Vísir - 13.05.1928, Blaðsíða 2

VISIR
Líftryggingafélagið Andvaka er flutt í Suðurgötu 14.
)) ftimw i Olseini (
Nýkomið:
Laukur í pokum.
Blábep,
RúsínuP,
Þupkuð epli,
Sagó.
Piano.
Þessi kunnu Rachals píanó eru aftur komin, úr ma-
iiogni, ekta fílabein, með 3 pedölum, ódýrt kontant.
A. OBENHAUPT.
Seljum:
Bindigapn.
Þórðup Sveinsson & Oo.
Hattabúðin. Hattabúðin.
Bapnaiiattap.
Verð: 1.90, 2.75, 4.50, 4.75, 5.00, 5.90.
ÍO
frá þessp afarlága verði, fá allir, sem kaupa barnahöf-
uðföt næstu viku. i
Komið meðan úrvalið er mest.
Anna Ásmundsdöttir.
Til sölu
tómir kassap,
ódýrii-.
A. OBENHAUPT.
Símskeyti
Khöfn' 12. maí. FB.
Kínverjar leita til Þjóðabanda-
lagsins.
Frá Genf er simað: Síjórn-
in i Nanking liefir sent Þjóða-
bandalaginu orðsending og
sakar Japana um að Jíafa
skert sjálfstæði Kina. Fer Nan-
king-stjórnin fram á íldutun
Þjóðabandalagsins.
Tilkynt liefir verið, að
Þjóðabandalagið geti ekki
orðið við þessari beiðni Nan-
king-stjórnarinnar, nema eitt-
Jivert ríki, sem er meðlim-
ur Þjóðabandalagsins, styðji
beiðnina, þar eð Nanking-
stjórnin er ekki meðlimur
bandalagsins.
Frá borgarastyrjöldinni í Kína
Frá London er símað: Búist
er við því, að afleiðingin af
yfirlýsingu Chang-Tso-lin uni
að hætta borgara-styrjöldinni
verði sú, að þjóðernissinnar
leggi áherslu á að ná Peking
á sitt valjdL
Chang-Tso-lin að flýja úr Peking ?
Frá Tientsin er símað til
Lundúnablað'sins „Morning
Post“, ap Chang-Tso-lin ætli
bráðlega að liafa sig á brott úr
Peking.
Nobile leggur af stað til Nikulás-
ar-lands, en snýr aftur.
Frá Kingsbay er símað:
Loftskip Nobile’s flaug al' stað
í gær og ætlaði i rannsóknar-
ferð til Nikulásar-Iands, en
sneri aftur til Spitzbergen
skömmu síðar, þar eð þoka
bindaði ferðina.
JííhíP-bííé".
—o—
F.B. í maí.
Eins og kunnugt er, hefir all-
v'rða bori'S á hinni svonefndu
,,Hvanneyrarveiki“ í sau'Sfé und-
anfarin ár, en fyrst mun veikinnar
hafa oröiS vart árið 1914. Á veik-
iiini hefir boriS í ýmsum lands-
hlutum og í vetur hafa dýralækn-
ar orSiS hennar varir, t. d. í Reyð-
arfiröi og norSanlands (dýral. á
Akufeyri).
Menn hafa veriS þeirrar skoS-
unar. aS votheysfóðrun sé orsök
veiki þessarar, en frá Hvanneyri
liC'fir votheysverkunin l)reiSst út
um sveitir landsins, síSan Halltiói
Vilhjálmsson varð þar bóndi og
skólastjóri, en hann má hiklaust
telja aSalhvatamann til votheys-
verkunar hér á landi á sí'öari ár-
um. Margir hafa aS órannsökuðu
niáli, kent votheysfóSruninni veiki
]>essa og almenningur kallar hana
,.Hvanneyrarveiki“.
Augljóst er öllum, hve mikla
þýðingu votheysverkunin hlýtur
að hafa hér á landi, jafn erfitt ug
það er i mörgum sumrum aS verka
heyin vel, vegna ójiurka. Hinsveg-
ar er hætt viS, aS áhuginn fyrir
votheysverkuninni mundi stórum
niinka, ef sú skoSun ríkti áfram,
aS votheysfóðrunin væri talin eina
orsök eSa aSalorsök veiki þessar-
ar. Veikin er oft bráSdrepandi.
SauSkindin, sem tekur liana, er oít
dauð innan sólarhrings og sjaldan
kemur þaS fyrir, aS sauS.kind, sem
t°kur veikina, nái sér aftur.
ÞaS er því sannarlega vert sér-
stakrar athygli fyrir hændurlands-
ins og mun hafa, eftir líkum aS
dæma, stórkostlega þýSingu fyrir
framtíS ísfensks landbúnaSar, áö
nú er veriS aS gera ítarlegar til-
raunir og rannsóknir i sámhandi
viS þessa veiki á Hvanneyri i
BorgarfirSi. ForstöSumaSur þeirra
er Þjóðverji, dr. phil. Hellmut
1-otz, bakteríu og húsdýrafræSing-
ur (agricultur zoologe). frá Hes-
siché Landes-Universitát, Giessen
í Þýskalandi. Dr. Lotz hefir getið
sér hiS hesta orS sem vísindamaS-
ur og lagt mikla stund á vísinda-
legar rannsóknir, er snerta land-
húnaS. Halldór,-Vilhjálmfsson aö-
sio'ðar dr. LotZ á allan hátt til þess
£ S ná þessu marki : AS grafast fyr-
ir rætur veikinnar. En þegar því
marki er náS, verSur vonaudi
skarnt að hinu, aS finna ráð til
þess aS fyrirhyggja hana. Dr. Lotz
hefir fengiö eitt herhergi í skóia-
húsinu til afnota og úthúiö þaö
scm efnarannsóknarstofu. Eru
þangað komin ýms fullkomin tæki
tif ránnsóknanna og von á fleirum.
Sþepnur, sem drepast úr veikinm,
eru krufðar, og ýnísir líkamshlul-
ar þeirra rannsakaöir á vísindaleg-
an hátt. Dr. Lotz hefir og flutt íð
Hvanneyri um 20 marsvín. Voru
þau sýkt Hvanneyrarveikinni og
athugar hann hvernig veikin hag-
ar sér á þeim. Þau marsvínin, sem
drepast, eru krufin og rannsökuð.
Þá fara og fram fóörunartilr. á
sau'ðfé. Tilraunafénu er flokkaö
niöur og er því gefiö ýntist vothey
eingöngu, vothey og þurhey til
helminga eöa þurhey eingöngu.
Auövitaö verSur eigi nákvæiu-
lega sagt frá tilraununum nú, enda
cru þær enn á tilraunastigi.
Þó má geta þess, að dr. Lotz
hyggur ekki, aö votheysfóörunin
ein sé orsök veikinnar. Votheys-
fóörun eingöngu hefir ekki oröiö
]>ess valdandi, nema í örfáum t;l-
felium, aö kind hafi tekið veikina.
En eí vothey var gefið með þur-
heyi, sem eigi var vel verkaö, var
í vkugt og rnyglaö, ]>á tóku marg-
ar kindur veikina — innan þriggja
vikna.
Eins og gefur að skiljá, eru
ýmsir erfiöleikar á aö rannsaka
þetta til, hlýtar hér á landi, þjir
sem engar fullkomnar rannsóknar-
stofur eöa rannsóknaráhöld eru til.
En áhöld til viðbótar eru á leiö-
inni, og þegar þau eru kornin, mun
cír. Lotz hafa öll nau'ösynlegustu
tæki til rannsóknanna. Er hann
vongóður um, aö ránnsóknirnar
beri tilætlaöan árangur. Hann hef-
ii> samband viö liáskólastofnun
sína í Þýskalandi og fleiri vísind.i-
stofnanir þar í landi og mörgum
öSrum löndum. Hefir hann og
skrifaS fjölda vísindamönnum í
ýmsum fjárræktarlöndumum veiki
þessa, til þess aö fá upplýsingar
ura, hvort svipaörar eöa samskon-
ar veiki hafi orðið vart erlendis.
Hér er um vísindamann aöræSa,
sem leggur frarn krafta sina fyrir
íslenskan landhúnað, málefnisins
og vísindanna vegna, og má meö
sanni segja, aö enn sem fyrr reyn-
ast þýskir menta- og vísindamenn
hinni íslensku þjóS hiS .ibiesta.
I sumar ætlar dr. Lotz sér aö
íerðast á ýmsa stáSi, þar sem veik-
in hefir gert vart viö sig, til þess
;að afla sér upplýsinga hjá bænd-
um og dýralæknum.
Hinu rná heldur ekki gleyma,
hve mikinn þátt Halldór skóla-
stjóri Vilhjálmsson á í því, aö
starfað er aö þessunx rannsóknum.
Fvrir hans tilstilli var hafisthánda
i þessu máli og þá hefir hann og
húiö svo í haginn, aS dr. Lotz get-
ur starfað á Hvanheyri. Tilrauna-
féS leggur hann og til. Mun Hall-
dóri skólastjóra manna best Ijóst
hvílíkt happ þaö væri íslenskum
l.ændum, ef rannsóknirnar leicldu
í Ijós, eins og dr. Lotz nú býst
fastlega viö, örugg ráð til varnar
gegn veikinni — og aS framfar-
irnar i votheysverkun gæti haldið
ohindraö áfram.
Aö lokum skal þess getiö, aS
óslc dr. Lotz, en grein þessi er sam-
in eftir viðtali viö hann, aö Nieis
P. Dungal docent, hefir á allan
hátt sem best hann gat, veriS hon-
urn til aðstoSar um margt í sam-
bandi viö þessar rannsóknir.
Veðurhorfur í dag.
Hæg norðanátt. Viöast kyrt
veður á Suöurlandi. e'n þoka og
súld á Norðurlandi og heldur kald-
ara en undanfarna daga. — Frá
Skallagrími barst veöurskeyti í
gærkvetdi norSan af Halamiöi.
Var þá kyrt veöur og' svataþoka,
en ekki getiö uni ís.
Kappleikurinn
milli K. R. og bresku sjó-
liðanna í gærkveldi fór svo, að
K. R. vann 12:0 og var leikið
í hálfa aðra klukkustund.
Leikurinn fór vel fram og voru
margir Bretarnir slingir knatl-
spyrnumenn. Áborfendur voru
allmargir, þár á meðal skip-
verjar á Knebworth, bresku
flutningaskip, sem bér liggur,
og er 5000 smálestir að stærð.
Þar eru margir knattspyrnu-
menn og mæltist skipstjórinn
til þess við formann K. R., að
fá að keppa við þá. Verður sá
kappleikur háður á Iþrótta-
vellinum kl. 5 í dag, og
mun mörgum leika forvitni á
að vita, bvernig leikslok verða.
— Þess skal getið, að K. R.
keppti nýlega við franska sjó-
liða, sem ekki virtust vel æfð-
ir, og sigraði með 9:0, og var
þá keppt i eina klukkustund.
Ásigling.
Nýlega sigldi færeyskt ]>ilskip
á hát Magnúsar Ólafssonar frá
Röskuldarkoti, sem var aS leggja
lóöir, og braut gat á hann, en
sigldi síöan undan án þess aö veita
hátsmönnum nokkura hjálp. Mjög
mikill leki kom að hátnum, en
einn maður tók þaS ráö aö fara
fyrir horö, og tókst honum aö
troöa svo í brotið, aö tók fyrir
mesta lekann. Siöan hélt hátur-
ir.n á eftir þilskipinu og náSi
aö sögn númeri þess. — Má ætla,
aö sökudóigarnir veröi látnir sæta
maklegri refsingu fyrir þetta ill-
virki.
Tjörnin.
• Fyrir meir en mánuSi var vatni
hleypt úr tjörninni, svo aö leirurn-
ar koma upp úr meö öllum löndum,
og er aö þessu mesti óþrifnaSur
og bænum til vánvirSu. Þyrfti aö
aS vinda hráöan hug aS ]>ví aö
hieypa vatni í Tjörhina, áöur en
meir hitnar í veSri.
55 ára
er á morgun frú Kristín Hreins-
dóttir, Baldursgötu 3.
St. Víkingur
heldur fund annaS kveld. Kosn-
ing fulltrúa til Stórstúkuþings.
Æ. T.
Aheit á Strandarkirkju,
íifli. Vísi, 3 kr. frá N. N., 1 kr.
frá K. B.. 5 kr. frá H. S., 5 kr. frá
G. G.