Vísir - 08.06.1932, Síða 2

V I S I K
UUarballar!
Nfkomiir 1 fl. 7 ibs. ullarbaliar.
£
G.s. ísland strandar
á Siglunesi.
B.s. I»ópólfup bjapgap skipinu.
Siglufirði, 7. júní .—- FB. ,
Fj rir hálftíma siðan (skeytið j
isent kl. 14,45) kom trillubátur j
frá Siglunesi með nokkura far- j
þega af g.s. íslandi, sem var á ;
leið liingað frá Akureyri. Segja
þeir skþnð hafa strandað á
Siglunesi austanverðu. Um kl. 1
heyrðust hér í útvarpsLæki köll
frá skipinu, en óglögt, vegna
þess að þá var ldjóðfærasláttur.
Svartaþoka var og harður
straumur, stórstreymt og liá-
flóð. Fór skipið upp með hægri
ferð, ca. liálfri, en farþegar
fullyrða botninn mikið skadd-
aðan og nokkurn leka kominn
að skipinu, er þeir fóru. Telja
þeir litlar líkur til, að skipið ná-
ist út. Farþegar voru flestir
kyrrir í skipinu. Alhr rólegir,
enda stilt og sjólaust. Allmargir
fiskihátar og skip farin héðan
á slrandstaðinn. Nánara í kveld.
Á miðnætti í nótt náði einn
af hotnvörpungum Kvehlúlfs,
Þórólfur, skipinu út, og kom
það til Siglufjarðar kl. 1, fer
þaðan í dag áleiðis til ísa-
fjarðar og Reykjavíkur. Skip-
stjórinn hefir símað afgreiðsl-
unni hér, að eigi verði séð, að
skipið sé skemt. Er það vænt-
anlegt hingað annað kveld.
Haft er eftir Lydersen skip-
stjóra, að þeim Þörólfsmönn-
um hafi farist það snildarlega
úr liendi að ná skipinu út, og
ef til vill liefði orðið um al-
gert strand að ræða, ef svo
giftusamlega hefði eigi tekist
um björgunina.
Skipstjóri á Þórólfi er Kol-
heinn Sigurðsson, frá Eyrar-
bakka.
Símskeyti
—o—
Dublin, 7. júní.
United Press. - FB.
Bretar og Irar.
Opinberlega tilkynt að Tliom-
as og Heilsham lávarður hafi
rætt eina klukkustund við De
Valera og dómsmálaráðherra
fríríkisins, um deilumál írlands
og Bretlands, og lagt grundvöll
að framhaldsumræðum um
þessi mál i London á föstudag-
inn.
París, 7. júní.
United Press. - FB.
Frakkar og skaðabæturnar.
Herriot iiefir haldið stefnu-
skrárræðu sína í fulltrúadeild-
inni. Um hernaðarskaðabæt-
urnar kvað hann svo að orði,
að Frakkland mundi ekki sætta
sig við að samningshundin rétt-
indi yrði vettugi virt.
París 8. júni.
United Press. FB.
Traustsyfirlýsing.
Fulltrúadeild þj óðþingsins
hefir vottað Iierriot traust sitt
með 390 atkvæðum gegn 132.
Washington 8. júní.
United Press. FB.
Atvinnuleysið í Bandaríkjunum.
Fulltrúadeiíd þjóðþingsins
hefir felt frumvarp Hoovers
forseta til þess að ráða hót á j
atvinnuleysinu, en því næst ;
samþykt frumvarp Garners
deildarforseta, sem er demo-
krat, um sama efni. I því frum-
varpi er gert ráð fyrir að verja
tveimur miljörðum og þrjú
lmndruð miljónum dollara til
þess að ráða hót á alvinnuleys-
inu, og á þar af að verja ein-
um miljarð dollara til verk-
legra framkvæmda lil almenn-
ings þarfa.
Berlín 8. júni.
United Press. FB.
Frá Þýskalandi.
v. Papen-stjórnin hefir á-
kveðið að gera ráðstafanir til
enn meiri lækkunar ríkisút-
gjalda en gert er ráð fvrir i
fjárlagaupplcasti Brúnings. Er
m. a. ráðgert að lækka at-
vinnuleysisstyrki og legg'ja
nýjan 1% skatt á þá, sem hafa
föst laun.
---—---~0*cra~
Utan af landío
—o—
Gunnólfsfvík, 23. maí. FB.
Fiskafli.
Hlaðafli hefir verið hér und-
anfarna daga. Sjósókn er þó
enn ekki byrjuð alment vegna
vor-anna, enda er það eins
dæmi nú á seinni árum að fisk-
ur komi svo snemma. Búist er
við að Færeyingar geri hér eitt-
Jivað út i sumar, en þeir eru
margir ekki komnir enn. Á
Bakkafirði er tregur afli.
Veðrátta.
Sæmileg tíð að undanförnu.
Úrkomulítið en kuldasamt
nokkuð. Byrjað að gróa og
menn farnir að vinna á lúnum
fyrir nokkuru. Sauðburður er
ekki byrjaður enn.
Knattspyrnuáhugi
er mikið að aukast hér. Nýlega
kepti knattspyrnufél. „Lang-
nesingur“ á Langanesi við
knattspyrnufélagið Fálkann á
Strönd. Kappleikurinn var
háður 17. þ. m. á Ylra-Lóni á
Langanesi. Langnesingur vann
með 4 : 0.
Manilla
fyrirliggjandi í lieildsölu.
þórðnr SvemssoQ & Co.
Tii
fjarðar
Ranghermi.
Misskilningur er það hjá
lireppsnefndinni hér, að unnið
yrði að vegagerð hér i sumar,
eins og getið var um í seinasta
fréttabréfi. Verður eigi unnið
fyrir fjárveitingu þá, sem um
er að ræða, fyrr en á næsta ári.
Hverjir svtku?
Alþýðublaðsritstjórarnir strit-
ast enn við að reyna að sann-
færa menn um, að Sjálfstæðis-
flokkurinn liafi lent á undan-
haldi í kjördæmamálinu, þeir
segja að „svik ihaldsins við
kjördæmamálið“ séu „afhjúp-
uð“ og prenta þetta með feitu
letri í fyrirsögnum. Sannast hér
sem fyrri, að staðhæfingarnar
i fyrirsögnum á greinum í Al-
þýðublaðinu eru áherandi og
auðfundnar, en að finna rökin
í greinunum er oft nokkuru erf-
iðara og oftast finnast þau alls
ekki, því þau eru ekki til. Rit-
stjórar blaðsins liafa gripið feg-
ins hendi við yfirlýsingu þing-
flokks framsóknarmanna, dags.
3. júní, en í henni stendur, að
„af hálfu Framsóknarflokksins
hafi ekki verið gefnar neinar
yfirlýsingar né neinar ákvarð-
anir teknar um lausn kjör-
dæmamálsins“. Yfirlýsing þessi
er næsla óákveðin og raunar ó-
þarft að fjölyrða um hana, því
þó að flokkurinn í heild hafi
ekki „gefið neinar yfirlýsingar“
né „neinar ákvarðanir hafi ver-
ið teknar“ af flokknum, þá er
alls ekki þar með útilokað, að
eigi verði hægt að leysa kjör-
dæmamálið á næsta þingi, ef
nægilega mkrgir framsóknar-
menn á þingi taka saman hönd-
um við Sjálfstæðismenn um
samvinnu í málinu, en það vita
menn og hafa altaf vitað, að
Jónas Jónsson og einliverjir
aðrir vilja enga tilslökun i kjör-
dæmamálinu, einmitt þeir
mennirnir, sem Alþýðublaðinu
og forkólfuiri Alþýðuflokksins
tekur sárast til. Og athugum nú
hvað á eftir fer. Ásgeir Ásgeirs-
son forsætisráðherra lýsir því
yfir á Alþingi, er stjórnin tekur
við völdum, að hún telji sér
skylt að hera fram frumvarp til
hreytingar á stjórnarskránni, til
þess að gera rétt þegnanna jafn-
ari. Forsætisráðherra þess
flokks, sem gefur þá yfirlýs-
ingu, sem Alþýðublaðið telur
svo mikilvæga sönnun þess, að
Framsóknarflokkurinn ætli
ekkert að slaka til, lýsir því yf-
ir, að hann ætli að laka það
skref á næsla Alþingi, að leggja
fram stjómarskrárbreytingu,
en yrði liún feld, mundi for-
sætisráðherra að sjálfsögðu
beiðast lausnar. Það þarf eng-
um getum að því að leiða, að
forsætisráðherra er Ijóst, livað
liann er að gera, þegar Iiann
boðar stjórnarskrárbreytingu.
Hann veit, að hann verður að
standa við þau orð og það er
engin ástæöa lil að væna liann
um, að hann liafi ekki mælt af
lieilum huga, er liann tók við
embælti sínu. Það þarf Iieldur
engum getum að þvi að leiða,
að meiri lduti Framsóknar-
flokksins er þvi samþykkur, að
forsætisráðherra geri jiessa lil-
raun, því yfirgnæfandi meiri
hluti þingmanna feldi van-
trauslstillögu þá, sem fram kom
eftir að forsætisráðherrann
hafði hoðað stjómarskrárhreyt-
inguna. 30 þingmenn af 42
greiddu atkvæði á móti henni,
fara hílar á morgun, 9. þ. m.,
ld. 9 árdegis. Nolckur sæti laus.
Bifpeidastöðin
Hringurinn.
Simi 1232.
en af þeim, sem fjarverandi
voru, er fullvíst, að 3 liefði
greitt atkvæði móti vantrausti,
nefnilega Tryggvi Þórliallsson,
Pétur Ottesen og Lárus Helga-
son. Að eins 4 greiddu henni
atkvæði, en Jónas Jónsson og
4 aðrir, eru vafalaust sama sinn-
is og jafnaðarmenn, þó eigi
greiddi þeir atkvæði. Að eins 9
þingmenn af 42 geta því 1 mes ta
lagi lalist mótfallnir því, að for-
sætisráðherra heri fram stjórn-
arskrárbreytingu til lausnar
kjördæmamálinu, a. m. k. virð-
ist enginn þeirra 33, sem eru
hlyntir stjórninni, telja rétt að
leggja nokkurn stein í götu
þeirrar stjórnar, sem telur sér
skylt að hera fram stjórnar-
skrárbreytingu til að leysa kjör-
dæmamálið. Það horfir því
vænlegar um lausn þessa máls
en nokkuru sinni fyr, þólt auð-
vilað sé það engan veginn víst,
að allir þeir, sem voru móti
vantraustinu, fallist á þá leið,
er forsætisráðherra leggur til að
farin verði á næsta þingi í
þessu vandamáli. En þess mega
allir góðir menn óska, að liann
heri gæfu lil að leysa það mál
og að nægilega margir fram-
sóknarmenn veiti honum lið lil
þess, ásaint sjálfstæðismönn-
um. Þvi verður eigi með nokk-
urum rökum neitað, áð það er
framför í málinu og sigur, að
sem Iiefir skipast, sein nú
er orðið. Nokkur liluti' Fram-
sóknarflokksins liefir nú geng-
ið út á samvinnuhrautina til
lausnar þessu máli, en þá leið
vildu Alþýðuflokksþingmenn-
irnir eigi fara. Þeir vildu þegar
lýsa vantrausti á þeirri stjórn, er
lýsir því yfir, er liún tekur við
völdum, að hún telji það hlut-
verk silt að leysa mesta vanda-
málið, það vandamálið, sem
jafnaðarmenn telja eitt sitt
mesta áhugamál. Og svo tala
þessir menn um svik annara við
þetta mál. Hverjir sviku? Sjálf-
stæðisflokkurinn sveik ekki. En
þingmenn Alþýðuflokksins
sviku þegar sist skyldi og gerðu
óp mikil og úlfaþyt að stjórn-
inni og þeim, sem vilja leysa
málið friðsamlega. Og Al-
þýðublaðsritstjórarnir ýlfra
með, sárgramir í hjarta sinu,
af því þeir höfðu eklci vil og
drenglund til að gera það, sem
rétt var, en gramastir yfir því,
að jieirra eigin flokksmenn
taka ekki undir harmagrátinn
og vælið. Því jafnvel flokks-
mönnum þeirra er Ijóst —
hverjir sviku: þ. e. þeirra eigin
leiðtogar.
*
í hferalofti oy sumarsól.
—o—
Síðastliðið sumar starfaði
harnahæli afmælisfélagsins, Eg-
ilsstaðir í Hveragerði, í fyrsta
sinni. Dvöldu þar 38 böm um
tveggja mánaða skeið, hálfl
hvort dréngir og stúlkur. Ná-
lega öll hörnin voru kirtlaveik,
þó var þess vandlega gætt, að
taka ekkert barn, er liefði smit-
andi berkla. 2 eða 3 kirtlaveik
hörn, sem taka átti á hælið,
koniu ekki, og voru önnur tekin
í jieirra stað, sem ef til vill eigi
liefðu þurft hælisvistarinnar
lieilsu sinnar vegna, en þó var
engu þurfandi barni, er sótt
var um dvöl fyrir, synjað við-
töku.
Á hælinu voru hörnin undir
umsjón æfðrar hjúkrunarkonu,
frk. Þuríðar Þorvaldsdóttur, er
verið hefir lijúkrunarkona
barnaskólans í síðastliðin 3 ár,
en Gunnlaugur læknir Einars-
son var læknir hælisins. Börnin
voru rannsökuð vandlega, bæði
er þau koinu á hæhð og er þau
fóru þaðan. Svo voru þau og
mæld og vegin vikulega, til þess
að liægt væri að fylgjast með
því, liver árangurinn yrði af
dvöl jieirra á liæhnu.
Gunnlaugur læknir hefir nú
nýlega ritað grein í Læknablað-
ið um árangurinn af starfi hæl-
isins, og er sú grein svo eftir-
tektarverð, að ástæða er til þess
að aðalalriði liennar komi fleiri
mönnum fyrir sjónir en lesend-
um Læknablaðsins einum. —
Heilsubótin og framförin, sem
hörnin liafa náð á þessum stutla
tíma, er svo stórkostleg, að vert
er að ahnenningur gefi þessu
máli góðan gaum, jivi reynslan
sem jiarna liefir fengist, getur
ef til vill orðið þýðingarmikil
bending um það, liversu sporna
á við liinuin mikla vágesti, hvíta
dauðanum, berklaveikinni.
Það er alkunnugt, að kirtla-
veikin er oft og einatt upphaf
berklaveikinnar. Það er jafn
alkunnugt, að kirtlaveikin stend
ur börnunum fyrir þrifuni á
alla lund, tálmar jiroska þeirra
svo, að hann verður minni en
aldri þeirra svarar. Kirtlaveiku
hörnin, sem lcomu á Egilsstaði,
voru flest miklu þroskaminni
en aldri jieirra svaraði, bæði að
hæð og jiyngd, en árangurinn
af veru jieirra jiar varð sá, að
jiau tóku á þessum 2 mánaða
tíma, að meðaltali 6 mánaða
þroska hvert barn. Mestur varð
/þroskaaukinn sem svaraði 11
mánuðum hjá 10 ára gömlum
dreng, en ekkert barnanna hætti
við sig minna en 3ja mánaða
þroska, og mörg börnin náðu
á þessum stutta tíma því, sem
jiau vantaði á eðlilegan jiroska
og jafnvel meiru. Börnin lögðu
að meðaltali 1.37 cm. við liæð
sína, meðan jiau voru á liælinu,
mest 3 cm. Meðal liæðaraldurs
aukningin var 3y2 mánuður, en
sá, sem mest lagði við hæðar-
aldur sinn, 10 ára drengur,
bætti við sig 9 mánaða vexti.
Tvær telpur hækkuðu ekki á
þessum tima, en háðar þyngd-