Vísir - 23.04.1924, Blaðsíða 3

VfSlB
Ská&þing' á Aknrayri
Þorsknrinn
í Vcsimanneyjum.
Eg kom til Eyja eftir mjög hæga
':3Erri tveggja daga ferð á „Fyllu'*
og mjög ánaagjulega samveru við
skipverja, fyiTa mánudag og fór
jbaðan aftur á laugardagskveld. Get
eg ekki annað sagt, en að allan
*?ann tíma liði óslitin þorskganga
sTam hjá mér, í vöku og svefni. Já
fívílíkt og annað eins! Daglega
íóru 70—73 mótorbátar á sjó, á
ífeima-miðin S. og SV. af Bjamar-
r-y; það hihi undir þá í norðangol-
unni við hafsbrún, úr „Skansinum"
að sjá, bát við bát; fóru þeir að
Stfflna að um dagmálabil og voru að
Jrví fram undir miðaftan, og allan
þajnn tíma var stanslaus þorskdrífa
opp á bryggjumar, mest alt neta-
tiskur, og engin smá-seiði, um 90
"i skippundið — 4” riðill — að eins
7—8 bátar með lóð og 1—2 með
bandfæri. A bryggjunni hremdu
sterkar hendur „landmannanna“
pcrskinn, jafnharðan og skifti vom
um garð gengin, hlóðu honum á
bandvagna eða bíla og svo af stað
með hann upp í lífæð borgarinnar,
•Strandgötuna, „sem angar lengi
á vorin“, og eftir henni inn í
hið villugjama völundarhús eyj-
anna, þar sem kró er við kró, líkt
og verslunarbúðir við Laugaveginn,
og flcstar þeirra í sérstökum borg-
arhluta, sem er bygður á steinstöpl-
um úti í höfninni. í krónum (það
eru aogerðar og fiskhús þeirra þar,
og allir verka Vestmeyingar fisk
sinn sjálfir), standa aðrir „land-
menn“, bíðandi í vígamóð eftir
t>einj „gula", raulandi fyrir munni
íér: „Látum hnífa, hveissa stífa
haus frá boI,“ og svo byrjar slátr-
unin. Úr því heyrist ekki annað en
hvæsandi hnífahljóð, þcgar þeir
fara gegnum hold og bein þorsks-
ins, hausar fjúka, kviðir opnast,
spærlings- eða loðnu-troðnir magar,
mjallhvít og þrýstin lifur (4 í Ktra),
svil eða hrogn — nú vom það mest
svil — vella út úr fiskinum (þar fór
því miður rnikil viðkomuvon for-
görðum), sem að lokum, ristur að
endilöngu af flatningsmönnunum,
kemst til hvfldar í staflanum, skol-
aður, flattur og flatur, grafinn undir
þykku saltlagi og meðbræðmm sín-
um er seinna koma. par Kggur
hann svo þangað til hann „rís upp“
með vorinu og verður velmetinn ís-
lcnskur saltfiskur, númer þctta og
þetta, eftir því hve vél hann er und-
ir „upprisuna" búinn og „æðsta
dóm“ matsmannanna. — Svona
gengur það dag eftir dag, hvfldar-
laust, vikum og mánuðum saman.
Já, það er ekkert smáræði, sem
aflast orðið í Vestm.eyjum árlega.
A vetrarvertíðinni í fyrra nál. 2Vi
miljón þorska. Og nú voru þeir
komnir hátt á aðra miljónina.
Mesta hrotan var um garð gengin
þegar eg kom, og var þá talinn
„reytings“-afli, 200, 500, 1000,
1500, 2000 og alt upp í 2300 á
bát á dag, stundum 1000 í trossu.
pað vom 30—40 þúsund alls,
þegar 400—500 fengust á bát, og
það er talinn „reytingur“, sem þó
gerir nú Iíklega með öllu og öllu
2 kr. pr. fisk, eða um 70 þús. kr.
á dag; en fari aflinn upp í 1000
á bát og þar yfir, þá verða það 70
þúsund fiskar, eða jafnsæl fiskur á
nef hvert á landinu og tvöfalt fleiri
krónur. Fengju þeir nú svipaðan
afla og í fyrTa, yrði það, með því
verði sem nú er talað um, eitthvað
var háð dagana 2.—9. aprfl s. L,
og kept í tveim flokkum. Keppend-
ur vora 7 i hvorum flokki. í I. flokki
keptu 5 úr Skákfél. Afeureyrar, 1
úr Skákfél. Sauðkrækinga, Snæb.
Sigurgeirsson og einn úr Skákfél.
Hörgdæla. Eiður Jónsson. í IL
flokki keptu 5 úr SkákféL Akureyr-
ar og tveir úr Skákfél. Hörgdæla.
prenn peningaverðlaun voxu veitt
úr hvonun flokki. í 1. flokki urðu
3 keppendumir jafnir, eins og tafl-
um 5 miljónír króna. DáJagJeg fjár-
upphæð!
Á þessari vertíð heKr þorskuiinn
gengið í óvenju þéttskipuðum fylk-
ingum að suðurströnd landsins, rétt
eins og hann vissi, að „nú Vceri
nauðsyn" til að bjarga fjárhag
iandsins, og takist honum ekki að
„hífa“ krónuna til hærra gengis, þá
efast eg um að nokfcurum cif fjár-
málaspekingum vomm takist það.
Mætti nú hver sannur íslending-
ur taka undir með skáldinu og
segja: „Heill sé þér þorskur, vor
bjargvættur besti," og svp óska .þcss.
an hér á cftir ber með sér, og skiffita
þeír með sér öllum verðiaummiBffi*
I II. flokki hlaut I. verðiaun BaM-
ur Guðmundsson úr Skákfél. Hcrg*
dæla og IL og III. verðlaunuHS **
skiftu með sér Jón Kristjánssou
sama félagi og Gunnl. Gunnlaug1.
son úr Skákfél. Akureyrar.
Skákþingið fór fram hið besta
sóttu það fjöldi áhorfenda, aem
þótti það hin besta sfeemtun.
TætifærisTerfl
5 tvísett og 5 einsett giuggaffig
stœrS: 180XH0, og 180X55 cm.
seljast af sérstökum ástæðum mjög
édýrt.
Afg. ¥. á.
að Spánverjiim vilji boiga fyrir þígk
það sem þú átt skilið og vér þurf-
m Væri þá ærin ástæða til aS
hefja þig á ný upp í þitt gamfa.
heiðurssæti.
B. Sffm.
Keppendaskrá I. flokks. , > < c o t#J \r> ”Ö c 3 2 "O 3 O ■n < | -J. Sigurðsson C o tn «2 C3 o tn iu-a C o tT) tr. .2 ’&> •*-* en I- O A A C o 0) 93 i- o c Þ. < « c o tfi «n C 'O W c O Ifi tfi ’S to 3 bO CÆ Vinningar
Ari Giiétnundsson Ak. . 'I, */. 7* i l. 41/0
Jóiy Sigurðsson Ak. . . 0 > í i 1 ■/. 1 4‘/.
Stefiin Olnfsson Ak. . . '1, 0 » i 1 i 1 47
Þorst. Þorstcinsson Ak. '1, 0 « » 1 i 1 31/*
Halldór Amórsson AU. l/, 0 0 0 » v. | 2
Eiður Jónsson Hörg. . . 0 'I, 0 0 7« » 1 2
Snæb. Sigurgeirss. Skr. 0 0 0 0 0 « Q
SVARTI ÖLMTJSUMAÐURENN. 20
pér spilið ekki sjálfur, bankhafinn spilar fyT-
tr yður.“
„pá er best að eg reyni kúlnaspilið," sagði
Xavier.
peir fóm nú upp í næsta sal fyrir ofan. Sá
salur var að mestu tins og sá fyrri, en í hon-
um miðjum var kringlótt borð, klætt grænu
klæði, og sátu spilamenn þar umhverfis. í
miðju borði þessu var dæld, sem skiftist í smá-
hólf, ýmist rauð eða svört, og var hvert hólf
merkt með tölustöfum. I miðri dældinni var gat
og gekk upp um það standur úr miðju borð-
inu og gat dældin snúist kringum þennan stand.
Umhverfis lægðina á borðinu vom merktir tölu-
stafir frá 1 til 36.
„pama sjáið þér kúlnaspilið," sagði Carral,
„nú skulum við spila."
Hann teymdi Xavier með sér og lét hann
setjast í sæti manngarms, sem hafði tapað öllu
sínu og varð að hætta. Xavier settist niður og
horfði á spilið. Carral stóð fyrir aftan hann.
Fyrst skildi Xavier ekkert. Dældin snerist
í hring, og bankhafinn fleygði fimlega lítillí
kúlu í dældina; hún rann meðfram röndinni
þangað til hún að lokum valt ofan í eitthvert
hólfið. pá kallaði bankhafi letilega:
„Rautt, ójöfn tala, unnið,“ eða þá: ,3vart,
jörn tala, tapað."
Svo sópaði einn af bankhöfunum með dá-
litlum krókstaf til sín peningum þess sem tap-
að hafði, en annar bankhafi ýtti peningunum
-61 þess sem unnið hafði.
Eftir 10 mínútur hafði Xavier unnið fjöra-
tíu franka.
,Á hvaða tölu á eg nú að láta þessa pen-
inga?“ spurði Xavier Carral.
„par sem* yður sjálfum Iíst, kæri vinur.‘
sagði Carral.
Xavier ýtti spilafé sínu á töluröðina 23.
Dældin og kúlan snerist í hring eins og vant
var.
„23, ójöm tala, unnið!" sagði bankhafinn.
„Unnið!“ sagði Carral hlessa, „þetta geng-
ur ágætlega; haldið þér áfram."
Bankhafinn ýtti 720 frönkum til Xarier.
Xavier botnaði ekki í neinu lengur. pesá
skjóti vinningur gerði hann alveg ringlaðan-
Hann ýtti stól sínum nær, lagði báða olnbog-
ana fram á borðið, töfraður af þeim illa anda,
sem jafnan ríkir yfir þessum gramu borðuir.. og
hélt spilinu áfiam.
pegar Carral sá, hvað Xavier var sokkinn
ofan í spilið, læddist hann burtu svo lítið bar á.
Xavier tók ekkert eftir því, að félagi hans
var farinn. Hanr. hélt áfram að spila með ákafa
hann með vitfirringslegri dirfsku, en var þó
sem gekk æði næst. Af því að hann hafði enga
kunnáttu á spilinu til brunns að bera, spilaði
altaf heppinn.
Eftir hálfa khikkustund Iá fýrir frnman hann
stór hrúga af gulli og bankaseðlum, sem hann
hafði unnið. Hinir spilamennimir litu til hans
öfundaraugum og jafnvel Moutet sýndist hrif-
inn af að athuga spilamensku hans. Að eins
bankhafamir, sem eru eins og blind verkfæii
tilviljunarinnar, létu ekkert á sig fá, og héidtt
áfram að stjóma spííimi <neð sínu vanalega tiS*
finningalcysL
Xavier var orðimi alveg ringlaður og blóiL
rauður í andliti. Eftir því sem peningahrúgan
fýrir framan hann óx, var eins og hann vatj®
viti sínu fjær.
„Eg legg alla þessa brágu inn í spilið í emu.^
kallaði hann, og ýtti Jrví sem hann hafði una^
ið, fram á borðið. paS vom 30 þúsund frank-
ar. Bankhafinn lest ípyrjandi á Moutet 61
þess að vífa, hrort hann ætti að spila um snwp*
mikla upphœð.
Herra Moutet gaf honum merki um að haosr
skyidi spila. Hinir spilamennimir vildu ekfci
taka þátt í þessu spiK, en allir lutu þeir fnum
á boxðið, til þess að sjá, hvcmig þessu glæfm*
lega spili reiddi af.
Banldhafinn ýtti fcúlnaspilinu af stað. Eh $
því varð Moutet Ktið fram í salsdyraar og rafc
upp hljóð, sem hann þó reyndi að kæfa nðíri
ur. Nokfcurir spilamenn Etu upp, og varð ekki
betur við. pað var eins og hrollur gagntæfcji
atla spilamennina. Xavier var sá eini, sem veitti.
snúningi kúluspilsins athygli, og hann sýmfiaS
hvorki heyra né sjá annað en það.
Svartklæddi maðurinn með hvíta skerfrnnt
stóð í dyrum salrins. pcgar Moutet sá haan,
varð hano óttaslegiim: „Eg er glataður,** sagfi
hann.
pað kom ókyrð á spilamennina, og Jæir aató»
uðu að reyna að læðast burtu, en lögreghujr
varaaði þeim útgöngu.
I þessu bfli stöðvaðist kúluspilið og &úlaa»
vak ofan í dtt hólfið.