Vísir - 04.06.1927, Qupperneq 2

VÍSIR
Mpaust telpa
2—15 ára óskast til þass að
Rúllupylsur
til sölu í pakkhúsi okkar.
Mjög góðar og ódýrar.
I
P
Thomas H. Johnson
fyrrum ráðherra.
I
I
Mikið skarð er orðið í fylk-
ing' lantla vorra vestan hafs við
fráfall Thomasar H. Johnsons,
þvi að bæði var, að liann var
hinn mesti atkvæðamaður og
hafði hafist til meiri metorða
en nokkur annar íselndingur í
Vesturheimi.
Hann liét fullu nafni Thomas
Hermann og var fæddur 12.
febrúar 1870 á Héðinshöfða á
Tjörnesi i Suður-pingeyjar-
sýslu, fögru höfuðbóli og land-
námsjörð. Faðir hans var Jón
Björnsson Ivristjánssonar á
Illugastöðum í Fnjóskadal.
Kristján ' var hróðir Björns í
Lundi, og voru þeir bræður
einliverir mestu atkvæðamenn
á þeim slóðum um sína daga.
Móðir Thomasar var Margrét
Bjarnadóttir frá Fellsseli í
Kaldakinn, og voru þeir systra-
synir Thomas og Magnús Krisl-
jánsson, landsverslunarfor-
stjóri.
Thomas fluttist vestur um
haf með föður sinum árið 1878,
en þá var móðir hans látin.
peir feðgar settust fyrst að i
Nýja-lslandi, en dvöldust þar
skamma stund og fluttust það-
an til Winnipeg. par var Thom-
as til sextán ára aldurs en flutt-
ist þá enn með föður sinum
vestur i Argyle-hygð, seni er
skanunt vestur af Wiiinipeg, og
fór þá að stunda nám í kenn-
aras'kóla og lauk kennaraprófi
1888. Eftir það var hánn kenn-
ari nokkur sumur, en var á
vetrum við nám suður í Banda-
ríkjum og lauk þar stúdents-
prófi í Gustavus Adolphus
College i St. Peter i Minnesota
árið 1895. Eftir það tók hann
að nema lög í Winnipeg og var
fullnuma árið 1900.
Thomas fór snemma að gefa
sig við stjórnmálum og var
jafnan í flokki frjálslyndra
manna, en um þær mundir
mátti heita að ekki gætti nema
tveggja stjórnmálaflokka í
Kanada, frjálslynda flokksins
og íhaldsflokksins. Fylgi ihalds-
manna var mjög eindregið um
þær mundir í IVlanitobafylki, en
þó var Thomas kosinn í skóla-
nefnd i Winnipeg 1904 og end-
urkosinn 1906. Honuin voru og
falin nokkur önnur trúnaðar-
störf þegar er liann var orðinn
lögmaður og leysti hann þau
öll svo vel af hendi, að orð var
á gert.
Vorið 1907 vorp háðar kosn-
ingar í Manitoba. pá hafði
Thomas stundað lögmanns-
störf i Winnipeg síðan um
aldamót og var orðinn alkunn-
ur maður þar i borginni og varð
það úr, að hann var tilnefndur
til þess að vera i kjöri i Vestur-
Winnipeg af liálfu frjálslynda
flokksins. Móti honum sötti
enskur maður, sem Sharp hét,
og verið hafði horgarstjóri í
Winnipeg og átti allmikið und-
ir sér. Varð þeirra barátta afar-
hörð, því að íhaldsmenn lögð-
ust geypilega fast á inóti Thom-
asi og var sem þeim segði
hugur um, að hann mundi síð-
ar verða þeim örðugur and-
stæðingur, enda kom það á dag-
inn. Crslit urðu þau, að Tliom-
as Johnson vann kjördæmið, og
var jafnan endurkosinn upp frá
því, á meðan hann gaf kost á
sér til þingsetu. Jafnan var úr-
valsmönnum teflt í móti Thom--
asi í kosningum, en það kom
f'yrir ekki. Hann reyndist ávalt
sigursæll og fór ósigraður af
hólmi, en hvergi yar háð snarp-
ari barátta i Manitoba en um
hann, og bar það til, að stjóm-
in fann, að hún átti engan skæð-
ara andstæðing en hann. — I
fyrstu ræðunni, sem Tliomas
flutti í Manitobaþinginu, deildi
hann svo fast á stjórnina, að
ganga þótti ofdirfsku næst af
ungum manni og lítt reyndum,.
eins og Thomas var þá. Stjórn-
arformaður ihaldsmanna liét
Rohlin, hranalegur maður og
mjög óhlífinn, og slógu þeir
Thomas marga brýnu. Thomas
gei’ðist þeim mun djarfari í
sóknum sem lengra leið og þar
kom, að andstæðingar hans
urðu að lúta í lægra haldi.
Árið 1915 sat Roblinstjórnin
enn að völdum, en þá hafði
Thomas saumað svo að herini,,
áð lnin beiddist alt í einu lausri-
ar, þó að hún sæti í meiri liluta,
en Norris, formaður frjáls-
lynda flokksins tók við stjórn
og stofnaði þegar til nýrra kosn-
inga og vann glæsilegan sigur.
Thomas varð þá ráðherra og
var rannsókn haldið áfram í
máli Roblin-stjórnarinnar. Kom
þá í ljós, að hún liáfði dregið
sér fulla miljón dollara af fylk-
isfé, með ýmislegum og ótrú-
legum prettum, og voru allir
ráðherrarnir í vitorði um það
nema einn. Refsingum var þó
aldrei beitt við þessa menn og
þótti mörgum þar kenna of-
mikillar vbrkunsemi, en flokk-
ur þeirra sundraðist þá i svip
og hefir síðan átt þar erfitt upp-
dráttar og aldrei hefir bólað á
þeim Roblin eða félögum hans
síðan.
gæta barna á góðu sveitaheimili.
Uppl. Bárugötu 4. Sími 1816.
Thomas var sjö ár ráðherra,
eða fram til ársins 1922. Rá
beiddist hann lausnar og stund-
aði lögmannsstörf eftir það.
Hann hafði lagt mjög mikið á
sig á meðan hann var ráðherra,
einkum á meðan styrjöldin
stóð, og ofbauð svo heilsu sinni,
að hann beið þess aldrei full-
komlega bætur.
Thomas var vel meðalmaður
á hæð og þreklegur, ágætur
ræðumaður og jafnvigur á
enska lungu sem íslenska.
Hann var söngmaður góður,
skemtilegur í vinahóp, en frem-
ur alvarlegur hversdagslega.
Hann var kvæntur Auroru dótt-
ur Friðjóns kaupmanns Frið-
rikssonar í Winnipeg og áttu
þau 3 böm, tvo sonu og eina
dóttur.
íslendingar mikluðust af
Thomasi H. Johnson sem eðli-
legt var, og urðu vinsældir lians
og virðingar þeim mun meiri
sem hann varð eldri. Og nú þeg-
ar hann er látinn munu allir
sammála um, að hann hafi ver-
ið hinn glæsilegasti fyrirmað-
ur, sem þeir hafa eignast.
Sfmskeytf
Khöfn, 3. júní. FB.
Frá Kína.
Símað er frá London, að sið-
ustu dagana hafi hernaðar-
ástandið i Kina gerbreyst. Nan-
Idngherinn og Hankowherinn
hafa sameinast og ráðist í sam-
einingu á Norðurherinn. Norð-
urherinn gat eigi stöðvað fram-
rás þeirra og heldur stöðugt
undan og nálgast nú Hoangho-
fljótið. Er búist við frekari af-
skiftasemi en verið liefir af
hálfu stórveldanna sumra, ef
Norðurherinn getur eigi hindr-
að að Suðurherinn leggi undir
sig Norður-Kina, einkanlega
Japana og ef til vill Brcta.
Bandaríkin liafa sent herlið
til Tientsin til þess að vernda
ameríska borgara þar.
(Tientsin hefir um 800 þús.
íbúa og er einhver mesta versl-
unarhorgin í Kína. Liggur járn-
hraut til Peking og er Tientsin
stundum jkölluð hafnarborg
Peking. Járnbraut liggur einnig
frá Tientsin inn í Manshúríu og
að Síberíu-járnbrautinni).
Hvirfilbylur í Hollandi.
Símað er frá Berlín, að hvirf-
ilbylur hafi geysað um Holland
og Vestur-þýskaland. Hús
hrundu í hundraðatali. Senni-
lega hafa um 30 manna farist.
Margir meiddust.
Aðaiumboðsmenn á íslandi.
Jóh. ÚUíssob & Co.
gírfeiti og koppafeiti er sá áb irðar, sem allir b freiðaeige.ndur ættu
að nota, sem vilja að biheiðin renni létt og endist lengi.
TOBLERONE
— af bragðinu skulu þér þekkja það.
Fæst hvapvetna.
Biðjið um það.
Frá Danmörku.
(Tilk. frá sendiherra Dana).
____________^ *
Slebsager verslunarráðherra
hefir lagt fram frv., sem fer
fram á að ráðherrann fái heim-
ild til að skipa 2 manna nefnd
til þess að semja frv. um fram-
tíðar fyrirkomulag Landmands-
bankans, og skal nefndin liafa
frumvarp sitt tilbúið að leggj-
ast fyrir næsta þing, er það
kemur saman.
Ætlast ráðlierrann til, að
nefndin finni leið til þess að
bankinn geti starfað framvegis
sem sjálfstæður hlutafélags-
hanki þegar fjárliag hans hefir
verið komið i sæmilegt horf.
Nokkur útibu, sem fyrrum voru
sjálfstæðar stofnanir, skuli skil-
in að nýju frá bankanum og
gerð sjálfstæð. Ýms hlutabréf,
sem æskilegt er að losna við,
skulu yfirfærð í sérstakan inn-
lausnarsjóð og skal rikið greiða
halla þann, sem fjárhagur
bankans kann að verða fyrir,
vegna ráðstafana þessara. Reg-
ar þessu hefir verið komið í
kring, starfar hankinn fram-
vegis með 50 milj. kr. höfuð-
stól innlends og erlends hluta-
fjár.
Verði það nauðsynlegt, áður
en bankinn er kominn í samt
lag aftur, að útvega handbært
fé til innlausnar og í skulda-
greiðslur, skal fjármálaráðherra
veitt heimild til að taka bráða
ibirgðalán, sem þó eigi má fara
fram úr 20 milj. dollara og
greiðist lánið aftur innan árs.
Hækkar frankinn?
Verkamenn hóta allsher jarverk-
falli ef svo fer.
í júlí í fyrra komst frankina
niður í 10 aura íslenska og þá
þótti mörgum gott að kaupa
franskar vörur, eins og menu
muna, En svo hækkaði Iiann
aftur liægt og hægt og um ára-
mótin liafði hann náð rúmlega
þvi gengi, sem liann hefir verið
í nú undanfarið, en það er ná-
lægt 18,08 aurar.
Núna í maí hefir „Banque de
France“ borist svo mikill út-
lendur gjaldeyrir, að hann var í
'vandræðum með að halda geng-
inu niðri. En um það er stöðug
deila í Frakklandi, livort stöðva
skuli frankann i núverandi
gengi eða nota þau tækifæri isem
gefast til að hækka hann.
Franskir peningamenn og
Enn meira úrval af
fallegum
Höttnm
er nýkomfð.