Vísir - 25.02.1926, Blaðsíða 3

VÍSIK
J>ykja sérlegfa álitlegt umhorfs. En
sem betur fer, háir turnar óg mik-
il skrauthýsi, hempuklæddir klerk-
ar og hátí'Sabúin mannþröng, eru
■ekki aðaleinkenni komu rikis
lírists.
HeiSin-kristnir söfnuSir eru
uokkuö misjafnir og einatt harla
cfullkomnir. Ekki mun menn, sem
íesið hafa safnaöarbréf nýja testa-
mentisins, furöa á því. Voru ýms-
ir söfnuöir þeirra miklu og merki-
legu útbreiSslutíma kristninnar
bágbornir á marga vísu, eins og
sjá má af bréfum Páls. Eiga safn-
aðarbréfin framúrskarandi vel við
í safnaöarstarfinu hérna og mun
kristniboðum þykja þau ómiss-
.andi.
í þeim söfnuöum öllum, sem viö
Eeimsóttum, held eg að séu fáein-
.ar sannkristnar, vakandi, biðjandi
:sálir. Ber eg engan kvíöboga fyr-
ir framtíö þeirra. Söfnuöunum er
áfátt á marga vísu, en ekki skort-
ir þá þaö, sem alt er undir kom-
íð, 1 í f i ö. En þaö er oss huliö
•eins og líf frækornsins. Viö sjá-
<um skurn og óálitlegar umbúðir.
Sá tími mun koma að þensla
lífsins sprengir umbúðirnar. —
Eg hefi oftar fundið „góðilm
Krists“ á þessu feröalagi, en nokk-
uru sinni áöur í Kína, á jafn
skömmum tíma. Einkanlega voru
líveldmáltiðarsamkomurnar sælu-
ríkar stundir í samfélagi heilagra.
Hvílíkur hjartans fögnuöur þegar
jDrottinn er svo áþreifanlega ná-
tægur! Er ekkert uppbyggilegra,
og ekkert megnar betur að styrkja
trúca, glæða vonina og kærleik-
ann, en samfélag heilagra.
Oss þykir lítið til þessara fá-
mennu og fátæku safnaða koma.
Þó eru þeir einn hluti hins mikla
flokks er líkist fjöllum, „sem fjöl-
sett gnæfa í skrúöi af mjöll."
Hvað sem ytra útliti líöur: Eg
tiefi séö og numið komu ríkis
Kfists, komu eilífa sumarsins, í
þessu mikla landi vetrarkulda og
næturmyrkra.
Maður einn í Hsjöa-gi er mér
minnisstæöur. Á bænasamkomunni
^íðara kveldið bað hann til Guðs.
Hann var fullur af heilögum anda,
Hann hálf stamaði; eitthvað nýtt’,
alveg nýtt og ósegjanlega sælu-
ríkt, sem hann kom ekki orðum að
á sínu eigin móðurmáli, vildi brjót-
ast út úr honum.
Meö hjartanlegri bróðurkveðju
til kristn’iboðsfélaganna í Reykja-
rík og Hafnarfirði.
Laohokow, n. des. 1925.
.ólafur ólafsson.
—x—
■ í októbermánuði síðastl. var
stofnuð hljómsveit hér í bænum
og voru félagar bæöi virkir og
óvirkir. Stjómandi hljómsveit-
arinnar hr. Sigfús Einarsson á
þakkir skilið fyrir þann dugnað
og áhuga, sem hann hefir sýnt
með því, að safna að sér hljóð-
færaleikendum og halda þeim í
hópnum. peir, sem til þekkja,
vita að slíkt er miklum vanda
bundið af ýmsum ástæðum. —
Grein þessi er rituð í þeim til-
gangi, að vekja athygli á þýð-
ingu þessa máls og benda á
framkvæmdir í sambandi við
það, sem nauðsyn er á.
Engum mun dyljast, sem
kynst hefir góðri tónlistariðkan
erlendis, að mikilsvert sé hvern
framgang hljómsveitin fær hjá
okkur. Sem menningarborg hef-
ir Reykjavik skyldur að rækja
gagnvart fögmm listum. Hefir
hún litið sem ekkert rsékt þær
enn sem komið er, en ekki mun
þó áhugaleysið eitt vera þess
valdandi, heldur mun einnig
fjárskorti um að kenna, svo og
því að bærinn hefir stækkað svo
ört á skömmum tírna, að hvorki
hefir veists tími né geta nema
til lítils liluta af þeim fram-
kvæmdum, sem þörf var á. Er
því afskiftaleysið af listum af-
sakanlegt hingað til. En tekjur
landsjóðs og bæjarsjóðs hafa
vaxið svo mikið og ennfremur
er bærinn nú svo stór orðinn,
að menningarkröfur verður að
gera. Frekar öðram listum sit-
ur tónlistin á hakanum hjá okk-
ur, er þar fyrst og fremst átt við
hljóðfæraleik (instrumental-
musik) og þá sérstaklega sam-
leik allan. Er varla teljandi, að
hér hafi verið um listfengar
sveitir fárra manna að ræða
(Kammermusik), hvað þá held-
ur alskipaða symfoniska hljóm-
sveit. Er þvi þeirn, sem æðri
tónlist unna, ekki annars kost-
ur en að leita út til annara landa
til þess að verða hennar aðnjót-
andi, eða þá að sætta sig við
ófullkomna hljóðritara — eða
víðboðs-eftirlikingar.
Nú er einmitt stofnun hljóm-
syeitarinnar og einnig liið fyrii'-
hugaða þjóðleikhús vottur þess
að áhugi fyrir listþrifum er að
vakna. Hljófæraleikendur þeir,
sem nú hefir verið safnað sam-
an munu eftir megni reyna að
bæta úr músik-skortinum fyrst
um sinn. Mestur vinningur við!
hljómleikana mun þó vera æf-
ing sú, sem þeir veita hljóðfæra-
leikendunum sjálfum. Er þetta
gott og blessað að svo komnu,
en ekki mega menn lifa að eins
á líðandi stundu og í framtíð-
inni er viðbúið að kröfurnar
vaxi. peir menn, sem þama
leika, eru flestir hljóðfæraleik-
endur í hjáverkum, sem ekki
liafa notið góðrar kenslu nægi-
lega lengi. Er þvi þess vegna
líkt farið með hljómsveitina
eins og vél, sem ekki er vel
smíðuð, að þó liún sé „sett í
gang“ og stjómandinn kunni
með hana að fara, þá er samt
ekki hægt að búast við að hún
vinni vel fyr en hinir einstöku
partar hennar eru svo endur-
bættir, að þeir standi í full-
komnu hlulfalli og sambandi
hver við annan. Og hljómsveitin
þarfnast endurbótar. Er nauð-
synlegt að frá byrjun sé unnið
með réttum meðulum að réttu
marki. pað hefir verið bent á
leiðir i blöðunum til þess að
koma upp góðri liljómsveit. Jón
Leifs skrifaði grein í Morgunbl.
14. ág. 1921, er hann nefnir „ís-
lenskt tónlistarlíf“, og leggur
hann þar til, að stofnaður verði
tónlistarskóli í Reykjavík. Vildi
hann að aðaláhersla yrði lögð
á kenslu á strokhljóðfæri, skyldu
vera 3 kennarar (piano, cello og
fiðla). Er engum vafa bundið,
að strokhljóðfærin eru grund-
völlur undir symfoniskt orkest-
ur, en Jón Leifs gerir ráð fyrir
kenslugjaldi, sem líklega yrði of
hátt til þess að nægilega margir
gætu notið kenslunnar. — Að
minsta kosti mætti ekkert gjald
taka af þeim hljóðfæraleikend-
um, sem þörf er fyrir i hljóm-
sveitinni. — Tónlistarskóli var
stofnaður hér, en lognaðist út
af þegar stjórnandi skólans, hr.
O. Böttcher fór frá honum. —
Emil Thoroddsen skrifar grein
í „Verði“ 3. jan. 1925, svipaðs
efnis, og gerir hann ráð fyrir,
að orkestrið þyrfti að verða 28
manna að minsta kosti. Vantar
oklcur nokkur hljóðfæri til þess
(oboe, viola, básúnu, pákur).
— Hyggur hann, að komist
verði af með 1 til 2 kennara
(cello, fiðla), sem auðvitað yrðu
útlendingar, vel færir; þegar á
líður yrði þörf á kennara á
blástursliljóðfæri. Menn þessir
yrðu að verða kostaðir af ríkis-
fé, að minsta kosti að nokkru
leyti, en ef þeir væru fullfærir
gætu þeir eflaust unnið inn fé
með hljómleikum, og enn mætti
gera aðrar ráðstafanir til þess
að kostnaður yrði ekki svo mik-
ill, að hann þyrfti að verða
framkvæmdum þrándur í götu.
Ef til vill væri réttast að hafa
skólasnið á kenslunni og mætti
þá kenna fleiri fög en nefnd
eru, svo sem hljómfræði, söng,
píanóspil o. fl. og mun kostur
á íslenskum kennurum í þess-
um greinum.
Framkvæmdir málsins hlýtur
að verða að skoða sem fyrsta og
helsta markmið liljómsveitarfé-
lags þess, sem nú er stofnað, ef
tilgangur þess er á annað borð
alvarlegur. Er nú um að gera að
ekki verði farið eins að í þessu
máli eins og of oft hefir raun
á orðið lijá okkur íslendingum,
nefnilega að láta það dankast
þangað til það fellur niður,
heldur verði nú hafist handa og
einhverjar af nefndum uppá-
stungum framkvæmdar (eða þá
aðrar betri, ef fram skyldu
koma).
Af vissum ástæðum þola
framkvæmdir þessar lielst enga
bið, í fyrsta lagi vegna þess, að
fiðlan, það hljóðfæri, sem mest
er þörf fyrir og mest þarf að
nota í samleik, hefir á síðustu
tímum aukist mjög að út-
breiðslu hér i bæ, og er þvi brýn
nauðsyn á þvi að þeir, sem nú
eru byrjaðir njóti sem fyrst
góðrar kenslu; ennfremur veit
sá, sem þetta ritar, af viðtali við
marga leikendur í hljómsveit-
inni, að engir óska þess fremur
en einmitt þeir, að góðir kenn-
arar verði fengnir. í öðra lagi
er aðgætandi, að góð hljómsveit
er óaðskiljanleg góðu leikhúsi,
og er sjálfsagt að miða árangur
af kenslunni við árið 1930. pá
yrði til skammar að hafa ekki
sæmilega liljómsveit í bænum,
og má búast við, að ef þessir
kennarar starfa hér i ca. 4 ár
náist vel viðunandi árangur.
Ef til vill munu sumir þcii-rar
skoðunar, að komist verði af
með íslenska kennara. t. d. á
fiðlu, en með því móti hefðist
ekki það takmark, sem verður
að stefna að, en það er einmitt
að nálgast góðar erlendar fyr-
irmyndir eftir þvi sem aðstæð-
ur þær, er fyrir hendi era, leyfa.
En til þess að það geti orðið,
koma að eins þeir kennarar til
greina, sem aldir eru upp við
fullkomna tónhst og sjálfir era
vel færir og reyndir orkestur-
spilarar. Tónlistarsaga Norður-
landa sýnir að músik-menning-
in liefir jafnan verið sótt til út-
landa (aðallega pýskalands) og
fyrst þegar hún var fengin, gat
fullgild list þróast með þjóðleg-
um einkennum.
M.
Jarðarför
Sigurðar Sigurðssonar, ráðu-
nautar, fór fram í gær, að við-
stöddu fjölmenni. Síra Ólafur
Ólafsson fríkirkjuprestur, flutti
húskveðju, en sira Bjarni Jóns-
son talaði í dómkirkjunni. —
Kvæði var sungið í heimahús-
um eftir p. G. — Oddfellowar
gengu i fylkingu fyrir likfylgd-
inni og báru kistuna úr kirkju.
Alþingismenn, stjórn Búnaðar-
félagsins og bændur, sem hér
voru staddir, bára kistuna til
kirkju og þaðan alla leið suður
í kii'kjugarð.
Veðrið í morgun.
Hiti í Reykjavik 2 st., ísafirði
3, Akureyri 2, Seyðisfirði 4,
Grindavik 3, Stykkishólmi 2
(engin skeyti frá Vestmannaeyj-
um, Grímsstöðum, Raufarhöfn
og Hólum í Hornafirði), pórs-
höfn í Færeyjum 7, Angmagsa-
lik (í gær) -f- 5, Kaupmanna-
höfn 2, Utsire 4, Tynmouth 10,
Leirvik 7, Jan Mayen 0 st. —
Mestur hiti í Reykjavík siðan kl.
8 í gærmorgun 3 st., minstur 0
st. — Urkoma m.m. 6.6. — Djúp
loftvægislægð við suðaustur-
land, fer liratt til norðausturs.
Önnur fju'ir vestan land. H o r f-
u r: í d a g: Suðvestan og élja-
veðm- á Suðurlandi og Vestur-
landi. — Hvass suðvestan og
hryðjuveður við Austurland. —
í n ó 11: Sennilega norðvestan,
allhvass á Suðurlandi. Norðlæg
átt á Norðurlandi.
Frá myrkri til ljóss
heitir bók, sem nýkomin er á
bókamarkaðinn. pað era endur-
minningar Ólafíu sálugu Jó-
hannsdóttur, sem liún hafði
upphaflega samið á norsku, en
siðan þýtt á islensku. Frú Svein-
björg Jóhannsdóttir, systir Ól-
afiu, hefir kostað útgáfuna að
öllu leyti. Nánara vei'ður minst
á þessa bók innan skamms.
Verslunarmannafél. Rvíkur
heldur fund annað kveld kl.
8% í Kaupþingssalnum. Á fund-
inum verður meðal annars lagt
fram „Framvarp til laga um
nám verslunarþjóna.“
Stjórn H.f. kvennaheimilisins
hefir beðið Vísi að geta þess,
að konur þær, sem lofað hafa
aðstoð við hlutafjársöfnun og
aðrar, er kynnu að vilja vinna
að henni, séu beðnar að koma á
Lesstofu kvenna, pingholtsstr.
28 á morgun (föstudag) kl. 4—5
síðdegis.
Bifreið feyktist um
síðdegis í gær, skamt frá
Kolviðarhóli, og voru í henni 9
menn, en enginn þeirra meidd-
ist.
Lyra
fer í dag kl. 6 áleiðis til Berg-
en, um Vestmannaeyjar og Fær-
eyjar. Meðal farþega verða:
Pétur A. Ólafsson, konsúll,
Björn Ólafsson, heildsali, Júlíus
Guðmundsson, kaupm., Karl
Einarsson, iðnaðar-nemi Guð-
mundur Albertsson, fiskkaup-
maður, Ingvar Guðjónsson, út-
gerðarmaður, A. Bertelsen,
heildsali o. fl.
Gullfoss
fór til Vestfjarða í gærkveldi.
Fjöldi farþega var með skipinu,
þar á meðal: porsteinn por-
steinsson, sýslumaður og frú
hans, Magnús Friðriksson á
Staðarfelli, Hannes B. Stephen-
sen, kaupmaður á Bíldudal, Öm-
ólfur Valdemarsson, kaupmað-
ur, Jóhann porsteinsson, kaup-
maður, Jón Guðmundsson, end-
urskoðandi, Sveinbjörn Egil-
son, ritstjóri og Jón Ó. Jónsson,
málari.
Gamla Bíó
sýnir enn hina ágætu mynd
„Ivutter Stormsvalen“.
Áð gefnu tilefni
skal það tekið fram, að mynd-
in „Sönn kona“, sem sýnd var
i Nýja Bíó i vetur, og Norma
Talmadge lék í, á ekki á einn
eða neinn hátt skylt við þá
mynd, er nú er þar sýnd, nema
að Norma leikur i báðum. —
petta hafa margir haldið að
væri ein og sama mynd, en það
er langt frá þvi, þó að nöfnin
séu svona lik.
Mínerva.
Fundur í kveld kl. 8P2. Fjöl-
breytt dagskrá. Verið stundvís!
Af veiðum
komu í morgun Tryggvi
gamli og Geir.
Tveir útlendir botnvörpungar,
annar enskm', hinn þýskur, —*
komu hingað i nótt, báðir með
bilaða vél og annar með veikan
mann.
\
ísfiskssala.
Júpíter seldi afla sinn i Eng-
landi i gær fyrir 1747 sterlings-
pund.
Áheit á Strandarkirkju,
afhent Visi: 50 (fimmtiu) kr.
frá ónefndum Hafnfirðingi, 5
kr. frá Júliusi, 5 kr. frá Sigrúnu
S. Jónsdóttur.
Gengi erl. myntar.
Sterlingspund........kr. 22.15
100 kr. danskar .... — 118.45
100 — sænskar .... — 122.12
100 •— norskar .... — 97.77
Dollar ................ — 4.56%
100 frankar franskir — 16.94
100 — belgiskir — 20.97
100 — svissn. . — 87.95
100 lírar...............— 18.54
100 pesetar.............— 64.55
100 gyllini ............— 183.00
100 mörk þýsk (gull) — 108.62