Vísir - 22.04.1931, Blaðsíða 5

VlSlR
Miðvikudaginn 22. apríl 1931.
F YRTRLIGG J ANDI:
MAÍSMJÖL
MAÍS HEILL
IIÆNSNAFÓÐIJR BL.
HVEITIKLÍÐ
RÚGHRAT.
Nýkomið
Rullupylsur á 1 krónu % kg.,
saltkjöt á cina litla 50 aura V2
kg., gulrófur.
Kjötbúðin í Von.
Sfmskeyti
—o---
Ponta del Gada, Azoreyjum.
20. apríl.
United Press. FB.
Frá portúgölskum uppreisnar-
mönnum.
Portúgölsku uppreis tarmenn-
irnir liafa látið kúgasl, er
stjórnin setti þeirn úrslitakosti.
Margir lögðu á flótta á skipinu
Pededo Arenquer og vita menn
ekki annað, en að ætlun þeirra
\ ar að fara úr landi.
Madrid, 20. apríl.
United Press. FB.
Frá Spáni.
Lýðveldisstjórnin liefir ákveð-
ið að taka ekki lánstilboði því
(60 dollaramiljónir), sem fáan-
legt var fyrir tilstilli Spánar-
banka, J. P. Morgan og fleiri
alþjóðabankamanna.
Madrid, 21. apríl.
United Press. FB.
Fjármálaráðlierra lýðveldis-
ins hefir tilkynt, að þjóðþing
(eortes), sem kosið er á sam-
kvæmt stjórnarskránni, komi
saman innan þriggja mánaða.
- Verður það fyrsta þjóðþing,
sem kemur saman á Spáni um
átta ára skeið.
París, 21. apríl.
United Press. FB.
Frá Alfonsó.
Alfonsó fyrverandi konung-
ur og Miranda hertogi lögðu af
stað til London á þriðjudag til
viku dvalar. — Samkvæmt
á reiðanlegum upplýsingum,
sem United Press hefir fengið,
ætlar Alfonsó að setjast að i
Frakklandi.
N.R.P., 20. apríl. FB.
Vinnudeilurnar í Danmörku.
Miðlunartillögur samþyktar
at' verkalýðsfélögunum með yf-
iignæfandi meiri hluta og er
scnnilegt, að þessi úrslit liafi
áhril' á lausn vinnudeilnanna i
Noregi. (Orðið: málamiðlunar-
tillögur, cr sctt inn i samkvæmt
ágiskun, vanlar orð i slceytið).
Tollbáturinn Örnen hefir tek-
ið mótorskip frá Lithaugalandi,
„Hoffnung“, sem var á leið frá
Rolterdam, og flutt til Kristian-
sand. í lestum skipsins voru
10,000 lítrar af spiritus.
Tollbáturinn varð að skjóta
aðvörunarskotum, áður en
skipið var slöðvað. Skipsböfn-
in gerði enga mótspyrnu.
Sjávarútvegsnefnd stórþings-
ins samþykti i gær að leggja til,
að sjómannaheimilinu i London
yrði veittar 15,000 krónur.
Barnadagnrinn.
—o--
Barnavinafélagið Sumargjöf
gengst fvrir skemtunum lili og
inni bér í bænum á morgun, og
hefjast þær kl. 10 árd. Vei'ð-
ur þá farin barnaskrúðganga
frá gamla barnaskólanum til
hins nýja og þar i garðinum
sýndar iþróttir og vikivakadans-
ar barna. Kl. 2 leikur Lúðra-
sveit Reykjavíkur á Austurvelli,
en Asgeir Ásgeirsson fræðslu-
málastjóri flytur ræðu af svöl-
um Alþingishússins. Siðan
verða skemtanir í Nýja Bíó,
Iðnó og tvær i Iv.R.-húsinu kl.
5 og 8V2, og vísast að, öðru leyti
til auglýsingar um það efni.
Barnavinafélagið Sumargjöf
nýtur ágóða af skemtunum
þessum, og verður honum var-
ið til þess að koina upp dag-
heimili handa börnum hér í
bænum. Öllum cr kunnugt, að
mikil nauðsyn er á slíku lieinx-
ili, og starfsemi félagsins
„Sumargjafar“ er þegar orðin
svo kunn hér í bæ, að óþarft
ætti að vera að hvetja menn til
þess að sækja skemtanir þessar,
]>ar sem annars vegar er mikil
ánægja fjæir þá, sem þangað
koma, en hins veg'ar brýn þörf
félagsins til þess að ná saman
meira fé en það liefir til þess að
koma í framkvæmd þeirri
fögru hugmynd, að stofna hér
til dagheimilis barna.
Munið nauðsyn félagsins,
munið skcmtanirnar á morgun
og fjölmcnnið þangað!
V.
Athugasemd.
—o—
Hr. ritstjóri!
Mér kemur það nokkuð ó-
kunuglega fyrir, að sjá i Vísi
í dag, þar sem talað cr um slú-
dentafundinn í gær (sunnudag),
að eg' Iiafi virst „ekki hafa
hugmynd um það, að stjórnar-
skráin sjálf mælir svo l'yrir, að
stjórnarskrárbreytingar skuli
bornar undir atkvæði kjósenda,
að cngin stjórnarskrárbreyting
getur því náð fram að ganga,
nema samþykt liafi verið á
tveini þingum og kosningar
farið fram á milli“.
I upphafi ræðu minnar fór
eg einmiít nokkrum orðum um
þetta atriði, vegna þess að frum-
mælandi taldi þingrofið vera
þingræðisbrot. Þeir, sem sctt
liafa stjórnarskrána, liafa ein-
mitt viljað takmarka þingræð-
ið, en auka þjóðræðið, með því
að setja ákvæði um þingrof inn
í stjórnarskrána. Er það sett til
þess að hindra, að „paladsrevo-
lutionir“, eins og þá, er jal’nað-
armenii ætluðu að fremja, geti
átt sér stað, og að lítill flokk-
ur geti ákveðið um mál, sem
þjóðin hefir ckki haft tækifæri
lil að láta uppi álil silt um. Þvi
gelur ríkisstjórnin einmitt rof-
ið þing hvenær scm liún vill,
en stjórnarskráin heimtar, að
hún geri það þegar svo mikils-
varðandi lagabreytingar, sem
s t j ór nar sk rárbr ey t ingar h 1 j ó t a
altaf að vera, liafa verið sam-
þvktar.
Býst eg við, að flestir fundar-
menn geti borið um, að orð
féllu á þessa leið, því að ])etta
atriði var uppistaðan i ræðu
minni til að sýna, að þingrofið
væri sjálfsagt.
Þar cð greinarhöfundur virð-
ist bera nokkrar brigður á lög-
fræðiþekkingu mína, vil eg geta
þcss, að við, sem tekið höfum
pröf í hagfræði óg stjórnalaga-
fræði við Ilafnarbáskóla, lær-
um licldur meiri stjórnlaga-
fræði heldur en lögfræðingar
þar, en jafn mikinn stjórnskip-
unarrétt (Statsret). Er það fag
löluvcrt umfangsmeira þar, en
við háskólann hér. Taldi eg það
því enga goðgá, þó eg lýsli máli
þessu frá minum bæjardyrum
séð, enda töluðu aðrir á fund-
inum, sem ekki höfðu sérment-
un í lögfræði.
Reykjavik, 20. april 1931.
Helgi P. Briem.
Aths. Yísis.
Af framanrituðu sést, að sam-
kvæmt „uppistöðunni“ i ræðu
bankastjórans hefir honum vcr-
ið ljóst, að þingrofsgerræði
stjórnarinnar var óþarft, vegna
breylinganna á stjórnarskránni.
„Ivafið“ virðist hinsvegar al-
veg hafa ruglað hann i ríminu
og sannast á honum það, sem
skáldið kvað:
„Misskilur heimur mig.
Misskil ég einnig hann.
Sig skilið sist hann fær.
Sjálfan skil ég mig ei.“
Úr Rauðasandshreppl.
4. apríl. FB.
1. okt. s. 1. áltu þau gullbrúð-
kaup Halldóra Gísladóttir og
Eggert Eggertsson á Hvallátr-
um. Var boðið þangað fjöl-
menni og var þar ágæt veisla
haldin, enda skemtu boðsgestir
sér vel. Gullbrúðhjónin fcngu
ágælar gjafir frá börnum sín-
um og sveitungum. Eiga þau
fjögur börn, öll gift og til heim-
ilis á Ilvallátrum. Stóðu þau
fyrir veislunni.
Jarðbönn og liagleysur hafa
verið hér í vetur meiri cn marga
undanfarna vetur. Kom fé á
gjöf sncmma í nóvember á
mörgum bæjum, en svo eru
jarðir hér misjafnar lil sauð-
ljárbeitar, að lömb voru ekki
tekin á gjöf fyr en með þorra
á útbeitarjörðum. í febrúar var
um tíma haglaust með öllu og
er það óvanalegt á útigangsjörð-
unum. Hreppsbúar munu sæmi-
lega birgir að lieyjum, nema
vorharðindi vcrði mikil. Lítið
er keypt af fóðurbæti. Skepnu-
höld eru góð.
Ilér í hreppi er sparisjóður,
sem starfað hefir í tuttugu ár
og er nú innstæðan 1 sjóðnum
1 10,000 þús. kr. Hefir sjóðurinn
ávalt verið undir góðri stjórn.
Eru nú flestir stofnendur sjóðs-
ins og fyrstu ábyrgðarmenn
dánir eða l'luttir burtu úr
hreppnum.
Útvarj) er komið á 3 heimili
í hreppnum, en fleiri geta notið
þess, af þvi að stutt cr á milli
heimilanna.
Inflúensa gengur liér, en er
væg í flestum tilfellum.
Hiöjið um
TOBLER
SPOBT
Pakkiim 1 kpóna.
Lanðsins mesía nrval af rammalistim.
Myndir innrammaðar fljótt og vel. — Hvergi eins ódýrt.
Snðmudir Asbjðrnsson.
--- Laugavegi 1. -
Motiö tækifæpiö!
Næstu daga seljum við veggfóður með allt að 50 prósent af-
slætti. — Mörg hundruð tegundum af ensku, þýsku og belg-
isku nýtislui veggfóðri úr að velja.
[Guðm. Ásbjörnsson.
Laugaveg 1. Sími 1700.
Vestur-
Skaftafelissýsia.
—o---
Mörgum kom það á óvart, er
þeir fréttu, að séra Björn O.
Björnsson hefði i smíðum bók
um Yestur-Skaftafellssýslu. —
Enda var allmikið í ráðist, eí'
shk bók álti að takast svo vel,
scm æskilegt væri. Þó býst eg
við, að mörgum liafi farið líkt
og mér, að þcim hrygði enn
meira, er þeir sáu bókina og
lásu hana, svo langt ber hún
af þvi, sem hægt var að von-
ast eflir með nokkurri sann-
girni. Það er sama, livort litið
cr á ytri frágang eða innihald,
til hvors tveggja er prýðilcga
vcl vandað. Bókin er prentuð á
ágætan myndapappír, prýdd
fjölda myirda, og eru margar
ágætar. Og livert er þá inni-
Iialdið? Það cr í stuttu máli lýs-
ing lands og fólks, vinnubragða
og' menningar í sýslunni. Og
það er ekki einhliða lýsing' eins
manns, heldur hcfir sira Björn
fengið i lið með sér fjölda
manna viðsvegar um sýsluna,
bæði lærða menn og ólærða, og
skrifar Iiver um það, sem hon-
uni er hugleiknast. Sjálfur á
síra Björn margar greinar víðs-
vegar um bókina, auk þess sem
hann hefir ráðið nokkru um
efnisvalið allt og raðað ölln nið-
ur og steyjil i eina heild. Flestar
greinarnar eru i frásöguformi.
en ekki þurrar lýsingar og upp-
talningar. Hér skal ekki rakið
nánara efni bókarinnar eða gert
upp á milli höfundanna, það
verður best gert með því að
lesa bókina. En því vildi eg þó
við bæta, að mér virðist svo scm
Skaftfellingar geti brugðið
fleira fyrir sig en að ríða jök-
ulvötn. En ekki hef eg vitað
það fyrr en eg las bókina, að
þeim leikur jafnlipurlega i
liöndum pennastöngin eins og
vatnastöngin suinum hverjum.
Það er vorhugur í þessari
bók, bjartsýni og traust á land-
ið og fólkið. Það andar frá
hcnni fegurð fjallanna, krafti
vatnanna og tign endalausra ör-
æfanna.
Freysteinn Gunnarsson.
Hitt og þetta.
Arnold Bennett.
Breski rithöfundurinn Arn-
old Bennett andaðist þ. 27. mars
að kveldi á heimili sinu í Ghil-
tern Court, 63 ára gamall. Arn-
old Bennett var einn liinna
kunnari breskra rithöfundá á
siðari timum. Ilann var fæddur
í Shelton i maí 1867. Hann var
af snauðum kominn og átti lit-
inn kosl mentunar í æsku. Þeg-
ar liann var 21 árs fór liann til
London og fekk atvinnu við
skrifstofustörf. Um þessar
mundir fór liann lítilsháttar að
skrifa í blöð og nokkuru siðar
varð liann aðstoðarritstjóri við
timaritið „AVoman“. Þrennir
áruin síðar varð hann ritstjóri,
en i frístundum sinum frá rit-
sljórnarstörfunum vann liann
að skáldsagnagerð. Fyrir alda-
mót gaf hann út þessar bækur:
Tlie Gates of Wratli, Polite Par-
ces, Love and Life, Tlie Truth
aboul an Autlior, Fame and
Fiction, A Man from the Nortli
og Journalism and Women.
Aldamótaárið hætti liann
blaðamensku og flutti til Frakk-
lands. Yar hann búsettur þar
um álta ára skeið. Lagði liann
nú stund á að skrifa skáldsög-
ur frá æskustöðvum sínum
(„Tlie Five Towns“), t. d.
Anna of tlie Five Towns og' Tlie
Grim Smile of tlie Five Towns.
Mikla frægð lilaut liann fyrir
The Old AVives Tales, sem útg.
var 1908. Þvínæst komu Clay-
hanger sögurnar, llilda Less-
ways og These Twain. — Ýms-
ar aðrar slcáldsögur samdi
hann. Bennett varð fyrir all-
mikhun áhrifum af frakknesk-
um realistum. Lýsingar hans
voru ofl snjallar og skemtileg-
ar; en mest er um vert lýsingar
lians i sögnum frá æskustöðv-
um hans. Behneft var kvæntur
frakkneskri konu. Auk þess að
vera snjall rithöfundur var
Bennett margt annað til lista
lagt. Hann var góður píanisti
og málari. — Á striðsárunum
var liann um. tíma stjórnandi
upplýsingadeildar stjórnarinnar
(Ministry of Information).
Hafði Bennett mikla skipulags-
liæfileika. Saga lians, Lord
Raingo, gerist í ófriðnum. —
Nokkur leikrit lig'gja eftir
liann, sem mikið þótti til koma.
Seinasta bók lians mun vera
Imperial Palace, gefin út i fyrra.