Vísir - 29.09.1926, Qupperneq 6

(Miövikuclaginn 29. sept. 1926).
Hrogríir Kiistjánsson
barnaskólakennari, dvaldist er-
lendis um fjögra mánaöa skeiö í
vor og sumar i því skyni aö kynn-
ast garörækt, einkum skólagörð-
um. Haföi hann fengið smávægi-
legan styrk til fararinnar, úr bæj-
arsjóði Reykjavíkur og frá Bún-
aö.arfélagi fslands.
„yísir“ fann hann aö máli fyrir
skömmu og spuröist tíöinda. Fer
hér á eftir ágrip af því, er hann
liafð'i í fréttum að segja:
— Eg fór aöallega til þess,
sagöi hr. A. Kr., að kynna
mér skólagaröa og fyrirkomulag
þeirra. Mætti ýmislegt um það
merkilega mál segja, og verð‘eg
að láta mér nægja að drepa á fátt
eitt. Eg fór fyrst til Noregs, en
þaðan til Svíþjóðar og Danmerk-
ur.
—f öllum þessum löndum erutil
félög, sem eingöngu hafa skóla-
garðsniáliö á stefnuskrá sinni.
Aunars er vert að geta þess, að
hreyfing þessi er tiltölulega ung,
en hefir þó hlotið viöurkenningu
a!lra,skólamanna.Telja þeir skóla-
gsrðsmáliö eitt með mikilvægari
atriðum upþeldismálanna. — Eg
áþti tal viö marga af formönnum
þessara félaga og bar þeim öllum
samair um, aö hér væri um rnjög
merkilegt mál að tefla. — Mestrar
fræöslu um skólagarðafyrirkomu-
lagið naut eg hjá skólastjóra Hen-
rik Sölheim í Ösló. Er hann for-
maður i ,NorskSkolehaveforbund‘.
I.rt hanii mér góðfúslega í té
margvíslegar upplýsingar, sem eg
vona að koma megi að gagni.
Auk veru rninnar í Osló dvald-
ist eg nokkurn tima í Björgvin,
Stafangri og við „Planteskolen
Hjeltnes“, inst i Haröangri. Þar
Cfii gróðrarskilyrði og loftslag
eínna svipaðast því sem hér er.
Þess vegna reyndi eg sérstaklega
að hafa sem mest gagn af veru
minni þar.
Eg haföi ráðgert að heimsækja
kennaraskólann i iFalun í Svíþjóð
Lg fóf þangað. Sá skóli er einn
hinn stærsti og fullkomnasti í
þeirri grein í landinu. Þar er rækt-
un og hirðing skólagaröa sérstök
Mmsgrein fyrir kennara-efnin.
í Danmörku sá eg fegursta
skólagarða, enda munu Danir vera
Ijestu garöyrkjumenn Norður-
landa.
— Eg hafði gaman af þessu
ferðálagi, en glaðastur er eg þó
yfir því, að eg er orðinn sannfærð-
ur um, að hægt er að starfrækja
hér skólagarða með góöum
árangri, engu síöur en í nágranna-
löndum vorum. Er óhætt að full-
yrða, að flestallar jurtir, bæði
blómjurtir og nytjajurtir, sem al-
ment eru ræktaðar í skólagöröum
í Skandinavíu, geta vaxiö og dafn-
að hér á landi. Það er ekki óblíöa
ísienskrar veöráttu, sem einkum
stendur aukinni ga'rörækt fyrir
þrifum, heldur vantrú almenn-
ings, álmgaleysi og þekkingar-
skortur.
— Á ferðalagi mínu gaf eg sér-
stakar gætur að svo nefndum „fé-
lagsgörðum“ (Koloni-görðu’m).
Um það mál skrifaði eg grein í
„Vísi“ í fyrrahaust, eins og ein-
hverir af lesendum blaðsins ef-
laust muna. Eru félagsgaröar þess-
ir hin mestu þjóðþrifafyrirtæki og
nauðsynlegir hverju bæjarfélagi.
— Vænti eg þess fastlega, að eftir
skantman tíma verði slíkum görö-
um komið á fót hér.
Mér þykir vænt um þann litla
visi til skemtigarða, sem hér er
þegar aö komast á fót. — Almenn-
ingur getur gengið þar um eftir
vild eöa setiö þar í tómstundum
sínum. — Þessir garöar eru að
vísu hvorki stórir né fagrir enn
sem komiö er, en þeir eiga fyrir
sér að stækka og prýkka.'
Við þurfum ekki að vera neinir
eftirbátar nágrannaþjóöanna í
þessum efnurn. Raunar er þáð satt,
aö enn þá gengur tregt með trjá-
ræktina. En skrúðgaröar, með
grasflötum og blómreitum, geta
verið yndisfagrir hér, ef þeir eru
vel hirtir. Þá er og hægt að prýða
með gosbrunnum og listaverkum
íslenskum. Auðvitað mundi þetta
kosta æði mikið fé, því að ekkert
fæst án fjárframlaga. Allar menn-
ingarþjóðir verja árlega stórfé til
þess, aö prýða helstu borgirnar og
gera þær að sem vistlegustum
dvalarstööúm. — Skal eg i þessu
sambandi nefna einn bæ sænskan,
Iielsingborg, sem hefir nákvæm-
lega helmingi fleiri ibúaenReykja-
vík. Þar eru á fjárlögum bæjar-
ins veittar 80 þús kr. árlega til við-
halds skemtigöröunum. Ef við
Reykvíkingar sýndum af okkur
í\r ,v i s 1 r
Nýkomuar
í Fatibúðina
mjög fallegar og ódýrar vetrar-
kápur. Einnig stórt úrval af ryk-
kápum, regnkápum, kjólum, mjög
fallegum, á kr. 15.00, — svuntum,
golftreyjum, sokkum, hönskum 0.
m. fl. — Alt nýtísku vörur með
lægsta verði í borginni. — Komið
og sannfærist. — öll samkepni
útilokuð. — Best að versla í Fata-
búðinni.
riitii
er vinsælast.í
ÁsgarBu.
Nýkomið:
Maismjöl sekkuriun 13,50, rúg-
mjöl, hveiti, haframjöl, hrísgrjón
ótrúlega ódýrt.
Talið við mig sjálfan.
Von.
Simi 448 (tvær linur).
slíka rausn, ættum við að leggja
af mörkum í þessu skyni 40 þús.
ltr. á ári.
Við megum ekki gleyma því,
Reykvíkingar, að viö berum á-
byrgö á því, hvernig höfuðstaður
landsins kernur aðkomumönnum
fyrir sjónir.
Og að því er skrúðgarðarækt
snertir, stendur Reykjavik langt
að baki Akureyri, sem er þó 7—8
sinnum fólksfærri bær.
Nýjarvörnrl Nýttverð!
Ofnar emaill. ug svartir. l»VOtta—
pottar emaill. og svartir, einnig með
krana. Eldavélar svartar og ema-
illeraðar. Ofnrör 4” 5” 6” og
Sótrammar.
ísieifur Jónsson,
Laugaveg 14.
Málning.
Veggiúðnr.
Þýsku veggfóðrin komin, einnig mikið úrval af enskum veggfóðrum.
HESSIAN maskínupappír hvítur ogbrúnn.
Nýtt límduft fyrir pappír og málningu nýkomið.
Málningavörur allskonar, viðurkendar bestar í bænum.
M á 1 a r i n n.
Bankastræti 7.
Lsndsins mesta nrval ai rammalistnm.
Myndir Innrammaðar fljótt og rel. — Hvergi eina ódýri.
Goðmundur Ásbjörnsson,
Laugareg 1.
Eínalang Reykjaviknr
Kemisk fatahreiQSDD og litun
Laapveg 32 B. — Slmi 1300. — Simnelnl: Binalang.
tr.iuaar með nýthku áhöldum og aðferðum allan óhreinan fatnaC
og dúka, úr hvaða efui sem er.
Litar upplituð fðt og fareytir um lit eftir óskum.
Syknr þægiudi Sparar lé.
Veggfóður
fjölbreytt órval, mjög ódýrt, nýkomið. .
Guðmnndnr Ásbjörnsson,
Síml 1700. Laugaveg 1.
Visis-kaífið gerir aila glaða.
ÍTNBLEKÐINGURINN.
ætlar sér að ná í þig, hvað sem hver segir. En honum
skeikaði dálitið í útreikningunum, þegar hann fekk mig
til að flytja þig. — Þú þarft ekkert að óttast. Eg skal
breytá fullsómasamlega við þig. Við nemum staðar sem
snöggvast í trúboðsstöðinni og látum smella okkur í
hjónabandið, og svo getum við athugað hvort við kær-
úm oEkur nokkuð urn að fara til St.-Michael. — Sjálfur
vil eg miklu heldur snúa aftur. til Flambeau.“
Meðan hann beið þess, að Necia kæmist að því, hver
hárifl væri, hafði hann hugsað margt. — Og hann hafði
ákveðið með sjálfum sér að njóta þess, sem hamingj-
an færði honum í skaut. — Hefði Necia verið óþektur
og nafnlaus kynblendingur, eins og fyrir einum eða
tveim mánuðum, mundi hann ekki hafa látið sér detta
í hug, að nefna prest eða hjúskap. — En nú hafði for-
sjónin breytt þessu öllu i einu vetfangi. — Hún var
í þanri veginn að verða rík stúlka og það var ekki lít-
ils virðiá
Fegurð stúlkunnar, hirðuleysi liennar um hann, mis-
skilingur hans um fyrirætlanir Starks og jió einkanlcga
væntanleg auðlegð hennar, hvatti hann til þess að íá
hennar fyrir konu. — Það var líka svo sem auövitað,
fanst lionum, að peninganna vegna vildi Stark ná í hana.
— Og með jiví að Runnion voru engin loforð heilög,
ásetti hann sér að leika á húsbónda sinn og herra. Og
hann hafði líka gaman af að geta leikið á Poleon, Bur-
rell og alla þessa náunga, sem lögðu. hug á Neciu og
væntanlega peningafúlgu hennar. — Hér var óneitan-
lega tækifæri til aö vinna mikið, án j)ess að nokkuð
væri í sölurnar lagt. Og hann var ofmikill æfintýra-
niaður til þess, að láta slíkt færi ganga úr greipum sér.
Þegar hann haföi tilkynt Neciu fyrirætlan sína, sá
hún alt í einu hvernig fyrir henni var komið. — Plún var
ekki annað en þreklítil, einmana unglingsstúlka, og sú
bölvun hvíldi á henni, að hún var falleg, svo að menn
girntust hana og keptust um að ná hylli hennar. —
En ætterni hennar var þannig, að ntenn þóttust ekki
þurfa að sýna henni neina nærgætni eða breyta heiðar-
lega við hana. Og nú var hún ein og hjálparlaus með
þessari manuskepnu, þessu úrkasti veraldar. —Og er
hún hugleiddi þetta, varð hún, í fyrsta sinn á ævinni,
verulega óttaslegin.
Necía fann sáft til þess, hversu ósjálfbjarga hún væri.
Og hún varð mjög áhyggjufull. — Hún hafði átt við
svo miklar sorgir að búa og geðshræringar, siðustu
klukkustundirnar, að henni fanst sem hún mundi ekki
geta risið undir nýjuin hörrimun. — Og nú var hún ein
og varnarlaus á valdj þeissarar andstyggtlegú manrt-
kindar. —
„Þér eruð vitlausari en eg hélt, ef þér haldið, að eg
fáist nokkuru sinni til að giítast yður,“ sagði hún. —
„Mér gæti aldrei komið slíkt til hugar.“
„Mér þætti leiðinlegt að þurfa að neyða þig,“ sagði
hann. — „Mér þætti skemtilegra, að þú ættir niig af
frjálsum vilja.“
„Eg vildi miklu heldur deyja strax, en að eiga í væud-
urn að búa með yður, þó að ekki væri nema eina dag-
stund. — Eg ætla að kalla á fyrsta manninn sem viö
sjáutn og biðja hann um hjálp. Og eg skal segja föður
Barnum frá j)essu, og hann lætur reka yður úr landi,
Eg þarf ekki að segja nema eitt orð til þess, að það
verði gert.“
„Verðirðu ekki búin að iitta þig og taka sönsum,
þegar við komum að trúboðsstöðinni, hefi eg ákveðið
að halda áfram viðstöðulaust. — En á leiðinni þaðan
er enginn prestur, sem við getum leitað til, fyrr en i
St. Michael. — Eg geri fastlega ráð fyrir, að ekki líði
langir tímar þangað til þú játar hverju sem mér sýnist.
— Eg vildi helst kvongast þér í Holy Cross, og það
býst eg við að ])ú samþykkir, þegar þú ert búin að
hugsa þig um.“ —
„Við ræðum ekki þetta mál frekara,“ sagði hún.