Vísir - 11.11.1927, Blaðsíða 2

VISIR
Bíistjórs? og bilseigeidtrl
NotiÖ tækifærið og kaupið biladekkin
„Continental^.
Höfum til nokkur stykki, sem verða seld með sérstöku
tækifærisveröi.
Símskeyti
Ivhöfn 10. nóv. FB.
ítölsku blööin æf út af væntan-
legum samningi milli Frakka
°g Júgóslafa.
Frá Rómaborg- er símaö: Blöö-
in í ítalíu eru mjög- andvíg samn-
ingi þeim, _s.em heyrst hefir, aö
stjórnirnar í Frakklandi og júgó-
slafíu nmni hráölega undirskrifa,
( g er skrifaö í hlööin af allmikilli
;esingu gegn samningsgerö þess-
ari. Búast ítalir viö, aö Frakkar
rnuni hlutast meira til um deilur
á Balkanskaganum, ef samning-
urinn veröur undirskrifaöur. Ætla
hiööin, aö heimsfriönum stafi
Mikin hætta aí þessu.
Frá París er simaö: Blaöiö
'l'emps segir. aö Mússólini hafi
\itaÖ um undirhúning aö samn-
ingsgeröinni. Kveöur hlaöiö til-
gang samningsins vera aö tryggja
friöinn á Balkanskaganum.
Breskur hershöfðingi hvetur til
að takmarka vígbúnaðinn.
Robertson marskálkur hefir
haldiö ræöu og geröi herhúnaö og
ófriðarhættu aö umtalsefni. Hvatti
hann þjóöirnar til þess aö foröast
éfriö og takmarka herhúnaö sem
mest. Herbunaöur fyrirhyggi
•ckki, heldur auki ófriöarhættuna.
(Sir William Rohertson var f.
1860 og var hershöföingi fyrsta
breska herfylkisins í heimsstyrj-
bidinni. 1919—20 var hann hers-
höföingi hreska setuliðsins i Rín-
rrbygÖum).
i tei-íslilipi
Gullbrúðkaup
áttu þau Tómas Jónasson, hróöir
Sigtryggs Jónassonar, og Guörún
jóhannesdóttir þ. 29. sept., og var
];eim ]>á haldiö veglegt og afar
íjölment samsæti í Riverton,
Manitoba. — Tómas og Guörún
liafa húiö um hálfa öld viö ís-
lendingafljót og jafnan notiö mik-
illa vinsælda og viröingar. Eiga
])au hjón átta hörn, sem öll eru
oúsett við Islendingafljót, fjöru-
tíu og þrjú barnabörn og ellefu
harnahama-börn. Er allur ])essi
skyklmennahópur húsettur innan
einnar fermílu í nánd viö þorpið
Ríverton.
Dánarfregn.
8. sept. andaöist i Vesturheimi
merkiskonan frá Helga Bach-
vnann. Helga var dóttir Jóns
Jónssonar Hördal úr Dalasýslu.
Fluttist Helga vestur um haf meö
toreldrum sínum 1883. Hún var
pefin Kristjáni Backmann, er
einnig var ættaöur úr Dalasýslu.
Manitobaháskólinn.
í ritstjórnargrein í Löghergi
ufn fimtíu ára afmæli Manitoha-
liáskóláns er svo kolnist að oröi:
,.Y'estrænir íslendingar eiga há-
skóla Manitohafylkis, mikiö gott
upp aö unna. Þeir hafa átt ]>ar og
tiga enn. hráöhæía kennara, er
aukiö hafa veg þjóðarinnar út á
viö, auk fjölda manna í öörum
stéttum, er dreiíst hafa þaöan út
i ])jóöfélagiö og gætiö sér hinn
besta oröstir."
Laudskj álftar
og varnir gegn þeim.
—o—
/Lanchkjálfta hefir orðið vart
u.álega í hverju landi jarðarinnar,
en ])eir eru ekki tíöir nema á mjög
fáum stööum. I hinum svonefndu
landskjálftalöndúm, erti þeir tíöir
gestir, bæöi hjnar minstu ,,hrær-
ingar" og miklu landskjálftar,
sem valda stórslysum og tjóni. F
Japan hefir t. d. hvaö eftir ann-
að'orðiö mikiö tjón af landskjálft-
um. og sennilega konyö þyngra
niöur á siöari árum, þegar Japan-
ar fóru aö semja sig aö siöum
Vesturlandamanna og flykkjast
saman í miklum verksniiöjuhorg-
nni. Japanar eru vel settir til
þess aö áthuga eöli landskjálfta á
vísindalegan hátt, og þeim er þaö
lifsnauösyn, vegna yfirvofandi
káska af völcium þessa ^ágests.
Landmælingamaöur einn í
Bandaríkjunum, N. H. Heck, sjó-
liösforingi, kemst svo aö oröi um
landskjálfta'na i Japan:
„Ef nokkuru landi væri hagur
úö því að vera „landskjálfta
hæli“, ])á væri Japan hamingju-
samt. Merkur vísindamaöur í Jap-
r.n, Dr. Tanakadate, komst vel aö
oröi um ])aö efni nýlega. Sencli
maöur frá Bandaríkjunum var aö
segja honum, aö hann teldi æski-
iegt aö reisa ýmislega gerð hús á
lands’kjálftasvæöum til ])ess. aö
komast að raun um, hvernig þau
stæðist hristjnginn. „Ef einhver
vill leggja til húsin," sagöi Dr.
Tanakadate, „þá getur Japan lagt
til landskjálftanaV
Vísindalegar landskjálftarann-
sóknir hafa verið geröar í Japan
um mörg ár. Þegar Vesturlanda-
búum hafði verið heimilaö aö
koma til Japans, fór þangað hóp-
ur vísindamanna héöan úr álfu til
þess að rannsaka landskjálfta, og
nú er ])eim rannsóknum halcliö
áfram samkvæmt nákvæmum vís-
indareglum.
í fljótu hragöi viröist mega
segja, að ])essar rannsóknir hafi
veriö gagnlausar, úr þvi aö latid-
skjálfta veröi vart eftir sem áður.
Landskjálftar mtinu aö líkinduni
altaf koma ööru hverju og efalaust
' alda tjóni á lifi og eignum
manna, einkum þar, sem þétthýlt
ei. Engar visinðárannsóknir mttnu
nokkuru sinni varna því, aö „ntóð-
ir yor Jörð“ varpi af sér þrýst-
"igi þeim, sem safnast inni fyrir
í sumum jarðlögum, og valdi unt
lciö hræríiigum. Fn á hinn hóg-
inn eru mjög mikil líkindi til ])ess,
aö ntjög megi draga úr tjóni því,
sem hlýtst af landskjálftum, hæöi
manntjóni og eignatjóni.
Fjárskortur veldur því í svip,
aö ekki er liægt í Japan aö íram-
kvæma sumt af því; sem mönnum
ltefir hugkvæmst í þessa átt.
Stundum hefir ]>ekkingarskortur
tafiö fyrir vísindalegum frantför-
unt í þessari grein, og oít heíir
hlindur ótti almennings gert menn
höggdofa og hugsunarlaiisa um
þetta ntikla viðfangsefni.
Almenningi hættir til þess aö
kenna landskjálftum um ýmislégt
tjón, sem ekki stendur ])ó afiþeim.
Hiö ægilega manntjón, sem varö
í Tókíó og" Yokohama landskjálft-
unum, var t. d. aö nokkuru leyti'
aS kenna fellibyl þeim, sem skall
á samtímis. Þegar eldur varð laus
i húsarústunum, hlés ofviðriö ttp])
]/að bál, sem enginn fékk rönd viö
reist.
Varnir gegn landskjálfttim eru
aöallega viöfangsefni verkfræö-
inga. Þeir þurfa aö gera öll mann-
virki svo úr garöi, aö þau standist
hristing þann, sem er santfar.i
landskjálftum. Brýr, hús, vatns
veitur, skólpræsi, pípur og alt þess
l-.áttar ])arf aö athuga í ])essn
augnamiöi. í Tókíó er nú veriö aö
reisa hús, .••em hæöi á aö geta
staöist landskjálfta og eld. En vit-
ardega getur tíminn einn skoriö úr
];ví, hvernig sú tilraun lánast, en
þetta er spor í áttina til þess aö
vernda líf og cignir manna.
N’ísindalegar rannsóknir á
landskjálftum eru einkum geröar
í Japan, vegna þe.ss eins. aö þar
er hið mesta „iandskjálftabæli"
veraldarinnarí í Bandaríkjum
Noröur-Ameriku starfa nokkur
vísindafélög aö þess háttar rann-
sóknum.
Rikisstjórnin styöur aö þeini
méð fjárframlögum og á annan
hátt. Rannsóknirnar eru geysilega
mikilsveröar, bæöi hverju eín-
stöku landi og öllum landskjálfta-
löndum. Og því má ekki gleyma,
að miklir landskjálftar hafa örði'ö
í fimm stöðum í Bandaríkjunum
á síöustu 150 árum.
Strándmælingafélag Bandaríkj-
anna annast landskjálftarannsókn-
irnar ])ar í landi og hefir sett upp
landskjálftamæla víðsvegar til
þess aö fá sent nánasta vitneskju
um hverja hræringu, sem vart
verður, en öllum almenningi er
jafnóöum skýrt frá rannsóknun-
um.“
—o—
Framanskráð grein er lauslega
þýd'd úr Bandaríkjatímariti eintt,
og gæti veriö íslendingum um-
hugsunarefni aö ýmsu leyti. Fyrst
(r það, að ísland er allmikiö land-
skjálftaland, þó aö þess gæti til-
tölulega lítiö, vegna strjálbygöar
og fámennis. Iiér á landi væri ]>ví
ærið viðfangséfrii fyrir vísinda-
Meö „Goðafossi“ eru komnar altur miklar birgðir af hinum
góðkunnu „EFFAX-“ og ,,EFFAKA“-gólfdúkaáburði, sem tek-
ur öllum öðrum langt fram bæði að gæðum og verði, 500 gr.
dós af „Effax“ kostar að eins kr. 1.80, séu 6 dósir keyptar í
einu, kostar dósin 10 a. minna. Með því að það alment mun
ekki talinn sérlegur búhnykkur, að greiða hærra verð fýrir
nauðsynjar heimilanna en nauðsyn krefur, ráðum við fólki til
að kaupa og nota einvörðungu að ofan og neðangreindar vör-
ur, sem allar eru búnar til af Effax-verksmiðjunni: — Skó-
svertu bestu teg. 50 gr. dós 35 a. Hreinsunarsmyrsli (Lakkleð-
uráburður) 45 a. Effol fægismyrsl 40 gr. dós 15 a. Effaxol fægi-
vökvi 75 gr. glas á 25 a„ stórir dunkar á 60 aura. Leðurlitir
ekta, sem gera upplitað leður sem nýtt, fl. á kr. 1.00 og 1.20
m. m. fl. — IIEILDSALA og SMÁSALA í
VersJ. B. H. BJARNASON.
Einkasali á íslandi fyrir Effaxverksmiðjurnar.
ATHUGIÐ
d>engjavetlinga þá sem við
seljum á 1.00, baruahúfur
úr ull 1.00, hvítar svuntur
frá 6,65 niður i 1,95, ódýr-
ir og góðir vetrarfrakkar
ntargur teg. Mest úrval í
bænurn af allskonar fatn-
aði. Skinnliúíur á fulloröiia
frá 6.50, Ullartreflar frá 2 85.
Með ©. s. „Island.“.
Naglar allar stæröir 0g gerð-
ir. Nautabönd 3 cndar á kr.
1.25. Súffaf jaðrlr eyrl. 3/o */o Vo-
Verð pr. ®/o stk. 17,50, 16,00,
15,00.
Versl. B. H. BJARNASON.
K.F.U.K.
A-D.
Fimdur kl. 8'/2 í kveld.
Alt kvenfólk velkomið.
menn, sem vilcli rannsaka land-
skjálfta, cn ])ess er varla aö
vænta, aö mikiö veröi lagt af
mörkum til þeirra hluta hér aö
svo stöddu. En útlátalítiö væri þaö
]ió, aö hiröa ttm einn eöa tvo land-
skjálftamæla, og þó hefir gengiö
fttröu erfiölega að fá fé til þess,
þiátt fyrir allmiklar tilraunir. En
væri nú ekki tími til kominn aö
leggja eitthvaö ofurlítiö fram til
slíkra hluta, einkanlega þegar er-
lendir vísindamenn munu hafa
fariö ])ess á leit oftar en einu
sinni ?
Þaö er efalaust, aö fáar þjóöir
munu hafa meiri hag en íslend-
ingar af landskjálftarannsóknum
annara þjóöa, þegar fram líöa
stundir, og þá er ekki nema sann-
gjarnt að eitthvað komi í móti af
vorri hálfu.
SHETLANDSGARN.
SEPHYREGARN.
STOPPUGARN.
allskonar.
VEFJARGARN.
BÓMULLARTEPPAGARN.
HEKLUGARN.
PERLUGARN.
BRODERGARN.