Vísir - 16.01.1926, Page 2

VÍSIR
Olseíhi ((
Höíum íyririiggjandi:
Taldar kartöflur
danskar
mjög ódýrar.
Símskeyíí
--X—
Khöfn 15. jan. FB.
Ógurlegt námaslys í Banda-
ríkjunum.
Símaö er frá Wilburton í Banda-
ríkjunum, aö kolanáma hafi hrun-
iC saman. HundraS námamenn
inniluktir. Björgun vonlaus.
Skip frosin inni.
Símaö er frá Stokkhólmi, aö 20
skip séu frosin inni i Finska flóa.
Eru þau flest rússnesk og eru í
talsverðri hættu vegna óróleika
issins. MatvælafortSi skipanna mun
þegar nær genginn til þurSar. Mat-
björg er flutt til þeirra á flugvél-
um.
Frá Mussolini.
SxmaiS er frá Rómaborg, aS
Mussolini sé hættur viö uppskurS-
inn.
Kuldar á ítalíu.
Ákaflega mikil snjókoma og
grimdarfrost um alla Noröur-
ítalíu. Fjöldi manna hefir beSiö
bana af kulda.
Khöfn 16. jan. FB.
Tillögur um námarekstur
í Bretlandi.
SímaS er frá London, aS náma-
eigendur og verkamenn hafi af-
hent kolanámanefndinni uppá-
stungur sínar. Námaeigendur
krefjast aSallega 8 stunda vinnu-
dags. Krafa hinna er alger þjóS-
nýting námanna. Máli‘5 vafalaust
eitthvert hiS rnesta deilumál fyrst
um sinn. — Ver'ölækkun í Eng-
landi 1925 10 y2%.
Námaslysið í Bandaríkjunum.
SímaS er frá New York borg, aö
átta menn hafi bjargast lúr nám-
unni. HundraS dánir.
Utan af landi.
Akureyri 15. jan. FB.
Verslunarstjórarnir Hallgrímur
avíösson og Einar Gunnarsson,
sem báöir eiga sæti i niðurjöfnun-
arnefnd kaupstaöarins, hafa gert
í-áSstafanir til málsóknar á hend-
ur ritstjóra „Verkamannsins“ fyr-
ir ummæli, er nýlega stóðu í því
blaöi í grein urn niöurjöfnun út-
svara 192Ó. Ummælin, sem stefnt
er fyrir eru þessi: „Fulltrúar er-
lendra fésýslumanna hafa neytt
aöstöðu sinnar í nefndinni til þess
að verja pyngju húsbænda sinna,
eu seilast því dýpi-a ofan í vasa
bláfátækra verkamanna."
Ágætis tíð en aflaleysi. Þing-
málafundur hér á miðvikudaginn
kemur.
Rafmagnið.
Fyrir 20 árum eða þar um bil,
mældu og reiknuðu sprenglærðir
menn það út, alveg upp á hár, að
Elliðaámar mundu allsendis ónóg-
ar til þess, að hægt væri að fram-
leiða með vatnsorku þeirra raf-
magn handa bænum.
Þessu var trúað i þá daga, og
gasið tekið, enda lá mikið við, ef
eg man rétt.
Þegar á striðstimann leið, og all-
ír hlutir komust i vitlaust verð, var
aítur fundið upp á því, að mæla
\árnar, og hinir sprenglærðu menn
settust við að reikna á nýjan leik.
— Og nú brá svo kynlega við,
að rútkoman á dæminu varð með
nokkuð öðrum hætti en fyrri dag-
inn. — Var svo að sjá, sem ámar
hefðu „grætt sig“ til muna á „gas-
öldinni“, eða vaxið með dýrtíöinni
og brasklund náungans. — Nú
fullyrtu hinir skriftlærðu reikn-
ingshausar, að vatnið væri kapp-
nóg, jafnvel þó að bærin yxi mikið.
Og þessu var líka trúað. —
Menn eru yfirleitt ekki með nein-
ar rengingar hér, að minsta kosti
ekki í bæjarstjórninni.
Niðurstaðan varð sú, að bærinn
lagði út i að virkja Elliðaámar og
koma sér upp rafmagnsstöð. —.
Reikningshausarnir sögðu að þetta
kostaði svo sem ekki nein ósköp.
— Tveggja miljóna ’kr. lán var
svo tekið, til að byrja með, árið
1919, og í árslok 1924 skuldaði raf-
magnsveita ekki nema eitthvað svo
lítið á fjórðu miljón kr. — Það
er ekki rnikið, fyrir slíka „ljósa-
boi-g“ sem Reykjavík.
Og svo er aðgætandi, að eign-
irnah eru miklu meiri en skuldirn-
ar — á pappírnum.---------
Menn hlökkuðu til að fá raf-
raagnið, og loksins kom það — um
leið og kóngurinn. — Og ljósið
flóði yfir bæinn, inn í hvem
afkyma, og fólkið var í sjöunda
himni.
En bráðlega fór þó að bera á
því, að einhverjir árans dutlungar
voru í þessu blessaða ljósi. — Það
vildi ekki skína yfir réttláta og
rangláta, nema stundum. — Var
þá leitað frétta hjá hinum lærð-
ustu mönnum, og spurt hvað valda
mundi ljósleysinu. — Og þeir vissu
það alveg upp á hár; — þeir vita
a-finlega alt. — Þeir sögðust hafa
„reiknað með“ haustrigningunum,
en nú hefði þær brugðist, og það
væri í meira lagi ónærgætið. —
Og þeir horfðu með sárum von-
brigðum upp í stjörnubert haust-
loftið og sögöu eitthvað á þessa
leið: „Já, sannarlega voru þær í
dæminu, október-rigningarnar 1 —
Og það hefði vissulega verið rang-
látt og óverjandi, að sleppa þeim
úr svo hárfínum og nákvæmumút-
reikningum, því að hér rignirenda-
laust á haustin, eins og allir vita.“
— En hlálega fanst þeim þetta gert
af náttúrunni, og eiginlega hálf-
gerðir prettir.
En „móðir náttúra“ lét sem hún
heyrði ekki þessa kveinstafi, og
skifti sól og regni að geðþótta
sínum.
Hyggjuvit mannanna er óþrot-
legt, og svo reyndist líka hér. —■
Við erum fátækir af veraldarauðí,
en verksvit og forsjá leiðtoga
vorra er óbilandi, og þar á þjóðin
mikla auðlegð, öllu gulli dýrmæt-
ari. 1
Og nú var reiknað og reiknað
á ný. Frægustu reikningshausar
lögðust í bleyti, og nú átti ekki að
ganga í „haustrigninga-vatnið"
eins og forðum. — En þá gleymd-
ist það, að á íslandi koma stund-
um frost, og að grunnstingull get-
ur hlaupið í árnar, og sannaðist
hér, sem oftar, að ekki vex-ður við
öllu séð. —
Og þrátt fyrir mikið vit og
hvíldarlaust strit bestu manna,
hugsanaglímur og reikningsþraut-
ir, kemur það fyrir enn í dag, e£
á polli skænir, að ljósin taka að
dvína. — Getur þá hæglega farið
svo, að ekki sjáist handa skil í
þessum bæ tímunum saman. — En
bót er það í böli, og hún ekki
lítil eða auðþökkuð, að alt af vita
hinir vísu menn hvað veldur, og
alt af er fullyrt í myrkrinu, að á
næsta vori verði svo frá þessu
gengið, að alt kornist í eilíft lag
og engu skifti þá um haustrign-
ingar, grunnstingull eða frost. —
— Og vorið kemur, og sumarið líð-
ur. — Mennirnir hugsa og reikna
og vinna, en á næstu haustnóttum,
í fyrstu frostum, dvína ljósin al-
veg eins og áður. — Og bærinn
situr við og við í myrkinu —1 með
þriggja miljóna ljósaskuld á herð-
um sér. —
Lýsingur.
t
Kristjana Jónsdðttir
í Reykjarfirði í Suðurfjarðahreppi
í Arnarfirði, móðir Jóns Ásmunds-
sonar, hreppstjóra þar, andaðist
nú um áramótin.
Hún var fædd 8. nóvember 1828,
og því nokkuö yfir 97 ára að aldri,
er hún lést. — Kristjana sáluga var
mikil dugnaðar- og myndarkona
á yngri árum sínum, en misti heils-
una fyrir meira en 20 árum. —•
Varð hún skyndilega máttlaus
öðx-u megin, og lá rúmfösf upp frá
því til æviloka, án þess að geta
sjálf veitt sér neina hjálp. — Þá
misti hún, og heyrn að mestu, en
hélt sjón lengi og las mikið sér
til afþreyingar. — Að lokum misti
hún þó sjónina, og var alblind
r.okkur siðustu ár ævinnar.
Hinar fádæma langvinnu þi-aut-
ir sínar og þjáningar bar hún með
frábæru og aðdáunarverðu sálar-
þreki og jafnaðargeði.
Fornvinur.
GHETROLET
er fyrirmyndar bifi»eið.|
Á síðast liðnu ári seldust fleiri Chevrolet vörubifreiðar hér
á landi en nokkru sinni áður hafa verið seldar af nolckurri ann-
ari bifreiðategund á einu ári. petta er meðal annars ein sönnun
fyrir ágæti bifreiðanna.
Margar mikilsverðar endurbætur hafa verið gerðar á Chev-
rolet vörubifreiðinni „Model 1926“ svo sem:
1. Öflugri grind 6 þumlunga breið með 6 sterkum þverbit-
um, og lægri að aftan svo hægra sé að hlaða bifreiðina.
2. Heilfjaðrir að framan og aftan.
3. Sterkari framöxull.
4. Fullkomnari og sterkari stýrisumbúnaður, sem gerir bif-
reiðina miklu auðveldari í smíningum.
5. Gerbreyttur afturöxull svo losa má öxla og stilla drifið án
þess að taka öxulhúsið undan bifreiðinni, og án þess aS
taka þurfi af henni hlassið.
6. Allir öxlar snúast í kxilulegum, sem eigi slita öxlunum.
7. Tryggara fyrirkomulag á bremsum.
8. Öll hjól jafn stór, sem hefir þann mikla kost, að hægt er
að slíta gúmmiinu út að fullu, þannig að nota má slitna
afturhringi á framhjól til stórsparnaðar.
Chevrolet bifreiðin ber 1% tonn, og með það hlass fer
hún flestar brekkur með fullum hraða (á 3. gíri).
Chevrolet bifreiðin er með diskkúplingu, hinni heimsfrægu
Remy rafkveikju og sjálfstartara, hraðamæli og sogdúnk.
Sé tekið tillit til verðs, á Chevrolet engan sinn lika að vél-
arkrafti, flýti, styrkleika og þægindum. Viðhaldskostnaður á
Chevrolet er hverfandi litill samanborið við aðrar bifreiðir.
Verð íslénskar kr. 3400.00 uppsett í Reykjavik, eða á Iivaða
höfn sem er, sem hefir beinar samgöngur við Kaupm.höfa.
Einkasalar fyrir ísland: '
Jóh. ólafsson & Co.
Reykjavik
I WjlHams & Hnmbert.
MOLINO
| Sherry.
1 Sést alstaðar þar sem Bfðjið
| gott vin er boðið. um það.
□ EDI)A 59261207-1.
(miðvikud )
Messur á morgun.
í dómkirkjunni kl. 11, síra
Bjarni Jónsson; kl. 5 síra Friðrik
Hallgrímsson.
í fríkirkjunni í Reykjavik kl.
2 síðd. síra Árni Sigurðsson. Að
guðsþjónustu lokinni verður safn-
aðarfundur.
í fríkirkjunni í Hafnarfirði kl.
2 siðd. sira Ólaíur Ólafsson.
í Landakotskirkju: Hámessa kl.
9 f. h. og kl. 6 eftir liád. guðs-
þjónusta með prjedikun.
Veðrið í morgvrn.
Hiti í Reykjavík 2 st.; Vest-
mannaeyjum 3, ísafirði -4- 3, Ak-
ureyri o, Seyðisfirði o, Grindavík
2, Stykkishólmi o, Grímsstöðum
4- 4, Raufarhöfn 1, (ekkei't skeyti
frá Hólum í Hornafirði), Þórs-
höfn 4, Angmagsalik -4- 7, Kaup-
mannahöfn 1, Utsire 4- 1, Tyne-
mouth 3, Leirvik 3, Jan Mayen
-f- 16 st. (Mestur hiti hér síðan kl.
8 í gærmorgun 3 st., minstur '-rj 2
st). — Loftvægislægð fyrir sunn-
an land. —• Veðurspá: Norðaust-
læg átt á Austurlandi, austlæg átt
annars staðar, allhvöss við Aust-
urland. Úrkoma á Austurlandi og
sumstaðar á Suðurlandi.
Leiðrétting.
í grein í „Vísi“ í dag kemst Sig.
F.ggerz bankastjóri svo að orði:
„Formaður Ihaldsflokksins, Jón
Þorláksson, bauð Sig. Eggerz auk
þess stöðuna.“ Er þar átt við
bankastjórastöðu i íslandsbanka.
Þetta er mishermi. Eg hefí
aldrei boðið Sig. Eggerz þessa
stöðu, enda hefi eg aldrei til þessa
haft veitingu hennar á mínu valdi.
Reykjavík, 15. jan. 1926.
Jón Þorláksson.