Vísir - 27.10.1927, Blaðsíða 2
V I S I R
Þ a k j á r n
no. 24 og 26, 24 og 30 þnmlnnga breilt
MlllBIII ■■llinTTn—irTTIllllll n IÍ -i
Jarðarför Efemíu IClemensdóitur fer fram frá dómkirkjunni'
laugardagjnn 29. þ. m. kl. 1 e. h. Samúel ólafsson.
Innilegt þakklæti vottum við fyrir auðsýnda samúð og
hluttekningu við fráfall og jarðarför elsku. litln dóttur okkar
Jóhönnu.
Ingibjörg Benjamínsdóttir. Jason Sigurðsson..
Símskeyti
—o-—
Khöfn 26. okt. FB.
Lloyd George flytur ræðu.
i7rá London er símaö: Lloycl
George hefir haldiö ræöu stjórn-
nválalegs efnis, sem vakiö hefir
mikla eftirtekt. Tald.i hann mikla
nauösyn á, aö ríkin takmarki her-
búnaö og lögleiöi skyldugéröar-
dóma, en spáöi því, aö ella mundi
illa fara og ef til vill draga til
nýrrar heimsstyrjaldar. Hann and-
mælti því og, aö frestaö væri aö
senda heim setuliöiö í Rínarbygö-
unum og kvaöst véra hlyntur því,
að Versala-friðarsamniugarnir
væri endurskoöaöir. Margir menn
ætla, að ræöan sé vott,ur þess, aö
IJoyd George æski eftir samvinnu
viö verkalýösflokkinn.
Trotsky flokksrækur.
Frá Moskva er símað : Miöstjórn
kommúnistaflokksins hefir sam-
Jiykt aö reka Trotsky og Sinovjev
úr flokksstjórninni fyrir aö reyna
að vek.ja sundurlyndi innan
fiokksins, þrátt fyrir ítrekaðar og
alvarlegar áminningar.
Áliugamál
og illur munnsöfnuður.
Lífiö er bárátta, eins og menn
vita. Sumir berjast eingöngu fyrir
munni og maga og auðsöfnun.
Þeir ryðjast alls staöar á, þar sem
matfanga er von eða peninga.
Saddur magi, mikill auður og
rnikil völd er takmark þeirra. Þess-
ir menn eru sjaldnast vandir að
vopnum. Þeir nota alt, sem aö
haldi getur komiö.
Aðrir berjast fyrir áhugamál-
um. Þeir Irerjast á mannfundum og
i blöðunum, í ræöu og riti. Sú
barátta er oft mjög ódrengileg.
Menn kannast viö stjórnmáladeil-
urnar. Þar virðist lögð einna mest
stund á þaö, að gera andstæðing'-
ina tortryggilega í augum alls
lýðsins. Suma er reynt aö gera
ærulausa meö rógi og blóðugum
skömmum. — Um hitt er minna
hugsað, að rekja málin til rótar-
innar og sannfæra almenuing meö
skynsamlegum rökum. Alt þess
háttar ]>ykir úrelt og óviðeigandi,
á skálmöld þeirri, sem nú gengur
yfir.
Til eru enn aðrir, sem einkum
berjast fyrir framgangi hugsjóna-
mála og mannúðarmála. Mætti
attla, aö þeir færi nokkuru hófleg-
ar í sakirnar og prúömannlegar, en
valdstreitumenn þjóðmálanna og
skósveinar þeirra, sem . al.t vilja
undir sig kremja og niylja með
ofsa og yfirgangi. ■— En mjög vill
þó á það bresta, að barátta þeirra
sé æfinlega lofsverö og lýtalaus.
Mér getur ekki skilist, aö góöu
máli sé á nokkurn hátt borgnara,
þó aö flútt sé með hávaða, ofsa
og illyröum. Mér getur ekki skil-
ist, svo að eg taki dæmi, aö nein
likindi sé til þess, að fleiri gerist
bindindismenn, þó aö þeir, sem
víns neyta, sé svívirtir í orðum og
uppnefndir. Mér getur ekki held-
ur skilist, að fleiri láti af tóbaks-
nautn eða varist hana, ]ió að tó-
baksmönnum sé valin sem allra
háðulegust orö. — En nú á síðustu
tímum er það orðinn mikill siður,
að moka yfir drykkjumemi og tó-
baksmenn öllum verstu orðum og
uppnefnum tungunnar.
Afengi er ekki nauðsynjavara og
tóbak ekki heldur. Um það munu
'cJIir á einu máli. Súmir halda því
iram, að áfengið, hvernig sem þess
er neytt, sé bráðskaðlegt Iieilsu
manna. Aðrir telja slikt fjarstæðu
og benda á gömlu brennivíns-ber-
serkina, sem komust til hárrar elli
cg varð aldrei misdægurt.
Mér dettur ekki í Jiug, að mæla
vindrykkju né tóbaksnautn neina
bót. Eg er viss um, að best muni
og heilsusamlegast að vera laus
við hvorttveggja. Eg þykist vita,
að það muni rétt, sem staðhæft
befir verið, að báðar þes.sar óhófs-
vörur spilli heilsu manna. Auk
læss hafa þær mikla peninga-
eyðslu í för með sér, ef þeirra er
neytt að nokkuru ráði.
Eg vil láta fræða fólk sem best
um skaðsemi allra eiturnautna. En
eg hefi enga trú á, að gauragang-
ur. stóryrða-raus, uppnefni og
rakalausar fullyrðingar komí að
neinu haldi í þessum efnum frem-
ur en öðrum.
Allir vita, að nú er unnið ó-
llll ISllfSM.
Tólfti
Orgel-konsert
i Fríkirkjunni, fiíntudagiun
27. okt. kl 9.
Axel Vold aðstoðar.
Aðgöngumiðar fást I hljóð-
færaverslun Katrínrr Viðar.
Imilegar þakkir fyrir auðsynda
vináttu á silfurbrúdkaupsdegi okk-
ar.
María Ouðnadóttir,
Siyurður Björnsson.
Hjartans þakkir fyrir hlýjar
vinarkveðjur, lieiður ailan og höfð-
inglega gjöf á fimtugsafnæli mínu.
Heigi Valtg’sson.
sleitilega gegn drykkjuskap og tó-
baksnautn hér á landi. Sú barátta
cr mikilvæg og merkileg í eðli
sínu. Sumir berjast prúðmannlega,
ems og góðum drengjum samir,
gæta alls velsæmis í ræðu og riti
og beita skynsamlegum rökum. —
Aðrir, miklu færri að vistt og ó-
tnerkari, fara fram með þjösna-
skap og reginofsa og tala og rita
þann veg, að ekki er vanvirðu-
laust. —
Eg hirði ekki um að greina öll
þau hrakyrði, sem sæmilegt þykir
að velja þeim mönnum, sem vín-
fanga neyta eða tóbaks. Nýlega
liefi eg séö á prenti, að þeim, sem
vínföng drekka, var líkt við svín
og naut, en tóbaksmennirnir voru
sæimdir: .,,skrokjafta“-nafnbót'. —
I’etta er ekki nema lítið sýnishorn
og tiltölulega meinlaust.
Þeir, sem fyrir hugsjónamálun-
um- Iterjast, mega með engu móti
taka sér. til fyrirmyndar þjóðmála-
óaámana, — þá menn, sent af ýms-
um ástæðum verða að sullast á-
fvam eins og best gengur, stundum
með svipu harðstjórans reidda að
höfði sér. „Gífuryrðin liefna sín.“
Þeim málstað vegnar ekki vel til
lengdar, sem varinn er eða sóttur
með stóryrða-skvaldri og illum
munnsöfnuði.
íslensk tunga er svo „orðafrjó-
söm móðir“, að engum er ofvaxið
að segja allan hug sinn með prúð-
um orðum, hversu þungt sem
honum kann að vera í skapi. Eg
skil vel, að mönnum geti hitnað
°£f gramist í geði, er þeim virðist
lítið þokast áfrarn eða góð mál
vera óvirt og fótum troðin. — En
gremjan gefur engum manni rétt
tii aö sökkva sér niður í dreggj-
ar málsins og ausa þaðan ókvæðis-
orðum yfir höfuð sér. —
Með prúðmannlegri 0g öruggri
sókn sigrar góður málstaður fyrr
en varir. Öfgarnar verða til tafar
og ruddaskapur er góðíím ntönn-
um ósamboðinn.
Borgari.
Hiti um land alt, nema á Gríms-
stöðum frost 1 st. í Reykjavík 6,
Vestmannaeyjum 4, ísafirði 3, Ak-
ttreyri 3, Seyðisfirði 2, Grindavík
4, Stykkishólmi 5, Raufarhöfn 3,
Hólum í Hornafirði 5, Blönduósi
3. Þingvöllum 4, Færeyjum 2,
K.aupmannahöfn 33, Utsira "9,
Tynemouth 16, Hjaltlandi 9, Jan
Mayen -t- 4 st. Mestur hiti hér í
gær 6 st., minstur 3 st. — Djúp
lægð við Suðurland. Hreyfist hægt
austur eftir..Önnur djúp lægð yfir
Norður-Skotlandi á norðaustur-
leið. Hvass suðvestan víða urn
Bretlandseyjar og Norðursjóinn.
— Horfur: Suðvesturland: Storm-
fregn. I dag austan átt, hvöss und-
ir Eyjafjöllum. í nótt allhvass
norðaustan. Faxaflói, Breiðafjörð-
ur: í dag og nótt norðaustan,
stundum allhvass. Sennilega úr-
kómulaust. Vestfirðir: Storm-
fregn. I dag og nótt allhvass norð-
austan. Dálítil úrkoma. Norður-
land: I dag og nótt austanátt og
þ'iðviðri. Norðausturland, Aust-
firðir, suðausturland: í dag og
nótt allhvass austan. Þíðviðri og
nokkur rigning.
Páll ísólfsson
heldur tólftu kirkjuhljómleika
sína í fríkirkjunni i kveld. Axel
Vold aðstoðar.
Háskólafræðsla.
í kveld (og annað kvekl) kl. 6
f'ytur prófessor Auer háskóla-
erindi í Kaupþingssalnum, og er
öllúm heimill ókeypis aðgangur.
I’rófessor Haraldur Níelsson tal-
ar nokkur orð á íslensku á und-
an hverju er.indi og segir frá efni
þess. Prófessor Auer talar á ensku
cg gefst ])ví þeim, sem fást við
enskunám, góður kostur á að
lieyra málið flutt. Einkum er
stúdentum þetta mikill fengur, því
að sumir þeirra að minsta kosti
munu síðar leita sér fræðslu með
því að hlýða á fyrirlestra í Eng-
landi eöa Ameríku. Margir þeirra
hafa og hlýtt á öll erindin og sótt
þangað mikinn fróðleik.
Slys.
Sighvatur Bjarnason var á leið
ofan í bæ í morgun þegar dreng-
ur á hjóli rakst á hann, svo að
b.ann féll við og meiddist á höfði.
Var hann fluttur heim meðvitund-
arlaus, en þegar læknir hafði gert
við áverkann, var hann korninn til
fiillrar meðvitundar og leið eftir
vonum vel.
Félag frjálslyndra manna
í Reykjavík ’ heldur fund í
Báruhúsinu (uppi) kl. 8% í kveld.
Sambandslögin verða til umræðu,
Málshefjandi Guðmundur Bene-
ciiktsson, cand. juris og ritstjóri.
Doktorsritgerð
sína á Helgi læknir Tómasson
að verja í Kaupmannahafnarhá-
skóla 24. nóvember. Andmælend-
ur af hálfu háskólans verða há-
skólakennararnir Wimmer, pró-
iessor í geð- og taugasjúkdómunt,
og Rich. Ege, prófessor í lífeðlis-
íræðilegri efnafræði.
Leikhúsið.
„GIeiðgosinn“ verður leikinn í
kveld kl. 8. Aðgöngumiðar seldir
i dag, þar til er leikurinn hefst.
Athygli skal vakin á því, að leik-
urinn verður ekki sýndur á sunnu-
claginn.
Helgi Valtýsson
varð fimtugur 25. þ. m. Ekki var
þess getið í hlögum, en vinir hans
um lancl alt mintuSt Jtess, og bár-
ust honum iieillaskeyti hvaðanæfa
frá ungmennafélögtun. Ungmenna-
félag Reykjavíkur færði honum
hókahillu að gjöf, mikinn grip og
góðan, gerðan af hagleik og
hyggjuviti RíkaÆs Jónssonar.
Hjúskapur.
Siðastl. ' föstudag voru gefin
saman í dómkirkjunni af síra
Bjarna Jónssyni ungfrú Bergþóra
Einarsdóttir, Frakkastíg 26 og
Ottó Marteinsson bákari, Hverfis-
götu 20.
Frá Englandi
komu í gærkveldi Draupnir 0g
Ari.
Sementsskip
kom í morgun. Eigendur farms-
ins eru: H. Benediktsson & Co.
og J. Þorláksson & NorðiMann.