Vísir - 04.10.1932, Page 2

VISIH
Tomato
Cátchup
Ep besta fáanlega
Tómatsósan
sem til lanásins flyst.
Símskeyti
London, 3. okt.
United Prcss. - FB.
Frá Breturn og- írum.
Konutigurinn liefir veitt
James McNeill, yfir-landstjóra í
trska frírikinu, áheyrn í Buck-
ingham Palace. Félst koungur
á, að McNeill léti af embætti, að
sögn að ráði De Valera.
Gehf, 3. okt.
United Press. - FB.
Frá Genf.
Nefnd sú, er framkvaémda-
ráð þjóðabandalagsins skipaði,
til undirbúnings alheims við-
skiftamálaráðstefuunni, hefir
ákveðið, að boða til ráðstefn-
unnar í London, en ltefir enn
ekki ákveðið hvaða dag lmn
verður sett. Undirbúnings-
nefndin kemur saman á fund í
Genf þ. 31. þ. in.
Golan
og „krepposkýin".
—o—
Árum saman hafa „Tíma-
menn“ hámast að útgerðar-
mönnum og kent þeim um verð-
fallið á sjávar-afurðunum. Hafa
þeir fullyrt, að fiskur og síld
hafi fallið i verði fyrir þær sak-
ir einar, að útgerðarmcnn liafi
ekki verið starfi sínu vaxnir,
ekki kunnað þá list, að „vinna
fyrir almenning“, og látið und-
ir höfuð leggjast, að leita
fræðslu hjá samvinnumönnum,
sem æfinlega haldi öllu í horf-
inu og gæti þess vandlega, að
afurðir landbúnaðarins falli
ekki í verði. Því hefir jafnvel
verið lialdið fram i bændablað-
inu, að „einn“ fyrv. ráðherra
framsóknar hafi hal't hönd í
bagga eða ráðið að miklu leyti
matvöruvérðinu á heimsmark-
aðinum í það mund, sem ófrið-
urinn mikli var í algleymingi.
Sagði blaðið, að þessi heill ráð-
herrans hefði stafað af þvi, að
hann hefði kunnað hin réttu
vinnubrögð, ‘eins og aðrir fram-
sóknarmenn.
Til munu þeir bændur, sem
trúðu þvi statt og stöðugt, að
ekki mundi koma til þess, að
kjöt, ull og gærur félli í verði
á erlendum markaði, jiví að
Jónas Jónsson, Tr. Þórhallsson,
Jón Árnason og aðrir þess hátt-
ar „máttarstólpar", mundu ald-
rei sætta sig við það. Þeir kvnni
líka jiá guðdómlegu list, að
„vinna fyrir almenning“. Með-
an landbúnaðurinn nyti slíkra
manna, sem hinnar blessuðu
þrenningar, væri öllu vissulega
óhætl. „Eða haldið þið, piltar,“
sögðu þeir, „að hann Jón Árna-
son láti það viðgangast, að verð-
ið lækki? Eða þá jieir hinir -
hann Jónas og hann Tryggvi ?
— Nei, þeir eru ekki eins og
útgerðarmennirnir, sem láta alt
verða að cngu, el' þeir þarna í
„útlandinu" vilja ekki borga
jiað, sem upp er sctt. Þeir
kunna tökin á jiví, blessaðir
bændavinirnir — þeir eru ckki
eins og úrræðalausir útgerðar-
menn, sem engu ráða fyrir „ut-
an pollinn“.
Svona var liljóðið um eitl
skeið, en nú liefir reynslan tal-
að sínu dapurlcga máli. Land-
búnaðar-vprurnar eru svo kol-
fallnar í verði, að cngu tali tek-
ur. — Bændur cru i standandi
vandræðum og gela ekki staðið
í skilum, enda ekki við þvi að
búast, eins og nú er komið, Og
„hin mikla jirenning" stendur
uppi úrræðalaus og veit ekki
sill rjúkandi ráð.
Reynslan hefir skorið úr um
það, að „bændavinunum", sem
kunna jiá miklu list, að „vinna
fyrir almenning“, liefir ekki
tekist hótinu betur en útgerðar-
mönnunum. Þeim hefir í raun
réttri tekist öllu ver, og fara nú
lildega sumir bændur að efast
um, að þeir segi satt, að þeir
kunni öðrum fremur að „vínna
fyrir almenning“.
Því verður ekki haldið fram
hér, að „bændavinirnir“, sem
„kunna að vinna fyrir almenn-
ing“, heí'ði getað komið i veg
fyrir verðfall landbúnaðar-af-
urðanna. Þeim hefði vitanlcga
verið jiað alveg ómáttugt, engu
siður en útgerðarmönnum, að
koma í veg fyrir verðfall sjávar-
afurðanna. En jieir hafa,
jiessir oflátungar bændaliðsins,
ráðist á útgerðarmenn fyrir
verðfall sjávar-afurðanna, og
mætti jiá vitanlega með sama
rétli kenna jieim (þ. e. forvígis-
mönnum bænda) um verðfallið
á landbúnaðar-vörunum. Sann-
leikurinn er sá, að íslendingar
geta, þvi miður, litlu um það
ráðið, livaða verð er boðið í
vöru Jieirra á erlendum mark-
aði. En þeir eiga að vanda vör-
una sem best, gera liana mark-
aðsliæfa og útgengilega, og leita
nýrra markaða. Alt hefir jietta
verið reynt, að minsta kosti að
jiví er sjávar-afurðirnar snertir,
og samt hafa vörurnar fallið í
verði. - íslendingar hafa ekki
ráðið við jiað verðfall og verð-
ur engum einstökum mönnum
eða félögum um kcnt.
Þess er getið i siðasta blaði
„Tímans“, að dilkar leggi sig
nú ekki meira á blóðvelli, en
sem svari 6—10 kr. liver. Þelta
eru sorgleg sannindi. Fyrir
nokkurum árum lögðu dilkar
sig á 35—40 króinir. Þelta er
gifurleg verðlækkun og svarar
lil Jiess, að skippund af verk-
uðum saltfiski hefði I. d. fallið
úr 100 krónum niður í 25 kr.
eða meira. Saltfiskurinn hefir
nú vist ekki fallið svo gífurlega,
sem betur fer, og hafa þá
„bændavinirnir“, sem kunna þá
list, að „vinna fyrir almenning“,
staðið sig töluvert vcr að Jiessu
leyti, en útgerðarmennirnir, sem
fyrirsvarsmenn bænda ern altaf
að svívirða.
En íiú er „huggarinn" kom-
inn á kreik i „Tímanum“ og
tekinn að fimbulfamba um
„kreppuský“ og annað jiess
háttar, sem „bændavinimir“
hafi ekki getað varast. Mun jiað
svo að skilja, að „kreppuskýin"
hafi verið svo jiélt og myrk, að
jafnvel jieir, sem liest kunna að
„vinna fyrir almenning“, liafi
vilst í Jiessu skýja-rökkri og
mist öll tök á kjötverðiriu með-
an á villunni stóð. Þetta geti
altaf komið fyrir, en nú finni
liann á sér, að golan sé í nánd,
sú er feykja muni öllum
kreppuskýjum út í hafsauga,
en þá hljóti kjötverðið að lag-
ast mjög bráðlega.
Þess er ekki getið, hver
„gera muni vindinn“, en vænt-
anlega ætlar greinarliöfundur-
inn að leggja hánn til sjálfur.
- ----- iwwaaro. ---------
Iláskólinn
var settur í gær kl. 11 f. h„ í
neðri deildar-salnum í Jiing-
húsinu. Athöfnin hófst með
því, að sunginn var fyrsti kafli
af háskólaljóðum Iv Gíslason-
ar, en jiví næst flutti Háskója-
rektor, dr. pliil. Alexander Jó-
liannesson, skörulega ræðu.
Fór hann nokkurum orðum um
bréytingar þær, sem orðið hefði
á kennaraliði skólans. Þakkaði
hann Einari Arnórssyni, fyrr-
um prófessct, mikil og góð
störf í Jiágu Háskólans og vís-
indanna. Hefir Einar Arnórs-
son, sem kunnugt er, verið
skipaður dómari i Hæstarétti.
Kvaddi rektor nú E. A. með
vel völdum orðum. Því næst
bauð liann Bjarna Benedikts-
son, cand. jur., settan prófess-
or, velkominn. Rektor mintist
Jiá frú Katrínar Skúladóttur,
ckkju Guðm. Magnússonar
prófessors, en bún lést i sum-
ar. Ánöfnuðu Jiau hjón Iláskól-
anum í arfleiðsluskrá sinni
gjöf til stvrktar vísindanámi
ungra lækna, og á sá sjóður að
liera nafn jieirra. Hafði Guðm.
prófessor Magnússon áður af-
hent Háskólanum 50.000 kr.
gjöf til jiessarar sjóðstofnunar.
Bað rektor nienn að minnast
jiessara merku hjóna, með því
að standa upp, og gerðu Jiað
allir viðstaddir. — Þá ræddi
rektor um byggingu Háskóla, og
drap í jiví sambandi á lög síð-
asta Aljiingis um það efni.
Samningar eru nú í undirbún-
ingi um lóð undir Háskóla-
hyggingar, fyrir sunnan Tjörn-
ina, alt að 16 ha. að stærð. —
Að jivi búnu' flutti rektor er-
indi um íslenska tungu. Loks
ávarpaði liann stúdenta, og
bauð Jiá velkomna, og hvatti
jiá til sjálfstamningar, sjálfs-
afneitunar og drenglyndis. Þá
var sunginn 2. kafli Háskóla-
Ijóðanna, en að Jiví búnu af-
henti rektor stúdentum borg-
arabréf. Athöfninni lauk með
því, að sungið var ,,(), guð vors
lands“. — Um 145 ncmendur
stunda nú nán.i i Háskólanum.
Kvennaskólinn
í Reykjavik var settur ji. 1.
okt. Skólinn er því nær full-
Kaupið ítalska
Netjagamið
með íslenska fánanum á merkinu. Hefir verið notað
hér við land í mörg ár. Besta tegund, sem fáanleg er.
Fæst í veiðarfæraverslunum.
skipaður. í námsdeild eru 99 og
í liússtjórnardeild 11 (tekur
mest 12).
Hjúskapur.
Síðastliðinn laugardag voru
gefin sanian í hjónaband af síra
Bjarna Jónssyni, ungfrú Svein-
sína G. Jóramsdóttir og' Lárus B.
Sigurbjörnsson. Heimili Jieirra
er á Framnesvegi 28. — Sama
dag voru gefin saman i lijóna-
band af síra Árna Sigurðssyni,
ungfrú Sigríður Halldórsdóttir
og Guðjón Guðmundsson, múr-
ari. Heimili Jieirra er á Baldurs-
götu 16.
Ölvaður bifreiðarstjóri
ók, inn í hestaþvögu á Arnar-
neshálsi síðastliðinn sunnudag,
Varð einn hestanna fyrir bif-
reiðinni. Brotnaði annar aftur-
fótur liestsins fyrir neðán kon-
ungsnef, en hinn um mitt læri.
Var liesturinn þegar skotinn.
Dómur er ófallinn í málinu. —
Sá, er ók bifreiðinni (einkabif-
reið, RE - 983), heitir Geir
Baldvinsson.
Svíþjóðarfarar Ármanns
komu á Lyru í gær úr frægð-
arför sinni til Svíjijóðar. Mikill
fjöldi manna , hafði safnast
saman á hafnaruppfvllingunni
(il Jiess að bjóða Jiá velkomna.
Ármenningarnir eru hinir
ánægðustu með för sína. Sýndu
Jieir listir sínar á 8 stöðum i
Svíjjjóð, en sýningarnar í Ber-
gen og Osló fórust fvrir.
Farjiegar á Lyru.
Dr. Guðm, Finnbogason
landsbókavörður, dr. Sig. Nor-
dal prófessor, Páll ísólfsson og
frú o. fl. voru meðal farþega á
Lyru hingað.
Slrandferðaskipin.
Esja i er væntanleg hingað í
kveld. Súðin var á Akureyri í
morgun.
Braupnir seldur.
Alexander Jóhannesson, áður
skipstjóri á Nirði, hefir keypt
botnvörpunginn Draupni í fé-
lagi við nokkura menn aðra.
Fer Draupnir á isfiskveiðar
bráðlega.
Gullverð
isl. krónu er nú 58,10.
Danssókli
Ástu Norðmann og Sig. Guð-
mundssonar hefst á morgun.
Sjá augl.
Leiðrétting.
I grein minni „Hagur
bænda“, sem birl var i N'ísi í
gær, er skekkja á einum stað.
Upphaf selningarinnar, sem
um er að ræða, á að vera
þannig: „En þeir mætti minn-
ast Jiess, að allar þær fram-
kusémdir, viturlegar og óvitur-
legar, scm ráðist hcfir verið
í —“ o. s. frv. *
Ctvarpið í dag.
10,00 Veðurfregnir.
12,15 Hádegisútvarp.
16,00 Veðurfregnir.
19,30 Veðurfregnir.
19,40 Tilkynningar. Tónleikar.
20,00 Ivlukkusláttur.
Fréttir.
Kastrup
nidursuðuglösin
reynast best og eru þess utan
ódýrust. — Stærðir: >/2 — 1
og 1 Vz kg.
VÉRSL. B. H. BJARNASON.
! 20,30 Erindi. Ferðir fuglanna.
(Árni Friðriksson).
21,00 Tónleikar: — Celló-sólú
(Þórh. Árnason).
21,15 Upplestur. (Sig. Skúla-
son, mag.).
21,35 Grammófóntónleikar:
Quartett, eftir Haydn.
Norskar loftskeytafregnir.
Osló, 30. sept. NRP. — FB.
Mustad verksmiðjueigandi og
j frú hafa gefið 300,000 krónur til
rannsókna á gigtveiki.
Danska cimskipið Peter
Mærsk sigldi á rússneskan kaf-
bát í Finskaflóa. Samkvæml
blaðinu Tidens Tegn hafa rúss-
nesk blöð ekkert tilkynt unx at-
burð þennan, en blaðið hefir
; fengið það slaðfest lijá danska
1 aðal-ræðismanninum i Lenin-
grad, að fregnin sé rétt.
* Middagsavisen skýrir frá Jiví,
i að smálestatala þeirra skipa, er
| liggja ónotuð á höfninni í Osló,
| hafi farið minkandi upp á síð-
| kastið,
Osló, 3. okl. NRP. FB.
! Frá Genf er símað, að á laug-
ardaginn var, er nefndarfundur
1 var i þjóðabandalaginu, liafi
j verið skotið af skanimbyssu inn
! um glugga á fundarsalnum. Sá,
er skaut, bæfði engan fundar-
manna. Var hann handtekinn.
j Kvaðst hann vera dr. juris
i Buday frá Budapest og sagðist
1 hafa ætlað að „drepa einn ráð-
herra“.
Frá New York er simað:
Ellingsen, stýrimaður frá
! Tromsö, sem lagði af stað frá
! New York i júlí, á bát sem
Sonja hét, og ætlaði yfir Atl-
antshaf til Noregs, liafi brotið
skip sitt í spón á ströndum
Peguin Island við Newfound-
land.
Frá Stokkhölmi er sírnað, að
kröfur þær, seiu fram eru
komnar i Jirotabúi Ivars Kreug-
er, nemi 2500 milj. sænskra
króna.
------„ --------------
Frá Bretlandi.
—o---
Leicester, I. október.
Unitcd Prcss. - Ftí.
32. ársþing verklýðsflokksins
breska var sett í gær (mánu-
dag). I þingsetningarræðu sinni
kvað George Latham svo að
orði, að tafarlaust vrði að gera
ráðstafanir til skipulagsbóta,
svo að hægt verði að útvega hin-
um vinnulausu atvinnu, en það
verði ekki hægl fyrr en hafist