Vísir - 18.10.1922, Page 2

yfSIK
ÞurKuö Epli,
l=urK. Apricosur.
Rúsinur,
Lúð rasveit Rvikur
heldui; KYÖLDSKEMTUN í Bárubúð næstkomándi sunnudag'
n?eð HLUTAVELTU, þeirrj. langbestu, seni haldin hefir verið á
þessu hausti. pví eru það vinsamleg tilmæli vor til allra bæjar-
manna, að þeir taki þátl í hlutaveltunni með gjöfum og annari
þátttöku. Lúðrasveitin mun endurgjalda það og annað flcira, ef
þessi skemtun hepnast, með starfsemi sinni bænum fil uppbygg—
ingar og ánægju.
LÚÐR AS VEIT ARST J ÓRNIN.
NiðurBoBair ávftxtir:
JaröarPer — MintiLPor
Aprlcosur — Ferstejur
Símskeyti
(Frá fréttaritara Vísis).
Khöfn 17. okt.
Skaðabætur.
Simað er frá Kristjaníu, að
gerðardómur bafi verið kveðinn
upp i máli milli norskra útgerc-
armanna og Bandaríkjastjórn-.
arinnar, út af eignaröámi á
skipum, er Norðmenn áttu í
smíðum í Bandaríkjunum, um
það leyti, sem þau lentu í ó-
f-riðnum, en Bandaríkin tóku þa
skipin lil sinna þarf'a. Höfðu
Norðmenn krafist 15 milj. doll-
ara i skaðabælur, en Bandarikin
boðið frain 2 miljónir. Hafa
Norðmönnum nú vcrið dæmdar
12 rnilj. dollara í skaðabætur.
— Dómur þessi var kveðinn upp
i Haag. Gerðardómurinn var
skipaður einum fulltrua fyrir
livorn málsaðila og oddamaður
tilnefndur af ríkisforsetanum i
Sviss.
Heiibrigðisskýrslur
1911—1920
eru ákaflega mikil bók, sein
prófessor Guðm. Hannesson
hefir ílregið út úr Iieilbrigði.;-
skýrslum lækna á öllu landinu
þessi árin. pegar bann fékk
þessar skýrslur lil þéss að vinn t
úr þeim, kornu þær á tveimur
handvögnum til bans, og alt
j?etta efni hefír hann tekið og
látið hverja skýrslu fyrir sig á
þessa sæng Prókrústesar sem
hágfræðistöfluformin eru. Hann
varð að teygja úr á einum staðn-
um og' höggva af á öðrum staðn-
um, íil þess að alt gæli staðið
i hinum óendanlegu talnaröðum
bókarinnar, sem er næsliun 500
blaðsíður.
pað bar nauðsyn til þess að
gefa þessar skýrslur út. J?að er
óbrigðul reynsla, að el' liætl er
við að gefa út skýrslur, sem þó
er heimtað að séu samdar, þá
gugna mennirnir, sein ,skýrsl-
urnar eiga að gera, við það, og
hætta að lokum. Skýrslugjöfin
deyr smátt og smátt lit með því
móti. þcim sem þær eiga að
gefa, fínst þeir liafi margt þarf-
ara að gera, þegar þeir sjá eng-
an árangur af starfi sínu. pað
verk, sem enginn árangur sést
af, hæftir að vera vinna.
Heilbrigðisskýrslurnar eru
einkilm og .sjer í lagi læknabók.
Besti íróðleikur fyrir þá um
alla þa sjéikdóma, sem komið
liafa fyrir á 10 árum. Allan in-
flúensu-faraldur, og aðra sjúk-
dóma og kvilla. Hvert hæli og
hvert sjúkralnis lieíir skýrslu
fyrir sig, og hvert læknishérað
í'ær óteljandi blaðsiður af sjiikia
skýrshun. Nöfnin eru til allrar
hamingju islcnsk á sjúkdómuu-
um, þess vegna getur alþýðu-
maður í læknisfræði skilið hvað
vcrið er að tala um; væru hiu
sjúkdómauöfnin i fyrstu röð
eða einu nöfnin, þá skildi þau
enginn nema læknirinn og lík-
legast dauðinn.
Allir, er hafa unnið úr skýrsi-
um, sem saindar cru af mörg-
um mönnum, vita það, að hag-
skýrslur erii aldrei nákvæmlega
réttar. Prófessor G. H. heldur
því ekki fram, en við að blaða
i þessum skýrslum lians, þá dá-
ist lesandinn að samviskusem-
inni, einlægninni við starfið, og
iðjunni, sem hefib verið óþreyt-
andi. og ekki reynt til að korna
af sér nokkurri fyrirhöfn. Hann
mun álita, að það hafi meiri
kraft, til að léngja mannslífið,
að fójkið hafi nægilegt viður-
væri, og bærileg húsakynni, en
allir læknar vorir og yfirsetu-
konur hafa til samans. Sá sern
þetta skrifar, trúir mjögá lækn-
ana; án þeirra dæi margur, sén;
Jifir með þeirra hjálp; af yfir-
setukonum landsins lrafa mæð-
ur barnanna víðast hvar á land-
inu lært skynsamari meðferð á
hvítvoðunguni en áður var títt.
Flestir almennir sjúkdómar
eru raklir langt aftur i timann.
Skýrsíurnar verða þvi alloft |
sjiikdómasaga um leið og þær
eru hagfræðileg lýsing á sjiik-
dómum síðustu 10 ára.
AðalguIIkornin i liókinni eru
fyrir þá sem ekki eru læknar
linurit höfúndarins, eins og
línurit hans yfir fólksfjölda, 1
barnkomur og manndauða, sem '
er fyrst í röðinni af þeim og i
langviðtækast. pað nær yfir j
tímabilið l’rá 1751 1020. Ilvaða .
land getur sýnt skýrslur um
fædda og dána frá 1751? pað
mun mesl Hannesi biskupi I’in-
sen að þakka, að þær eru iil
frá 1751 og' lil 1700. Hann þráði
að sjá þá síund,. að íslendingar
yrðu 50 þúsund manns eftir
Reykjarmóðuharðindin. En lifði
ekki svo leiigi. Skýrslur um
fædda og dána frá 1801 1001
eru lil í landsliagsskýrslunum
eftir 1000, og voru þær þar
teknar eftir skýrslum Sigurðar
Hansens framan af öldinm.
þetta voru einskonar eftirmæli
10du aldar frá hagfræðinnar
hálfu; að koma því saman þótli
mikið verk. Prófessor G. H.
hlýtur að hafa lagt ákaflega
mikla vinnu í þessa einu blað-
síðu, sem sýnir árlega hækkun
og lækkun á fæðingum, mann-
danða og mannfjölda í 170 ár
svo skýrt, að líttlæs krakki ælti
að geta gert sér hugmynd um,
hvernig fólkinu liefir fjölgað og
hvernig það liefir Iirunið niður
því nær í tvær aldir. Af þessari
teiknuðu lýsingu, linuriti, pró-
fessoi’sinsmá sjá, Iivernig lands-
menn liafa barist við dauðann
á 18. öldinni, barist um það, að
hann útrýmdi þeím ekki aí'
jörðinni. pessi barátta helst
fram á 10. öldina, og það er
laust fyrir 1820. sem blaðinu fer
að snúa við, og fólkinu fjölgar
stöðugt. þó það sje ekki á hverju
ári. 1020 eru landsmenn komn-
ir upp yfir 04 þúsundin. Og níi
megum við vænta þess að pró-
fessor G. 11; muni lifa það, að
íslendingar verði 100 þúsund
manns, sem að líkindum ætli að
verða á árinu 1028.
I. E..
I. O. O. F. 10410189. Stf.
1 síðasta sinn
syngur Eggert Stefánsson i Nýja
Bíó í kvöld, meS a'SstoS Páls Is-
ólfssonar. Lögin eru bæSi íslensk
og útlend. — Eggert ætlar til Eng-
lands á botnvörpuskipi, sem konii'S
gétnr á hverri stundu tir þessu.
Magnús Torfason,
sýslumaSur, er staddur hér. í
bænum.
Þorvaldur Björnsson
á Þorvaldseyri er 89 ára í dag.
Verslunarmannafél. Rvíkur
heldur fund anna'S kvöld kl. 8
á Hótel SkjaldhreiS.
Nýja Bíó.
Vegna söngskemtunar líggeris
Stefánssonar verSur sýning í Nýja
Bíó í kvöld kl. 9.
Gullfoss
fór héSan í gærkveldi áleiSis
til útlanda. Me'Sál farjiega voru:
L. Kaaber, bankastjóri og frú
hans, kaupmennirnir Jóh. Ólafsson
og Magnús Th. Biöndal, Jón I lall-
dórsson trésmíSameistari, ólafur
FriSriksson ritstjóri, I’.rla og Val-
ur Benedikteson, ffú Þórunn Niel-
Hvita handsápan með
rauða bandinu.
Línoleum og þakpappa
selur
M'JtthíiS í Holti.
scn, Georg Ólafsson, hankastjóri,
Baldvin iunarsson, Asa Þorsteins-
dóttir, írú Dagbjört Magnúsdótt-
:r, Helgi Skálason. augnlæknir ti!
SeySisfjarSar. Alls voru um 50
íarþegar lil útlanda og auk þess
mesti fjöldi til AustfjarSa. SkipiS
<ók 242 hesta og hafSi fullfermí
af vörum.
Goðafoss
fer vestur og nor'Sur um land tií
útlanda í dag. MeSal farþega eru:
síra. Páll Stephensen, Einar Sch.
Thorsteinsson og kona hans, GuS-
mundur B,- GuSmundsson kaupm.,
uúgfrú Anna Thorsteinsson, Har-
rddur og Ketill GuSmundssynir.
Björgvin Bjarnason, Kristmundur
læknír: GuSjónsson (til Reykjar-
fjarSar), Snorri Arinbjarnarsont
(til Blönduóss) o. m. fl.
VeðriÖ í morgun.
Fliti í Reykjavík 9 st., Vest-
mannaeyjum 8, ísafiröi 6, Akur-
eyri 6, Seyöisfiröi 3, Stykkishólmi
<), GrímsstöSum 6, Raufarhöfn 3,
Hólum í HornafirSi 6, Þórshöfn
i Færeyjum 6, Kaupm.höfn 7,
Björgvin 5; Tynemoutli 10, Leir-
vík 9, Jan Mayen 3 st. Loftvog
lægst fyrir vestan land. Flæst
(778) yfir SuSur-Skandínavíu.
SuSIæg átt á suSvesturlandi. Kyrt
annarsstaöar. Florfur: SuSaustlæg
átt á suSvesturlaridi. Kyrt annars-
staöar.
Knattspyrnumaður!
Sparka kúlu þinni þangað,
sem þörfin meiri fyrir er.
Mikið liefir þcssi sparkmað-
ur, sem skrifaði í Vísi á mánu-
daginn, reiðst Liiðrasveit Bvik-
ur lit af því, að hún gat ekki
spilað á tombólu þeirri, er hann
scgir að Olympiunefnd knati-
spyrnumanna hafi stofnað *i’
hinn 8. J?. m. E11 nú skal eg'
segja söguna cins og hún gekk
til:
Um 5 þ. m. hilli mig á götu
lierra hókli. Erl. Pétursson, og
nefndi liann við mig, hvori:
Lúðrasveitin fcngisl til að spila
éi umr. tombólu. Eg kvaðst
skyldi bera það undir sveitina
á næsta fundi liennar, sem eg