Vísir - 06.01.1934, Page 3

V í SIR
ipmæccm
§® ©saGsaBaiis q p] y
pwLWfm^GíHrl
^misaa^saímsaasú^S^í
bælt niður kommúnismann i Japan
og Kína me'ð því að berja á Rúss-
nm og flæma þá svo langt vestur
á bóginn, a'ö engin hætta sé á,
að þeir fái nokkuru sinni fótfestu
aftur í austurhluta Sibiríu eða
geti náð Mansjúríu á sitt vald. í
Japan eru nú 3000 kommúnistar i
fangelsum. Ríkisstjómin hefir á-
kveðið að verja 7 miljónum yen til
þess að ..uppræta hættulegar hug-
sanir“! — „Nýlega“, segir Scope
„sagði Araki hershöfðingi við
einn vina minna, að ef Rússar
hætti ekki undirróðri sínum i Jap-
an yrði hann aö hreinsa til í
Sibiríu.“ „I.oks," segir Scope, „er
þess að geta, að Japanar geta ekki
sætt sig við það til lengdar, að
vcra klemdir á milli tveggja stór-
velda (Rússl. og Bandar.), sem
liæöi vilja koma í veg fyrir, að
hinir miklu veldisdraumamr Jap-
ana rætist.
Vilji Rússar komast hjá ófriði
verða þeir að sætta sig við, að
Japanar hakli áfram að mjaka sér
vestur á bóginn, alt vestur að
Baikalvatni. En rússneski björn-
inn er farinn að sýna vígtennur
sínar. Rússar eiga nú her vel búinn
•að nútímahemaðartækjum og vel
-æfðan. Og Rússar hafa gert hlut-
leysis og vináttusamninga við ná-
grannaríki sin i Evrópu. Og þótt
svo kynni að fara, að Rússar fengi
ekki að vera í friði í Evrópu, ef til
styrjaldar kæmi milli þeirra og
Japana, er margs annars að gæta.
Bandaríkin hafa nú viðurkent
Rússland og það er lítið efamál, að
þeir myndi styðja Rússa fjárhags-
lega ef þeir þá lenti ekki sjálfir i
ófriði þeim, sem fyrr eða síðar
Elýtur að brjótast út milli Japana
og Rússa.
Japanir hafa látið blekkjast. Þeir
hafa ekki varað sig á því, að á
nieðan Rússar létu undan hVað
eftir annað því meira sem Japanar
gengu á þá, voru þeir að búa sig
undir að taka á móti þeim.
Japanar sjá þetta nú og eru leið-
togum sínum sárgramir.
Close getur þess í grein sinm,
að hann hafi í september 1931, er
Japanar voru farnir að hreiðra um
sig í Mansjúríu, átt tal við jap-
anska aðalræðismanninn í Harbin,
eri hann heitir Chuichi Ohashi.
Hefir hann nú með höndum utan-
ríkismál Mansjúkóríkisins og
kemur fram fyrir þess hönd i
samningaumleitunum þeim, sem
áður var að vikið, um kaup á járn-
brautinni, sem Rússar eiga hlut i.
Kveðst Closc hafa þekt Ohashi, er
hatm var ungur maður og þá ræð-
ismaður í Seattle, Washington,
Bandaríkjunum. Hann gat þess við
Close, að hann hcfði verið á ferða-
lagi um Amurdalitm og tjáð yf-
irvöldunum rússnesku, að Japanai
myndi fúslega kaupa dalinn. —
„Bjuggust þér við að Rússar
myndi vilja selja hann?" spurði
Close. „Þeir seldu ykkur Alaska
fyrir 57 miljónir dollara," svaraði
Ohashi. „Því skyldu þeir ekki vilja
selja okkttr Amurdalinn fyrir fimtn
miljarða. Þeir þurfa á fé að halda.“
— En Close getur þess jafnframt,
að þetta boð hafi aðeins verið gert
til þess að þreiía fyrir sér cg kom-
ast að, hvort þcir gerði ekki ráð
fyrir, að Japanar næði dalnum á
sitt vald hvað sem tilboðum utn
kaup liöi. — Bæði Rússar og Jap-
anar gera sér nú Ijóst, að þeir
verða að láta vopnin slcera úr,
hverjir eigi að vera leiðtogar Asíu-
þjóða. En fyrir Rússum vakir, að
fá aðstoö Bandaríkjanna, að
minsta kosti til þess að koma mat-
vælum, vopnum og skotfærum til
Vladvivostock. Þá kemur vitanlega
til þcss, hvort Jajmnar gera til-
raun til að hindra slíka flutninga.
En vitanlega geta Bandaríkja-
menn ekki látið sig engu skifta,
svo ekki sé meira sagt, hvernig
skipast um deilumál Rússa og
Japana. — Nú er síður en svo, að
Japanar séu öruggir um að vinna
sigur á Rússum, og því lengur
sem úrslita er að bíða, því mimti
verður sigurvissan. Og þeir óttast
mest flugvélaflota Rússa. I>að er
talið, að Rússar hafi 200 flugvél-
ar austur í Síbiríu, reiðubúnar til
þess að fljúga til Japan og varpa
sprengjum á japanskar borgir.
Þær mundu aldrei komast þangað
allar, því að ólíklegt er annað en
að Japanar verði vel á verði, en
])ó aö aðeins kæinist nokkur hluti
svo mikils flota gæti þeir gert
feikna usla i Japan, því að húsin
i borgunum þar í landi eru að
mestu bygð úr tré og papptr. Og
frá flugvélastöðvum Rússa í Aust-
ur-Síbiriu er aðeins sex klukku-
stunda flug til Japan. En þjóðitt
verður að gera ráð fyrir, að til
slíkra árása komi, segja hernað-
arsinnar í Japan. Varnarráðstafan-
ir ])eirra heima fyrir gegn loftá-
rásuni verða ekki skipulagðar að
fulltt fyrr en seint á þessu ári. En
Rússar eiga líka mikið t hættu, að
1640
er símanúmer
Félagsprentsmiðjunnar
öðru leyti en því, að Japanar ná
aldrei til „hjarta Rússlands.“ En
Rússar ganga út frá því, að Banda-
ríkin myndi ekki geta setið hjá. —
Frá Mansjúríu fór Close til
Moskwa. Hann átti þar tal við und-
ir-utanríkismálaráðherrann, sem
lét svo urn tnælt, að Bandaríkja-
tnenn gæti ekki látið afskiftalausa
til lengdar framkomu Japana í
Austur-Asíu, — þeir yrði að taka
afstöðu — og Rússar gæti beðið
þangað til.
Bæjarfréttir
Messur á morgun:
í dómkirkjunni: Kl. 11, sira
Bjarni Jónsson. Kl. 5, síra Friö-
rik Hallgrímsson.
I fríkirkjunni: Kl. 5, síra Árni
Sigurðsson.
Veðrið í morgun.
t Reykjavík —1 stig, ísafirði
1, Akureyri 1, Seyðisfirði 3,
Vestmannaeyjum 0, Grímsey 1,
Stykkishólmi 0, Blönduósi 0,
Raufarhöfn 3, Grindavik —2,
Færeyjum 7, Julianehaah —20,
Jan Mayen —5, Angmagsalik
-—5 stig. Mestur kuldi hér i gær
—3, mcstur hiti 2 st. Úrkoma 9,4
mm. Yfirlit: Stormsveipur yfir
Austfjörðum á ltraðri hreyfingu
norðaustur eftir. Horfur: Suð-
vesturland, Faxaflói, Breiða-
fjörður: Norðaustan og norðan
4tt. Hvass i dag, en lægir í nótt.
Éljagangur. Vestfirðir, Norður-
land: Breytileg átt. Norðaustan
stormur með ströndum fram.
Snjókoma eða slydda. Norð-
austurland, Austfirðir: Norð-
austan og norðan stormur.
Bleytuhríð. Suðausturland.
Hvass norðvestan og vestan.
I Vestmannaeyjum
fara bæjarstjómarkosningarfram
í dag. Kosið er um þrjá lista. Listi
sjálfstæðismanna er C-listi, konim-
únista A-lisrí og jafnaðarmanni
B-listi. — Á lista sjálfstæðismanna
eru: Jóh. Þ. Jósefsson alþm., Páll
V. G. Kolka, læknir, Ástþór Matt-
hiasson framkvstj., Páll Eyjólfs-
son, fiskimatsmaður, Ólafur Auð-
unsson, útgerðarmaður, Karl Jón-
asson, læknir o. fl. Á lista jafnað-
armanna eru: Páll Þorbjörnsson,
kaupfélagsstj., Gttðm. Sigurðsson,
verkstj., Guðlaugur Hansson, heil-
br.fulltr. o. f 1., en á lista komm-
únista, Jón Rafnsson, ísleifur
Högnason, Haraldur Bjarnason
o. fl. — Á kjörskrá em um 1700
og er búist við, að talning atkvæða
hefjist í kveld.
Áfengisbruggun.
Lárus F. Jósefsson, Hrauui
við Hólsveg, var nýlega sektað-
ur um 500 kr. fyrir áfengis-
bruggun.
Leikfélagið
sýnir „Mann og konu“ ann-
að kveld kl. 8 e. h. Aðsókn að
leiknum er ágæt.
Póstferð til Englands.
E.s. „Ophir“ fer til Englands
í kveld. Pósti sé skilað fyrir kl.
0 e. h.
Mesti botnvörpungur heims.
Skipasmíðastöðin í Frederiks-
ltavn i Danmörku hefir nýlega
afhent Joseph Hunet & Co. út-
gerðarmannafélaginu i Borde-
aux botnvörpung, sem stöðin
hafði tekið að sér sniíði á, en
botnvörpungur þessi er að lík-
indum mesta skip sinnar tcg-
undar, sem smiðað hefir verið.
Botnv. þessi lieitir „Jutlande“
og hefir 1200 ha. dieselvél.
Stefni skipsins er alt stálklætt,
svo að þvi verði ekki í neinu
hætt, þótt það lendi í ís. Er þvi
ætlað að vera við fiskveiðar á
miðum við ísland og Grænland.
Á skipinu verður 60 manna á-
höfn og fer það i fvrstu veiði-
för sína um miðjan febrúar,
annað hvort til Spitzbergen eða
Islands. (Sendiherrafregn).
Skógarmenn K. F. U. M.
Árshátíð skógarmanna verð-
ur haldin í húsi K. F. U. M. í
kveld kl. 8V2. — Til skemtunar
verður meðal annars: Fiðlusóló,
upplestur, Mickey Mouse o. fl.
— Skógarmenn, mætið vel og
stundvíslega.
E.s. Gullfoss
fór frá Kaupmannahöfn í gær.
E.s. Dettifoss
fór frá Hamborg í dag.
E.s. Selfoss
fer til útlanda næstkomandi
ntánudag.
Þrettándabrennunni,
i
sem halda átti í kveld, er frestað
vegna óhagstæðs veðurs.
Nýja Bíó
sýnir kvikmyndina „Cavalcade“
í síðasta sinn í kveld. Kvikm. hefir
verið sýnd frá því á annan t jól-
um og þvkir mikið til hennar
komá.
Voröld
heldur ársfund sinn í Varðar-
húsinu annað kveld kl. 8}/>. Áríð-
andi að félagar mæti.
Hnefaleikafélag Reykjavíkur
hefir æfingu kl. IOV2 f. h. á
sunnudag i K.R.-húsinu. Áríð-
andi að allir mæti. íþ.
Kolaskip
með farm tll gasstöðvarinnar
kom í gærkveldi.
Næturlæknir
er i nótt Halldór Stefánsson,
Lækjargötu 4. Simi 2231.
Næturvörður
er í nótt í Reykjavikur apó-
teki og lyfjabúðinni Iðunni.
Gengið í dag.
Sterlingspund ...... kr. 22.15
Dollar ............... — 4.32
100 ríkismörk þýsk . — 162.02
—■ frankar, frakkn. . — 26.90
— belgur .... —- 95.03
— frankar, svissn. . — 132.31
— lírur ............ — 36.35
— mörk, finsk .... —- 9.93
— pesetar ...........— 56.97
— gyllini ........274.80
— tékkósl. kr....— 20.67
— sænskar kr....—. 114.41
— norskar kr....— 111.44
— danskar kr....— 100.00
Gullverð
ísl. krónu er í dag 54.35 —
miðað við frakkn. franka.
Áheit á fríkirkjuna
í Reykjavik, aflient Vísi: 5
kr. frá M. M.
Áheit á Strandarkirkju,
afhent Vísi: 3 kr. frá V. B.t
20 kr. frá H. J., 5 kr. frá R. G.,
10 kr. frá H. G. og S. S., 3 kr. frá
E. J., kr. 12,50 frú S., 2 kr. frá
G. G., 3 kr., gamalt áheit frá ó-
nefndum, 15 kr. (gömul áheit)
frá stúlku, 10 kr. frá V. S„ 5 kr.
frá J. B. G„ 15 kr. frá K. Ó„ 5
kr. frá S„ 10 kr. frá S. og N„ 1
kr. frá G.
Útvarpið í dag.
10,00 Veðurfregnir.
12,15 Hádegisútvarp.
15,00 Veðurfregnir.
Endurtekning frétta o. fl.
18,45 Barnatimi. (Guðjón Guð-
jónsson).
19,10 Veðurfregnir.
19,20 Tilkynningar.
19,25 Tónleikar.
(Útvarpstrióið).
20,00 Klukkusláttur.
Fréttir.
20,30 Upplestur. (Einar H.
Kvaran).
21,00 Tónleikar: Fiðlusóló.
(Einar Sigfússon).
Grammófónkórsöngur.
(Norðurlandakórar).
Danslög til kl. 24.
Dokað við í Hraunahreppi.
’skýin sé bjart af sólu. Eg geng áfram, þar sem ilm-
ar af gróðri i hverju spori, en að baki mér ómar
enn af fólataki tugþúsundanna, i erfiðri leit um
kaldan, grýttan veg, þeirra, sem gengu sömu braut
°g eg — og ganga enn — án ]>ess nokkuru sinni að
ná sólar megin þessa lífs. Minningamar um þú fyltu
hugann þessa björtu júnínótt við Laxá. Og eg —
en þeir ekki — fékk þá uppbót fyrir alla erfiðleika
liðna timans, allar sorgir, mótlæti og raunir — að
búa við faðm íslenskrar, kyrrar, bjartrar sumar-
nætlir! Getur nokkuð verið yndislegra, kyrrara, get-
ur nokkuð svalað huganum betur, sætt mann betur
við alt, við lífið, sjálfan sig og aðra menn?
Ég gekk eins og í leiðslu upp með ánni og niður-
ínn lét vel í eyrum. Það var svo dásamlega kyrt.
AUir fuglar flognir til hreiðra sinna. Ekkert liljóð
barst að eyra, nema niður árinnar, hægur og þýður.
Eg var nú kominn þangað, sem mýrlendið liætt-
og liraunin laka við, upp undir múlana, sem voru
livanngrænir upþ i miðjar hliðar, þar sem birki-
kjarrið prýddi græna slakkana. Eg gekk upp á há-
an hól við ána og svipaðist um. Fjöllin voru dimm-
hla til að sjá, en sumstaðar sá á hvítar jökulbung-
ur handan hláfjallanna. Langt fram undan, til hafs
að sjá, voru sund og eyjar og sker. Þama af hóln-
um sást til nokkurra bæja, en hvergi leið reykur i
loft upp eða sáust nokkur merki lífs. Þar var alt i
fasta svefni. 1 austri sló roða á himin. Nýr dagur
var að renna. —
Eg sat þarna og hvíldist.
Eg mintist þess, er eg var litill hnokki og sat yfir
ánum, áhyggjulaus um alt, nema eitt: Að æmar
týndi tölunni. Eg mintist bernskudaganna í sveit-
inni og eg reyndi að bægja öðrum minningum frá.
Eg reyndi að verða ú ný litli hnokkinn, sem Jjekti
ekki Iífið og öll raunaspor mannanna. Eg reyndi
það — en eg gat það ekki.
Þó var hirta teskuminninganna yfir sál minni þessa
nótt — yfir leið minni. En skuggar reynsluáranna
voru þar einnig.
Eg lagði af stað og það var mjúkt undir fæti. Það
var bjart framundan, en eg mundi þær stundir far
inna leiða, er harl var undir fæti, ]>ar sem liinir fót-
sáru og lúnu ganga enn. í dag og leita brauðs, en
fá steina.
Þegar eg kom að Hraunkoti var dagur um alt loft.
Þorgeir tók mér vel, eins og hans var von. Hann
var nýrisinn úr rekkju, er eg gekk í hlað. Hann
hafði séð til ferða minna, þar sem hann stóð snögg-
klæddur ú lilaði. Eg hafði það á tilfinningunni, að
hann væri ekki búinn að átta sig á því, að það var
gamall félagi hans, sem var að koma. Hann lireyfði
sig ekki úr sporum, fyr en eg átti að eins ógengiu
fácin skref til lians. Þá var eins og glaðnaði yfir
honum. Hann kom á móti mér og rétti mér höndina.
„Eg ætlaði ekki að trúa mínum eigin augum. —
Komdu nú blessaður og sæll!“
Hann tók hlýtt í liönd mér, en úr stúlgráu, en þó
góðlegu augunum hans, skein sama velvildin og fyrr-
um. Eg sá lítinn mun á lionum. Og andartak gleymd-
ist alt, sem eg hafði lifað frá þvi við skildum og til
þessarar endurfundarstundar.
Eg sagði honum frá ferðum mínunt og þegar eg
hafði lokið því, sagði hann:
„Þú dokar nú við lijá okkur, lagsi. Og nú skulunt
við ganga í bæinn til Guðrúnar. Eg sé, að það er
farið að rjúka.“
Það er fagurt i Hraunkoti. Bærinn stendur undir
múla, sem Hraunkotsmúli nefnist. Eg reis úr rekkju
íyrir sólarupprás næsla dag og kleif múlann og
komst upp i það mund, er fyrstu geislar nýrisinnar