Vísir - 21.11.1928, Blaðsíða 2

VISIR
cr það besta. Eins gott þótt nota'ð sé liálfu minna
en af öðrum tegundum.
Sensdoiiis
er einnig það besta í sinni röð og lang-ódýrast
miðað við gæðin. Biðjið um „Benco“ og „Hollandia“.
Betra bragð
ad Lueana 1.
Mynd í hverjum pakka,
Karlmannaföt^^g^J^etrarffrakka
fálð Þér
ódýrasta - fallegasta og liesta I
BraunS'Yerslun
Símskeyíi
—o—
Khöfn, 19. nóv., F.B.
Svíar kaupa radium.
Frá Stokkhólmi er símaö : Svíar
haía gert samning viö belgiskt ra-
diumfirma um stofnun krabba-
meinssjóös, í tilefni af sjötíu ára
afmæli Svíakonungs. Veröa keypt
sex grömm af radium fyrir 1.250.-
þúsund krónur til krabbameins-
lækninga. Nýkeyptu radiumbirgö-
irnar eru helmingi stærri en radi-
umbirgöir Svía hingað til.
Vöxtur í Missouri-fljóti.
Frá Kansas-borg er símað : Vegna
hellirigninga flóir Missouri-fljót
yfir mikil landssvæði. Tiu menn
liafa farist og rnikið tjón orðið.
Mörg hundruð manna hafa neyðst
til þess að flytja frá heimilum sín-
uffl um stundarsakir.
Frá Rúmeníu.
Frá Bukarest er símað: Bænda-
flekksstjóm Maniu’s hefir afnum-
iö skeytaeftirlit og hernaðarástand
i Rúmeníu, að undanteknu tíu km.
breiðu belti við landamærin.
Mannlausri bifreið stýrt með loft-
skeýtatækjum.
Frá Berlín er símað : Mannlausri
bifreið hefir verið stjórnað með
radio-tækjum í aiuiari bifreið í tíu
metra fjarlægð. Fór þessi tilraun
íram í gær á götunum í Berlínar-
borg. Bifreiðin staðnæmdist þegar
stöðvunarmerkin voru gefin, vék
fvrir öðrum vögnum og fylgdi yf-
írleitt í öllu umferðarreglum.
Etnugosinu lokið.
Frá Rómaborg er símað: Etnu-
gosunum algerlega lokið og hraun-
straumarnir storknaðir.
Khöfn 20. nóvt. FB.
Stresemann heldur ræðu.
Frá Berlín er simað: Strese-
manti hélt i gær fyrstu ræðu sina,
siðan er hann veiktist. Kvað hann
það stöðugt kröfu ÞjóÖverja, að
setulið Bandamanna í Rínarltygð-
um verði bráðlega kallað heim, og
viðurkenni Þjóðverjar ekki, að
heimköllunin sé komin undir úr-
lausn annara mála, til dæmis skaða-
bótamálsins. Þýskaland geti ekki
endurgoldið heimköllun setuliðsins
tneð því að takast á hendur lang-
varandi pólitískar byrðar og fjár-
hagslegt endurgjald einnig óhugs-
anlegt. Stresemann kvað sjáanleg-
an afturkipp í sáttastefnunni og
leit svo á, að frakknesk-breski
flotasamningurinn gæti stofnað Lo-
carnostefnunni í hættu. Kvað hann
nauðsyngt að stofna skaðabóta-
nefnd, sem beri ekki vott um ein-
hliða pólitíska skoðun í skaðabóta-
málinu. Loks kvað hann varaniega
úrlausn í skaðabótamálinu því að
eins mögulega, að úrlausnin miðað-
ist við gjaldþol Þjóðverja.
Kosningar í Ástralíu.
Frá Melbourne er símað til
Ritzau-fréttastofunnar, að hingað
til kunn úrslit kosninganna í
Ástralíu sýni, að verkamenn hafi
unnið sex jnngsæti. Stjórnarflokk-
arnir fá sennilega fjörutíu og sex
þingsæti en verkamenn tuttugu og
níu.
Baráttan gegn gigtirni.
Heilsubótarhæli við íslenska hvera.
'—x—
Eftir A. C. Höyer,
bónda í Hveradölum.
Af böli því, sem þjáir mann-
kynið, má sennilega telja tær-
ingu, krabbamein og gigt til
þeirra sjúkdóma, sem mönn-
um stendur mestur ólti af. En
þar sem segja má, að krabba-
mein sé ekki mjög altíður
sjúkdómur og tæringunni sé
nokkurn veginn lialdið i skefj-
um, bæði vegna almennrar bar-
áttu gegn henni og vaxandi
þekkingar í læknisfræði, þá er
gigtin svo altið, að óliætt mun
að lelja hana þjóðarsjúkdóm.
Alþjóðanefnd sú, sem berst
fyrir gigtarlækningum, liefir
ineðal annars einnig safnað
skýrslum um tölu gigtarsjúlc-
linga og kostnað þann, sem
gigtin hefir i för með sér. Og
þó aé það yrði of langt mál að
fara nákvæmlega að rannsaka
slíkar skýrslur, sem sýna liin-
ar hræðilegu afleiðingar gigt-
veikinnar, þá skulu liér tekin
tvö dæmi, sem sýna greinilega
í tölum, livert höl liún liefir í
för með sér.
Útgjöld þýskrar ríkistrygg-
ingar til handa þeim, sem mist
höfðu Jieilsuna vegna gigtar,
voru 8 sinnum meiri en til
B. K. S.skellilástnn
er sá eini þjófheldi, því
hann má stiila þannig a5
ekki verði opnaður innan^
verðu frá þótt rflða sé brot-
in. Ef B. K. S. smeililás hefði
verið á bflðarhnrð „Heklu”
hefði þjófurinn orðið utan-
gátta, þótt seilst hefði inn-
fyrir. Notið því eingöngu B.
K. 8. lásana, og iærið að
loka þeim svo trygt sé.
Versl. B. H. BJARNASON.
þeiyra, sem mistu heilsuna
vegna herklaveiki.
Samkvæmt skýrslu bresku
þeilhrigðismálanefndarinnar
árið 1922, liefir 13% miljón
manna notið styrks úr sjóðum
sjúkrasamlaga, og af þeim
liöfðu 370.000 manns þjáðst af
gigt, og urðu sjúkrasjóðirnir að
greiða þeim um tvær miljónir
sterlingspunda.
Á svipaðan liátt mætti finna
dæmi úr öðrum löndum, sem
sýna, að gigtin er þjóðarhöl,
sem 111 jög dregur úr starfsemi
þjóðamia, auk þess sem hún
hefir i för með sér stórmikil
oiúnher útgjöld og veldur mil-
jónum manna hræðilegum
þjáningum ár eftir ár.
Hörmulegast er til þess að
hugsa, að gigtin sleppir aldrei
tökum á þeim, sem hún hefir
einu sinni klófest. Oft þurfa
sjúklingarnir að liggja mánuð-
um og árum samán, og oft gríp-
ur gigtin liina óli'amingjusömu
sjúklinga, þegar þeir eru á
besta aldri og i fullu fjöri, og
oft verða þeir ófærir til vinnu
að miklu eða öllu leyti, það
Sem eftir er æfinnar.
Yfirmaður gigtar-lieilsuhæl-
isins í Pistyan, Dr. L. Schmidt,
heldur því nú fram, að hin svo-
kallaða þrotlausa (kroniske)
gigt geti læknast, jafnvel þó að
hún sé allþung, eða að minsta
kosli megi ráða hól á lienni,
með viðeigandi lækningaað-
ferð. Eins og kunnugt er, þá er
Pistyan staður sá, sem í eru
hinir lieimskunnu brennisteins-
hverar, með radíó-útgufan, og
eru þar heilsuliæli, sem gigt-
veikir sjúklingar flvkkjast til í
þúsundatali á ári hverju, viðs-
vegar úr heiminum.
Hér á íslandi eru efalaust
einnig margir gigtar-sjúkling-
ar, sem bæði þjást af þeim
kvalafulla sjúkdómi, og eru
efalaust margir hverjir ófærir
til vinnu, að miklu eða öllu
leyti, og er það þjóðfélaginu
í heild sinni mikið tjón, sjúk-
lingunum sjálfum kvalræði og
vandamönnum þcirra oft mikil
hyrði. En á liinn bóginn 'eru liér
á íslandi hrennisteinshverar,
sem hæði að tölunni lil og að
geislamagn an, eru miklu fremri
hinum lieimsfrægu hverum í
Pistyan. En með því að ekki
hafa allir fé eða kringumstæð-
ur til Ipess að fara alla leið til
Pistyan, þá mætti þó ætla, að
flestum væri í lófa lagið, að
leita sér lækninga í landinu
sjálfu, við hrennisteinhverana.
En því er ver, að svo er ekki
ennþá.
Þegar eg reisti hú í Hveradöl-
um í fyrrahaust, ákvað eg að
koma mér, upp baðhúsi, svo
fljótt sem eg liefði efni á. Eg
kom baðliúsinu upp í haust og
varð það að vera óbrotið og
einfalt, vegna efnahags míns,
— en liitt er meira, að mér Iief-
ir batnað gigtin, eftir tiltölu-
lega fá höð í liveraleirnum.
En þá verður manni að
spyrja: Hvers vegna eru eklci
reisl gigtarheilsuhæli hér við
liverana, þar sem sjúklingar
geti feng'ið bót meina sinna
undir læknishendi? Þvi að þótt
til væri svo efnaðir menn, að
þeim væri kleift að leita sér
lækninga í Pistyan, eða öðrum
hressingarhælum á meginlandi
Evrópu, þá væri þó liin mesta
fjarstæða að ráðast í slikt, þeg-
ar vér eigum hér á landi kost
á fleiri geislamögnuðum
brennisteinslwerum en til eru
í nokkuru öðru landi á öllum
hnettinum.
Hér á íslandi ætti ekki einn
einasti maður að þurfa að
þjást af gigt, án þess að reynt
væri að leita lionum lækninga
með hveraböðum. Það mundi
bæði létta þjáningar margra og
fjárhagslega verða þjóðargróði
Auk héilsuliælis lianda fátækri
alþýðu, ætti íslendingar einnig
að koma upp liæli, með öllum
þeim þægindum, sem útlendir
gestir mundu kjósa sér, ef þeir
kæmi hingað.Á hverju áriferð-
ast nökkurar þúsundir Eng-
lendinga sér til heilsubótar til
Pistyan, — og hvers vegna ætti
ekki heldur að reyna að fá þá
til þess að leita sér lieilsubót-
ar hér á landi? í íslenskum
hverum felast meiri auðæfi en
menn hefir órað fvrir, bæði
Mikið úpval
af nýjum norskum og
dönskum bókum, þar á
meðal nýjasta bók Krist-
manns Guðmundssonar.
Snæbjörn Jónsson.
hvað snertir lieilbrigði þjóðar-
innar og tekjur þær, sem hafa
mætti af komu erlendra
manna, er leituðu sér lieilsu-
hótar hér, — og hefi eg þar
einkum í huga Englendinga og
Norðurlandahúa. Og þegar
hæði mætti takast að draga úr
þjáningum innlendra sjúklinga
eða jafnvel veita þeim fulla
heilsu, og i aðra liönd væri er-
lent gull, sem draga mætti til
landsins, þá ætti ekki að láta
neins ófreistað, lil þess að
hrinda ' þessu í framkvæmd.
Ef eg hefði sjálfur fé til, þá
mundi eg ekki láta sitja við
orðin ein, lieldur reisa heilsu-
liæli. En haðliús mitt er af van-
efnuin gert og eg get ekki feng-
ið af mér að bjóða öðrum að
nota það, en sjálfur get eg ekki
komið upp öðru betra, þvi að
eg verð að nota aít fé, sem eg
liefi undir höndum, til þess að
reka húskap minn og garð-
yrkju. En tilgangur minn með
þessum ummælum er að vekja
atliygli islenskra efnamanna á
hagnýting hveranna, sem verða
mætti landinu til gagns á fleiri
en einn liált, og gefa mundi
góða vexti af því fé, sem varið
væri í því skyni, ef vel og vit-
urlega væri til stofnað.
Og síðast en ekki sist er þess
að gæta, að hér á íslandi er
dugandi læknastétt, sem mun
sýna, að liún sé vaxin þeini
viðfangsefnum, sem hér eru
lögð henni í hendur.
m
m
m
o
0
w
ti

Sðstgbók: „Hins íslenska Stúdentafélags“, Reykjavík, 1894» vill Ben