
Háskólafræðsla.
í lcvöld kl. &—7: Dr. Páll Egg-
ert Ólason: Fmmkvöðlar sið-
slciftanna.
Veðrið í morgun.
Frost í Reykjavík 3 st„ Vest-
mannaeyjum hiti 3, Stykkis-
hólmi -c- 3, ísafirði -4- 5, Akur-
eyri -c- 3, Grímsstöðum -4- 4»
Raufarhöfn -4- 3, Seyðisfirði 1.
Hólum í Hornafirði -4- 1, J>órs-
höfn í Færeyjum 2 st. Loftvog
mjög lág fyrir norðvestan land,
fallandi á norðvesturlandi, slöð-
ug annarsstaðar. Suðvestlæg átt.
Horfur: Suðvestlæg átt.
Tveir ísmávar
(ungir) sáust hér við höfnina
annan nýársdag. Mávur þessi
(Larus eburneus) sést hér ekki
oft, — heimkynni hans er norð-
ar. pó var einn skotinn á Mýö-