Vísir - 05.03.1931, Blaðsíða 2

v i s»r«
Bakarasmjörlíki B.
Bordsmjörlíki „Prima“
Svínafeiti
Flórsykur
Bakaramarmelade
Hveiti
Rúgmjöl
Hálfsigtimjöi.
..................
| Gpammófónar |
m ' 5555
Af sérstökum ástœÖuni liöfum við fyrirliggjandi
2 SKÁPFÓNA og
4 FERÐAFÓNA, •
sem seljast með verksmiðjuverði að viðbættum kosln-
| Þúrður Sveinsson & Co. |
..................................
Símskeyti
—o—
Berlín, 4. mars.
’ United Press. FB.
Stjórnarskifti í Lithauen.
Stjómin í Litliauen hefir l>eð-
ist lausnar. Um leið og stjórn-
in beiddist lausnar, tillcynti hún,
að flokkaskiftingin væri þann-
ig í þinginu, að ógerlegl væri
fyrir stjórnina að framkvæma
fjármála- og viðreisnaráform
sín.
London, 4. mars.
United Press. FB.
Frá Indlandi.
Samkomulagið milli Irwins
vicekonungs og Gandhis þjóð-
ernissinnafulltrúa, um að mót-
þróastefnunni skuli hætt, var
úndirskrifað í dag kl. 6 e. h.
Búist er við, að þing ind-
vei’skra þjóðemissinna sam-
þykki gerðir Gandlii’s á fundi
á fimtudag, en Irwin afturkalli
því næst þær ráðstafanir, sem
gerðar hafa verið vegna mót-
þróastefnunnar.
Heyrst hefir, að samkomu-
lagsatriðin verði eklci birt, fvrr
eii þing þjóðernissinna og
breska stjómin hafa fallist á
samkomulagið fyrir sitt leyti.
Stunir óttast, að samkomulagið
muni valda klofningi á meðal
þjóðernissinna.
LJtan af landi.
Siglufirði 5. mars. FB.
I gærmorgun kom hing-
að norskur skíðakennari,
Helge Torvö. Norges Skifor-
bund Iiefir valið og útvegað
hann. Skíðafélag Siglufjarðar
mætti á bryggjunni með ís-
lenska og’ norska fána. Guðm.
bæjarfulltrúi Skarphéðinsson
l>auð skíðakennarann velkom-
inn með snjallri ræðu og var
hrópað húrra fyrir Noregi á
eftir. — Torvö er ungur mað-
ur og að sjá vel á sig kominn.
Frá Alþingi
í gær.
—o—
Efri deild.
Frumv. kirkjumálanefndar-
innar um lcirkjugarða var til
2. umr., og hafði mentamála-
nefnd deildarinnar liaft það til
meðferðar. Lagði hún til ein-
róma, að það yrði samþykt, og
gerði við það eina breytingar-
till., sem þó var tekin aftur til
3. umr.
Helstu breytingarnar, sém
frv. felur í sér, frá núgildapdi
löggjöf, eru þessar:
1. Á sveitar- og bæjarfélög
eru lagðar sk\Tldur til að leggja
til ókeypis hæfilegt kirkju-
garðsstæði og innlent efni í
girðingar um garðinn, þar sem
slíkar kvaðir liggja eklci áður
á einstökum jörðum eða lóð-
um. Ennfremur eiga sveitarfé-
lögin að leggja akfæran veg frá
kirkju að garði og leggja til
vatn til vökvunar blóma.
2. Kostnaður við kirkju-
garðsgerð á að jafnast niður á
sóknaiTnenn á sama hátt og út-
svör, í stað þess að nú á að
jafna lionum sem persónugjaldi
á hvern gjaldskyldan safnað-
armann.
3. Gert er ráð fvrir, að við-
urkendur utanþjóðkirkjusöfn-
uður megi taka upp sérstakan
gi’afreit, ef hann óskar, og að
safnaðarmenn hans séu þá
lausir við gjöld til kirkjugarðs
sóknarinnar.
Jón í Stóradal var framsögu-
maður nefndarinnar og rakti
með nokkrum orðum þessar
helstu breytingar, sem frv. færi
fram á. Kvað hann frv. miða
mjög til þess að kirlcjugarðar
yrðu betur hirtir.
Halldóri Steinssyni þótti eklci
nógu langt gengið í ákvæðum
lrv. um niðurlagða kirkjugarða
og skoraði á nefndina að at-
huga betur þann kafla.
Frumvarpinu var síðan vís-
að til 3. umr.
Neðri deikl.
Þar voru mörg mál á dag-
slcrá og stóð fundut til kl. 4.
1. Frv. til tollciga, 2. umr.
Þetta frv. er samið af meiri hl.
milliþingan. í skalta- og tolla-
málum, Magnúsi Guðm. og
Halldóri Stefánssyni. Harald-
ur klofnaði út úr og ber fram
sérstök frumvörp.
Fjárhagsnefnd liefir liaft
málið til meðferðar, og leg'g-
ur til, að það verði samþykt.
Héðinn og Haraldur átöldu, að
frcr. hefði verið afgreitt rir
nefndinni, meðan Héðinn lá í
„flensunni“, en hinum nefndar-
mönnuxn þótti það lítið atliuga-
vert, því alveg hefði verið vit-
að um skoðanir Héðins í mál-
inu. Stóð rimma nokkra hríð
milli þeii’ra Héðins og Haralds
annarsvegar, en Magn. Guðm.,
Halldói’s Stef. og .Tóhanns Jós.
hinsvegar, og harst talið nokk-
uð unx skattamál á víð og
dreif.
Magnúsi þótti Har. standa
allnærri rússnesku kommúnist-
unum í skoðunum sínunx, en
fjær jafnaðarmönnuixi í ná-
grannalöndunum, því að þar
sem þeir hefðu verið við völd,
liefðu þeir livergi reynt að af-
nerna alveg tolla og konxa á
beinum sköttum.
Haraldi þótti það viðurstygð,
að Framsókn og Sjálfstæði
skyldu vera sammála í skatta-
nxálum, og' er hann sýnilega
orðinn mjög afbrýðisamur við
Sjálfstæðisflokkinn út af þessu.
Þótti þeim Héðni sem Franx-
sókn hefði svikið fyrri stefnur
sínar í skattamáluxxi, og er það
náttúrlega ekki nenxa eftir
öðru.
Reiðbjdl gljábrend.
Svört, græn, brún og rauð, með
og án sti'ika. Atli. Öll stell vei’ða
menjunxáluð áður en þau eru
gljábrend, og laklcið, senx brúlc-
að er, er sérlega eixdingargott.
Þeir, sem óska að fá reiðhjól
sín gljábrend fyrir vorið, eru
beðnir að konxa með þau nú.
„ÖRNIN N“
Laugaveg 20 A.
Sími 1161.
Fi’v. var vísað til 3. umr.
2. Frv. um breyting á lög-
um nr. 27/1921, um aukatekjur
ríkissjóðs, var til 2. umr., og
var samþykt til 3. umr.
3. Frv. til laga um vitagjald,
2. unxi’. — Fjárhagsnefnd lxaf'ði
haft bæði þessi mál til atliug'-
uixai’ og lagði til, að þau yrðu
samþj'kt.
Nokkrar uixiræður urðu út
af þessu máli. Jólianni þótti
uixdai’legt, að ekki skyldi vera
búið að bera fram frv. um mið-
unarvita, þó að forsætisráðh.
hefði lofað í fyrra að láta rann-
saka það mál, og nefnd verið
skipuð í það. En Sveinn í Firði
sagði, að sú nefnd liefði ekki
skilað áliti fyr en á þingsetn-
ingardag og væri því eklci
furðulegt, þótt nxálið væri ekki
enn fraixi konxið.
Pétur Otteseix sagði, að vita-
gjaldinu væri ekki öllu varið
til bygginga og viðlxalds vita
og nefndi þrjú síðustu ár sem
dæmi. En Sveinxx liélt ]xví franx
að liinsvegar færu framlög til
vita stundunx franx úr þvi, sem
vitagjaldið næmi og jafnaðist
þetta þaixixig.
4. mál var frv. um breyting
á lögunx unx fiskimat. Eru
þetta lxráðabirgðalög, sem gef-
in voru út í haust, og saxxxkv.
stjórnarskránni skal leggja slik
lög fyrir. næsta Alþingi.
Því var visað til sjávarútv,-
nefndar.
5. mál var frv. þiiigmanna
Reykjavikur um að ríkissjóður
leg'gi fram helmiixg kostnaðar
við sundhöllina, eða alt að 250
]xús. kr. 1928 ákvað þingið, að
leggja fram hehxxing kostnað-
ar, en þá var áætlað, að suixd-
lxöllin nxyndi kosta 200 þúsund
krónur. Sú áætluix reyndist þó
ekki hárrétt, þó að ])rófessor
Guðjón liefði gert lxana, því að
nú er húist við að höllin kosti
unx % nxiljón kr.
Jón Ólafsson nxælti stcrldega
fram með þessu frv. og' skor-
aði á þingmenn að stj’ðja þetta
nxenningarnxál.
Magnús Guðm. kvaðst vilja
vita, áður en liann segði álil sitt
á málinu, liver vrði lxinn raun-
verulegi lcostnaður, svo að
þingið vissi, að liverju það
gengi, og til þess að ekki færi
eins og nxeð Arnarhvál, senx
veittar eru 200 þús. kr. til, cn
kostar 351 þús. kr. a. nx. k., eða
letigarðinn, senx veittar eru 100
þús. kr. til, eix lxefir lcostað á
þi’iðja hundrað þús.
Málinu var vísað til 2. uixxr.
og fjái’lxagsnefndar nxeð sam-
hljóða atkvæðum. »
6. mál var frv. unx breyting
á lögunx um iðju og iðnað, 1.
umr., og fór það unxræðulaust
til 2. umr. og allslxei’jarnefnd-
ai’, þvi að flutningsmenn
voru báðir veikir, en það eru
Magnús Jónsson og Ásgeir Ás-
geirsson.
Tekj uskattur
—o—
Skatlþegnasamband Islands
hefir sent fjárhagsnefnd Neðri
deildar Alþingis bréf það,
er hér fer á eftir.
—o—
Reykjavík, 28. febr. 1931.
í frumvarpi þvi uixx tekju-
skatt og eignarskatt, sem stjórn-
in hefir lagt fvrir Alþingi 1931,
eru nokkur ákvæði, sem vér
viljunx leyfa oss að gera atlxuga-
senxdir við:
1. Fýrirmæli 8. gr. frumv.*
munu vera brot á 36. gr. stjórn-
arskrárinnar. Með „lögum“ i
36. gr. stjskr. cr átt við önnur
lög en fjárlög, cins og í 8., 10.,
16., 23., 26., 31., 54., 55., 58.,
60., 63., 64., 65., 66., 71., 72.,
73., gr. stjskr. Ef nauðsyn reyn-
ist að breyta skattalögum þess-
uixx, þá vei’ður að liafa á því
venjulega aðferð við lagasetn-
ingu, en eigi Ixixxa aðferðina, er
liöfð er þegar fjárlög eru sett,
að einfaldur meirililuti nægi til
samþyktar, ef fjárlaga frv. fer
í sameinað Alþingi, en % þarf
unx almenn lagafi’umvörp.
Vér skorum því á Alþingi að
fella þetta ákvæði úr frum-
varpinu.
2. Þá viljum vér benda á, að
mjög virðist það ósanngjarnt,
að leyfa eixgan frádrátt vegna
hjúahalds, l. d. í kaupstöðuxxi.
Hjónum, seixx liafa t. d. 3—4
börn á ómagaaldri, er alveg ó-
umflýjanlegt að liafa stúlku til
aðstoðar við lnisverk, svo hús-
bóndinn geti varið síixmxx tínxa
óskertum til að afla tekna, en
í gildandi skattalögum er ckki
heimilt að draga neitt frá í
þessu skyni. Aftur á íxxóti er
það mjög auðvelt fyrir atvimxu-
rekendur, a. íxx. k. flesta, að
konxa öllu sínu hjúahaldi und-
ir „relcsturskostnað“ við at-
vinnurekstur sinn, eixda mun
]xað liafa tíðkast að undanförnu
i framkvæmd lagamxa.
Þá er það ekki síður ósanxx-
gjarnt, - enda beinlínis ónxann-
úðlegt, að nxaixni, senx verður
fvrir þeirri sorg og tjóni, að
missa konu sína, skuli vera
liegnt nxeð skattalögum, en svo
liefir það vei’ið að undanförnu,
því þó slíkur nxaður liafi verið
nauðbeygður til að fá sér dýra
aðstoð til að standa fyrir lxeinx-
ili sinu, hefir liann ekki íxiált
draga frá tekjunx sínum það fé,
seixx liaixn hefir greitt í þessu
skyni.
Þegar ný skattalög eru sett,
virðist öll sanngirni mæla nxeð
þvi, að lögiix leyfi frádrátt i báð-
um þessum tilfellunx. Ættu á-
lcvæði unx þetta að koma í 12.
gr. laganna.
* Greiu þessi er svoliljóð-
andi: „Tekjuskattinn eftir 6. og
7. gr. nxá með fjárlagaákvæði
hækka eða lækka um ákveðna
hundraðstölu, allt að 25%, eitt
og eitt ár í senn.“
Þá breytingu á að gera á gild-
andi lögum, skv. h-lið 12. gr.
frv., að eftirleiðis ixxegi að eins
draga frá „helming þess, er á-
fallið og greitl hefir vei’ið í út-
svar og tekju- og eigixarskatt á
árinu.“
Eftir skattalöguni nr. 74/1921
nxátti alls eigi draga þessi gjöld
frá, áður telcjuskattur væri
lagður á. Sú regla þótti svo frá-
leit i alla staði — senx hún og
var —, að löggjafarvaldið feldi
hana niður, sjó lög nr. 2, 26.
íxxars 1923, 2. gr., og leyfði frá-
drátt á öllum greiddum tekju-
og eignarskatti og útsvörum.
Vér getum fallist á, að einuixgis
þau gjöld komi til frádráttar,
sem áfallin eru á árinu og
greidd. Girðir það fyrir það, að
nxexxn geti notað þau til nokk-
urskonar arðjöfnunar og er
mönnum hvöt til þess að draga
ekki óhæfilega lengi greiðslu
þessara gjalda. En liitt virðist
oss fráleitt, að hverfa aftur til
hinnar fráleitu, liugsunarröngu
og ósanngjörnu reglu, að ætla
nxöixnuixx að „greiða skatt af
skatti“. Sá vegur, er frv. ætlar
að fara, að láta meixn gjalda
skatt af helmingi greiddra út-
svara o. s. frv. virðisl vera vott-
ur þess, að nxenn sjái ranglæt-
ið í þvi, að nxeina skattþegniuxi
þennan frádrátt. En hví þá að
helminga útsvörin og slcattinn
til frádráttar? Ef réttlátt er að
draga þessi gjöld frá, þá virð-
ist oss, að þau ætti að konia
öll til frádráttar.
Skorunx vér þvi á hið háa
Alþingi, að breyta li-lið 12. gr.
þannig, að til frádráttar koixií
öll greidd útsvör, tekju- og eigu-
arskattur, sem áfallin eru á ár-
inu.
Virðingarfylst.
Einar Arnórsson A. J. Johnson
formaður. ritari.
Til
fjárliagsnefndar Neðrideildar
Alþingis.
Skipstpand.
—o--
Um kl. 10 í gærmorgun, þeg-
ar veður var sem dimmast og
hvassast, strandaði breskur
botnvörpungur á Kerlingarskeri
í Skerjafirði. Sást til hans milli
élja, og var sínxað lxingað eftir
lijálp. Dráttarbáturinn Magöi
var þá sendur af stað, og var
kominn á strandstaðinn unx kl.
5, og tók þá þegar að gera til-
raunir til þess að bjarga skips-
höfninni. Eix þegar þeir á Magna
höfðu bjargað tveim mönnum,
losnaði skipið af skerinu, og
tókst Magna að draga það hing-
að og var konxinn i höfn um
kl. 10 síðdegis. Skipið heitir
Guy Thorne frá Grimsby, og
var lagt upp i fjöru í morgun.
Er það allmikið lekt og skrúf-