Vísir - 11.08.1928, Blaðsíða 2

VISIR
IMmtnaH&OtsEwCM
Höfum til:
Blandað hænsnafóður,
Mafs, iieilan,
Maísmjöl,
íslensk egg.
Nýkomið:
Alnminmm pottar 2 teg. 20-26 cm.
og 20-30 cm., galv. fðtur og balar.
A. ObenbLaupt.
B.P
—o—
Símskeyti
Khöfn, 10. ágúst. F. B.
Brctar og Arabar.
Frá London er simað: Samn-
ingatilraunir erindreka Bret-
lands við konunginn í Hedjaz
hafa farið út um þúfur. Öttast
menn, að Wahabitar muni vaða
inn í írak. Breskir herflokkar
með brynvarðar bifreiðir hafa
verið sendir til landamæranna.
Japansmenn og Kínverjar.
Frá Tokíó er símað: Stjórnin
i Japan hefir sent kínversku
þjóðernissinnastjóminni í Nan-
king allharðorða orðsendingu.
Kveðst stjórnin vera til neydd
að gera ráðstafanir tii þess að
vernda japanska þegna í Kína,
ef kínverska stjómin reyni að
þvinga þá til þess að hlýðnast
kínverskum lögum.
Lundúnablaðið Daily Mail
hermir, að forsætisráðherra
Japana hafi sagt á ráðherra-
fundi, að stjórnin muni af alefli
reyna að koma í veg fyrir, að
þjóðernissinnar í Kína taki þátt
i stjórninni i Mansjúríu.
Frá Olympíuleikunum.
Frá Amsterdam er símað: I
200 metra bringusundi fyrir
kvenmenn vann ungfrú Schrad
frá pýskalandi, í 400 inetra
karla-frísundi vann Zorilla frá
Argentínu, annar varð Carlton
frá Ástralíu, þriðji Svíinn Arne
Borg.
Eldgos í Austur-Indlandi.
Frá Batavia er símað: Feikna
eldgos í Rokatinda í hollensku
nýlendunpi í Austur-Indlandi.
Sex þorp eyðilögðust í eldinum,
1000 menn fórust og 600 meidd-
ust.
Khöfn, 11. ágúst. F. B.
Tveir stórbrunar.
Frá Prag er símað: Eldur
kom upp í þorpinu Szeezu við
Parkany. Eitt hundrað og sjö-
tíu hús brunnu. 2000 menn hús-
viltir. Orsök brunans var sú, að
neistar hrukku frá þreskivél.
Frá Berlín er símað: Eldur
kom upp í þorpinu Luhe í Efri-
Fals. Stormur var á. 50 íbúðar-
lms og 120 hlöður brunnu með
uppskerunni.
Rússar leita að Amundsen.
Frá Moskva er símað: Stjórn-
arnefnd hjálparleiðangursins
skipaði rússneska isbrjótnum
Sevov í gær að leita að loftskip-
flokknum og Amundsen á svæð-
inu umhverfis Victoriaeyju.
Álíta rússneskir sérfræðingar
hugsanlegt, að loftskipsflokk-
inn hafi rekið þangað á ísnum.
Frá Nobile.
Frá Rómaborg er símað:
Nobile hefir átt langt viðtal við
Mussolini og sótt um leyfi til
loftferðaráðuneytisins að snúa
aftur til Spitzbergen til þess að
taka þátt í leitinni að loftskips-
flokknum og Amundsen. Vænt-
anlega gefur ráðuneytið leyfið.
Minningar
frá língverjalandi.
Eftir Sigurbjörn Á. Gíslason.
—<>—*''
VI.
„Fróðleikur“ um ísland.
Það eina, sem ég held þeir hafi
allir vitað, sem ég átti tal viS um
ísland suður í Ungverjalandi og
Czechoslóvakíu, var að ísland væri
til, og flestir — þó ekki allir —
vissu að það var eyja, — og þar
meS var almenna þekkingin úti.
Þeir svo sem töldu oss ekki meö
Danmörku né Noröurlöndum, —
nei, ó, nei, — þeir bygöu oss lang-
oftast út úr Noröurálfunni, —
minna mátti þaö ekki vera! Þeir
kurteisustu héldu að við töluðum
ensku, hinir tæptu á eskimóamáli,
en voru ekki vissir um, hvort ís-
land tilheyrði Canada eða Banda-
ríkjum, hölluðust þó margir að
því, að Englendingar „ættu ísland
eins og Canada“. — — Og öll
önnur þekking á Islandi var eftir
'því. En þegar ég var að segja
þeim, að íslendingar væru umi ioo
þúsund, og væru sjálfstæð þjóð,
þá þótti þeim það meir en lítið
ctrúlegt. Mér skildist það á þeim,
að þeim þætti konungar nágranna-
rikja vorra ærið ólíkir Habsborg-
arkeisurunum!
Ég reyndi sannarlega að kenna
landafræði þeim, sem ég átti-tal
við, en einhvern veginn hefir mér
samt ekki tekist að koma íslandi
inn í Norðurálfuna hjá þeim. — í
blaðafregnum, sem einn af rriál-
kunningjum mínum í Budapest
stendur að, er verið að segja frá
K. F. U. K.-þinginu í Budapest og
]jar er sagt: „Fulltrúar komu frá
illiii-bliil gerir alii glaU.
öllum löndum Norðurálfunnar og
auk þess frá þessum löndum : ....
.. Eru þá talin upp ýms Asíu, Af-
riku og Ameríku lönd og síðast þá
nefnd: „Palestína, Nýja Sjáland
og ísland“. — Er það greinileg
bending um, að ísland er ekki i
Norðurálfunni — líklegast ein-
hversstaðar í Eyjaálfunni!
Það er áhrifalítið í þessum efn-
um, þótt einstaka norrænufræðing-
ur á Þýskalandi og jafnvel sunnar
viti dálítið um vora hagi, það er
ekki einn af þúsund, sem nokkuð
veit eða man um ísland fyrir það,
nema ef það væri einhver fáránleg
lygasaga, — þegar dagblöðin þar-
lendu minnast aldrei á ísland og
ekkert er gert héðan að heimian til
að vekja eftirtekt á landinu.
„Ekkert“ er raunar of mikið
sagt, en það er harla lítið í saman-
burði við það, sem aðrar þjóðir
gera. Eg er ekki enn farinn að
sjá nokkurt rit eða auglýsingu um
ísland í nokkurri íerðamarinaskrif-
stofu erlendis. í stærstu skrif-
stofu ferðamanna í Budapest gat
ég fengið myndablöð frá og upp-
lýsingar um öll lönd, sem mér- datt
í hug að nefna — nema ísland.
Og þegar ég svo gat gefið skrií-
stofunni ensku árbækurnar um ís-
land og Iceland frá „Heklu“, þá
vildi afgreiðslan að ég fengi svo
mikið af ferðamannaritum! í stað-
inn, sem ég gat borið; svo „ný-
stárleg“ rit vildi hún ekki þiggja
endurgjaldslaust.
Annars eru þessar árbækur
ágætar fyrir fræðimenn og sér-
staka íslandsvini, en gagnvart
þorra manna væru minni ferða-
bækur eða blöð miklu hentugri,
og það þyrfti að koma þeim víðar
en í feramannaskrifstofur. Stór
*
gistihúg eru ágætlega fallin til að
útbreiða þau, en lang ráðlegast er,
að þau séu ekki nema fáeinar blað-
síður og með góðum myndum.
íslenskir ferðamenn geta gert
stórmikið meira en þeir gera flest-
ir í þessu efni. Ef þeir gæfu
hverju gistihúsi, setn þeir koma í,
eitthvað af ferðamannaritum, sem
til eru um ísland og hverjum góð-
kunningja erlendum íslenskt borð-
flagg og nokkur íslensk nrynda-
bréfspjöld, — þá væri þeir landi
sinu þarfari, en þegar þeir sitja á
knæpunum í Höfn. Fyrirhöfnin
við flutninginn margborgar sig
fyrir mann sjálfan, — það get ég
boriö urn, — og enginn veit hvað
ritin og miyndirnar koma fyrir
niargra augu, sem áður höfðu
rammskakka hugmynd um ísland.
Eg get ekki stilt mig um að
nninnast á þetta opinberlega, enda
]jótt hún hafi nokkuð til sins máls,
ein fundarkona á K. F. U. K
þinginu í Budapest, —• hún var
Malayj.aættar frá Ceylon, sem ég
mintist á þetta við: „Þetta geng'ur
svona urn allan heim,“ sagði hún,
„fjölmennu Jijóðirnar hirða ekkert
um að læra um þær fámennu. —
Lundúnabúar spyrja okkur Ceyl-
cn-búa að því, hvort við lifunr
ekki ujrpi í trjánum eins og- apa-
kettir. — Það er ekki til neins að
ergja sig yfir þvi, en best að hlæja
að þvi öllu." —------
Hin nýja olíustöð á Klöpp var
sýnd í gær bæjarstjórn, - hafnar-
stjóra, lögreglustjóra, slökkviliðs-
stjóra og blaðamönnum. Er stöðin
nú fullgerð að öllu leyti. Hefir
hún verið bygö á uppfylling út í
sjóinn rétt út af bænunr Klöpp —•
l.iaðið þar Irólvirki, og hefir það
kostað ærið fé. Til eldsneytis-
geymslu eru þaraa fjórir geymar
og tekur hver þeirra 550 smálest-
ir. Er einn þeirra fyrir ljósaolíu,
einn fyrir bensín og tveir fyrir
vélaolíu. Auk þeirra eru á stöð-
inni tveir geymar, sem hvor tekur
120 smálestir, svo að alls getur
stöðin tekið í einu nær 2500 smá-
lestir af allskonar olíu og bensíni.
Frá stöðinni liggja stálpípur ofan
að hafnarbakka, á þriöja hundrað
fet á lengd; eru þær þrjár alls,
tvær til aðdráttar og ein til þess að
dæla olíu um borð í skip. Er pípan
fyrir olíuuppskipun þeirra stærst.
Má nefna til dæmis, að þegar stöð-
in fékk hið fyrsta olíuskip sitt,
„British Tommy“ hingað fyrir
tveim mánuðum, var eigi verið
nema 11 klukkustundir að dæla
öllum farmi þess, 1700 smálestum
ai oliu og bensíni inn í geymana.
Er renslið um tvær mínútur á leið-
inni, sem slcilar olíunni frá skip-
inu.
Stöðin er hin vandaðasta að öll-
um frágangi. Að götunni er há
járngirðing, en út að sjónum: mitt-
ishár grjótgarður steyptur og
þannig gengið frá umhverfí geym-
anna, að olía geti ekki flætt burt.
þó geymir yrði lekur. Vatnsveiting
er um alla geymana, svo að jafn-
an er hægt að láta renna um þá
vatn, ef þörf þykir. Vélar allar til
dælingar á olíunni eru hinar full-
komnustu og sömuleiðis áhöld til
að láta olíu á tunnur. Hefir stöðin
járntunnur svo þúsundum skiftir
til viðskifta sinna út um land.
Ný bók
fleilsufræði
telpna
fæst hjá bóksölum
Kostar 1,00.
Þess má geta, að „Olíuverslua
Islands“ hefir einnig sett upp bens-
ingeyma á 13 stöðum úti um land,
í kauptúnum og meðfram fjölföm-
um bifreiðavegum. Er verðmunur
á bensíni þar og hér í Reykjayík
ótrúlega litill.
Framkvæmdarstjóri „Olíuversl-
unar íslands“, Héðinn Valdimars-
son, sýndi gestunum stöðina og
luku menn mjög lofsorði á, hve
haganlega hún væri bygð og
tryggilega frá Öllu gengið.
Messur á morgun:
í dómkirkjunni kl. 11, síra
Friðrik Hallgrímsson.
1 frikirkjunni hér kl. 5 síðd,
Síra Árni Sigurðsson. — í frí-
kirkjunni í Hafnarfirði kl. 2,
síra Ólafur Ólafsson.
í Landakotskirkju: Hámessa
kl. 9 árd. Engin siðdegisguðs-
þjónusta. — I spítalakirkjunni
í Hafnarfirði: Hámessa kl. 9
árd. Engin síðdegisguðsþjón-
usta.
Vísir kemur út
tímanlega á morgun. Tekið
verður á móti auglýsingum f
sunnudagsblaðið á afgreiðslunni
(sími 400) fram til kl. 7 x kveld,
en eftir þann tíma og fram til kl.
9 í Félagsprentsmiðjunni (sími
I578).
Frú Lula Mysz-Gmeiner
söng í gærkveldi í Gamla Bíó
við góða aðsókn og ágætar við-
tökur, sem vænta mátti.
Haraldur Sigurðsson
og frú Dóra kona lians hafa
dvalið austanfjalls langa liríð,
heima i Kaldaðarnesi, en auk
þess ferðast nokkuð austur um
sveitir. þau koma til bæjarins
eftir helgina og halda liér einn
kveðjukonsert á þriðjudags-
kvöld, en fa'ra utan á miðviku-
dag.
K.F.U.M.
Meðlimir fara skemtiför upp
í Vatnaskóg i fyrramálið. Lagt
af stað frá Zimsensbryggju kl.
8 stundvíslega. -— í sumarbúð-