Vísir - 17.06.1928, Blaðsíða 2

V I S I R
)) itoiKm & Olsieki f
Höfum tils
Svínafeiti
í kvartilum og kössum.
Kartöflup.
Lauk.
Fyrsta flokks píanó Konefa frá kongl.
l&ollenskpi píanóverksmlðju, mahogni, polep-
að, 2 pedalar. Með afborgunum,
A. Obenliaapt,
Aðalfundur
SUppfélagsins í Reykjavík verður haldinn þriðjudaginn 3. júlí
þ. á. kl. 2 e. h. í samkomusal Verslunarráðs íslands (Eimskipafé-
lagshúsinu).
Dagskrá samkvæmt félagslögunum.
Re.ykjavík, 16. júní 1928.
STJÓRHIM,
Fyrirliggjandi í heildsölu málningarvörur frá
B U R R E L & C 0., L T Ð., London:
Calcitine-Distemper-Powder. Calcitine-penslar. Copallökk. Do-
do-hvítt japanlakk. Dodo-Car Enamel-bílalökk. Dodoine-Dist-
emper-utanhúss. Ferrogen-þakfarfi. Fernisolía. Terpentína.
Kitti í olíu. Zinc Oxide kemisk breint.
Vörurnar að eins fyrsta flo^'ts, og verðið er
lægsta markaðsverð.
G. M. B J O R N S S O^N .
Innflutningsverslun og umboðssala.
Skólavörðustíg 25. Reykjavík.
Símskeyti
Kliöfn, 16. júríí. FB.
Herbert Hoover útnefndur forseta-
efni samveldismanna í hæstu
kosningum.
Frá Kansas City er sínmð : Her-
bcrt Hoover verslunannálaráð-
herra var kosinn íorsetaefni sani-
veldismanna með 834 atkvæðum.
Lowden, fyrverandi ríkisstjóri,
fekk 74 atkv. Hinir mun minna.
Flokksþingið feldi tillögur bænd-
aima um ríkishjálp til landbúnað-
arins, samþykti kosningastefnu-
skrá flokksins, en aðaiatriði henn-
ai eru þessi: Flokkurinn er and-
vígur ujipgjöf ófriðarskuldanna,
vill vinna að þeirri hámarksstærð
lierskipaflotans, sem heimiluð er
samkvæmt Washington-samningn-
uin, og' Ioks er flokkurinn hlyntur
remdartollum.
Leitin að Nobile.
'Frá Osló er símað : Nohileflokk-
inn hefir rekið töluvert austur eft-
ir síðústu daganá, en enginn veit
um afdrif hinna tveggja flokkanna.
Stjómin í Frakklandi hefir boðið
Amundsen stóra flugvél til þess að
hjálpa til að leita að Nobile. Flýg-
iir hann af stað til Spitzhergen
næstu daga.
17. júní,
Vafalaust er 17. júní besl til
þess fallinn, að vera þjóðhátíð-
ardagur Islendinga. Þann dag
má óhikað telja merkasta dag-
inn í endurreisnarsögu þjóðar-
innar, af því að hann er fæð-
ingardagur Jóns Sigurðssonar.
ÖII viðreisn lands og þjóðar
síðan á dögum Jóns Sigurðs-
sonar, er ávöxtur af starfi lians
Ef hans hcfði ekki notið við,
þá liefði engin stjórnarskrá
verið „gefin“ 2. ágúst 1874, þá
liefði landið ekki verið viður-
kent fullvalda ríki 1. desember
1918, þá ' væri islenskur fáni
ekki til.
Vist mundi Jón Sigurðsson
gleðjast yfir mörgu, sem fyrír
augu hans bæri, ef hann mætti
líta upp úr gröf sinni í dag.
Fáninn, sem blaktir við liún á
iiyerri stöng, mundi fvrst vekja
athygli Iians. Og þetta tákn
fullveldisins mundi la lionuni
ósegjanlegrar gleði, því að
liann vissi, að sjálfstæði lands-
ins og sjálfstjórn þjóðarinnar
var ómissandi gruudvöllur
allra framfara í landinu. Hann
mundi líka gleðjast >-fir því, að
sjá fylkingar vaskra drengja á
leið til iþróttakappleika, því að
þar mundi hann þykjast sjá
vott um þann þrótt og dreng-
skap, sem þjóðin verður að
eiga, til þcss að geta varðveitt
sjálfstæði silt.
En liann mundi ekki láta sér
nægja að skygnast um á yfir-
borðinu, hann mundi skygnast
dýpra, og varðaði þá miklu, að
hann fvndi ekki rot eða fúa
undir.
Það væri leiðtogum þjóðar-
innar Jiolt, að ganga til skrifta
hjá Jóni Sigúrðssyni hvern 17.
júní. Allir vilja þeir það sama
og liann, á vörunum, og allir
eru þeir reiðubúnir að lialda
um liann lofræður. E11 mundu
ekki slíkar ræður hljóma í
munni sumra þeirra eins og
þeir væri að friðmælast við
minningu .Tóns Sigurðssonar?
Þjóðinni er sjálfsagt gott að
heyra slíkar ræður, en betra
væri henni að lieýra dóm Jóns
Sigurðssonar um þjóðmálaleið-
togana, sem fremstir standa á
liverjuin tíma.
Jón Sigurðsson krafðist sjálf-
stæðis handa landinu, svo að
landsmenn gætu sjálfir ráðið
yTir þ\d og notið gæða þess.
Nú vilja ýinsir af pjóðmálaléið-
togum þjóðarinnar selja gæði
landsins í hendur útlendingum,
í þeirri von, að landsmenn fái
að hirða molana, sem af borð-
um þeirra kunna að falla. -r-
Hvers vegna vildi Jón Sigurðs-
son ekki að íslendingar héldi
áfram að lifa af danskri náð?
Var það af því, að liann héldi
að molar af borðum einhverra
annara útlendinga væri betri
en danskir molar?
.Tón Sigurðsson krafðist þess,
að Islendingar tæki verslunina
i sínar liendur, og öll verslun
landsins hefir siðustu áratugi
verið að flytjast meira ogmeira
í hendur íslendinga, og lög
liafa verið sett til þess að bægja
útlendingum þar frá. — Nú
eru ýmsir þjóðmálaleiðtogar
þriggja stærstu stjórnmála-
flokkanha i landinu bornir
þeim sökum, að þeir hafi gerst
„leppar“ fyrir útlend verslun-
arfyrirtæki, til þess að þau gæti
komið ár sinni betur fyrir borð
hér á landi, í trássi við lögin.
— Mundi það liafa vakað fyrir
Jóni Sigurðssyni, er íiann barð-
ist fyrir þvi að gera verslunina
íslenska, að með þeim liætti
gæti stjórnmálaleiðtogar lands-
ins í framtiðinni grætt fé á því
að verða „leppar“ fyrir útlenda
kaupsýsluménn ?
Jón Sigurðsson var sómi ís-
lands, sverð og skjöldur, og
iiann á að vera það eun. En
landsmenn verða að hafa það
liugfast, að sómi lians getur
orðið að vanvirðu þeirra, ef
þeir, þegar marldnu er náð,
hlaupast undan merkjum hans
og glala aftur sjálfstæði lands-
ins.
Islendingar verða að gera sér
það ljóst, að þeir geta því að
eins lialdið sjálfslæði sínu, að
aðrar þjóðir vilji virða rétl
þeirra til þess að vera sjálf-
stæð þjóð. En til þess verðum
vér sjálfir fyrst og fremst að
láta það sjást, að vér virðum
sjálfstæði vorl svo mikils, $ð
vér viljum ekki á nokkurn hátt
gerast undirlægjur annara eða
lifa af annara náð.
Fáni íslands má aldrei blakta
vfir öðru en því, sem íslenskt
er. Það er skilyrði fyrir því, að
aðrir gcti borið virðingu fyrir
honum og vér sjálfir elskað
líann.
Guðm. Guðnason
skipstjóri fimtugur.
Guðm. Guðnason skipstjóri
er af fátækum foreldrum kom-
inn. Ólst liann upp lijá Magn-
úsi hónda Einarssyni á Miðfelli
í Hrunamannahrepp. Fjórtán
vetra fór hann til sjós, og var
eina vertið mat&veinn á skútu.
Næstu sex árin var liann háseti
á þilskipum, en fór þá á stýri-
mannaskólann og tók þar skip-
stjórapróf. Árin hin næstu var
hann skipstjóri á þilskipunum
Sigríði og Hildi, og þótti fiski-
rnaðúr með afbrigðum.
Skömmu fyrir lieiinsstyrjöld-
ina tók liann við skipstjórn á
togaranum „Nirði“. Aflaði
liann ágætlega og var lieppinn
mjög. A stríðsárunum aflaði
liann í is, og var hann einasti
íslenski skipsljórinn, sem öll
ófriðarárin sigldi með afla sinn
til Englands. Seldi liann afla
skipsins eitt sinn fyrir 10 þús.
sterlingspund, sem er meira en
nokkur annar isl. skipstjóri
liefir fengið fvrir einn farm.
En haustið 1918, nokkrum vik-
um áður en vopnalilé var sam-
ið, kom þýskur kafbátur að
honum í einni af þessum íerð-
um lians, og sökti skipinu,
lilöðnu fiski, alllangt norður af
írlandi. Skipsmenn lcomusl
með naumindum í bátana og
liröklust matax-litlir og fá-
klæddir í illviðri í tvo sólar-
Iiringa. Varð þeim ]>á það til
bjargar, að vopnaðan enskan
logara bar þar að, og flutti
hann ]>á til lands. Var G. G.
þá um nokkurn tíma skipslj.
á enskum togara.
Þegar Njörðnr binn nýi var
bygður, tók hann við stjórn
hans (1921) og var skip&tjóri
á honuni fram á síðastl. haust.
Fiskaði hann jafuan afburðft-
vel.
Guðmundur Göðnason heör
lítil afskifti haft af opinberulu
málum, eu helgað alla kraftíi
sína starfi sínu og beiinlli.
Hann er ósérHiifinn og’ haiið-
duglegur, enda þróttmenui hið
mesta ag mikill að vallax’sýn.
Hefir liann jafnan átt miklum
vinsældum að fagnu hjá há-
setmn sínum og öllum öðnusa,
ér nokkur kynni hafa haft írf
honum.
Guðmundur er kvæutur Ktalt-
ínu Helgadóttur Matthíassonar
á Miðfelli, og ólust þau upp á
sama bæ. Þau eiga sjö hörn á
lífi, 2 syni og fimm dætur.
Guðmuiidur dvekir nú sem
stendur erlendis. Senda vinir
hans lionum liugheilar tinuið-
aróskir, með þakklæti f)TÍr
góða viðkynningu og mikiS
starf í þágu efnalegs sjálfstœð-
is islensku þjóðarinnar.
Hjá Lofti.
Ljósmyndalistin virðist ekki
eiga nein takmörk á framfara-
brautinni, frekar en anuað,sen>
menn fást við. Erlendis er alt
af verið að finna upp eittlivað
nýtt, sem l\d'ti þessari líst og
geri liana auðveldari. íslend-
ingar hafa til þessa ekki lagt
mikið af mörkum í þessari við-
leitni, a. m. k. ekki livað upp-
fundningar snertir, en þó fylgst
með í því, að hagnýta sér upp-
fundningar annara, jafnóðum
og þær liafa fram komið.
Eitt af því, sem miklu máli
skiftir við myndatökur, er birt-
an. Sé dagsbirtan ónóg, verður
að auka við hana með lampa-
ljósi, og tekst að vomun mis-
jafnlega.
Einn okkar slyngasti ljós-
myndari,Loftur Guðmundsson,
liefir um langt skeið gert marg-
víslegar tilraunir með kolaljós-
lampa við myndatökur. Lampi
þessi er frá hinu heiinskunna
firma Jupiterliclit, Berlín,
sem selur flestum kvikmynda-
félögum og „fag“-ljósmyndur-
um þessa vörutegund. Skrifaði
Loftur firma þessu, og lagði á
ráð, hvernig brevta þvrfti notk-
un lampans svo, að betri árang-
ur fengist. — Firma þetta hj^gst
nú að hagnýta sér bendingar
Lofts, og liefir sent honum nýj-
an lampa í viðurkennmgar-
skvni, fyrir þessa nýju aðferð,
sem liann liefir fundið upp.
Hefir Jupiterliclit lokið miklu
lofsorði á myndir Lofts og tel-
ur þær framúrskarandi góðar,
og er mjög lirifið af aðferð
lians, með tilliti tii notkunar
þeirra eigin kolaljóslampa.
Loftur er um þessar muudir
að senda nokkurum erlendum
mynda-tímaritum úiwalsmynd-
ir til birtingar, teknar með
„Iians aðferð“, bæði vegna
myndastofu sinnar og einnig
eflir bendingu .Tupiterliclit.