Vísir - 03.02.1932, Blaðsíða 2
v ! *$ j fi
))ManHmiÖLSEMCl8l
Fáum ðaglega:
9 glæoý frá Akranesi.
B H
Breíar og Banáaríkjameim foera
sameiginlega fram líröfur* viö Kín-
verja og Japana.
—o-
Bardagarnir í Sliaugliai lialda áfram.
—o-
Seiuustu fregnir: Breíar og Banda-
ríkjamenn senda orusíuslíip og iiep-
lið til Sliangliai.
IA?ndon, 2. febrúar.
\,Tnited Press. FB.
Shanghai: Snenmja í morgun
ióru japanskir sjóliösint,'nn ll,n
staöi, sem þeir hugðu leyTnskyft-
ur Kínverja hafa aðsetur \ og
vörpuðu handspreng'jurn inn í byls
»til að hræöa þær út.
Flugvélar Japana flugit yfír
’Chapei kl. 1.45 e. h.
Tokio: Nippon Dempp frétta-
stofan birtir þá fregn frá Shang-
‘hai, aö Japanar hafi byrjaö a’Ts-
herjar sókn g'egn Kínverjum H.
1 i.30 á þriðjudag.
Taniguchi, forseti flotamála-
ráðsins, hefir beöist lausnar, en
.Fushimi prins tekið viö at honum.
Taniguchi sagði aðallega af sér
vegna veikinda. Fushimi var ekki
valinn til starfsins vegna skyld-
leika síns við Japanskeisara.
Nanking: SendiHerra Banda-
ríkjanna íhugar brottflutning allra-
Bandaríkjaþegna frd Nanking.
Fullnaðarákvöröun verður bráð-
lega tekin.
Síðar frá Shanghai: Aðalstöð
japanska sjóliðsins í Shanghai til-
kynnir opinberlega, að japanska
sjóliðið hafi byrjað allsherjar sóku
gegn Kínverjum í Chapei, en helsta
virki þeirra þar er norðurstöðin.
Vélbyssur og fallbyssur eru notað-
ar í sókninni. Flugvélar Japana
svéima yfir Chapei, en hafa ekki
tékið þátt í skothnðinni. Eldur
hefir kviknaö víöa i Chapei.
Shanghai, 2. febr. kl. 5.15 e. h-
(Shanghai-tími) : Japanar hafa til-
kynt opinberlega, að þeir hafi unn-
ið sigur á Kínverjum í Chapei og
náð á sitt vakl skotgröfum þeirra
við Chinqun-þjóðveginn.
Tokio: Sendiherrar Breta og
Bandaríkjanna hafa lagt fyrir
japönsku stjórnina ráöagerð um
að vopnaviðskifti hætti milli Ja-
pana og Kínverja. Búist er við,
að japanska stjórnin hafni tillög-
unni, þar sem þess er krafist, að
Japanar sendi eigi meira herlið til
Shanghai.
Genf: Framkvæmdarráð Þjóða-
bandalagsins kemur saman kl. 2.30
til þess að ræða horfurnar vegna
bárdaganna í Kína, milli Japana
og Kínverja. Vegna þessa fundar
var frestað að setja afvopnunar-
ráðstefnuna. .
Tmndon, 2. febrúar.
United Press. FB.
Washington: Bandaríkin og
Bretland hafa sameiginlega 1x>ðið
Japan og Kína málamiðlun í kin-
versk-japönsku deilumálunum.
Shanghai: Hooker herdeildar-
foringi, yfirmaður amertska sjó-
liðsins í Shanghai, hefír tilkynt
flotamálaráðuneytímt, að yfir-
maður japanska heiTiðsins, er ný-
lega var sett á land ííl viðbótar
því, sem fyrir var, að Japanar
muni ekki framar leggja tif neitt
varðlið til gæslu bresku og ainer-
isku forréttindasvæðanna, og sé
]>ví þörf aukins Bandaríkjavatð-
liðs Jtar.
Genf: Aukafundur framkvæmd-
arráðs Þjóðabandalagsins hófst kl.
2.35 ,0g var Tardieu í forsæti. —
J. H. Thomas, fulltrúi Bretlands,
tilkynti þegar, að Bretland og
Bancfaríkin hefSÍ sameiginlega
krafist þess af stjórninní í Nan-
king og stjórninni'í Tokio, að allrí
ofbeldísfranikomtr og ófriðí vcrðí
hætt, svo og uncTirbúnmgsráðstöf-
unrrm, tiT frekari b-ardaga, í
Shanghai verði Iiaft hlutlaust,.
friðheilagt svæði milli herdeild-
anna, á meðan á samnmgum stenct-
ur, en umleitanir til samninga hefj-
ist þegar og fram farf strangtega
í anda friðarsáttmála KelTogg’s.
l.oks gat J. H. Thomas þess, að
Bretland og Bandarikin væri ein-
liuga um Jæssar kröfur og til-
lögur.
Sato, japanski fuHtrúinn, hélt
langa ræðu, og svaraði' Thomas
og var hún þýcld jafnharðan. —
Einnig las hann orðsendingu, sem
affíent var bandalaginu á föstu-
daginn, en í orðsendingu þessari
er gerð grein fyrir þeim atburð-
um í Shanghai. sem leiddu til bar-
daganna, hvernig Kinverjar, að
]>ví er Japanar halda fram, rufu
vopnahlésskilmálana, og' réðust á
Japana, sem höfðu fengið það
hlutverk í hendur. að gæta þess,
að vopnahlésskilmálarnir væri
haldnir. Enn frenmr, að Japanar
hefði litið svo á, að Kínverjar
hefði verið að undirbúa almenna
sókn gegn Japönum.
Shanghai (mótt. 3. febr.) : Á
miðnætti var hér alt með kyrrum
kjörum. Kínverska herliðið heldur
enn þýðingarmestu várðstöðvun,-
um, svo sem norðurstöðinni í
Chapei-hverfinu. Nú sex stundir
síðan orustan hætti. Að eins eitt
og eitt skot heyrist aimað veifið.
Nanking, 2. febr. á miðnætti:
Alt með kyrrum kjörum. Því að
eins að ófriðurinn magnist enn,
verða Evrópumenn, sem hér eru
búsettir, fluttir héðan. — Sjö jap-
önsk herskip liggja undan Hsi'a-
kawa. Þau hafa ekki hleypt af
einu skoti enn.
London, 3. febrúar.
United Press. FB.
Tokio: Cipinherlega tilkynt. að
fimta atriðiö í orösendingu Breta
og Bandaríkjamanna, sem afhent
var Yoshisawa á þriðjudag, en
Orðsendingin gerir ráð fyrir mála-
miðlun í anda Kellogg’s-sanmings-
ins, sé þann veg, að Japanar geti
álls ekki fallist á það, ])ví cigi
verði annað séð, en að ráð sé fyr-
ir því gert, aö málamiðlun sú, sem
upp á er stungið, nái einnig til
Mansjúríu-deilunnar. Fyrstu fjög-
ur skilyrðin kveðst stjórnin geta
fallist á, þó ekki skilyrðislaust.
Japanar verði aö geyma sér rétt-
inn til ]>ess að vernda sina eigin
þegna, hvar sepi er i heiminum.
Shanghai: Japanar tiÍkyntu kl.
10.45 f. h., aö Kínverjar hafi haf-
iö nýja sókn i nánd við norður-
stöðina. Mikil orusta er hafin og
hafa hvorugir látið unclan síga
enn sem komið er. Japanar halda
því ]ió fram, að mannfall sé miklu
meira i ííði Kínverja. Af völdum
skothríðarínnar hefir kviknað í
húsuni i námunda við aðal-póst-
húsið í Shafíghai og víðar. Fint-
tán japariskar flugvélar eru á
sveinti yfir orustusvæðinu, en hafa
ekki varpaö niðúl* neinum sprengi-
kúlum enn.
Síðar: Kínverjar verjast enn af
miklu kappi. Japanar hafa flutt
stórar fallbyssur til Hongkew og
hefja bráðlega, að því er menn
ætla, fallbyssuskothríð á Kínverja,
úr tveimur áttum.
Seinustu fregnir:
Breska orustuskipið Berwick
er komið íil Shanghai og er aö
sefía þar á land breskar her-
deiidfrí Ameríska flaggskipið,
JHoustVm, er væntanlegt til
Bharsghai og setur þar sjóliðs-
htrdeildír á land.
--------------------------
{Jtan af landi.
--O'—
Akuníyrij.a:.. febrúær.. FB,
IBres'kur bothvörpungur strandar á
Sléttu. Ægjr nær skipinu út
og flytur það til:
Akureyrar.
Ægir kom hingað í morgmi með
cnslta botnvörpungirin Reatia, sem
strandaði við Iiraunhallartanga á
Sléttp þ. 29. jauúar, cn; varðskipfð-
náði honum út'aftur í gær.. Botn-
vörpungurinn áiitinn lítið skemd-
ur, nema að hann er skniftilaus
og stýrisútbúnaður er í ófag'i. —
Botnvörjjunguririn liafði aífað 500
körfur ísfiskjar. Fiskuriim eir
óskenulur. Enginn Téki virðist hafái
komið að skipiúu. .— Öráðið enœ
hvort Ægir skilúr botn.vörpungy
inn hér eftir eða fer með liaim
Heykjavíkur.
Norski skíðakeunarírin Btelge
Torvö kom hingað liýlega, t9i að
kenna Tistir síriar, eti sá hacngur
er á, að hér er snjólaust,. því hláka.
befir verið undáttfarna daga oger
nú allíir snjór horfínn. Torvö
ílutti hér fyriríestur í gærkvetdi
með skuggamyndum. Umtalsefni
Torvö'. var :■ Sfeíðaíþróttir,
Isafirði. 2. febrúar. FB.
Ðruknun.
Maðtir ctatt út af Edinborgar-
hryggju- hér i gærkveldi og var
örendur, er hann náðist. Hann hét
Hjalti Sigmundsson, unglingsmað-
u.r, ókvæntur.
Björn Guðmundsson, einn a£
helstu borgurum bæjarins andað-
ist í gærmorgun. Hami var átta .
tíu og eins árs að aldri.
Botnvörpungarnir Venator, og'
Sindri fóru héðan í gær moð. full-
termi af bátafiski. Upt/gripaafji
hér síðustu dagana.
Borgarnesi, 2. febrúar. FB.
Sæmilegt tíðarfar hér að undan-
förnu. Snjóþyngsli voru mikil í
uppsveitum til skamms tíma, en
1111 er alstaðar auð jörð. Mikil flóð
hlupu í Norðurá og Hvítá í hlák-
unni, en ófrétt, að þau hafi vald-
ið niiklu tjóni. —- Heilsuíar gott
■ á mönnum og skepnum. — Bænd-
ur eru vel heybirgir.
KeílavíkiUFdeilan*
Keflavík, 3. febr. FB.
Árang’iirslausar sáttatilraunir.
Nefndarmennirriir jirij', scm
kosnir voru til að ræða deilu-
niálin við stjórn Alþýðusam-
bands íslands, komu liingað í
gær frá Reykjavík. Var þá
haldinn fundur í Itgerðar-
mannafélagi Keflavíkur og gáfu
nefndarmenn skýrslu um för
sína’ íil Reykjavíkur og sátta-
uinleítanir ]>ar, sem engan
árangfff báru. Á fundinum voru
engar ákvarðanir teknar út á
við.
M.b. Úðafoss reri i gær og'
fékk 16—.18; sk'jid.
------i. «-wggSai35«wa»*»--
ifmske
—s---
London, 2. febrúar.
United Press; FB.
Heilsufar MacDonalds.
Vegna veiki í öðru auganu verð-
ur gerður uppskurður á MacDon-
ald, Heilsa hans er i góðu lagj að
öðru leyti.
London, 2. febr. Mótt.
United Press. FB,
Gengi sterlingspunds.
Gengi sterlingspunds, miðað við
dollar, 3.46. — Þegar viðskiffem
lauk 3.45TÍ.
New York: Gengi sterlings-
punds $ 3.46—345)4.
Atkvæðagreiðslas
um bannið á Finnlandi.
—o—•.
! NorðuiTandablöð, sem hiagað
httfa borist síðan um nýár, láfa sér
] alltitt um atkvæðagreiðslunai um
í bannið á Finnlandi, sem fór iram
síðast i desember. Fregnirnatr, sem
birtar hafa verið i íslenskumi blöð-
um af þessu máli, eru næstas áftill-
komnar og suniar rangar:. Hér
skal nú gefið lieildaryfirlit yfir til-
drög og árangur atkvæðagreiðsl-
: tmnar, og eru heimildimar sum-
part Finnar sjálfir, sumpart ná-
; grannar Jteirra, Svíar, sem vitan-
: lega hafa fylgst mannft; best með
! gangi málsins.
\
Aðdragaitdi,
Banngceslan erfið,— Þau 12 ’ár,
sem bannið hefif verið i gildi, eru
nægilega langur- tbm til þess að,
færa mönnuni, heim sanninn uan
það, hversu aíar erfið baimgæsl-
an er. AðstaðaH er sérstaklega
slæm: Siraudtengjau tiltölulega
mjög löag, fjöldt eyja útf fyrir
ströndiimi, þar sem sruyglara-
* snekkjur etga auðvelt með að
leynast, og illræmdustu smyglara-
heknkynnin alveg á næstu gTös-
um, suðaustan við Eystrasalt. í
i þeifri löndum eru f'ramleidd ó-
: grynnin öll af Ó4ýrum spíritus,
' beint í þeim tiigangi að smygla
honum inn i nágrannalöndin. Allir
vissu, að ntikið af slíku áfe.Tigi
komst inn í Finnlancl. LögregTan
þreytist og ýtnsir eiuiægir hann-
-----------• -------------- ■:..-•-?»
vinir þreytast einnig, þegar tii
lengdar lætur, á þessu látlausa
striði. Andbanningar breiða út
sögurnar um lögbrotin, sumar
sannar, margar ósannar, mjög
margar ýktar.. Þeir spyrja: Væri
ekki nær að fátækur ríkissjóður
nyti löglegra tekna af innflutningi
alls ])cssa áfengis, sem ókleift er
Tivort sem er að útiloka? Trúin á
bannið og möguleika á fram-
kvæmd ])ess, breytist i efa hjá
mörguni manni, þegar þannig
gcrignir. Aðrir falla alveg frá
bannstefmmni.
Pólitíska aðstaðan. — Árið 1930
var róstusamt á Finnlandi, eins og
menn nnnta, Nærri ntá geta, að
stjónuriáíaáhuginn hefir . þá hjá
mörgum or.ðið yfirsterkari áhug-
anurit fyrir baririinu og fram-
kvæmá þess. Svo kont forseta-
kjörið í íyrra. Forsetíftn, sem kos-
inn var írié’ð örlitlum meiri hluta,
er eindreginri andbanningur. VortS
iiú að hans tilstilli hvað eftir ann-
að lagðar fyrir þingið tillögur um
tiTslökún á banriíku, hækkön á-
fcngismárksins. Eit þingið feldí
þær allar. 70—75% a£ þingmönn-
nm voru bannntenn, og það sætir
frriðn, hve langt Jieir g'i'ngu gegri
vilja forsetans, ]>egar athugað er,
hversti veikan meiri hlufia haun:
hafði' við aö styðjast, og' sömu-
leiðis' iiáðuneytið, sem einnig hefir
veikair staðning í þingirií? og
ósamstieðan, 4 niisntunandi flbkk-
ar, en hi'.ns vegar fyrirsjáafllég
vandræð'ij. óeirðir ög jafnvel bylt-
ing framundán, ef stjórnin félli.
í októíier og' nóvember í haust-
voru stjórm'iiálahorfurnar óvenju
ískyggilegan Var búist við stjórn- -
arbyltingu þá og þegar. Hefja nú
andbanningar úrslitasóknina. —
Stjórnin íæi" áskortm um afnám
bannsins, unclirritaða af 100 þús.
konum. Lappó-flbkkurinn, harð-
vítug'asti stnðriiiirgsflokkur stjórn-
arinnar, tekur afriám bannsins á
stefriuskrá siria.. Er ])á sýnt, hvað
verða vill.
Fjárhagsvandrœðin. — Það, sem
bagganruninn reið, var íjárhags-
ástándið og aíkonmhorfurnar í
landinu. lYfirgiræfandi hluti lands-
nranna hefir Tifsuppeldi sitt af
jarðrækt og skógarlrögg'i. En af-
urðirnar seljást ekki. Atvinnuleysi
magnast og hjá nrikluin fjölda
bænda er gjatdþrot framundaá.
Þeir geta elcki' staðið i skilum með
afborganir og vexti af lánunr, er
hvíla á jöröúm þeirra og búum.
Gengi fór Tækkandi og bankar
voru félausir tiT útlána. Banka-
stjóri Fiiifil'andsbanka dvaldi um.
hríð í Iraust suðtir í París, aö leít-
ast fyrir um lán, að mælt var.
Ekki heíir árangur orðið að þeirrí
för, s,vO' kunnugt sé, en í desenx-
l-er, þ'egar- atkvæðagreiðslau stóð
fyrir dyrum,. fór það að kvisast,
að Frakkar myndu gera það að
skilyrði'' fyrfr lánveitingu, að leyfð-
ur yrði T(mafTutningur frakkireskra
vínjb í lafidið, og kváðu hlöðiu upp
úi ,- með þetta þá dagana*. sem at-
feyæð&gireiiðsían stóð yfi'ft.
Atkvæðagreiðslan. ákveðin.
22., nóv. segir eit& helsta bla&
Finna, að skoðanir maittia lrafi sijH
ustu vikurnar sýriilega hueiggfe
tneira og nreira að. afnánri hanns-
ins. „Fyrir máiuiðj hefði varTa
verið ueiir voir, uin að lconra í g-ega
unr þingið lögum um þjóðarat-
kvæðagreiKsliu unr bannið/5- segit’
blaðið. i
Það er- sýnilegt, að áhrifin frá
íjárhagskreppunni eru hér nrestu
valdandi, þvi að álit áfengisnefnd-
aryrnar, senr forseti hafði skipa,ð,
var þá enn ókomið, og Lappó-
rnenn tóku ekki tifstöðu sína fyr
en unr nránaðainötm nóv.—-des..
Þingið fit>,ska átti um þetta
leyti að íj^ila, e,rn fjárlögin og