Vísir - 23.07.1934, Blaðsíða 2

VISIR
Grierson
lagfti af stað frá London-
derry áleiðis hingað kl.
7.40 í morgun
London, 23. júlí. FB.
Grierson lag'öi af staS frá
Lonclonderry kl. 7,40 í niorgun og
bjóst viö aö fljúga til Reykjavík-
ur án viðkomu á leiðinni.
Ný gerð farjiegaflagvéla,
sem vekur mikla eftirtekt.
Kansas City, 23. júlí. FB.
AS undanförnu hafa verið gerð-
ar hér tih'aunir með nýja farþega-
flugvél, sem smíðuð var að fyrir-
sögn Ben. O. Howard's, sem er
einn af flugvélafræðingum United
Air Lines. Var flugvélin smíðuð í
American Eagle Craft verksmiðj-
unum og er útbúin með 420 ha.
Wasphreyfli. — í reynsluflugferð-
um hefir náðst 250 enskra mílna
hraði í flugvél þessari og búist er
við, með nokkurum endurbótum
að hægt verði að auka hraðann,
svo að hann verði 300 rnílur ensk-
ar á klst., 0g er það talin feikna
mikil framför á sviði flugulistarinn-
ar, ef innan skamms verður farið
að nota flúgvélar, sem ná þeim
hraða. (United Press).
Sprengitilræði á járnbrautarstöð-
inni í Salzburg.
Berlín 21. júlí. FÚ.
í Salzburg í Austurríki fanst í
nótt sprengja á aðal járnbrautar-
stöð borgarinnar, sem augsýnilega
hafði verið komið fyrir í þvi skyni,
aÖ sprengja hluta af byggingunni
í loft upp. Um klukkan 5 í nótt voru
tveir.menn teknir fastir í Wien,
grunaðir um að standa í sambandi
við þetta sprengjutilræði, en máliS
var ekki að fullu upplýst, er síðast
fréttist.
London, 21. júlí. FÚ.
Landskjálftahræringar.
Landskjálftamælarnir i Englandi
sýndu í morgun hræringar, sem
álitið er að munu hafa átt upp-
tök sín í Salomonseyjum í Suður-
höfum. Þaðan hefir nú frétst, að
enginn mannskaði hafi orðið í jarð-
skjálftunum á fimtudaginn, en
byggingar skemdust.
London, 21. júlí. FÚ.
Italbo sæmdur heiðurspeningi
úr gulli.
Alþjóðasamband flugmanna (In-
ernational Aeronautic Federation)
hefir sæmt Balbo herforingja sér-
stökum heiðurspeningi úr gulli, í
viðurkenningarskyni fyrir afrek
hans, er hann flaug með flugsveit
sína í fyrra um ísland til Ameríku.
Kvittun.
Guðniundur Davíðsson, liinn
svokallaði umsjónarmaður
Þingvalla, virðist í meira lagi
illa haldinn um þessar mundir.
Hann liefir alt á hornum sér,
greyið að tarna, og liggur nærri
að ætla, að hann sé ekki alls-
kostar með sjálfum sér.
Meðal annars er svo að sjá,
sem hanri sé þrútinn af liatri
til rilstjóra þessa blaðs og vilji
kenna honum um ýmislegt ang-
ur og mæðu, sem hann hafi orð-
ið fyrir í „embættisrekstri“ sín-
um. — En það er mesti mis-
skilningur, að Visir liafi verið
vondur við G. D. Hann hefir
þvert á móti tekið mjög vægi-
lega á „umsjónarmanninum",
þá sjaldan hann hefir virt hann
þess, að minnast á hann.
G. D. er nú bersýnilega orð-
inn logandi hræddur um það,
að hann verði að hröklast frá
Þingvöllum, áður en langt um
líður. Og hann hefir farið að
ímynda sér, að ritstjóri Vísis
kynni að eiga einhvern þátt í
þvi. —
Og liann Iiefir — í vonsku
sinni og vandræðum — tekið
þann kostinn, að fara að hnoða
saman skammagrein um rit-
stjóra blaðsins og fleiri mönn.
Hann hefir sennilega vonað,
auminginn, að í því kynni að
vera einhverskonar svölun. —
Hann hefir að líkindum ver-
ið eittlivað þriggja vikna tíma
að sækja i sig veðrið og fást
við ritsmíðina. Og nú hefir
hánn fengið hana birta í AI-
þýðublaðinu.
Er þess að vænta, að honum
Iiægist nú ofurlítið, er hann hef-
ir rutt þessu af sér.
En illa ber hann sig og
ómannlega, og er það rétt að
vonum um þvílíkan mann. Seg-
ist verða íyrir stöðugu aðkasti
og ertingúm i „embættinu“, en
einatt beri þó mest á litilsvirð-
ingu fólksins, er Vísir bafi látið
„umsjónarmannsins“ gelið fyrir
skömmu. — Þá verði óguðleg-
heit Þingvallagesla svo mikil,
að engu tali taki.
Honum verður margt lil ang-
urs, Guðmundi þessum, en fált
hefir þó komið svo við hjarta-
taugar hans, sem tilhugsunin
um það, að nú verði líklega
farið „að troða presti inn á frið-
lýst land“. — Það finst honum
hörmulegast af ölluogóbærileg-
ast! Er sá harmagrátur mjög i
samræmi við fyrri skrif þeirra
kumpána, „prestahataranna“,
um það, hvílíkt hneyksli það sé,
að setja vígðan kennimann á
staðinn, því að hann sé’vís til
þess, að éta allan Þingvallaskóg
upp til agna!!
Vonska Guðmundar Davíðs-
sonar í garð ritsljóra Vísis er al-
gerlega óverðskulduð, eins og
áður var tekið fram. — Vísir
á enga sök á því, hversu mjög
hann er óþokkaður af nábúum
sínum og öðrum. — Andstygð
sú, sem fjölmargir Þingvalla-
gestir og aðrir virðast liafa á
G. I)., er eingöngu honum
sjálfum að kenna. Framkoma
hans er með þeim liætti, að fólk
snciðir hjá honum í lengstu
lög og kann illa öllum sletti-
rekuskap af hans hálfu. Því
virðist maðurinn óvenjulega ó-
geðfeldur, sem von er, og getur
ckki sælt sig við fyrirskipanir
hans eða aðfinslur. — Hins veg-
ar mundi flestum Ijúft að hlýða
kurteisum og sæmilegum um-
sjónarmanni.
Um vörslu Guðmundar þessa
á hinu friðlýsta svæði Þingvalla-
lands skal ekki rætt að þessu
sinni, en taka mætti það atriði
til sérstakrar rannsóknar við
tækifæri. — Það er vitanlegt, að
sauðfé liefir fundist dautt í
vatnsgjánum í hrauninu að
sumri til, síðan er Guðmundur
þessi tók við vörslu staðarins
og hefir það þótt nýlunda. Telja
kunnugir menn nokkurar líkur
benda lil þess, að umsjónar--
maðurinn liafi flæmt þær kind-
ur i gjárnar með hundum sín-
um, en þeir hafa að sögn verið
margir og grimmir. Ganga ýms-
ar kátlegar sögur i Þingvalla-
sveit um hundahald umsjónar-
mannsins og afdrif þessara
þjóna hans eða aðstoðarlnmda
við „embættis-gæsluna“.
Ritstjóri Vísis liefir enga löng-
un til þess, að gera hlut Guð-
mundar Davíðssonar verri en
Iiann er í raun og veru. Og hon-
um er vitanlega alveg sama um
fáryrði hans og geðvonsku-raus.
— Hann hefir og, fvrir lilífðar-
sakir, slungið undir stól nokk-
urum skringilegum sögum um
ýmislegar tilteklir Guðmundar.
.Má þar til nefna „kaffisöguna“
frægu, sem mestum hlátrinum
hefir valdið, og sitt Iivað fleira.
En alt er þetta til reiðu, ef
Guðmundur kynni enn að
freista þess, að auka hróður
sinn með nýju skrifi.
Tðniistarbátíð.
Fyrir 75 árurn stofnaði Franz
Liszt hið almenna ])ýská tónlistar-
félag, sem helclur árlega tónlistar-
hátíð i einhverjum tónmentaborguni
Þýskalands. í ár var hátíðin haldin
í Wiesbaden i byrjun júnimánaðar
og væri það í sjálfu sér vart í frá-
sögur færandi í islensku Uaði, ef
ekki hefði um leið verið stofnað til
alþj’óðastarfsemi, sem einnig snert-
ir ísland. Ríkisforingi þýskra tón-
skálda, ]). e. hinn einvaldi og af
ríkisstjórninni skipaði formaður
stéttarfélagsins, tónskáldið Richard
•Strauss, sem er talið frægasta tón-
skáld núlifandi, bauð á fund sinn
til Wiesbaden tónskáldum flestra
menningárþjóða, til ])ess að ræða
við þá alþjóðlegt samstarf og var
undirrituðum boðið sem íslendingi.
Var okkur útlendingunum sýnd hin
mesta gestrisni, — okkur ve.itt ó-
keypis far af útbreiðsluráðuneytinu
og dvöl sem gestum borgarinnar
Wiesbaden í gistihúsum baðstaðar-
ins. Boð þetta var merkilegra fyr-
ir það, að þetta var í fyrsta sinni
eftir stjórnarbyltinguna í fyrra, að
Þýskaland leitaði alþjóðastarfsemi i
víðari skilningi og er tónlistin braut-
ryðjandinn, eins og oft, þegar ræð-
ir um samúð ineð> þjóðunum.
Um leið og tónlistarhátiðin var
haldin með tveim hljómleikum á
dag, veisluhöldum og skemtiferð-
um og öðrum boðum, þá héldu út-
lenclu tónskáldin daglega með sér
fund, til þess að ræða málefni sín
og lauk þeim fundum með þvi, að
stofnað var alþjóðaráð tónskálda,
með einu tónskáldi frá hverju landi.
Var í því látin gilda foringjaregl-
an eftir nýjum þýskurn sið, og voru
þessi tónskáld skipuð fulltrúar:
Fyrir Frakkland Carol Berard,
fyrir England Mr. Besley, fyrir
Pólland Roscynski, fyrir Tékkósló-
vakíu próf. Kricka, fyrir Sviss dr.
Streuli, fyrir Austunýiki dr. Beyer,
fyrir Ítalíu Maestro Lualdi (með
umboði frá Mussolini), fyrir Belgíu
A. Höllebrook, fyrir Finnland Yrjö
Kilpinen, fyrir Svíþjóð Kurt Atter-
berg, fyrir Danmörku Peder Gram,
en fyrir ísland undirritaður, sem
mun starfa i sambandi við Banda-
lag íslenskra listamanna. Fl.eiri full-
trúa á að skipa, þegar ráðið kem-
ur saman næst, en Maestro Lualdi
bauð ])ví til fundar i Venedig á
komandi hausti í sambandi við al-
þjóða tónlistarhátíð, sem haldin
verður jafnhliða hinni árlegu haust-
sýningu myndlistar allra þjóða. —
Tilgangur þessa tónskáldaráðs var
ákveðinn, auk hagsmunalegrar og
siðferðislegrar verndar réttinda tón-
skálda, listræn viðskifti í stærra
stíl (tónlistarhátíðir) og á ráðið að
hafa með höndum undirbúning að
öðru meira alþjóðasambandi. Heið-
ursforseti var kjörinn Richard
Strauss, en aðalritari clr. Julius
Kopsch. Er þetta í fyrsta sinni eft-
ir ófriðinn mikla, að Þýskaland
tekur að sér greinilega íorystu í
alþjóðaefnum, enda í málefni, sem
önclvegisþjóð tónmenta er sjálf-
kjörin til að stýra.
í teboði, sem erlendu tónskáld-
unmn og merkustu þar stöddum
tónlistarmönnum Þjóðverja var
haldið í Kurhaus, Wiesbaden, var
opinberlega tilkynt stofnun tón-
skáldaráðsins og mæltu öll tón-
skáldin nokkur orð á sínu máli og
á þýsku. Hlustuðu menn þar einn-
ig með eftirtekt á hreim íslenskrar
tungu. Stofnunin var síðan tilkynt
bæði í þýskum blöðum og öðrum
0g vakti eftirtekt. Má þakka það
forystu . Þjóðverja, að stofnunin
tókst, og svo því, að innan Þýska-
lands var til orðin ótvístruð eining
allra tónskálda, samkvæmt reglu
])jóðernisjafnaðarmanna og dáðust
menn að því, hvernig sem skoðanir
annars skiftust um stjornmála-
stefnur.
Um tónlistarhátiðiua sjálfa er
annars fátt að segja. Flutt voru
eingöngu ný þýsk verk. I svo há-
mentuðu tónmentalandi, sem Þýskar
land er, eru tvítugir tónskálclanem-
ar margir svo langt komnir í að
stæla fyrirrennara sína, að varla sér
á milli. Kunnáttuna vantar ekki, en
annars oft nærri alt, sem aðgreinir
sanna list frá tækni og öðrum sálar-
lausum tilbúningi. Af öllum þeim
mörgu verkum, sem leikin voru á
hátiðinni, þótti undirrituðum mest
til koma að heyra nokkur sönglög
fyrir eina alt-röclcl með samleik að
eins einnar óbóu, (án pianoforte).
Höfundurinn var Robert Búck-
mann, f. 1891, lítt þekt tónskáld,
en þarna virtist birtast ómenguð list
úr óspiltum jarðvegi og þó þrosk-
uð til listrænnar fullkomnunar, sem
sannaði máltækið: „Það er listin,
að sleppa úr“. Máske mintu þessi
- tvíröclduðu lög líka eitthvað á ís-
lenska tvísönginn og urðu undir-
rituðum því hjartfólgin.
Berlín, 17. júni 1934.
Jón Lcifs.
lcip sekkur
Akureyri, 23. júlí. FÚ.
Aðfaranótt miðvikudags s.l.
sökk norska síldveiðiskipið Flavhes-
ten út af Þistilfirði. Mannbjörg
varð með naumindum. Skipið var
mjög hlaðið síld og ætla menn, að
síldin hafi runnið til í skipinu, uns
sjór gekk inn á annað borðið. —
Skipshöfnin er komin til Akureyr-
ar. —
blfreiðadekk.
Nýkomnar allar stærðir. Verða
seld með sérstaklega lágu verði
fyrst um sinn.
ð. T. Jðhannsson & Co.
Hafnarstr. 16.
Einkasalar fjaár:
S.A. Italiana Pirelli, Milano.
Ðeiian um
Makedoníis.
Eins og kunnugt er var fyrir
nokkuru gerð stjórnarbvlting
án blóðsútliellinga i Búlgaríu.
Hefir áður verið sagt frá þeirn
atburði allítarlega hér í blaðinu.
Var þess þar getið, að forsætis-
ráðherra hinnar nýju stjórnar,
Georgieff (Gueourguiev), liefði
það m. a. á stefnuskrá sinni að
bæta sambúðina við Jugoslava.
Amerískur blaðamaður, John
Bakeless að nafni, sem dvalist
hefir mn skeið í Balkanríkjun-
um, lil þess að kynna sér
ástandið þar, liefir i kunnu
amerísku tímariti gert Make-
doniudeiluna að umtalsefni í
sambandi við byltinguna í
Búlgaríu. Farast honum orð á
þessa leið:
„Enda þótt lierinn slæði á
bak við þá menn, sem tók*
völdin í sínar hendur þar í landi
(þ. e. Búlgaríu) er hin uýja
stjórn hlynt því, að sambúð
Búlgara og Jugoslava verði
sem friðsamlegust. Er þess og
að geta, er um þclla er rælt, að
sambúð þessara tveggja þjóða
hefir lengi verið slæm og »ft
fullur fjandskapur þeirra milli.
A undanförnum 50 árum hafa
Búlgarar og Júgoslavar þríveg-
is háð styrjaldir sin á milli.
Jugoslavar ráða nú yfir miklu
landflæmi, sem áður var eign
Búlgara og sem þeir með réttu
gæti krafist að þeir fengi á ný.
Eri byltingunni var hrundiS
af stað vegna ónánægju yfir því
hvernig ástatt var innanlands.
Búlgarar eru fyrst og fremst
bændaþjóð og hagur bænda ei’
slæmur þar í landi. Stjórnmála-
flokkarnir eru 15 talsins og þeir
liafa ekki getað komið sér sam-
an um, hvernig leysa beri
vandamál bænda, sem eru því
sáróánægðir. Klekt var á
kommúnistum 1924 svo ræki-
lega, að þeir höfðu liljótt uni
sig' árum saman, en nú liefir
lifnað yfir þeim aftur. Þeir hafa
grætl á óánægjunni og sundur-
þykkjunni og liinir flokkarnir
liafa ekki gelað komið sér sam-
an um að kveða niður komm-
únismann á ný. Herinn allur er
þó andvígur kommúnistum.
Sem fyrr segir eru ])að þeir
menn, sem herinn styður, er
fara með völdin. En hvernig
horfir nú um það stefnuskrár-
atriði, að skapa velvild milli
Búlgara og Jugoslava?
Þessu marki virðist Búlgar-
iustjórn því að eins geta náð, að
henni lakist að uppræta félags-
skap bvltingarsinnaðra maniiía