Vísir - 04.04.1927, Blaðsíða 2

v: s i k

M
Höfnm nú fyrtrllgglandl:
Bakarasmjörlikið „Hollenska"
B. BB. BBB. og A.A.
Sviuafeiti,
Flörsykur,
Harmelade,
St. kanel.
Símskeyti
Khöfn 2. apríl. FB.
Frá Kína.
Símaö er frá London, aö Can-
ton-herinn sæki norður eftir i átt-
ina til Peking. Útlendingar þar
óttast óeirðir í borginni og hvetja
til þess, að konur og böm verði
flutt úr borginni án tafar. Enska
stjómin áfortnar að senda meiri
liðsafla til Kína. Chang-Kai-shek
kennir Norðurhernum um ofbeld-
isverkin i Nanking.
Verkfall í Bandaríkjunum.
Símað er frá Indianapolis, að
150.000 kolanámumenn í Indiana-
ríki og Pensylvania-ríki hafi haf-
ið verkfall.
Khöfn 3. apríl. FB.
Sáttahorfur í Kína?
Simað er frá Washington, að
allar likur séu til þess að stjórnin
í Bandaríkjunum muni taka þá
stefnu gagnvart Canton-stjórninni,
að gera hinar itrustu tilraunir til
þess að jafna á friðsamlegan hátt
úr deilumálunum''og virðist svo
sem um engar strangar athafnir
verði að’ ræða af hennar hálfu út
af viðburðunum í Nanking á dög-
unum, þegar mannfall varð meðal
amerískra rnanna og breskra í
skærum við Canton-menn og Can-
ton-menn misþyrmdu útlendum
konum.
Símað er frá Tokio, að stjórnin
í Japan virðist ætla að fylgja
sömu stefnu gagnvart Canton-
stjórninni og Bandaríkjamenn.
Bretar auka lið sitt í Kína.
Símað er frá London, að stjórn-
in í Englandi sé staðráðin í því
að krefjast skaðabóta af Canton-
stjórninni út af Nanking-viðburð-
tmum, og ef í það fer, gera tilraun
til að neyða hana til greiðslu á
þeim. enda þótt Englendingar
standi einir um slikar kröfur
gagnvart henni. England hefir
sent að nýju 1000 hermenn til
Kína. Sá orðrómur leikur á, að
flotamálastjórnin breska hafi lagt
það til, aö England leggi hafn-
bann á Suður-Kína.
Utan af landi.
—0—
ísafirði, F. B. 2. apríl.
Verkfall hófst í Hnífsdal í
gær. Voru kröfurnar þær, að
dagkaup hækki í 90 aura á klst.,
eftirvinna kJ. 0—10 i kr. 1,20,
en helgidaga og næturvinna í
kr- 1,50, fiskur með hrygg borg-
ist 15—16 aura kg-, málsfiskur
18 tommur. Ivaupið hefir verið
75 aura í dagvinnu og fiskur
horgaður 14 aura kg. Vilja
vinnuveitendur að hvorttveggja
lialdisl óbreytt. Sextíu tons af
fiski, er bankarnir hér höfðu
selt fjæir viðskiftamenn sína i
Hnifsdal áttu að fara með Goða-
fossi í gær. Ætluðu eigendur að
skipa út sjálfir í félagi, er verka-
fólk fekst ekki, en nálega 300
manns kom á vettvang og haml-
aði því að unnið yrði. Fiskur-
inn komst því ekki með og er
það tilfinnanlegt tjón eigend-
unum. Róðrar í Hnifsdal því
nær lagðir niður. Afli góður-
Tíð hagstæð.
Vesturland.
Vestm.eyjum í dag. FB.
Tveir bátar á sjó, lágu yfir
netjunum vestan viö eyjar í nótt.
Þetta góöir og stórir bátar og ekki
ástæÖa til að óttast um þá enn,
(þó að hvasst sé). Tregur afli.
Einna skárst i gær.
Keflavík i dag. FB.
Einn bátur, Gullfoss, á sjó. Reri
í gærkveldi meö línu. Veður ekki
svo slæmt, að ástæða sé til að ótt-
?st um bátinn. Bátar hafa ekki ró-
ið með línu í 5 til 6 daga aö und-
anförnu. Tregur afli í net.
Sandgerði í dag. FB.
Engir bátar á sjó. Rok.' Afli:
Lítill á línu, enginn í net.
Frá Alþingi.
Á laugardag voru þessi mál
til untræðu:
Efri deild.
1. Frv- til 1- uin rétl erlendra
manna til að stunda atvinnu á
íslandi, ein umr.
2. Frv. til 1- um viðauka við
1. um varnir gegn titbreiðslu
næmra sjúkdóma, ein umr.
Bæði þessi frv. voru samþykt
og afgreidd sent lög frá Alþingi.
3. Frv. til 1. um breyting á 1.
um vörutoll, 2. umr. Frv var
vísað til 3. umr.
Fundur efri deildar var mjög
stuttur.
Neðri deild.
1- Frv. til 1. um löggilding
verslunarstaðar á Litla-Árskógs-
sandi við Eyjafjörð, 2. umr-
Frv. þessu var vísað til 3. umr.
2. Frv. til fjárlaga fyrir árið
1928, frh. 2. umr. Umræða um
síðari kafla fjárlaganna hófst á
laugardag og varð ekki lokið-
Trj^ggvi pórhallsson var frsm-
þessa kafla, og gerði grein fyrir
brtt- fjárveitinganefudar og af-
stöðu hennar gagnvart öðnun
brtt. Aðrir þm- töluðu hver fyr-
ir sínum brtt., en þær eru að
vanda allmargar við þenna
lcafla.
Fundi neðri deildar var slit-
ið nálægt kl. IOV2.
Grlingpid.
—o---
Þegar stjórnarvöldin tóku upp
á þeim barnaskap hérna um árið,
að unga út heiðursmerki íslensku,
er hlaut i skírninnLnafnið „Fálka-
oröa“, var óspart látið í veðri
vaka, að hnappagatadjásn þetta
væri því nær eingöngu ætlað út-
lendum mönnum, sem á einn eða
annan hátt hefði unnið landinu
gagn án endurgjalds. — Þetta
hefði nú ekki verið fjarri lagi, ef
staðið hefði verið við ráðagerðirn-
ar, því að oft getur verið þægilegt
aö grípa til slíks gjaldeyris, til
þess að launa erlendum mönnum,
sem á einhvern mikilsverðan hátt
hafa til launa unnið af landsins
hálfu. — Og slík borgun er alla-
jafna með miklum þökkutn þegin
í þessum heimi „hnappagatakláð-
ans“.
Hins var ekki látið getið í upp-
hafi, að ætlun þings og stjórnar
yæri sú, að nafnbótum skyldi aus-
ið til innlendra nianna, enda
mundi allur þorri þjóðarinnar
l'.afa mótmælt slíkum ráðagerðum.
— Þjóðin hefir frá upphafi vega
sinna verið að mestu leyti laus við
nafnbætur og titlatog. — Hér er
enginn aðall né leifar af aðli og
engin höfðingjadýrkun. — Hér er
almennari jafningatilfinning nieö-
a! allra stétta þjóðfélagsins en i
r.okkuru öðru ríki álfunnar. —
Það er harla fjarri hugsunarhætti
alls almennings, að vilja „kross-
merkja“ fólk í virðingarskyni. —
Vísa Steingríms skálds um „oröur
og titla“ er töluð út úr hug og
hjarta almennings.
Eigi að síður leyfir stjórnin sér
að efna til stórkostlegrar krossa-
hríðar einu sinni á ári hverju — á
fullveldisdaginn — auk smávægi-
legri orðuslettna við og við á öðr-
um tímum árs. — Virðast þessar
áðfarir vera orðnar að fastri reglu
eða óreglu öllu heldur. Fólk liefir
Jiagað yfir þessum ófögnuði hing-
að til, en eftir síðustu hríðina
virðist mál til komið, að þetta sé
vítt opinberlega, ef vera mætti, að
ííkisstjórn og orðunefnd sæi að
sér og reyndi hér eftir að hafa
einhvern hemil á örlæti sínu 0g
krossa-gjafmildi. — Væri líklega
ekki úr vegi, að þingið slcærist í
leikinn og legði bánn við stórkost-
legum glingur-gjöfum eða „kross-
festingum“ hér eftir. —
Reglan ætti að vera sú, að eng-
um innlenduni manni væri veitt
nafnbót nema fyrir alveg sérstök
afrek, og helst ekki meira en ein-
um eða tveimur mönnum á ári. -—
Með því móti yrði nafnbótin held-
ur einhvers virði. — Eins og sak-
ir standa nú, er krossum dreift i
allar áttir, stundum alveg tilefnis-
laust, að því er séð verður. —
Riddara-hópurinn íslenski er þeg-
ar orðinn býsna stór, og sérstak-
1
kga virðast hreppstjórar, efnaðir
bændur og skipstjórar á mann-
íiutningaskipum vera miklir verð-
leikamenn aö dómi stjórnar og
orðunefndar. — Flér verður ekki
dregið í efa, að þeir sé niætismenn,
en ekki gerir hreppstjórn eða
mikil efni „manninn að manni“
fyrst og fremst, eða hæfari til
krossburðar í virðingar-skyni en
jafn-mæta menn efnalitla og
valdalausa. — Þar er vandratað
meðalhófið og best að svipast um
bekki og fara varlega, ef fullkom-
ins réttlætis á að gæta. — Þá eru
skipstjórarnir á farþegaskipunum.
Þeir eru vissulega dugnaöarmenn
og hinir nýtustu borgarar. — En
hvað segja menn um togaraskip-
stjórana? — Mtindu þeir ekki líka
vera sæmilegir borgarar og gagn-
legir þjóðfélaginu ? — Og enn
mætti nefna vélabátaskipstjórana.
Þeir eru margir hinir mestu garp-
ar og leggja einatt lif sitt i enn
meiri hættu en formenn stærri
skipa. — Því mun tæplega verða
hrtindið með rökum, að sægarpar
vorir á togurum og vélskipum sé
yf irleitt engu miður hæfir til
„krossburðar“ af þessu tæi en
skipstjórar á mannflutningskip •
um. — En náðarsól krossgjafans
hefir ekki skinið á þá enn þá, svo
að teljandi sé. —
1 glingur-skömtun og krossa-
gjöfum eru íslensk stjórnarvöild
töluvert fremri dönskum stjómar-
völdum, og er þá lærisveinninn
kominn fram úr meistaranum. —
Danskir skipstjórar, til dæmis að
taka, fá sjaldan riddarakross fyrr
en þeir eru komnir á efri ár. —
Aasberg skipstjóri mun þó vera
undantekning frá þessari reglu.
Hann fékk danskan riddarakross
fyrir íslenskt tilstilli, og hafði ár-
um saman meiri nafnbót en félag-
ar hans jafngamlir, sem stjórnuðu
aætlunarskipum „Sameinaða“, á
ferðtim þeirra til Vesturheims.
Fráleitt dettur rieinum í hug, að
menn þeir, sem fyrir krossahriö-
inni verða, gerist, eftir náðarveit-
ing þessa, nýtari borgarar eða
gagnlegri latidi og lýð en þeir áð-
ur voru. — En hvað er þá unnið
við þetta? — Ekki neitt, sem að
gagni má verða. — En óánægja
getur af því risið, ef mikilsmetn-
ir og gegnir memi finna sig ófétti
beitta, er orðunefnd setur þá hjá,
en tekur aðra óverðugri eða að
engu veröugri, og hengir á þá
djásnið. — Almenningsálitið getur
orðið svo rangsnúið og brjálað,
að því finnist krossinn gefa mann-
inum eitthvert sérstakt gildi og
vera sýnilegt merki þess, að hann
hafi staðið ókrossuðum manni bet-
Obelisk
sigsrettnr
komnar aftnr
Landstjarnan.
ui í stöðu sinni og verið þjóðfe-
laginu nytsamari. — Vitanlega
nær ekki nokkurri átt, að líta
þann veg á málin, en svona gæti
þó farið, og orðið ókrossuðum
mönnum að álitshnekki í augum
einhvers hluta þjóðarinnar, — þess
hlutans, sem athugaminstur er og
hégómlyndastur. — í löndum með
hóflausri oröunotkun getur einaít
farið svo, að krossinn verði fast
að því nauðsynleg viðurkenning á
manngildi borgaranna í þjóðfélag-
inu. — Glingrið getur orðið til
þess, að t. d. góður og gegn em-
bættismaður, sem náð hefir til-
teknum embættisaldri, án þess að
hljóta nafnbót, verði af almenn-
ir.gi talinn miklu lakari og minni
niaður en starfsbróðir hans, sem
öðlast hefir nafnbótina. Og þó get-
ur liann vitanlega verið homuii
langt tim fremri í raun og veru.
— Hér á landi mun nú raunar
ekki mikil hætta á svona dómurn
enn sem komið er, en hver veit
livað verða kann, ef svo verður
baldið áfram um krossaveitingar,
sem gert hefir verið nú um sinn.
Líklega væri réttast, að krefj-
ast þess af orðunefndinni, að hún
léti hér eftir fylgja sérhverri
krossaveitingu skýrslu um það,
vegna hverra veröleika þessi eða
hinn krossberinn hafi verið heiðr-
aður. - Er það góður siðurogtíðk-
ast í ýmsum löndum. - Gæti það
sparað ókunnugum heilabrot og
skýrt fyrir mönnum, liverskonar
verðleikar það eru, sem helst þykja
launa verðir.
Borgari.
Fallegar
húfap
fyrir fullorðna menn
og drengi.