Vísir - 27.02.1922, Blaðsíða 2

iVÍ SIR
Höfum fyrirliggjandi:
Chocolade, sto sem:
Consum,
Blolz,
Isaioldl,
EngelRk.
ímskeyti
fráS fréttaritara Vfsla,
Kaupmannahöfn, 25. febr.
Landru líflátinn.
SímaÖ er í'rá Paris, að Landm
(kvenna morðinginn) hafi ver-
ið af lífi tekinn i rnorgun.
Lloyd George og Poincaré.
sitja að samningum i Bologne.
Er fundur þessi ekki opinbér.
Bretar lána pjóðverjum.
Bankarí London hafa lánað
Bjóðvcrjnm 3 miljónir steriings-
punda til hveitikaupa i Argen-
tinu. Hefir það vakið mikla óá-
nœgju, að hveitið skuli ekki
kevpt i Ástraliu.
Sparnaðurinn í Bretlandi.
Sparnaðamefnd ensku stjórn-
arinnar, sem sir Eric Geddes er
formaðiír fyrir, liefir lokið störf-
um sínum. Leggur hún til að
spara megi 17 milj. sterlings-
pund umfram það sem áður var
áætlað.
Útgerð Bandaríkjanna ber sig
e k k i.
Flotamálastjórn Bandaríkj-
anna leggur til að seld verði öll
skip rikisins, því að nú er að
meðaltali 4 miljón dollara halli
a úfgerð þeirra á mánuði hverj-
um.
Frá Alþingi.
Bannið og Spánarsamningamir.
í n. d. liófust umræður um
frumvarp stjórnarinnar um
bannlagábreytinguna á laugar-
daginn. Forsætisráðherra mælti
með frumv. af stjórnarinnar
hálfu, og sagðist honum eitthvað
likt þvá sem greint var í grein-
argerð þeirri, er frv. fylgdi og
áður hefir verið frá skýrt. Enga
dul dró hann á það að stjórninni
hefði verið nauðugt að leggja
slikt frv. fyrir þingið og mundi
það ekki hafa verið gert, ef hún
hefði ekki óttast refsitollinn.
Um samninga eða samningatil-
Eriudi
tii fjárveitiDganefndar Neðri
deildar verða að vera komin
til nefndarinnar i síðasta iagi
laugardaginn 4. rnars n. k.
Alþingi 25. iebr. 1922,
Þorieifur Jðsssos.
íaunir stjómárinnar við Sþán-
verja vísaði liann til skjala máls-
ins, sem lögð mundu verða fyrir
viðskiftamálanefndina.
Auk försætisráðherra tóku lil
máls:
.Tón Baldvinsson ,sem vildi
Játa fella fiv. þegar í stað og
hefja síðan samninga við Spán-
verja á ný, og taka þá heldur
málið upp aftur á þinginu. ef
samningar tækjust ekki.
Magnús Jónsson taldi slíka
meoferð málsins fráleita og
vildi láta vísa þvi til nefndar.
Varast skyldu menn um fram
all að láta afstöðu sína til bann-
málsins hafa of mikil áhrif á
afstöðuna til þessa máls; það
væri enginn sigur fyrir andbann-
inga, þó að þetta frv. yrði sam-
]>ykt, eins og það væri tilkomið.
Hinsvegar varðaði það bag
landsins svo mikið, hvemig
samningar þessir við Spánverja
tækist, að tilfinningamar mættu
ekki ráða of miklu um úrslitin.
Bjami Jónsson kvað kjósend-
ur sína hafa falið sér að gera
sitt itrasta til að ná samningum
við Spánverja, án þess að slaka
lil á bannlögunum en slaka þó
lieldur til en mæta afarkoslum.
Vildi að viðskiftamálanefnd at-
hugaði hvort útgerðin með
nokkru móti þyldi hinn háa
fisktoll, en það væri í raun og
veru einfalt reikningsdæmi. pað
kvað hann fjarstæðu hina
mestu, að á nokkurn hátt væri
Fiskverkun.
Ungur maður vanur íiskverk-
nn og öllu sem þar að lýtur ósk-
ar eftir þess konar atvinnu. Til-
boð auðkent „25“ leggist inn i
afgr. Visis fyrir 5. mars n.k.
misboðið sjáifstæði landsins í
kröfum Spánvcrja; mál þetta
væri hreint viðskiftamál.
Jakob Möller kvað of bera á
liræðslu manna við Spánverja.
Ef ganga ætti úr skugga um
það, Iivort Spánverjar væru l'á-
anlegir til að falla frá kröfum
sínum um bamílagabreyting-
una, þá yrði vafalaust fyrst að
fella frv. þetta. Bráðabirgða-
samningum, sem nú væri í gildi,
yrði eklíi sagt upp nema með
þriggja mánaða fyrirvara og
væri stjórninni innau handar að
rjúfa þing og Iáta fara fram
nýjar kosningar á þeim tima.
pað væri því engin ástæða til
að vera ragur að greiða atkv.
á móti frv., og í raun og veru
væri það, að öllu athuguðu, ef
til vili maldegasta meðferð
málsins, að fella frv. nú þegar,
vegna þess, Iive illa það væiá
búið í hendur þingsins af stjórn-
inni. T. d. hafði eklcert verið
grenslast eftir því, hvort mark-
aður mundi fást i'yrir fiskinn
annarsstaðar, ef Spánarmarkað-
urinn brigðist; ; ekkert rannsak-
að, hvorl Spánverjar gætu kom-
ist af án ísl. og norsks fiskjar,
þvi að Nýfuudnalandsfiskur
t. d. væri i raun og veru alt önn-
ur vara; ekkert væri heldur upp-
lýst um það, hvernig Norðmönn-
um hefði mátt takast það að
selja fisk sinn til Spánar í sum-
ar, fullu verði, eftir að tollstrið-
ið þó var hafið milli þeiri’a og
Spánverja. — Um það væri ekki
deilt. að með kröfum Spánverja
væri svo nærri gengið sjálfs-
ákvörðunarrétti íslensku þjóðar-
innar, sem annari þjóð væri
frckast unt. pó kvað hann þaö
ekki ætlun sína, að leggjast á
móti því, að málinu yrði visað
til nefndar, til frekari rannsókn-
ar; en æskilegt væri að nefndin
hráðaði málinu og síðan yrði
látið lil slcarar skriða um það
við aðra umr..
Að loknum umræðum víy
samþykt að visa frsr. til annarar
umræðu með 17 atkv. gegn 1
(Jón Baldvinsson).
Ráðherrafækkunin.
Eftir alllangar umi-æður og
flóknar lögskýringar úrskurðaði
forseti að till. Jak. M. um einn
ráðherra væri ekki samrýnuui-
leg ákvæðum stjórnarskrárinn-
ar, en tillaga .Tóns porl. og P.
Ott. um tvo ráðherra var fieM
með 13 atlív. gegn 11.
Ágpip af pæðu
Bjarna Jónssonar frá Vogi,
um viðskiftamálanefnd.
Eg stend eigi upp til þess
mótmæla néíndarskipuninni. ea þ»
verS eg að játa, aö eg hefi Iitl*
trú á, a'ð ættjörðin frelsist þar.
Eg ætla mér eigi aS vería í
þessari nefnd, og vona eg því, a'S
háttv. þingrn. taki því ekki iila,
þó að eg segi mína skraddara-
þanka um mál þetta. ÞaíS rauí
satt. a'S hagur landsíns er hvergi
góður, en þó er hann eigi á heljar-
þröminni Lít: eg þar nokkuð líkt
á og liáttv. fjármálaráðh., en þ*
hóti bjartara. En tít í þaS fer eg;
ekki aS þessu sinni. En þessi erfiSt
hagur vor nú hefir átt langan a$-
draganda og margt a'S honum
stuölaS. Á eg þar VÍS þaS, seen
kveSiS var um Ask Yggdrasils;
..Askr Yggdrasils
drýgir erfiSi
meira an menu viti
hjörtr bitr ofan
en á hliSu fúnar
gnagar NíShöggr ne'Sau.“
Þarfirnar aukast hjá einstaklmg-
um og þjóSunum. Er þaS venjtt-
lega góSs viti, byrjun 'framfara
og menningar. En þó verSur sú
regla aS vera, aS þarfirnar attkist
eigi óSara en svo, aft máttugt sé
aS fylla þær. Cieri þær þaft, koma
erfiSir tímar. eins og þeir sem ntt.
standa yfir.
íslendíngum stafar meiri hætta
af þessu en öftrum þjóSum. Skapi
þeirra er öSru vísi variS, og h'ér
er þa'S, sem hvergi er annarsstaSar,
aS vantar þaS, er menn kalla lægri
stéttirnar. Þeir eru allir einogsamu
stéttin, enda liggja ættir allra Is-
lendinga saman. Þeir eru því alljr
höfSingjar, jafnskjótt sem yfri
þunganum lyftir af þeim. Nesja-
konungse'SIiS býr í hverjum ís-
lendingi. En þaS fylgir víldngs-
tSlínu, aS menn eru djarfari tií
framkvæmda, en gætnin er ekki a®
sama skapi. Hættulöngunin og ný-
ungagirnin er mikil og gráðug.
Einn tekur upp á því, aS róa á
vélarbát innfirSis. Þá rjúka allír
til, og fara aS stunda veiSar á
þessum bátum úti á rúmsjó. Mean
eru offljótir til, bíSa ekki eftír
reynslunni. Ónýtist af þessum sök-
um mikiS fé. Mörg önnur dsemf
mætti nefna. en eg hirSi eigi um
| þaft.
biíreiðagummi ©r bent