Vísir - 20.02.1932, Blaðsíða 3

nema að sett sé á stofn kyn-
bótabú, sem lireinræktar kynið
,dOg miðlar svo kynbótahrossum
út um sveitir landsins, og fyr
eða seinna reka menn sig á
Jjennan sannleika.
Eins og kynbætur nú eru
reknar, eru þær að eins til þess
,að hefta það, að lökustu hryss-
jirnar fyljist, en á kynfestu
Jirossanna yfirleitt eru ekki sjá-
Ænleg merki.
Þegar að þeirri stundu kem-
:jir, að landsmenn manna sig
iipp, til að koma á fót kynbóta-
Jjúi fyrir lirossin liér, verður
erfiðast að ná i kynstofninn, þvi
..ekki er liægt að ganga i valið á
•neinu sérstöku hrossakyni, held-
,ur verður að leitast við að finna
það besta sem nú fæst, og fegra
,og bæta það.
Væri nú liafist handa og
hrossakvnbótabú sctt á lagg-
irnar tel eg vist, að takast mætti
_að ná i tilvaldar hryssur til að
jstofna bú með, og ekki efast eg
um, að lika mætti takast að ná
í sæmilegan fola úr þeim fol-
jim, sem nú eru notaðir sem
undaneldisgripir.
Víst tel eg, að það mundi taka
jiokkur ár, að ná fullri kyn-
festu á afkvæmum þeirra
hrossa, sem gripin væru sitt úr
hverri áttinni, en strax ])á er
skyldleikarækt færi að eiga sér
-stað, yrði tíminn ekki eins lang-
ur og menn alment halda.
Reynsla erlendra kynbóta-
/ræðinga er sú, að ef fljótlega
eigi að nást kynfesta i hrossa-
kyn, náisl það fljótast með.
.skyldleikaræktun, en varlega
-verði að því að fara, því það er
tvíeggjað sverð; sé þeirri rækt-
un lengi haldið áfram, er hætt
við úrkynjun, hætt við að hross-
in minki og fæðingum fækki.
En um það eiga forráðamenn
bvianna að vera færir að dæma;
sjá hvenær blanda þarf stofn-
sínn.
Nú er talið best, að ala upp
undan ungum foreldrum, með
’því fáist flestar fæðingar, og
fallegust undaneldishross. Ef
nota á gamla graðhesta, þá ber
helst að nota þá til ungra
hryssna, sama gildir um gamlar
hryssur,. þær ber að leiða undir
unga fola. Helst ætti aldrei að
3áta graðhesta ganga með liryss-
iim, lieldur leiða hryssurnar til
’þeirra, það er minna slit á fol-
unum, og síður hætt við, að
ifcryssurnar gangi upp, en nokk-
urn aukakostnað liefir það i för
með sér. — Lengri gjafatími á
;folunum og meiri fyrirhöfn.
Að síðustu til áréttingar.
Bændur! Munið að hestarnir
faafa frá byrjun vega sinna liér
á landi verið það fyrir íslend-
inga, að án þeiri’a hefði þjóðin
skamt komist og svo er enn.
J>að sýnir sig hér á hverjum
vetri, að þá er snjór eða önnur
Jófærð kemur fyrir bílana, þá
gefast þeir upp, og þá er gripið
■til liestanna, og fyrir þeirra
dugnað er hægt að mjólkurfæða
Reykjavik. Að öðrum kosti
mundu börn og aðrir mjólkur-
þurfar líða skort. Þetta er að
,eins eitt dæmi áf mörgum, sem
sýna gildi liestanna. En til þess
-að þcir þoli allar svaðilfarir,
verður alþ'jóð að gera sér ljóst
að að þeim ber að hlynna betur
en gert hefir verið, gleyma ekki,
að án þéirra licfir óg verður ís-
land óbyggilcgt með öllu.
Dan. Daníelsson.
VISIR
KjOrdæmaskipaniii
Landsfundur sjálfstæðis-
manna hefir samþykt eftirfar-
andi tillögur i kjördæmaskip-
unarmálinu:
1. Landsfundurinn tjáir sig
samþykkan þeirri grundvallar-
reglu fyrir skipun Alþingis, að
hver landsmálaflokkur fái
þingsætatölu í samræmi við
kjósendafylgi sitt á landinu í
heild.
2. Landsfundurinn er sam-
þykkur þvi, að kosningarrétt-
urinn til Alþingis verði al-
mennur og jafn fyrir alla rík-
isborgara, sem búsettir eru i
landinu, 21 árs eða eldri, eru
fjár síns ráðandi og hafa ó-
flekkað mannorð.
3. Landsfundurinn tjáir sig
sanxþykkan tillögum fulltrúa
flokksins í milliþinganefnd-
inni um kjördæmaskiftingu og
kosningatilhögun, en telur að
smávægilegar bi-eytingar ættu
ekki að standa i vegi fyrir sam-
komulagi við aðra flokka itm
rnálið, ef fáanlegt væri, að
eins, að ekki sé vikið frá þeim
grundvelli fyrir skipun Al-
þingis, sem ákveðin er með 1.
lið þessai’ar samþyktar.
Til viðbótar þvi, sem þegar
hefir verið lekið fram i tillög-
um milliþinganefndarinnar,
telur landsfundurinn nauð-
synlegt að í kosningalögum séu
sett ákvæði sem:
a) tryggi ]iað, að ekki komi
aðrir en raunverulegir lands-
málaflokkar eða skoðanaflokk-
ar til greina við útreikning
hlutfalJstölu og útjilutun upp-
bótarsæta, og
Ji) setji ákveðnar liömlur
gegn óeðlilegri fjölgun þing-
manna, og ætti tala þingmanna
að slioðun fundarins aldrei að
fara fram úr 50.
mentamenn i 55 löndum skrif-
að undir áskorunina. Meðal
þeirra Norðurlandabúa, sem
skrifað hafa undir áskorunina
eru dr. phil., landsbókavörður
Guðm. Finnbogason, Oscar
Albert Jolinsen, prófessor við
háskólann í Osló og Erik Arup,
prófessor við Hafnarliáskóla.
Upton Sinclair er einn af kunn-
ustu rithöfundum Bandaríkj-
anna. Bækur Jians Jiafa verið
þýddar á 35 tungumál.
Símskeyti
—o--
London, 19. febr. Mótt. 20. febr.
Gengi sterlingspunds.
Gengi sterlingspunds 3,44%,
er viðskifti hófust, en 3,451/2, er
yiðskiftum lauk.
New York: Gengi sterlings-
punds $3,44%—$3,45%.
Dublin, 20. febr.
United Press. FB.
Kosningarnar í írska fríríkinu.
Seinuslu fregnir um fríríkis-
kosningamar i Irlandi herma,að
Fiannafailflokkurinn liafi fcng-
ið 54 þingsæti, stjórnarflolckur-
inn 39, óliáðir 9, verkamenn 6,
bændur 2. Yerkamenn munu
styðja De Valera og liefir hann
því 60 atkvæði á þingi.
Dánarfregn.
Frú Hulda og Jónattm Þor-
steinsson kaupmaður Iiafa orð-
ið fyrir þeirri miklu sorg, að
missa tvo sonu sina með stuttu
millibili, Gunnlaug 16 ára gaml-
an, og Jón Laxdal á barnsaldri.
Lík þeirra verða jarðsungin
næstkomandi miðvikudag, og
liefst athöfnin á lieimili for-
eldranna, Hálogalandi, kl. 2%.
Messur á morgun.
I dómkirkjunni kl. 11, síra
Bjarni Jónsson. Siðdegismessa
fellur niður.
í frikirkjunni fellur messa
niður, vegna aðalsafnaðarfund-
ar.
Landakotskirkja: Lágmessur
ld. 6% og kl. 8. Hámessa kl.
10 árd. Guðsþjónusta með pré-
dikun kl. 6 síðd.
Spítalakirkjan i Hafnarfirði:
Ilámessa kl. 9 árd. Guðsþjón-
usta með prédikun kl. 6 siðd.
Fjárlögin
eru til fyrstu umræðu í dag.
Ræðu fjármálaráðherra verður
útvarpað og ræðum manna úr
liinum flokkunum.
Fyrirlestrar
dr. Bjargar C. Þorláksson, er
um var getið í Jjlaðinu i gær,
verða fluttir á mánudögum og
fimtudögum, kl. 5—6, og er öll-
um lieimill aðgangur. — Frúin
hefir sjálf óslcað að flytja fyrir-
lestra þessa, enda liefir hún rétt
til fvrirlestralialds við liáskól-
ann.
Afgreiðslusímar Yísis
eru 400 og 1592. Prentsmiðju-
sími 1578.
Gengið í dag:
Sterlingspund ......kr. 22.15
Dollar ............. — 6,43%
100 sænskar kr......— 123,82
— norslcar kr.....— 120.45
— danskar lcr.....— 121,97
— ríkismörk.......— 152,89
-— frakkn. frankar. — 25,49
— belgur ...........— 89,77
— gyllini ..........— 260,71
— svissn. frankar — 125,94
— pesetar .......— 50,13
— lírur....... -— 33,66
— télckósl. lcr...— 19,21
Upton Sinc’air
og' bókmentaverðlaun Nobels.
Samlcvæmt áskorun margra
mentamanna í Bandaríkjunum,
liefir fjöldi háskólagenginna
manna í ýmsum löndum sent
sænslca akademiinu áslcorun
um, að ameríska rithöfundin-
um Uplon Sinclair verði veitt
bókmentaverðlaun Nobels.
Þann 11. janúar höfðu 770
Gullverð
íslensku krónunnar er i dag
57,99.
Hjúskapur.
Þann 6. febr. voru gefin sam-
an í lijónaband af síra Friðrik
Hallgrimssyni, ungfrú Bjarn-
liildur Þorláksdóttir, Þorlálcs
smiðs frá Bakka i Austur-
Skaftafellssýslu, og Sigursteinn
Guðm. Þórðarsonar, Þórðar
kaupm., Laugavegi 45, Reykja-
vík. Heimili ungu brúðlijónanna
verður fyrst um sinn á Berg-
staðastræti 46, Reykjavík.
E.s. Gullfoss
fer frá Kaupmannahöfn i dag.
Veðrið í morgun.
Hiti í Reykjavík 6 stig, Isafirði
7, Akureyri 7, Seyðisfirði 8, Vest-
mannaeyjum 7, Stykkishólmi 6,
Blönduósi 6, Raufarhöfn 4, Hólum
í Hornafirði 5, Færeyjum 4, Juli-
anehaab 5, Jan Mayen -C- 2, Ang-
magsalik H- 2, Tynemouth 4 stig.
Skeyti vantar frá Grindavík, Hjalt-
landi og Kaupmannahöfn. — Mest-
ur liiti í Reykjavík i gær 6 stig,
minstur H— 2 stig. Úrkoma 0.3. —
Yfirlit: HæÖ yfir Islandi og Bret-
landseyjum. Lægð yfir vestanverðu
Atlantshafi, önnur norðvestur af
Islandi, á hreyfingu alistur eftir. —
Horfur: Suðvesturland. Faxaflói,
Breiðafjörður, Vestfirðir. Norður-
land: Stinningskaldi á suðvestan.
Smáskúrir. Norðaustnrland. Anst-
firðir: Stinnningskaldi á suðvestan
og vestan. Úrkomulaust og hlvtt.
Suðausturland: Suðvestan lcaldi.
hnáskitrir.
Sjötugsafmæli
á i dag ein af þektustu og vinsæl-
ustu hefðarkonum Breiðfirðinga,
eklcjufrú Gufirún Siguröardóttir frá
Flatej’, kona sira Sigurðar prótasts
og al])ingismanns Jenssonar. Frú
Guðrún er, eins og kunungt er, dótt-
ir merkishjónanna Sigurðar kaup-
manns Johnsen og Sigríðar Brjmj-
ólfsdóttur kaupm. og sýsluin. Bene-
diktssen í Flatey og systir Jófríðar,
konu Jóns Guðmundssonar kaup-
manns í Flatey, Bryndísar, lconu
Geirs rektors Zoéga, Ragnheiðar.
konu Boga Sigurðssonar kaupmanns
i Skarðsstöð og Búðardal og Jóns,
lælcnis í Húsavik. A hinum 6.—8.
tugi hinnar 19. aldar voru öll Jiessi
systkini heima í foreldra-hústun og
þá hvarvetna um allar breiðfirzkar
sveitir rómuð fyrir afburða fegurð,
framkomu og alla mannkosti; liefir
]>etta álit lialdist æ síðan. Nú er trú
Guðrún ein eftir lifandi systkina
sinna. Er það að vontun, að marg-
ir gamlir og góðir vinir og kunn
ingjar þessarar stórmerku og góðu
lconu, óski henni nú við þetta merlca
aldurstakmark hennar allskyns
heilla og blessunar á æfikvöldinu.
Gamall Breiöfirðingur.
Þorraþræll
er í dag. Góa byrjar á morg-
un.
Ollu má nafn gefa.
Leikfélagið auglýsti einu sinni
sem oftar í vetur lækkun á verði
aðgöngumiða. Þetta mun hafa verið
þegar það var að sýna bæjarbúum
..laglegu stúlkuna“. Eg er peninga-
lítill og hugði gott til glóðarinnar,
að komast í leilchúsið með konu og
börn „fyrir billegau pening". E’.
mér varð eklci um sel. er eg varð
þess var, að öll bessi miJcla verð-
lækkun nam einum 23 aurmn á
hverjum aðgöngumiða. \’ið vorum.
fimrn saman og nam því öll lælclc-
unin 1.25, en borga þurfti eg milli
17 og 20 krónttr. Hvers vegna er
verið að kalla þessa óveru læklctm ?
Eg er gróflega hræddur um, að
peningalitlu fóllci, sem langar til að
fara í leikhúsið, finnist þetta hálf-
gert.gabb. Áður var siður, að lælclca
aðgöugumiða-verðið um helming
eða þvx sem næst, og lcom það sér
vel. Eg hafði nú imyndað mér, að
sömu reglu væri enn haldið, en
reyndin var þá þessi, að lækkunin
var aðeins til málamynda. Og hætt
er við, að fólk átti sig fljótlega á
því, að þessi 23 attra lækkun er lít-
ils virði þeim, sem leikhúsið sækja,
og hagi sér samkvæmt því. En „öllu
má nafn gefa“, og lækkun mætti
lcalla þetta, þó að verð hvers að-
göngumiða væri aðeins fært niðttr
um einn eyri.
Leikhúsgcstur.
Islenska vikan.
Fran.ikvæmdanefnd íslenslcu vilc-
unnar hefir gefið út slcrá yfir ís-
lenskar -vörur og framleiðendur
jxeirra. Eru framleiðendur og selj-
endur fyrst settir í stafrófsröð og
á eftir nafni hvers taldar upp þær
vörutegundir, er hann hefir að
bjóða. — Til hægðarauka hefir
einnig verið gerð slcrá yfir hina
ýmsu vöruflokka i stafrófsröð, og
nöfn framleiðenda og seljenda tal-
in undir hverjum floklci. — Verð-
ur vöruskrá þessi send öllum versl-
unum landsins til þess að þær geti
kynt sér hverjar islenskar vörur
eru á boðstólum. — Jafnframt
sendir nefndin þeim áskortxn um
það, að skifta við þá, sem taldir
eru upp í vöruskránni. — Skráin
er 80 blaðsíður og prcntuð á góð-
an pappír.
Björgvinjar gufuskiijafélajtið
hefir gefið út áætlun tim skipa-
ferðir milli Noregs, Færeyja og
íslands í ár. Áætlunin er í bókar-
formi, handhæg og snotur að frá-
gangi. í bæklingnunt segir svo:
,,Bergenska“ hefir tvö slcip í Is-
landsferðunt. Annað þeirra fer frá
Bergen unt Færeyjar til Fáskrúðs-
fjarðar, nörður ttni land til Reykja-
vikur og söntu leið til baka, að
jafnaði fimtu hverja vilctt. Hitt
skipið fer beinar hraðferðir írá
Bergen unt Færeyjar og Vestmaniia
eyjar til Reykj avikur og söntu leið
til baka, annanhvern fimtudag, alls
25 ferðir á ári. — HraðferÖirnar
annast skipið „Lyra“, 1474 smál. að
stærð, keypt til þessara ferða sér-
staklega, vandað, sterkt og ágætt
sjóskip. Hefir ágæt fyrsta og þriðja
farrýnti. Ferðirnar kringum land
annast „Nova“, sent félagið lét
byggja í Fralcklandi fyrir 6 árttm
til þessara ferða sérstaklega. Er það
prýðilegt slcip og gott, 1381 sntál.
að stærð.“
Föstuguðsþjónusturnar.
Mig langar að biðja Vísi fyr-
ir noklcur orð til þeirra sem því
fá ráðið, að útvarpað verði
föstuguðsþjónustunuin. Eg veit
að allir, sem á annað. borð
lilusta á guðsorð, þrá sérstak-
lega að lievra föstuprédikanirn-
ar, og þá elclci síst þeir, sem
annað ltvort fyrir elli salcir eða
sjúkdóms koniast eklci í kirkju,
enda finst mér, að engar pre-
dikanir séu eins vel fallnar til
að vekja fóllc eins og einmítt
þær, og sannarlega má ekki
sleppa neinu sem liugsanlegt
væri að gæti rumslcað við fólki
nú. Eg fyrir mitt leyti þakka
lijartanlega prestunum og út-
varpsstjórninni fvrir föstu-
guðsþjónusturnar í fyrra og
vona, að þeim verði útvarpað
framvegis.
Sjúklingur.
Barnaskemtun
glímufélagsins Ármann verð-
ur á morgun kl. 2 í Iðnó. Að-
göngumiðar fyrir félaga og
gesti þeirra eiga að sækjast í
Iðnó kl. 11—12 og eftir kl. 1 á
morgun.
V esturbæ jarklúbburinn
lteldur gríinudansleik sinn að
þessu sinni 27. þ. m. í K. R.-
liúsínu. Verður það án efa besti
gríinudansleikur ársins eins og
að undanförnu. Er því vissara
að tryggja sér aðgöngumiða
tímanlega.
Hjálpræðisherinn.
Samkomur á morgun: Helg-
unarsamkoma kl. 10% árd.
Sunnudagaskóli lcl. 2 síðd. Sam-
korna íþ'rir hermenn og nýfrels-
aða kl. 4 siðd. Hjálpræðissam-
koma lcl. 8 síðd. Kaptein J.
Spencer talar. Lúðraflokkurinn
og strengjasveitin aðstoða.
Heimilasambandið
ltefir fund á mánudaginn kl.
4 síðd. — Lautn. H. Andrésen
lteldur fyrirlestur um Færcyjar.