Vísir - 30.05.1922, Side 2
V 1 S1 R
Þér sláið fvær flagar i eim hðggi,
et þér tKipið
BortMölsh sarlíanmar
Þær aru údýrar og aiiiragt« géðar.
Magjsýní.
. II.
I fyrsta kafla greinar þessarar
var þess getiS, aS Vestmannaey-
ingar hefSi oröiö fyrir minna
manntjóni en a'ðrir rnenn, síöan
þeir fengu sér björgunarskip. Eti
skip þetta hefir auk þess variö
fiskimið eyjarskeggja svo vel fyr-
ir ágangi botnvörpunga, að afli
þeirra hefir orðið stórum meiri
síðan en áöur. Ilafa þeir þvi sýnt
með dæmi sinu, að mjög vel getur
það farið saman þetta tvent, varsla.
fiskimiða og bjargir við sjómenn.
Margir munu hafa vænst þess,
er svo góð reynsla var fengin, að
stjórn landsins hefði farið á stúf-
ana og oröið næst til slíkra fram-
kvæmda, úr því hún varð eigi
fyrst, að hún hefði keypt að minsta
kosti eitt eða tvö landvarnarskip
til þess að verja veiöarfæri manna
og bjarga lífi þeirra, er svo bæri
undir að þess þyrfti og að þess
yrði auðið. Raunar verður þess
aldrei vænst, að björgunarskip
bjargi öllum, svo að aldrei komi
það fyrir að bátur færist, en liitt
er víst að það mundi draga mjög
mikið úr mannfalli voru í barátt-
unni við Ægi, ef til væri hér svo
sem tvö góð björgunarskip og
landvarnar, auk Þórs. Það mundi
vafalaust minka um helming eða
þrjá fjórðu hluta skatt þann, er
vér gjöldum Ægi, konungi hafs-
ins. Blaðið „Ægir“ hefði því átt
að hvetja til öruggari framgöngu
móti nafna sípum en það gerir i
grein þeirri, er nefnd var í upp-
hafi. Það er þakkar vert, hversu
örugglega blaðið hvetur sjómenn
til‘forsjálni og sjálfshjálpar með
góðum útbúnaði, olíu og slóða
(rekakkeri), en það hefði eigi sið-
ur átt að leggj.a fast að þingi og
stjórn um björgunarskip. En eink
um hefði stjórnin átt að sjá. að
Tiér var um verulegt gróðafyrir-
tælci að ræða fyrir þjóðina, hvort
sem reikningar sýndu Ireinan halla
fyrir landssjóð eða ekki. Hún átti
■og að sjá, að jafnvel ]íótt reikn-
ingar sýndi halla, þá mundi auk-
inn afli fvlla það skarö með þvi
að útvegurinn gyldi meira í Iands-
sjóð, en ef menn yröi að vera
bjálparlausir og glata afla, veið-
arfærum og lífi. Hún átti að sjá
að minsta kosli það. aö slikt tjón
veikir gjaldþol þjóðarinnar. Hún
átti að ,sjá að úr þvi ríkið gat. ekki
beðið fjártjón af kostnaðinum við
úthald skipanna, ef tekið var til-
lil til óbeins haguaðar. þá var
kostnaðarlaust borgið því dýr
rttðeti, sem engum auöi verðúr
Fátt upptalið af mörgu
Ný, stór Egg (ca. 16 stk. pr.
kg.) á 0,30, Hveiti, afbragðs teg„
Sago, Grjón m. teg., Sveskjur, Rú-
sínur, þurk. Epli og Apricosur,
Chocolade. m. teg, Kakao, Kaffi,
afbraðs teg., Sykur, hg. & st.,
Sultutau og Marmelade m. teg..
Niðursoðnir ávextir, afbragös teg.,
þ. á m. Jarðarber í sírópi, Nauta-
kjöt st. og soðið, Kindakjöt, Kæfa
Sardínur, Gerpúlver, Krydd allar
teg., Smjörsalt, Tekex m. teg..
Appelsínur, Ny Pilsner m. m. fl.
Hvergi betri vörur. — Hvergi
jafn lágt verð,
Verslun B. R. BJARNASON.
keypt. Sérstaklega hefði mátt
ætla, að hún vildi afla sér vin-
sælda með þessu hjá landslýö öll-
um, því að ekki var hún of vin-
sæl. Hér var sagt af öllum lands-
lýð, því að bændum landsins er
þetta mál eigi síður hugleikið en
mönnum við sjávarsíðuna, ]>ar sem
þeir senda árlega til sjóróðra syni
sína, frændur og hjú, og þeir vita
vel, hver skaði er að þeim, eí ]ieir
íara 5 sjóinn.
Nei, stjórnin, sparsama stjórnin.
studd af ölluin lómum þingsins, sá
ekkert af þessu eða kunni ekki að
meta það, og gerði ekkert i þessa
átt. Og þó átti hún þess góðan
kost og gat meira að seg'ja slegið
tvær flugur í einu höggi. Því að
hún fékk tilboð um að kaupa
. vandað og vel búið skip fyrir ein-
ar 150000 kr. Og þetta tilboð kom
fyrst árið sem verst gekk að selja
síldina og fylgdi það boðinu að
borga mætti i síld, og lofað að
kaupa meiri síld. Nú vita menn
að þeirri síld var siöar mokað í
sjóinn, sem stjórninni þótti ekki
látandi fyrir skiþ til verndar lífi
og atvinnu íslenskra sjómanna
Auðvitað hefði landssjóður orðið
að borga síldina. en feugið skipið
eða skipiu i staðinn, en þjóðin
hefði með þessu móti fengið þau
fyrir ekkert, fyrir hlut sem henni
varð ónýtur. En stjórnin vildi ekki
líta við, tilboðinu. En þá þingið?
Sjávarút vegsnefud fékk tilboðið til
athugunar, bæði frá stjórninni og
úr öðrum stað. En þrátt fyrir
ítrekaðar tilraunir fckst hún ekki
einu sinni til þess að íhuga það
éða hreyfa málinu á nokkurn hátt.
Mátti segja að blindur leiddi
blindati i þessu máli, þar sem var
stjórnin og nefndin. Tilboðið hef-
ir legið fyrir þinginu síðan, en
fengið ætíð sömu afdrif. Og þetta
munu þeir vilja telja sparnað,
margfaldan skaðann. Þetta er í
sama stíl sem búhnykkur heima-
stjórnarmanna (að undanteknum
Jóni heitnum Ólafssyni), þá er
þeir vildu ckki kaupa strandferða-
skipin Austra og Vestra, en þó
langtum skaðsamlegra.
Hvað veldur nú þessum undir-
tektum? Því verður ekki betur
svarað en gert er í vísu Indriða á
Fjalli:
„Þig á að verja daiiski dátinn,
drattaðu niðrí eftirbátinn.
iÞjóðarormur, þaggaðu grátinn:
þú verður ekki af hendi látinn."
Þessir menn mega með engu
móti vita af íslenska fánanum í
landhelgi.
Þá er eítir að geta um afstöðu
flokkanna til þessa máls, og verð-
ur það gert bráðlega.
Aðalfundur
dómkirkjusafnaðarins var hald-
inn á sunnudaginn í dómkirkjunni
og var fremur vel sóttur, eftir þvi
sem venja er til (um 170 mann)s.
Lagði sóknarnefndin þar fram
reikninga bæði yfir söng og orgel-
gjöld og kirkjugarðsgjöldin árið
1921. Höfðu útborganir verið
töluvert nieiri en fyrri vegna
ýmsra ákvæða síðustu aðalfunda,
en alt var það orðalaust samþykt.
Af kirkjugarðsláninu eru nú ó-
borgaðar um 26 ]úis. kr. Þakkaði
cddviti það traust, sem söfnuður-
inn bæri til sóknarnefndarinnar í
penitigamálum, ]iví enda þótt um
hendur hennar færu alls og alls
um 12—19 þúsund kr. árlega af
safnaðarins fé, þá kærði mestur
hluti safnaðariris sig ekki neitt um
að vera viðstaddur er reikningar
væru lagðir fratn, og þeir, sem
kæmu, samþyktrl alt orðalaust. En
persónulega væri scr miklu kær-
aia að lögin hefðu heimjlað söfn-
uðinum að kjósa 2. endurskoðend-
ur utan sóknarnefndar til að
■yfirfara reikningana.
Þá fíutti oddviti all-langt erindi
u.m starf leikmanna að kristin-
dómsmálum. Kom hann víða við.
bæði að förnu og nýju, en dvaldi
þó sérstaklega við ýnisa leik-
mannastarfsemi hjá cvangeliskum
þióðúm á vorurn dögum. Gat hann
þess að mestöll sjálfböðastarfsemi
r.<S kristindómsmálum væri kölluð
„innri missioú“, hvort sem aðal-
starfiö hvildi á prestum, eins og t.
(1. hjá Döilum, eða á leikmönnum
eins og t. d. hjá Norðmönnum og
í „Brandcnbijrger-Alliancen" hjá
Þjóðverjum. Nafnið væri frá Þjóð-
verjurn komið — starfsemi dr.
Wichcms — um miðbik síðustu
aldar. — I’ar i landi væri alment
að tala urn fimm aðalgreinar innri
missipnarinnar.
1. Orða og bóka-mi.ssion (vakn-
ingarsamkotnur, biblíuléstrar og
útgáfa kristilegra bóka og blaða).
2. Barna- og unglinga-mission
(Vögg'ustofur, barnaguðsþjónust-
ur, vinnustofur unglinga, ung-
lingafélög o. fl.).
3. Starfið meðal villuráfandi ,
maúna (baráttan gegn drykkju- j
skap og lauslæti, drykkjumánna-
heiniili, „Magdalermheimili", fang-
elsa-mission). (
4. Allskonar sjúkráhjúkrun og
kristileg sjúkrahús.
5. Barátta gegn ýmsu þjóð-fé-
Ljáblöðin þjóðfrægu, Klöppur,
Steðja, Brýni, Brúnspón og Ljá-
bakkahnoð kaupa allir í
Verslun B. H. BJARNASON.
S R. F. L
Fundur verður haldinn í Sálar-
rannsóknafélagi íslands fimtudag-
inn 1. júní kl. 8)4 síðdegis i Báru-
búð.
Einar Loftsson
kennari frá Eskifirði
flytur erindi um ný, merkileg fyr-
irbrigði við tilraunir á Austur-
landi.
Stjórnin.
lagsböli (helgidagavinnu, bústaða-
þrengsluni, okri, fátækt o. fl.).
Auðvitað störfuðu margir aðrir
aö þesuni málefnum suinurn, en
munurinn væri sá, aö þegar ein-
göngu væri hugsaö um að bæta
úr líkamlegu böli, þá væri starfið
nefnt mannúðarstarf, en væri að-
aláherslan lögð á.að bæta úr mein-
urn sálarinnar, þá væri það oftast
nefnt innri mission, ef þa'ö væri
innan viökomandi þjó'ökirkju og
flytti ekki frábrugðnar trúarkenn -
ingar.
Ræðumaöur taldi æskilegt að
söfnuðir hér á landi tæki meiri
]iátt i trúmálastarfi en venja hefir
veriö, hér í bænuni væri þegar
orðinn nægur áhugi, svo að hægt
væri að korna við reglubundnu
safnaðarstarfí. Leikmannastarfið,
sem þegar væri komið á í samliandi
viö K. F. U. M. sýndi, a'ð vér ætt-
uni ]iegar töluvert af vilja og hæfi-
leikum í |iá átt. Einkum taldi hann
a^skilegt að söfnuðurinn gæti geng-
ist fyrir ' kristilegri líknarstarf-
senii, og revnt aö korna upp gam-
almennahæli.
Urn erindið urðu rniklar umræð-
ur allar i hvetjándi átt. Tóku til
niáls : Síra Bjarni Jónsson, Ólafía
Jóhanrisdóttir, Árni Jóhannsson,
Árni Zakaríasson, Sigmundur
Sveinsson. Þórarinn Árnason,
Kristján Guðmundsson og PáH
Sigurðsson.
Við umræðurnar var eðlilega
niinst á hin margháttuðu störf inn-
an og í sámbandi við K. F. U. M.
hér í hæ. sem öll eru fyllilega vin-
veitt og í anda kirkju vorrar, og
geta í þeim skilningi talist safn-
aðarstarf. Fer þar bæði fórnfýsi
í fjárfranilögúm og starf út á við
vaxandi, og var i því sambandi
minst á. að, á síðasta fundi í K.
F. U. M. á uppstigningardag, þar
sem 63 félagsmenn voru viðstadd-
ir. þá gáfu þeir 2400 kr. til starfs-
ins, — 2. Að sunnudagaskólinn
undir stjórn borgarstjórans og
sjáMboðástarfsmanna tir leik-
mannahóp væri fyrir löngú orð-
inn svo stór. að aðalmein lians
væri húsnæðisþrengsli, einn sunnu-
dag í vetur hefði t . d. á 8. hundrað
hörn sótt hann. —- 3. Að aíveg ný-
lega hefðu 6 leikmenn, 4 úr Rvíkr
og 2 úr Hafnarfirði (og 4 ]ieirra
í K. F. U. M.) farið af eigin hvöt-
um til Keflavíkur og Griudavíkur
til að halda kristilegar samkomur
o. s. frv.
Var skorað á sókuarnefnd að
undifbúa þetta «nál og halda siðan