Vísir - 01.02.1926, Blaðsíða 3

VÍSIR
Jlelm Royal' átsúkknlaði
ÚTBOÐ.
Tilboð óskast i að harpa möl og sand úr stáli í Öskju-
hlíð, og úr hrúgu á landsspítalalóðinni.
» Einnig óskast boð í sand sem á að seljast, og er á lands-
spitalalóðinni.
Upplýsingar á teiknistofu húsameistara ríkisins, Skóla-
vörðustig 35.
Reykjavik, 30. jan. 192(5.
Gnðjón Samúelsson.
Nú höfnm vid
nýlega fengið hin ágætu og margeftirspurðu HOOD gúmmi-
stígvél fyrir hörn og unglinga.Verðið lægra en nokkru sinni
áður.
Gætið að, að HOOD merkið sé á gúmmistigvélunum sem þér
kaupið, það er trygging fjTÍr góðri vöru.
Hvannbergsbræðnr.
HÚSNÆÐI.
íbúð með öllum þægindum fæst innan skams, í húsi, sem
bygt verður á besta stað í bænum. — Skilyrði: Fjárframlag
gegn tryggingu og minst 3ja ára leiga.
Tilboð merkt: „Húsnæði“, sendist næstu daga á teikni-
stofu hr. Einars Erlendssonar, Skólastræti 5 B.
kenningarnafni'S „gó'Si“ orðiS hon-
um viðloðandi, —■ hvernig gat
mönnum komið til hugar a'S fela
honum biskupsdóm, hvernig gat
trúin á hann sem kraftaverkamann
■nátS jafnmikilli festu í meðvitund
manna, ef annmarkarnir i fari hans
hefðu yfirgnæft alt annað, — þess-
ir annmarkar, sem venjulegast
hafa veriö dregnir fram honum
til hnjóðs og dómsáfellis, eða þeir
verið það, sem einkum mótuðu
.skapferliseinkenni hans?
Til þess að skilja Guðmund Ara-
son fyllilega, verður um fram alt
að minnast þess, að vér stöndum
þar frammi fyrir trúarlegum
"hugsæismanni, — hinum
fyrsta, sem á vegi vorum verður
í sögu þjóðar vorrar. Sem heit-
trúaður hugsæismaður er hann
kröfu harður,' bæði við sjálfan sig
• og aðra. AS guð sé drottinn yfir
öllu og að alt eigi honum að lúta,
svo á jörðu sem á himni, það er
meginhvöt allra athafna hans. Ef
vér höfum þetta hugfast, þá verð-
ur oss Ijóst, að æfiferill Guðmund-
■ar biskups hlaut að verða eins og
liann varð. Með þessum hætti verð-
ur hið takmarkalausa örlæti hans
■og gjafmildi hans við fátæka menn
mjög skiljanlegt. Hugsunin „alt
mitt er þitt“ stýrir þar hendi hans,
■en þessi sameignar-skoðun hans
var runnin af rót þeirrar sannfær-
ingar hans, að alt, sem vér köllum
vort, sé að réttu lagi guðs, og beri
þess vegna að verjá því til hjálp-
ar smælingjum hans óg honum til
vegsemdar. En margir, bæði sam-
tíðarmenn hans og seinni tíma
menn, hafa litiö á þetta örlæti hans
sem heimskulega eyðslusemi. Með
þessum hætti verður oss líka skilj-
leg sú staðreynd, hversu alt mann-
greinarálit var honum fjarri. Fyrir
guði hverfur allur mannamunur,
■og eins hlýtur hann að hverfa
gagnvart kröfum trúarbragðanna
og kirkjunnar, sem haldið er fram
í umboði guðs. En þar sem Guð-
mundur biskup var frásneiddur
öllu manngreinaráliti, veitti hon-
um jafnauðvelt að umgangast far-
andmenn og öreigalýð sem jafn-
ingja sína, eins og hitt, að segja
höfðingjum og tignarmönnum af-
■dráttarlaust til syndanna. Þetta
hlaut að baka honum óvild höfð-
ing'janna, er virtu að vettugi kröf-
ur trúarbragðanna, er þeim bauð
svo við að horfa, eða þær riðu
á einhvern hátt í bága við eigin
hagsmuni. En Jietta varð hins veg-
,ar sú ramma táug, sem öllu öðru
"fremur dró til hans smælingjana
og olnbogabörn mannfélagsins, og
um leið grundvöllur þess trausts,
■sem þeir báru til hans. En traustið
varð aftur þeim mun öflugra, sem
þeim gat ekki dulist innilegt sam-
band hans við guð og helga menn
og þróttmikið bænalíf hans, — en
með því var rudd braut traustinu
á honum sem kraftaverkamanni
af guðs náð. Sannfæríng Guð-
mundar um mátt bænarinnar var
óbifanleg, og því harðari sem bar-
áttan varð, þess eðlilegra varð hon-
um að skoða sjálfan sig sem mann,
er sætti ofsóknum og hatri vegna
trúmensku sinnar við drottin og
kirkju hans. Hann trúði á köllun
sína sem útvalið verkfæri guðs,
til að vinna að því, að ,,guðs lög“
og .-guðs réttur“ yrðu rikjandi
innan kirkjunnar. Var því síst
ftirða, þótt fjandmenn hans yrðu
fyrir vitund hans einnig og fyrst
cg fremst fjandmenn guðs og hei-
lagrar kirkju, og ættu þvi enga
vægð skilið. Honum mátti, eltir
öllum skoðunarhætti þeirra tíma,
virðast ástæða til að minnast orða
hins gamla söngvara: „Ætti eg
ekki að hata þá, sem hata þig og'
hafa viðbjóð á þeim, sem rísa gegn
þér“? En þótt harðneskju kenni í
fari Guðmundar biskups gagnvart
óvinum sínum, sér þar þó engan
vott grimdar. Honum var vafalít-
ið ljúfara að syngja „miserere“
(þ. e. „miskunna þú!“) yfir þeim
en að biðja þeim bölbæna.
Þegar á alt þetta er litið — og
þegar við þá mannkosti Guðmund-
ar, sem lýstu sér í fari hans og
framkomu, bætist sú staðreynd, að
æfi hans á biskupsstóli varð í raun
réttri einskonar píslarvætti vegna
trúmensku hans við guð og sann-
færingu sína, þá er ekki furða þótt
alþýðu manna veitti auðvelt að-
breiða dýrlings-blæjuna yfir bresti
hans. Að öllu samanlögðu var
Guðmundur þrátt fyrir alt þeim
eiginleikum búinn, sem gerðu
hann vel fallinn til að verða al-
þýðu-dýrlingur. Og það varð hann
þá lika, enaa veitir engum auðveld-
ara að ávinna sér trúnað og traust
allrar alþýðu manna en hugsæis-
rnönnum af hans gerð, þótt engum
á hinn bóginn hætti eins og þeim
til að verða axarskaftamenn á öðr-
um sviðum, sem þá einnig er aug-
Ijóst af lífi Guðmundar biskups.
Um Guðmund biskup hefir verið
sagt: „Enginn norrænn klerkur
hefir átt jafnlitlum skilningi að
mæta og hann, en enginn hefir
heldur í lifandi lífi áunnið sér aðra
éins helgifrægð og hann“ (Bull).
Þetta eru sönn orð. Þó liðu alt að
þvt 8o ár áður en „helgur dómur“
hans væri upptekinn (en það gerði
Auðunn biskup 1314). En aldrei
fékst dýrkun hans viðurkend af
alþingi eins og dýrkun þeirra Þor-
láks og Jóns, og aldrei tókst að
íá hann tekinn í helgra manna tölu
og voru þó margar tilraunir til
þess gerðar — hin síðasta árið
1324.“
Dánarfregn.
Aðfaranótt föstudagsins í fyrri
viku andaðist frú Þóra Baldvins-
dóttir, ekkja Páls Jónssonar í Ein-
arsnesi. Hún hafði legið hér í
sjúkrahúsi, en fór heim fyrir jól-
in og andaðist á heimili sínu.
Lík
frú Stefaníu Guðmundsdóttur
,kom hingað á e.s. Islandi.
Veðrið í morgun.
Hiti í Reykjavík 4 st., Vest-
mannaeyjum 4, ísafirði 2, Akur-
eyri 1, Seyðisfirði 1, Grindavík 3,
Stykkishólmi o, Grímsstöðum -f-
4, Raufarhöfn i, Þórshöfn i Fær-
eyjum 5, Angmagsalik í gær — 3,
Kaupmannahöfn 2, Utsire 2, Tyne-
mouth 7, Leirvík 6, Jan Mayen
6 st. (Mestur hiti hér síðan kl. 8
í gærmorgun 4 st., minstur 2 st.).
— Djúp loftvægislægð fyrir suð-
vestan land. — Horfur: í dag:
Austlæg átt, hægur á Norðurlandi
og Austurlandi, hvast fyrir Suð-
urlandi. í nött: Austan, all-
hvass, og nokkúr úrkoma sunnan-
lands. Iiæg austlæg átt norðan-
lands.
Síra Ólafur Ólafsson
flutti sjómannaprédikun í frí-
kirkjunni í Hafnarfirði i gær, og
var hún víðboðuð jafnharðan, og
hlýddu hundruð manna á ræðuna
hér í bænum og .heyrðu glögt
hvert orð, nema allra fyrst urðu
nokkur mistök á samböndum við
móttökutækin. — Ætla má að
ræðan hafi hcyrst á skipum úti og
hvervetna á landi hér,þar semmót-
tökutæki eru. — Erlendis er al-
titt að viðboða stólræður, en þetta
er fyrsta tilraun, sem til þess hefir
verið gerð hér á landi.
Bæjarlæknirinn
hefir enn um stund fengið Dan-
íel Fjeldsted lækni til þess að
gegna sjúkravitjunum fyrir sig í
bænum, vegna annríkis.
Stúdentafélag Háskólans
heldur fund í kveld kl. 8ýá í
Bárunni, uppi.
Skjaldarglíma Ármanns
verður þreytt í kveld kl. 8j4 í
Iðnó og verða keppendur 10. —
Þorgeir Jónsson er nú handhafi
skjaldarins.
E.s. ísland
kom hingað í fyrrinótt. Meðal
farþega voru: Fonteney sendi-
.herra Dana, L. Kaabei', banka-
stjóri, ungfrú Anna Borg o. fl.
ísfiskssala.
Júpíter seldi afla sinn á föstu-
dag fyrir 1050 sterlingspund og
ýmir fyrir 802.
Þórarinn Kristjánsson,
hafnarstjóri, var meðal farþega
til útlanda á Gullfossi i gær.
Kórfélag P. í.
Æfing i kveld kl. 8)4 stundvis-
lega í Safnahúsinu. t
Áheit á Strandarkirkju,
afhent Vísi: 7 kr. frá Alla, 2 kr.
frá H., 2 kr. frá L. E., 2 kr. frá L.
Gengi erl. myntar.
Sterlingspund.........kr. 22.15
100 kr. danskar .... — 112.78
100 — sænskar .... — 122.08
100 — norskar .... — 92.83
Dollar ................ — 4.561/2
100 frankar franskir — 17.47
100 — belgiskir — 20.91
100 — svissn. . — 88.09
100 lírur ............. - 18.60
100 pesetar.............— 64.65
100 gyllini ............— 183.17
100 mörk þýsk (g'ull) — 108.61
Nú er svo komið, að enginn neit-
ar því framar, að bilarnir séu
nauðsynlegir hér á landi. Þess
vegna vil eg beina nokkrum orð-
um til bílstjóranna, og þó sérílagi
til bílstjóra vörubílanna, því að eg
þekki þá betur.
Nú sem stendur er víst hátt á
annað hundrað manna „atvinnu-
menn“ í þessari grein, svo að það
getur kallast alveg sérstök stétt
manna, og er alt af að fjölga. —
En hvernig er svo þessi stétt?
Þetta eru alt efnilegir menn á
besta aldri, en sjá fáir nema þann
daginn, sem er að líða. Óreglumenn
eru þar einhverjir og of margir;
en þeir munu ætla, að það sé þeim
sjálfum fyrir verstu. Eg segi aft-
ur á móti, að það sé vafamál, því
með þessu spilla þeir áliti allrar
heildarinnar, svo að hinir mörgu
saklausu verða dæmdir jafnt þeim
fáu seku. Sömuleiðis bjóða þeir
niður vinnu hver fyrir öðrum, al-
veg ótakmarkað. Og í ýmsum
greinum spilla þeir hver fyrir öðr-
um, bæði viljandi og óviljandi. Af
öllu þessu verða bílstjórar óvin-
veittir hver öðrum, og er það
slæmt, því að í engri stétt hér
á landi þurfa menn að vera jafn
inikið hver upp á annan komnir,
eins og einmitt bílstjórar vörubíl-
anna. Það er ekki mín meining,
að þarna séu engar undantekning-
ar. Jú, sem betur fer, eru þeir
miklu fleiri, sem ekki vilja vamm
sitt vita i neinu. En þaS er nú
einu sinni svona, aS þaS ber meira
á hinu illa i hverri stétt, jafnvel þó
&ð miklu meira sé til af hinu góða.
En þetta má ekki lengur svo til
ganga. Það verður að breytast t.il
batnaðar.
Mér hefir dottið í hug, hvort
ekki væri hægt að bæta svolítið úr
þessu með félagsskap. Allar stéttir
manna hafa með sér félagsskap til
að efla samvinnu og gæta hags-
muna sinna,’ og veitti okkur sann-
arlega ekki af því líka. Og við
verðum að gera meira: Fyrst og
fremst þurfum við aS gæta sér-
stakrar reglusemi og stofna slysa-
tryggingarsjóS fyrir lúlstjóra, og
jafnvel fyrir þá, sem fyrir meiðsl-
um kunna aS verSa af völdum bif-
reiSanna. SömuleiSis þurfum viS
aS reyna aS draga úr slysahætt-
unni, meSal annars meS þvi, að
Þér getið ná
fengið Hreins Skó-
gulu, bæði Ijósa og
dökka, hjá kaup-
mönnum, sem þér
verslið við.

geta kært hvern þann, sem hangir
aftan í bílunum eSa fer upp á
þá í leyfisleysi, og láta þá sæta
sektum fyrir, enda ætti ekkert að
vera sjálfsagSara. Þá færi mönn-
um aS skiljast, aS bilarnir eru
einkaeign, í ábyrgS bílstjóranna,
en ekki sama lögmáli háSir og gat-
an, sem þeir ganga á, eins og sum-
um virSist. ÖSru máli er aS gegna
meS menn, sem þarf að flytja, til
dæmis á milli vinnustöSva. Þeim
til tryggingar mætti hafa handriS
aftan á bílhúsunum, sem þeir gætu
haldiS sér í. Þetta er bara lítiS
dæmi af þvi, sem þarf aS gera, en
það er ekkert liægt, nema með
góðum félagsskap, og í því félagi
væri æskilegast að væru helst allir
bílstjórar á landinu. Þeir ættu allir
aS geta unniS, hver á sinu sviSi
og í sinni stöðu fyrir því, en kunn-
ingsskapur og samvinna ykist að
mun við þetta, og væri það engin