Vísir - 28.02.1934, Side 2
Ví SIR
É)) HanmHi« Qlsew (df
OPALS-OPACOL
kaldir litir eru fallegir og tærir sem litir
náttúrunnar. — Þola sólskin og þvott, án
þess að upplitast. —
O PALS-OPACOL
litir eru einu litirnir, sem fullnægja al-
gjörlega kröfum tískunnar og hinna vand-
látu. — Kaupið þvi
OPALS-OPACOL liti,
ef þér viljið vera viss
um að fá það besta.
Kemst
Habsborgar-ættin
til valda í Austuppíki?
Vínarljorg, 28. febr.
United Press. — FB.
Slahremberg liefir, í fyrsla
viðtali sínu við blaðamenn síðan
er ócirðirnar voru í Austurríki á
dögunum, látið svo um mælt,
áð til þess kæmi ekki, að
Héimwebrflokkurinn semdi við
nazisla sem stjórnmálaflolck,
þvi nazistar væri ekki austur-
rískir og petti ekki að hafa nein
áhrif á gang austurrískra mála.
Einnig drap hann á orðróm
þann sem á kreiki væri um það,
áð Miklas forseti ætlaði að segja
af sér. Eins og stæði væri ekki
nein breyting orðin á æðsta em-
bætti Austurríkis og þvi hefði
hann ekki átt í samningaumleit-
uriumi við neina um það.
Símskeyti
Moskwa, 27. febr,
United Press. —FB.
Dimitroff, Taneff og Popoff
komnir til Moskwa.
Búlgararnir Dimitroff, Taneff
og Popoff, er sýknaðir voru af
ákærunni um þátttöku í þinghall-
arbrunanum og að undanförnu
hafa verið í fangelsi í Berlín, voru
látnir lausir í dag, fyrir hádegi.
Þeir komu hittgað í dag loftleiðis.
London, 27. febr.
United Press. — FB.
MacDonald og hungurgöngumenn.
MacDonald var fjarverandi, er
nefnd hungurgöngumanna kom í
Nr. io Downing Street. — Hann
neitaði einnig að eiga viðtal við
nefndina i þinghúsinu. — Kröfur
hungurgöngumanna verða ræddar
á þingí.
Utan af landL
ísafirði 27. febr. FÚ.
Síðastliðinn sunnudag var stofn-
uð hér á ísafirði Slysavarnasveit
kvenna með 70 konum. Stjórn
deildarinnar skipa: Brynhildur Jó-
liannesdóttir, Sigríður Valdimars-
dóttir, Sigríður Guðmundsdóttir,
Fríða Torfadóttir, Rannveig Guð-
mundsdóttir. — Þá var og kosin
ttefnd til þess að undirbúa stofn-
un ungkvennadeildar næsta sunnu-
dag, og einnig er í ráði að stofna
unglingadeild karla, og er þetta
gert samkvæmt þeim ákvæðum
aðalfundar deildarinnar, að skifta
henni i smærri deildir.
Mjög ntikill áhugi er fyrir
hjörgunarskútumáli Vestfirðínga.
Ennfremur fór Starhembcrg
aðdáunarorðunt um framtaks-
semi ítalskra fasista i mörgum
greinum, svo sem til þess að
ala upp hraustari kynslóð. Fas-
islar í Ítalíu hefði komið á fót
traustu, nýju fyrirkomulagi,
sem hefði reynst vel, en lýð-
ræðisfyrirkomulagið væri ann-
aðhvort í hnignun eða dáið. —■
Starhemberg kvað Austurríkis-
menn ekki ætla sér að taka upp
það sijórnarfyrirkomulag sem
væri í Ungverjalandi. — Annárs
yrði þessi mál, svo og hvort
Habsborgari yrði settur í valda-
stól i Austurríki á ný, tekið til
jneðferðar þegar timi væri til
kominn.
Síra Páll Sigurðsson flutti s'rð-
astliðinn sunnudag á vegum
Verkalýðsfélagsins hér erindi
um jafnaðarstefnu og kristindóm.
Síðast liðinn sunnudag var
stofnað hér á. ísafirði hjutafélag-
ið Hugin til útgerðar. Stofnfé er
um 8ó þús. kr. Ráðgert er að kaupa
5 háta. Stjórn félagsins skipa:
Björgvin Bjarnason, Gísli Júlíus-
son, Jón Edwald, Jóhann Eyfirð-
ingur og Arngrímur Bjarnason.
Alþjóðabjörgunarþing.
Ivalundborg, 27. febr. — FÚ.
Fjórða alþjóðábjörgunarþing-
ið verður Iialdið. i Iíaupmanna-
höfn í júní í sumar. Er gert ráð
fyrir, að alt að 500 fulltrúar frá
ýmsum hjörgunarfélögum
verði samankomnir i Iíaup-
mannahöfn um þær mundir.
Frá Svíþjóð.
Motala, 27. febr. FÚ.
Svíakonungur undirritaði í
dag lög um innflutning á er-
lendum varningi til Svíþjóðar,
])ar sem allmjög cr breytt frá
fyrri reglum og lögum þess efn-
is. Ekki verður sagt, að lögin
nemi að neinu verulegu leyti úr
gildi þær hömlur, sem verið
hafa á innflutningi, en þau fela
í sér tilfærslur á vörutegundum,
svo að sumt það er nú er heim-
ilt, sem áður voru hömlur á, en
liert á ákvæðum um aðrar
vörutegundir.
Frækilegt flug.
LRP. 27. febr. FÚ.
Frönsk kona, Maryse Hilze,
hefir lokið við að fljúga frá
Frakklandi til Japan og tókst
að setja nýtt met á þessari leið,
þar sem hún var 4 V2 stund
skemur á leiðinni, en aðrir hafa
verið á þessari Ieið.
ðttinn við
Sjálfstæðisflokkinn
og glæsilegan sigur hans i kosn-
ingunum í sumar magnast nú
sem óðast í herbúðum „rauðu
samlytkingarinnar“, eins og
glögt má sjá af ummælum í
greinum þeim, sem birtast i Al-
þýðubl. og kosningablaði fram-
sóknarmanna. Það er nú svo al-
kunnugt, hvernig ástatt er i her-
búðum þeirrar deildar „sam-
fylkingarinnar“, sem framsókn-
arflokkur nefnist, að ekki ])arf
að fara mörgum orðum um.
Þrált fyrir öll svigurmæli Jón-
asarmanna um „íhaldið“ og alt
hið illa, sem á að Iiafa þróast
í skjóli þess, er Sjálfstæðis-
flokkurinn öflugasti flokkurinn
i landinu, og sá flokkurinn, sem
einn getur beðið rólegur úrslit-
anna i kosningunum i sumar.
Hann þarf ekki að kippa sér
upp við það, þótt Alþbl. reyni
að bera út ósannar fregnir um
að félög flokksins viða um land
séu í upplausn og þar fram éft-
ir götunum, þvi að ekkert get-
ur verið fjær sanni. Flokkur-
inn hefir aldrei verið samhent-
ari og sigurvissari og hann á
fyrirsjáanlega mikinn sigur vís-
an í kosningunum í vor. Það er
i raun og veru næg sönnun fyr-
ir þvi, livað horfurnar eru góð-
ar fyrir Sjálfstæðisflokkinn, að
Alþýðublaðið er af veikum
mætti að reyna að télja mönn-
um trú úm, að flokkurinn
standi höllum fæti. Það vekur
altaf grun, er menri gunia um
ágæti sitt, að menn sé eitthvað
smeykir um, að aðrir sé ekki
alveg sánnfærðir um það. Og í
skrifum Alþbl. um fylgi flokks
síns og sig sjálft, kennir óneit-
anlega allmikils skraumauglýs-.
ingabrags, sem væri algerlega
óþarfur, ef fylgið og ánægja
flokksmannanna væri eins mik-
ið og traust og af er látið.
* Það er nú alveg óþarft að
fjölyrða um það, að sú fylgis-
aukning, sem Alþbl. er að stæra
sig af, stafar af því, að tímarn-
ir hafa verið slæmir og að
flokkurinn gerði tilraun - sem
að nokkru leyti hepnaðist — til
þess að auka fylgi sitt á því, að
lofa öllum atvinnu, sem vildu
vinna. Flokkurinn aflaði sér því
nokkurs aukins slundarfylgis á
gullnum lol’orðum, sem flokks-
leiðtogamir fyrirfram vissu, að
aldrei kæmi til, að liann þyrfti
að efna.
Al])bl. talar um lineykslis-
mál, sem.upp hafi komið, er
sjálfstæðismenn hafi verið við
völd, en það getur ekki um
lineykslismál, sem upp komu á
þeim tíma, er þeir voru sam-
ábyrgir þeim mönnum, sem
verstir hafa rcynst í stjórnar-
sessi hér á landi, þeir .T. .1., Tr.
Þ. og E. Á. Hvernig reyndust
leiðtogar Alþýðuflokksins þá ?
Notuðu þcir aðstöðu sína til
])ess að sjá svo um,.að fjármál-
um landsins væri stjórnað skyn-
samlega? Notuðu þeir ekki að-
stöðu sína sjálfum sér til fram-
drátlar, til þess að fá bitlinga
og komast i góðar stöður? Jú,
þeim ferst um að tala. Hvað
hefði ekki verið hægt að gera
hér á landiiatvinnuhótaskyni.ef
skynsamlega hefði verið stjórn-
að þau órin, sem J, J., Tr. Þ.
og E. Á. voru við völd, studd-
ir af jafnaðarmönnum?
Það kemur nú i ljós i sumar,
hverjum þjóðin treystir betur,
sjálfstæðismönnum eða alþýðu-
flokksmönnum. En sjálfstæðis-
nicnn þurfa áreiðanlega ekki að
taka upp skrumauglýsinga-að-
ferðir Alþbl. sér til íylgisöflun-
ar. Það muii koma i ljós, að
þjóðin mun treysta Sjálfstæðis-
flokknum einum til þess að fara
með fjármál landsius og koma
þeim í það horf, sem þarf, eft-
ir allan þann glundroða, sem
þau komust í af völdum jafn-
aðarmanna og framsóknar-
manna. —
Sjálfstæðismaður.
Fátækramálastjórnin
og Frímann Einarsson.
Eftir Magnús V. Jóhannesson.
—o—
Niðurl.
7. janúar 1933 skrifar Frí-
mann bæjarráði enn bréf, þar
sem hann krefst þess, að veð-
böndum bæjarsjóðs fyrir fá-
tækraskuldinni verði aflýst og
honum fengnar kr. 400.00 til
áburðarkaupa, kr. 1800.00 til
að kaupa 300 hænsni, 1000 kr.
til þess að byggja fuglahús og
peningar fyrir einni kú. Enn
frerriur gerir hann ráð fyrir, að
þurfa framfærslustyrk yfir vel-
urinn og hey handa 7 kúm í 1%
mánuð og til afborgunar af
eigninni ca. kr. 2200.00. Þetto
hefði alt numið 7 þúsund krón-
um á árinu. Ef þessu yrði ekki
sint, ákvað hann að flytjá af
eigninni 20. janúar. Bréfið er
ein yfirlýsing úm það, að hann
sé að þrotum kominn með að
reka búið. Frímann gerir þó
ráð fyrir í þréfi þessu, að bæj-
arráðið treysti honum ekki og
set eg þann kafla úr. bréfinu
hér orðréttan, því að það er við-
urkenning hans um vanrækslu
við bú sitt. Hann segir:
„Það er að eins eitt í þessu
sambandi, sem eg get hugsað
mér, að geti í augum bæjaráðs-
ins orkað tvímælis, og það er,
hvort eg hafi skilyrði til þess,
að hafa þannig lagað bú á hendi
og svara eg því játandi. En þrátt
fyrir það get eg ekki neitað því,
að eg hefi á síðastliðnu ári, þeg-
ar eg hefi séð öll sund lokuð,
látið hendur síga, þegar eg hefi
mætt andúð, óbilgirni og rang-
læti þaðan, sem eg vænti sam-
úðar, nærgætni og réttlætis“.
I þessu er skýlaus viðurkenn-
ing um vanrækslu við búskap-
inn út af liestsmálinu, sem varð
ástæða til ógæfu Frímanns, eins
og eg lýsti i upphafi.
Bæjarráðið áleil einnig, eins
og sakir stóðu, að Frímann
hefði engin skilyrði til að stunda
slikt bú, að minsta kosti yrði
hann • að sýna, að liann væri
maður þar til, með því að
stunda bú sitt vel þann tíma, er
hann hafði til reynslu.
í stað þess að nota tækifærið,
sem bæjarráðið gaf með fresti
sínum, þá skrifar Frimann enn
bréf, dags. 28. janúar og til-
kynnir, að hann flytji um mári-
aðamótin.
I inyrkri 1. eða 2. febrúar
flutti svo Frímann, yfirgaf hús
og gripi, tók sér leigt og lét fyrri
íbúð sína standa auða, og bæj-
arsjóð greiða fyrir sig leigu ann-
arstaðar.
Ef fátækrastjórn Reykjavík-
ur á að fá ámæli frá gjaldend-
um bæjarins, út af viðskiftum
sinum við Frímann, ])á lilyti það
ámæli að byggjast á því, að liún
lét ekki flytja hann tafarlaust
aftur að Mclavöllum, sem stóðu
ónotaðir. Mó þó vel vera, að þar
sé nokkur afsökun i þvi, að svo
hafði Frímann gengið um eign
þessa, að hún var tæplega hæf-
ur mannahústaður, vegna nið-
urníðslu og vanhirðu.
F'rímann lætur líta svo
sem hann hafi verið léttur, á
fóðrunum og að lokum hafi sét)
verið „hrundið frá þeim mögu-
leika, að geta balancérað fjár-
hagslega“, eins og hann kallar
það og telur þá ráðstöfun glap-
ræði gagnvart gjaldendum. Ep
því rétt að sýna hér árlegt yfir-
lit yfir viðskifti hans við fá-
tækrasjóðinn.
1925 styrkur kr. 2207.70,
1926 —-
1927
1928 —
1929 —
1930
1930 —
1932 —
og 1933 telur
— 4979,86,
— 1876,68,
— 1762,91,
— 2145,68,
— 2206,50,
— 2278,73,
— 1380,00,
in sig þurfa ca.
7 þúsund krónur, til að geta
„balancérað“. Frimann er dýr-
ari fátækrasjóði en „Hafliði aB-
ur
Eins og tölur þessar bera með
sér, hefir Frímann ekki borið
hag gjaldendanna sérstaklega
fyrir brjósti, nema ef það átti
að teljast þeim til hagsbóta, a4
hann gerðist aðventisti, til að
geta, í skjóli eilífðarmálanna,
liaft tvo lielgidaga i viku hverri
og greitt i guðskistuna 10 aura
af hverri krónu, er honum á-
skotnaðist.
Frímaim fullyrðir í Alþýðu-
bl. 16. þ. m., að hann hefði kom-
ist af, ef hann liefði fengið aí
halda búi sínu óskertu, og þyk-
ist sanna það með því, að setja
upp eftirfarandi dæmi:
Jarðræk tars tyrk u r — 760 kr.
Leiga fyrir húsnæði
fyrirfram .......... 300 —
Lagt til hliðar af búinu 600 —
Samtals 1660 ki’.
Hann kveðst áætla þetta með
hliðsjón af ]>ví, að hann hafi
frá hausti 1930 til liaustsins
1932 keypt bústofn fyrir 1500»
krónur og skulda að eins í því
kr. 50.00, þegar hann fór frá
búinu, en hann gleymir að geta
þess, að á tímabili þessu fær
liann í fótækrastyrk kr. 5865,23
— fimm þúsund álta liundrui
sextíu og fimm krónur — (sjá
skýrslu um styrkina). Það væri
ekld ótrúlegt, að Frímann hefði
getað keypt bústofn fyrir 3000
krónur, ef hann liefði fengið 1®
þúsund krónu styrk á timabij-
inu; það er heldur ekki ótrú-
legt, að einhverjum öðrum e»
lionum liefði lialdist betur ó
fénu. Ef maður athugar áætluu
Frímanns um áfkofnuna, þá er
að geta þess, að hann skuldar
vegna jarðabóta úpp í jarðrækt-
arstyrkinn kr. 248.00. Um leigw
fyrir liúsnæði er það að athuga,
að pegar hann flutti frá Mela-
völlum, var enginn leigjandi oj*
leiguíhúðin ekki í nóthæf*
standi, eins og áður er getið.
Og þannig kynti Frimann sig
sem húsbóndi, að leigjendur
voru ekki aðrir cn þeir, sem af
neyð urðu að leigja þar, sv*
að varlega varð að byggja á
leigutekjum, með honum sei»
húsráðanda.
Að Frímanni tækist að leggja
til liliðar af búinu 600 krónur,
þá er það ekki ólíklegt, ef lian»
fengi af fátækrafé 3—4 sinmtm
þá upphæð.
Hvernig búið var rekið og livaða
von mótti gera sér um, að þaí
framfærði fjölskyldu Frímanns
og væri líklegt til að hægt værí
að leggja íýrir af tekjum, sésl
ljóslega á þvi, að mjólkumyl
var mánuðinn sem hann yfir-
gaf húið: 653% líter úr 7 kúm.
þ. e. 23% liler á dag alls. Ráðs-