Vísir - 23.09.1926, Blaðsíða 2

VISIR
Nýkomid:
Laukup, Kaptöilup,
sama albragðs tegundin og áðnr.
Barnagull
og leðurvörur.
Fjölbreytt úrval. Lágt verð.
Nýkomið til
versl. B. H. BJARNASON.
Símskeyti
Khöfn 22. sept, FB.
Frakkneskur ráðherrafundur um
áform Briands og Stresemanœ.
Símað er frá París, a'ð allír
ráðherrarnir hafi komi'S saman á
fund til þess að ræða um mál þau,
er þeir Briand áttu tal um nýlega.
Áform Briands viðvíkjandiÞýska-
landi sættu mótspyrnu hægri-
ráðherranna, sérstaklega Poincaré
og Tardieu. Ákveðið var á fund-
inum, að taka enga ákvörðun um
það að sinni, hvernig leiða skuli
fransk-þýsku ágreiníngsmálin til
farsællegra lykta.
Flugslys.
i Símað er frá New York borg,
að franski flugmaðurinn Fonck,
sem undanfarið hefir starfað að
undirbúningí Atíantshafsflugs,
hafi lagt af stað í gær, en flug-
vélin steyptist niður rétt eftir að
hann fór af stað og eyðilagðist.
Fonck komst lífs af, en tveir fé-
lagar hans biðu bana.
Frá íesior-íslíÉip.
FB. 23. sept.
Tíu íslenskir læknisfræðinemar
l
stunda nú nám í Manitobaháskól-
anum. í vor sem leið lauk íslend-
ingur að nafni Eyjólfur Jónsson
læknisfræðiprófi við iþennan há-
skóla.
Hans Egilsson,
100 ára gamall, andaðist að Akri
\ið íslendingafljót 17. f. fn. „Hann
var ættaður úr Svartárdal í Húna-
vatnssýslu," segir í Lögbergi.
„Foreldrar hans voru Egill Jóns-
son og Guðrún Jónsdóttir, Auð-
unarsonar prests í Blöndudalshól-
um. Voru þeir því bræður, Jón
faðir Guðrúnar, móður Hans heit-
ins og Björn Auðunarson Blön-
dal, sýslumaður í Hvammi í
Vatnsdal. Frændur Hans heitins
voru merkisbændumir Lárus heit-
inn Þórarinn Björnsson á Ósi við
íslendingafljót og Björn Björns-
son i Bjarnastaðahlíð í Framnes-
bygð á Nýja íslandi. Hans flutt-
ist vestur um haf með Sveini
heitnum Sölvasyni, merkismanni
frá Skarði í Skagafirði. Hans var
blindur seinustu tuttugu og eitt ár
æfi sinnar.“
7

Land
lágnættissólar.
—o—
(Eins og kunnugt er bauð
skemtiferðaskipið „Carinthia“,sem
hingað kom í sumar, Birni Ólafs-
syni og tveimur félögum hans
úr ferðamannafélaginu Heklu, í
skemtiför á skipinu til Noregs. —
„Vísir“ kom Ss máli við B. Ó. og
rnæltist til þess, að hann segði les-
endum sínum eitthvað af því
íerðalagi. — Færðist hann undan
því, en í stað þess hefir hann rit-
að eftirfarandi grein, sem aðallega
. er samanburður á íslandi og Nor-
egi sem ferðamannalöndum).
Noregur hefir nú því nær feng-
ið einkarétt á að nefnast þessu
íagra nafni, „land lágnættissólar-
innar", þótt ísland sé oft kallað
svo og hafi engu síður rétt til að
sveipa sig þeim auglýsingatöfrum,
sem í nafninu felast. Að vísu sést
sól um lágnætti í Noregi fleiri
vikur en hér, en fegurð nætursól-
arinnar er síst meiri þar, og mun
óhætt að fullyrða, að hvergi i
Noregi né víðar þótt leitað sé,
sjáist sú lágnættisdýrð, sem oft er
i Reykjavík i júni og júlí.
Þau lönd eru ekki mörg, sem
jafn mikið eru auglýst sem Nor-
egur. Þangað sækja menn á sumr-
in úr öllum löndum álfunnar, enda
hefir ekkert laind norðan Alpa-
fjalla svo fjölbreytta náttúrufeg-
urð að bjóða.
Ferðalög þeirra manna, sem
efni hafa á að greiða fyrir hin ó-
hóflegu ferðaþægindi nútímans,
beinast aðallega í tvær áttir. Á
vetrum til Suðurlanda, þar sem þá
er sól og hiti. Og á sumrum til
Norðurlanda, þar sem hitinn er
lióflegur, náttúrufegurðin stórfeld
og einkennileg. Það sem aðallega
dregur menn til Noregs, er lág-
nættissólin og firðirnir norður
með landi.
Mikill fjöldi þess fólks, seni
efni- hefir á að ferðast um heiminn
sér til skemtunar, ber ekki lotn-
ingu fyrir fegurð náttúrunnar
fremur en fyrir grammófónum
eða radio. Það ferðast til að muna
nöfnin á þeim stijðum, sem það
kemur til, svo að það geti síðar
sagt að þar hafi það verið, án
þess að vita nokkuð nánari deili
á stöðunum, án þess að taka nokk-
uð eftir fegurð náttúrunnnar eða
sérkennum og menning þjóðarinu-
ar. — Að hafa staðið á nyrsta
cdda Noregs eða gengið um einu
götuna í nyrstu borg jarðarinnar,
það gefur ferðalaginu gildi. Þetta
fólk lætur fé í það að kaupa munt
til minningar um hvern stað til að
sýna þegar heim kemur. Annað
ber það ekki úr býtum.
Móttaka ferðamanna er nú í
Noregi orðin sem hver önnur at-
vinna, rekin fullum fetum með
það fyrir stafni, að fá sem flesta
ferðamenn til landsins og ná sem
mestu fé á þann hátt. Norðmönn-
Cyphod
kvef og hóstapillur
eru bestar.
Landstjarnan
um varð snemma ljóst1, að þa'ð
eitt veitir ekki straum ferðamanna
til landsins, að landið sé mikið og
íagurt. Svo erfitt getur verið að
komast á hina fögru staði, að
frágangssök sé nema hinum skel-
eggustu ferðamönnum. Þess vegna
hafa þeir nú lagt vegi viða um
fjöll, svo að ferðamennirnir geta
ekið fram og aftur um fegurstu
og einkennilegustu staðina. Eru
vegir þessir víða hið mesta meist-
araverk og stórfé til þeirra kost-
að. Þessir vegir gera ferðamönn-
unum kleift að aka um snævi
þakin fjöll og græna dali á ein-
um degi, stíga af skipi að morgni
og koma aftur að kveldi. Vönduð
gistihús hafa alstaðar verið reist
þar setn ferðamanna er von.
Það hefir sína kosti og sína
bresti fyrir hverja þjóð, að talca
upp þá atvinnugreín, að gera land
sitt að leikvelli ferðamanna. En
nú er hver þjóð sýrð af þeim hugs-
unarhætti, að rétt sé að gera sér
fé úr hverju sem hægt er og hjálp-
að getur þjóðarbúskapnum. Nátt-
úrufegurð landanna er dýrmæt
uppspretta auðs, ef hún er rétt
notuð.
Eg ætla ekki hér að skera úr
um það, hvort. æskilegt sé að ís-
lenska þjóðin taki upp þessa at-
vinnugrein eða láta hana sitja á
hakanum. En eg ætla að bera sam-
an Noreg og ísland sem ferða-
mannalönd og athuga hvaða
skilyrði ísland hefir i því efni.
Náttúrufegurð Noregs er fjöl-
breytt og stórfengleg. Skógivaxin
fjöll, hrikalegir jöklar. Skraut-
legir fossar steypast í hundraða-
tali ofan af brúnum fjallanna.
Grænir og frjósamir dalir, þar
semárrenna fram milli skóglanda.
Langir firðir skerast inn milli
hárra fjalla, sem teygja ræturnar
út í sjóinn. Og að síðustu hinn
einkennilegi og fagri eyjasægur
norður með landinu, þar sem sól-
in sést um lágnættið.
Alt þetta geta ferðamenn séð á
vikusiglingu meðfram ströndum
landsins. Slíka náttúrufegurð hafa
fæst lönd að bjóða og merm sækj-
ast eftir að sjá það sem er ólíkt
þeirra eigin landi. Til Noregs er
ekki erfitt að komast. Frá Bret-
landi má komast þangað á einum
sólarhring. Frá meginlandinu
má ná þangað á 1—3 dögum.
Þegar til landsins er komið, má
fara um það þvert og endilangt
á járnbrautum og bifreiðum. Eng-
inn hörgull er á gistiskálum, sem
boðlegir eru hverjum ferðamanni.
Menn geta ferðast fyrir lítið fé
eða mikið, eftir því á hvern veg
ferðinni er hagað.
Þegar alt þetta hefir verið at-
hugað, sem nú var talið, og ísland
tekið til samanburðar, verður ljóst,
að óliku er saman að jafna og að
ísland stendur langtum ver að
vigi að gerast ferðamannaland. En
það er ekki landið sjálft sem því
veldur. ísland stendur ekki að
baki Noregi að náttúrufegurð,
þótt sitt með hvorum hætti sé. Að
vísu má segja, að mitt álit sé ekki
óhlutdrægur aðili í þvi efni, svo
skyldur íslensku jörðinni sem eg
er; — en engan veginn vildi eg
skifta. Álit manna er mjög skift
um það, hvað fagurt sé í þessu
efni, og fer það mikið eftir því
hverju menn hafa vanist og
hvernig náttúran er, sem mótað
hefir skaplyndi þeirra.
(Niðurl.)
Bjöm ólafsson.
I. O. O. F. 1089238^2. - B.s.v.f.
Kosningamar.
Heyrst hefir, að einhverir af að-
standendum íhaldslistans, sem
þeir eru á Jón Ólafsson og Þórður
Sveinsson hafi gefið í skyn, að
Þórður Sveinsson væri fulltrúi
„Félags frjálslyndra manna“ á
listanum. — Út af þessu óskar
stjórn félagsins að láta þess getið,
að engin slík samvinna hafi átt
sér stað.
Veðrið í morgun.
Hiti i Reykjavik 5 st., Vest-
mannaeyjum 6, ísafirði 7, Akur-
eyri 6, Seyðisfirði 6, Grindavik 7,
Stykkishplmi 5, Hólum i Horna-
rirði 6, Þórshöfn í Færeyjum 10,
Kaupfnannahöfn 11, Utsira 10,
Tynemouth 7, Leirvík 11, Jan
Mayen 5 st. — Mestur hiti hér í
gær 9 st., minstur 4 st. Úrkoma
mm. 5.3. — Loftvægislægð yfir
suðvesturlandi, á austurleið. —
Horfur: í dag: Suðvestan all-
hvass og skúrir á Suðurlandi.
Vaxandi norðaustan átt og skúrir
á norðvesturlandi. Suðaustan átt
cg viðast þurt á Norðurlandi. —
í nótt: Sennilega vaxandi
norðlæg átt á VestUrlandi. Aust-
læg átt og þurt veður á Norður-
landi. Suðlæg átt og skúrir á suð-
austurland.i.
Barði Guðmundsson stud mag.
tók sér fari á „íslandi“ í dag.
Ætlar hann að halda áfram sagn-
fræðirannsóknum og námi við
híaupmannahafnarháskóla í vetur.
Á síðastl. vetri komu merkileg
drög til sögu Gautlands er nefnd-
ust „Götelands politiske stilling
fra 950—1050“ frá hendi þessa
unga vísindamanns, og birtust þau
í hinu merka tímariti „Norsk his-
torisk tidsskrift“. Ritgerðin hefir
hlotið mikið lof sérfróðra manna.
Frönskukenslu
heldur Alliattce Francaise uppi
hér í bæ i vetur, eins og að und-
anförnu, og á sama hátt sem áður.
Þeir, sem kynnu að vilja nema
frönsku hjá kennara félagsins
geta gefið sig fram við Pétur
Gunnarsson, kaupmann.
Lyra
fer héðan kl. 6 i kveld. Meðal
farþega verða: Ungfrúrnar Helga
Ólafson (shnastjóra) og Forberg,
báðar á lei'ð til Rotterdam, Ingi-
björg Helgadóttir og nokkurir út-
lendingar. Ennfremur margir far-
þegar til Vestmannaeyja.
Skipaf regnir:
Lagarfoss kom til Newcastle í
morgun.
Goðafoss er á Hvammstanga.
Esja er á Akureyri.
Nonni er væntanlegur hingað á
morgun.
ísland
fór héðan siðdegis í dag. Meðal
farþega voru : Amtmannsfrú Hav-
steen, konsúlsfrú Thomsen, A.
Obenhaupt, Karl Jónsson, Geir
1 hordan, Anna Thordan, Súsanna
Jónasdóttir, Dr. Björg Þorláks-
dóttir, frú Lange, Helga Níels-
dóttir, Haraldur Ágústsson, Krist-
ín Bjamadóttir, (Sæmundssonar),
Aðalheiður Hallgrímsdóttir, Sig-
ríður Melsteð, Helga Krabbe, Jó-
hannes Sigfússon (frá ísafirði).
Suðurland
fer til Breiðafjarðar næstkom-
andi mánudag og kemur við á
mörgum höfnum. Sjá augl.
Kæliskip tekið á leigu.
Samband islenskra samvinnufé-
laga hefir leigt enskt kæliskip, til
þess að flytja frosið kjöt til Eng-
lands, aðallega frá Hvammstanga
og Akureyri. Tekur skipið fyrsta
farminn þar nyrðra í næsta mán-
uði. FB.
Af síldveiðum
komu í gær: Gulltoppur og
Rifsnes. 1
ólafur
kom af veiðum í morgun.
Lejmdarmál Evu
heitir mynd sú, sem sýnd er
þessi kveldin í Gamla Bíó. Auka-
mynd er Töfragleraugun, sem enn
verður sýnd nokkur kveld, og
þykir mjög skemtileg.
Frænka Charleys
eftir hinu ágæta leikriti Bran-
don Thomas er nú sýnd í Nýja
Bíó. Leikur þessi hefir farið sig-
urför um alla Evrópu og alstaðar
verið jafn vel tekið. Syd Chaplin
leikur aðalhlutverkið í hinu skop-
lega frænkugerfi, með spaugileg-
ustu svipbreytingum. En leikurinn
allur nýtur sín mun betur á lérefti
en leiksviði. Eru nú seinustu for-
vöð að sjá myndina, þvi að senni-
lega verður hún sýnd í síðasta
sinn í kveld. A.