Vísir - 17.05.1926, Blaðsíða 2

VxSIR
)) MariHmi i Olsebi
Nýkomnar
danskar kartöflur.
Skpifstofa okkar er flutt úr í»isig-
lioltsstræti 1 í Bankastræti ÍO, uppi
yfir^bifreiðaliluta versiun okkar y§£f

Jóh. ólaísson & Go.
Reykjavik.
Frederik Larsen & Co. A.s. Köbenhavn.
Selur
Glervöru. Járnvöru. Búsáhöld
— Smiðaverkíæri o fl. —
Umboðsmeun:
Þórðnr Sveinsson & Co. I
Postnlins- leir- og glervðrnr,
Barnaleikföng og fleira er best að kanpa
hjá
K. Einarsson & Björnsson,
Bankastræti 11.
Símskeyti
—o—■
Khöfn 15. maí. FB.
Betri horfur á Bretlandi.
Sínmö er frá London, aö útlitiö
hafi skyndilega batnaö mjög mik-
iö. Samkomulag hefir náöst viö
járnbrautamenn og viöurkenna
þeir allsherjarverkfalliö ólöglegt.
Verkamenn veröa teknir aftur í
vinnu, nema þéir, sem tóku þátt í
spellvirkjum.
Fjölmenn verkamannafélög hafa
byrjaö aö vinna aftur, t. d. prent-
arar og hafnarverkamenn.
Uppreisnin í Póllandi.
Símað er frá Varsjá, aö Pilsttd-
ski hafi hertekiö borgina og unt-
kringt höllina Belvedere, en þar
er stjómin innilukt nú.
Meiri hluti hersins fylgir Pil-
sudski.
Símað er frá Danzig, að flótta-
menn segi, að Varsjá líkist víg-
velli. Þjóðin sé sundruð, en borg-
ararnir i flestum stóru borgununt
fylgi Pilsudski aö málurn. Borg-
arastyrjöld geysi.
Khöfn 16. maí. FB.
Amundsens saknaö.
Símað er frá Nome, aö engar
fregnir hafi borist af loftskipinu,
en menn ætla, aö þaö hafj lent af
sjálfsdáðum í óbygöum Alaska.
Þó aö veöriö sé slæmt, er varla
ástæöa til þess óttast að skipiö
hafí eyöilagst eða mannskaöar
oröiö.
Enn um verkfallið.
Símaö er frá London, aö óeiröa-
lítiö sé og vinnuhorfur batni.
Samgöngur veröa væntanlega
kornnar i lag á mánudag. Vinnu-
veitendur neita aö reka burtu
verkfallsbrjóta, því aö þeir líta
svo á, aö þeir hafi bjargað frelsi
þjóöarheildarinnar. Vegna þessa
eru erjur víöa, en sumstaðar hafa
sættir tekist. Baldwin hefir gert
afar umfangsmikla samningatil-
lögu í kolaiðnaðarmálinu og hefir
hún fengið góöar undirtektir í
þinginu. Þjóöarstyrkurinn fellur
niöur, en þrem miljónum sterlings-
punda verður variö til styrktar
námaiðnaöinum á meðan endur-
bætur fara fram á honum.
Pilsudski kominn til valda
í Póllandé.
Símaö er frá Danzig, að Pilsud-
ski hafi unniö fullnaöarsigur eftir
haröa baráttu.
Símað er frá Varsjá, að 200 haíi
verið drepnir í bardaganum þar en
1000 særst. Her Pilsudskis hefir
tekið höllina Belvedre herskildi,
en stjóminni tókst aö flýja í flug-
vélum. Vintrimenn og jafnaöar-
menn fylgja Pilsudski, en járn-
brautamenn í Krakau hafa gert
verkfall til þess aö hindra her-
mannaflutning stjómarinnar.
Frá byltingarmönnum í Þýska-
landi.
Símaö er frá Berlín, aö viö hús-
rannsókn hjá Class hafi fundist
bréf, sein sanna leynimakk Vil-
hjálms fyrv. keisara og þjóðernis-
sinna. Átti aö ýta undir kommún-
ista til upphlaupa og nota upp-
hlaupin sem fyrirslátt fyrir gagn-
byltingu þjóöernissinna. Lögregl-
an hefir fundiö geysi miklar birgö-
ir af skotfærum og vopnum graf-
ið niöur útí í skógi skamt frá
Berlín.
Tilráunir til stjórnarmyndunar
árangurslausar.
Khöfn 16. maí. FB.
Amundsen kominn fram.
Loftskipið Norge Ientí viö Tell-
ér í Alaska eftir sjötíu og eínnar
stnndar ílug. Tilgangi fararinnar
náö. Loftskipið skaddaöist eitt-
hvaö, er gasbelgurinn var tæmd-
tir, en þó ekki meir en svoy aö
nrenn ætía, að hægt veröi aö gera
við það. Skípshöfnin heil' á húfi.
Síðar um daginn:
Frá loftskipinu liafa emi’ borist
litlar fregnir. Sólskin var fyrsta
daginn. Þeir gátu tekið sóíarhæö-
ina á pólnum. Ftugu þeir nokkur-
ar hringferöir yfir pólnum íi at~
luigana skyni. Aö morgni næsta:
dags voru þeir miöja vegis millí j
Spitzbergen og Aláska. Laod' var j
hvergi sjáanlegt. Þoka var á upp i
frá því. Is myndaðist mikill' á :
skipinu', og til þess aö koma í veg' i
fyrir aö hann þyngdi þaö um of, i
varð aö eyöa hoimrn, en ]iaö gekk i
erfiölega. Þeir voru í landsýn- viö' |
Alaska 46 klukkustundum eftir 1
brottförina frá Kíngsbay. Leit þá !
illa út, því aö þokan þyknaði, og
alt efmá skipinu til íseyöinganvap j
gengiö til þuröan.
Frá Aljþingi
(föstudaginn 14. maí>.,
Neðri deild.
Þar voru 8 mál á dagskrá.
1. Frv. til 1. um breytingar á
og viðauka víð lög nr. 7, 4■ maí
1922 (seðlautgáfa), var samþ. til
2. umr. og vísað til fjárhagsnefnd-
ar.
2. Frv. til 1. um hreyting á lög-
um nr. 55, 1913, um stofnun Land-
helgissjóðs íslands, og á lögum um
hreyting á þeim lögum, nr. 68,
1915, var samþ. til 2. umræðu, að
viöhöfðu nafnakalli, með 9:8
atkv. — Verður frv. þetta eigi út-
rætt héöan af, þar eö þetta var
síðasti starfsdagur þingsins.
3. Till. til þál. um launauppbót
simamanna, var samþ. og afgreidd
til stjórnarinnar sem þingsályktun
frá AlþingL
4. Till. til þáL um að skora á
ríkisstjómina að imdirbúa löggjöf
um rétt erlendra manna til þess að
leita sér atvinnu á íslandi, var
samþykt, aö viöhöfðu nafnakalli,
meö 11:4 atkv., og afgreidd til
stjórnarinnar sem þingsályktun
frá Alþingi. — Var nú sýnilega
kominn lirottferðarhugur í þing-
mennina, því svo voru sætin þunn-
skipuð á stundum, að varla var
fundarfært; t. d. vantaði 10 þing-
menn í deildina við atkvæða-
greiösluna um síöasttalið mál.
5. Till. til þál. um skipun
nefndar til að semja frv. til 1. um
almennar sjúkratryggingar, var
samþ. og afgreidd til Ed.
önnur mál, sem eftir voru á dag-
ská, voru tekin út, og eru þar
með úr sögunni.
Að lóknum deildarfundum var
fundur settur, kl. 5 síðd., í
sameinuðu þingi,
og voru þar 4 mál á dagskrá:
1. Till. til þál. um þúsund ára
hátíð Alþingis, (flm. Asgeir Ás-
geirsson og Jakob Möller). Efni
till er á þá leið, aö kosnir skulu
af Alþingi, meö hlutfallskosningu,
6 menn i nefnd, til að gera tillög-
ur um hátíöahöld 1930. Varð all-
hörö senna í þinginu um þessa til-
lögu, sem ]>ó aö síðustu var sam-
þykt, og hlutu þessir kosningu í
nefndina: Jóhannes Jóhannesson
bæjarfógeti, Magnús Jónsson, doc-
ent, Ólafur Thórs, Sigurður Egg-
erz, Ásgeir Ásgeirsson og Jónas
Jónsson.
2. Kosning hins íslenska hluta
hinnar íslensk-dönsltu ráðgjafar-
nefndar, samkvæmt tilskipim 28.
maí 1919, fyrir tímabilið frá x.
des. 1926 til 30. nóv. 1934, og voru
kosnir meö hlutfallskosningu: Jó-
hannes Jóbannesson, Bjarni' Jóns-
son frá Vogi og Jónas Jónsson.
3. Kosning tveggja manna í
orðunefnd, samkv. 3. gr. reglu-
gerðar 3. júlí 1921, um hina ís-
lensku Fálkaorðu, fyrir arabilið
1927—32, og hlutu kosningu : Kle-
mens Jónsson og Guöm. Björnsson
landlæknir.
4. Kosning þriggja yfirskoðun-
armanna landsreikninganna 1925,
og voru kösnir, meö hlutfallskosn-
ir.gu : Jörundur Brynjólfsson, Árni
Jónsson og Magnús Jónsson doc-
cnt.
Að loknum þessum fundi í sam-
einuöu ])ingi, voru ákveönir fund-
ir að nýju i báöum deildum þings-
ins; fundur efri deildar var hald-
inn um kveldiö, eins og frá var
skýrt i síðasta blaði, en í
neðri deild
var þegar tekið til óspiltra mál-
anna, og var tekið á dagskrá: Frv.
til laga um breytingar á og við-
auka við lög nr. 7, 4. maí 1922
(seðlaútgáfa), til 2. umræöu. Var
frv. samþ., eftir nokkrar umr. til
næstu (3. umr.) og fundi þegar
slitið ; en þá var þegar að vörmu
spori settur nýr fundur, og sama
mál tekiö fyrir til 3. umr., sem
aö lokum var samþykt, og afgreitt
til stjórnarinnar sem lög frá Al-
þingi.
Að því afloknu var þessum fundi
slitið, en áöur en það varö, ávarp-
aði forseti deildarmenn nokkrum
orðum, þar eð þetta voru starfs-
lok deildarinnar á þessu þingi, og
þakkaöi góöa samvinnu og árnaði
þingmönnum heilla bg góðrar
lieimferöar þeim, -sem utan bæjar
áttu heimili, og baö þá alla heila
hittast á næsta þingi.
Merki krossins
heitir tímarit nýstofnað af ka-
þólskum hér i Reykjavik, ritstjóri
þess er síra J. Dreesens, einn
Landakotsprestanna. Ekki munu
thnariti þe su enn ráönir fastir út-
komudagar, en hin fyrstu tvö tölu-
blöð, senx út eru komin, bera ljós-
an vott um frábæra smekkvísi
þeirra, sem að útgáfunni standa.
Flefti þetta er hiö prýðilegasta,
ekki síður að ytra frágangi en
efni, skreytt fjölda mynda, frum-
teiknaðra að fyrirlagi Msgr. Meu-
lenbergs, eftir Tryggva Magnús-
son, hinn snjalla og vinsæla lista-
rnann, en prentmótin frá Ólafi
Hvanndal. Myndirnar eru af nolck-
urum stórtíðindum úr fornum siö
á íslandi. Enn flytur heítiö mynd
Píusar páfa XI. o g Vilhjálms
lcardínála van Rossum. Á frarn-
s’.öu kápunnar er mynd af því, er
kristnir menn og heiðnir mættust
á Þingvöllum áriö 1000, en á næstu
síðu yrkir Stpfáií frá Hvítadal um
það ár og segist svo:
Árið þúsund
alþjóð laut
lausnarans Hknarmáli.
Kaþólsk kirkja
krossins merki
signdi ísland alt.
Þá kemur fögur útlegging hins
forn-kaþólska sálms VexiIlaRegis.
Meulenberg prefekt gerir siðan
grein þess, hvað í orðunum felist:
Merki krossins. Þá kemur rögg-
samleg útlegging á siðasta heims-
bréfi Píusar XI., uxn frið Krists í
ríki' Krists, en slikan frið í sliku
ríki mun páfadómurinn vilja.
Merkileg er hrynhenda Stefáns frá
Iivítadal um Rossum kardinála,
meir orkt af list en andagift og þó
víða af andagift. Leikni Stefáns í
Góðai* fréttip.
Effax-gólfdúkaáburðurinn er kom-
inn aftur.
Verðið að mun lægra en óður.
Versl. B. H. Bjarnason.
meðferð hrynhendumiar er furðu-
legt- tákn þróunar í ný-islenskri
braglist. Þá ritarprefektinnumjes-
úm Kjfist, guð og frelsara, og kenn-
ir i þeirri grein auðmýktar guðs-
maiinsins og myndugleika prelát-
ans í senn. Loks korna nokkurar
fróðlegar smágreinir. Heftið er 34
bls. i kápu, frágangur stór hrein-
legur, en verð þess ekki hærra en
sem pappimum nemur.
H. K. L.
Bæjarfréttir fi
Veðrið í morgun.
Hiti í Reykjavík 8 st., Vest-
mannaeyjum 9, ísafirði 7, Akur-
eyri 9, Seyðisfirði 10, Grindavik 8,
Stykkishólmi 8, Grimsstöðum 6,
Raufarhöfn 6, (engin skeyti úr
Hornafirði), Þórshö£n í Færeyj-
um 11, Blaavandshuk 8, Utsire 6,
Tynemouth 8, Leirvík 8, Jait
Mayen o st. — Mestur hiti liér í
gær 8 st., minstur 5 st. — Loft-
vægislægð fyrir suövestan land. —
Horfux: I dag: Vaxandi sunn-
anátt og dálítil úrkoma á suðvest-
urlandi og Vesturlandi. Logn
fyrst, síðan fremur hæg suiinan-
átt á norðausturlandi og Austur-
landi. í n ó 11: Sunnanátt'. Úr-