Vísir - 12.09.1935, Qupperneq 3

V ÍSIR
1 vestur- og austurenduin liúss-
ins uppi á lofti verða 5 svefn-
lierbergi.
Húsið er upphitað með livera-
liita, og notaður sami hver og
áður liitaði liús Höyers, þó með
öðru móti. Leiddi Höyer vatn
úr hvernum inn i hús sín, en
þegar farið var að grafa í liver-
inn kom i ljós, að eingöngu
kom gufa, rúml. 100° lieit, upp
úr hveraliolunni, en vatn alt,
sem þar safnaðist fyrir, var yf-
irhorðsvatn ofan úr hrekkun-
um fyrir ofan. Verður gufan
látin liita vatn, sem síðan verð-
ur leitt inn i skálann. Var þetta
gert samkv. ráðum Ben. Grön-
dafs og Axels Sveinssonar verk-
fræðinga, en verkið fram-
kvæmdi Rikarður Eiríksson
pípulagningameistari.
Teikningin af sjálfum skál-
anum er norsk, gerð af hygg-
ingameistara einum í Osló.
Kom efni skálans hingað alt til-
búið til byggingarinnar, eins og
fyr getur, og verksmiðjan, sem
það er frá sendi hingað æfðan
fagmann, til að hafa ufnsjón
með byggingunni. Yfirmaður
við hygginguna var Júlíus Ing-
varsson frá Eyrarhakka. Skiða-
félagið hefir tekið á leigu land-
spildu, 1 ha. að stærð. Er
ætlun félagsins að ganga í bún-
aðarfélag í Árnessýslu, og fá
styrk úr Ræktunarsjóði til að
rækta umhverfi skálans. ,
Með hyggingu skíðaskálans
liefir Skíðafélag Reykjavíkur
lagt út í liið mesta fyrirtæki. Er
skáljnn virtur á 50.600 kr. til
brunabóta. Verður félagð að
taka lán, er mun nema 15—
20.000 kr. lil viðbótar við sjóðs-
Áddis Abeba í ágúst.
í meira en 30 aldir, eöa frá því
ifyrsti konungur Ethiopia (Abessi-
niu) réöi ríkjum, hafa allar til-
raunir til þess a'S svifta „svarta
konungsríkið“ sjálfstæði mishepn-
ast. En aldrei hefir eins dimm ó-
friöarblika komið á framtíðarhim-
iíi Abessiniumanna og nú. Hinir
blökku, herskáu Abessiniumenn
eiga nú a'ð líkindum fyrir höndum
— með l>oga, hnífa og riffla að
vopnum — að berjast við nútíma
her: 350.000—400.000 manna, sem
hefir öll nútímahergögn, skrið-
dreka, flugvélar, vélbyssur, eitur-
gas og hvað eina, til notkunar í
bardögunum. Hinn vel útbúna her
sinn í Afríku getur Mussolini auk-
ið að miklum mun — sé gengið út
frá því, að fleiri þjóðir taki ekki
þátt í styrjöldinni, t.d. Bretar—-,og
gegn hinum vel búna og æfða her
Mussolini gefur Haile Selassie' í
mesta lagi sent 900.000 menn, illa
b'úna að nýtísku hergögnum, en
svo vöskum mönnum hefir hann á
að skipa, að allir, sem verið hafa
í Abessiniu vita, að þeir munu
ganga vígreifir móti herskörum
Mussolini. Það, sem Haile Selassie
og hei'málaráðunautar hans byggja
vonir sinar á, er það meðal annars,
að Abessiniumenn eru vanir lands-
laginu, þar sem barist verður, og
vanir loftslaginu. Þeir þekkja
land sitt vel, hin auðnarlegu fjalla-
héruð, þar sem náttúran sjálf hefir
búið vígi svo aö segja við hvert
fótmál. Loftslagið er óheilnæmt.
Abessiniumenn gera sér vonir um,
að hermenn Mussolini muni ekki
þola loftslagið og falla hver
um annan þveran. Ráðunaut-
ar Haile Selassie eru þess full-
vissir, að Mussolini geti ekki sigr-
að Abessiniumenn í einni eða fá-
um orustum. Þeir segja, að allar
líkur séu til, að í styrjöldinni milli
ítala og Abessiniumann, verði bar-
eign félagsins. Stjórnin telur þó
rekstur skálans tryggan í fram-
tíðinni. Gerir hún ráð fyrir að
félagið liafi um 3 þús. króna
tekjur árlega auk þess, sem það
leigir skálann út fyrir 1800 kr.
árlega. Mun síðan leigutaki, sem
er danskur maður að nafni
Anker Jörgensen, sjá um veit-
ingar og greiðasölu o. þ. u. 1.
Mun dvölin kosta 6 kr. á sólar-
liring, en sé dvalið um lengri
tíma fæst afsláttur.
Enn sem komið er hefir fé-
lagið aðeins fengið leyfi til að
veita félagsmönnum sínum. En
verði veilingaleyfið rýmkað get-
ur það orðið óþægilegt félags-
mönnum, ef þangað kemur t.
d. fjöldi manns, sem kemur þar
til að njóta góða loftsins o. s.
frv. og situr svo fyrir sldða-
fólkinu, svo að það getur ekki
fengið sér liressingu o. s. frv.
þegar það kemur af skíðunum.
Hins vegar er það einnig ilt að
þurfa að útliýsa fólki, er að
garði ber, þó það sé ekki í félag-
inu,
Er ekki að efa að skálinn mun
verða mjög fjölsóttur er fram
líða stundir, enda fjölgar nú.fé-
lögum Skíðafélagsins, sem óð-
ast, því að auðvitað eiga þeir
forgangsrétt að skálanum. Hef-
ir félagatalan aukist um 50%
síðustu 3 vikur.
Er hin fylsla ástæða til að
óska Sldðafélaginu til hamingju
með skíðaskálann, og jafnframt
óska því til liamingju með hinn
ötula formann sinn, og þakka
honum fyrir hið ósleitilega og
ötula starf lians í þágu skíða-
íþróttarinnar á liðnum árum.
H.
ist í smáorustum og oftast í návígi.
Skilyrðin til þess að heyja stór-
orustur séu ekki fyrir hendi.
Ráðunautar Iiaile Selassie gera sér
þó ljóst, að það er ekki hægt að
segja með fullri vissu um það fyr-
ir fram hver not Mussolini verða
að flugvélum í þessum ófriði, sem
vofir yfir. En þeir telja þó víst, að
honum muni þó ekki verða það
gagn að þeim, sem hann og leið-
togar hans hafa búist við, sökum
þess, að hergagnaforða Abessiniu-
manna hefir verið komið fyrir þar,
sem ekki er hægt að eyðileggja
hann með því að varp'a niður
sprengikúlum.
í þessari styrjöld verður aðal-
lega urri fjállahernað að ræða og
undir hann eru þjóðflokka-r ]>eir
í Abessiniu, sem hafa heitið Haile
Selassie fylgi sinu, ágætlega búnir.
Hermenn þessara þjóðflokka eru
harðfengir og hugaðir. Þeir eru
ekki taldir. menn með mönnum,
fyrr en þeir hafa orðið manni eða
ljóni að bana. Engin járnbraut er
í Abessiniu-sem kunnugt er, nema
járnbraut Frakka frá Diisouti í
írakkneska Somalilandi til Addis
Abeba. í Abessiniu er engin
borg með nútímasniði og engir riý-
tísku vegir. Landslagi svipar víða
til þess, sem er í suðvesturhluta
Bandaríkjanna. Þar eru auðnarleg
svæði, þar sem ekkert vex nema
kaktusjurtir, -— þar eru gróður-
litlar hlíðar og háir fjallatindar,
og gil stórhættuleg yfirferðar.
Þarna getur — segja Abessiniu-
menn — miljón hermenn falist. —
í Abessiniu eru um 300.000 manna,
sem telja sig komna af drotning-
unni frá Saba, og þessir menn ráða
c-’g „regera" yfir öðrum þjóðflokk-
um í landinu. „Ethioparnir“ eða
hinir sönnu Abessiniumenn eru
blendingar Asíuþjóða, Afríku-
negra og Gyðinga, og hafa vana-
lega riffla og skammbyssur að
vopni, en hinir þjóðflokkarnir,
Somalimenn og arabiskir þjóð-
flokkar hafa oft aðeins spjót og
lmífa að vopnum, en sumir hafa
kylfur og boga. En að undanförnu
hafa þessir þjóðflokkar líka feng-
ið æfingu í að fara með riffla og
sagt er, að nú séu til nægilega
margir rifflar i Abessiniu, til þess
að láta alla þá, sem sendir verða
gegn ítölum, fá riffla. Það er mesti
misskilningur, að deilurnar milli 1-
tala og Abessiniumanna séu nýjar.
Þær eru hálfrar aldar gamlar. Og
í skólabókum Itala eru engin
landamæri milli Eritreu og Abessi-
niu og ítalska Somalilands og A-
bessiniu viðurkend. „Lönd ítala í
Afríku ná inn í hjarta Ethiopiu",
segir í einni þeirra. ítalir hafa í
hálfa öld ætlað að leggja Abessi-
niu undir sig, þótt eigi yrði látið
til skarar skriða á þann hátt, sem
nú er talið að muni verða, af því
að þeir áttu ekki fyrr leiötoga sem
MussolirM*: sem virðist ætla að fara
sínu fram hver sem afleiðingin
verður. (Úr fréttabréfi frá Edward
Beattie, fréttaritara United Press í
Addis Abeba).
Mestur hluti þess lands, sem her
Mussolini verður að sækja fram á,
er 6000 ensk fet yfir sjávarmál.
Hæstu tindar eru 14.000—15.000
fet, á hæð við suina tinda Kletta-
fjalla. Sumstaðar eru sandauðnir,
erfiðar yfirferðar og sumstaðar
frumskógar, þar sem mjög er hætt
við hitasótt (malaria), en sumstað-
ar eru mýrlendi afar ill yfirferðar,
einkanlega í norðurhluta landsins.
Þrjá mánuði á ári hverju er úr-
hellisrigning á þessum slóðum.
Menn og skepnur verða að vaða
aur upp í hné og víða leggjast all-
ir fíutningar niður, jafnvel milli
þorpa. En þegar rigningatíma
linnir skýtur miklum gróðri ört
upp og er þá víða svo fagurt í
Abessiniu að óvíða mun fegurra.
— Mikil náttúruauðæfi eru í A-
bessiniu en lítt nýtt. Fjölda margir
Abessiniumenn lifa á þrælasölu,
sumir á handiðn, aðrir á landbún-
aði og enn aðrir á saltvinslu. Kaffi
rækta Abessiniumenn í allstórum
stíl og mun óvíða eða hvergi i
heimi framleitt betra kaffi en þar.
En ]>að eru vitanlega auðæfi þau,
sem fólgiri eru í jörð í Abessiniu,
sem ítalir ágirnast, því að ítalir
cru iðnaðarþjóð, sem mjög skortir
hráefni. En námurnar eru í fjalla-
héruðunum. Abessiniumenn vita nú
hvers virði námurnar eru og þeir
munu verja þær meðan nokkur
maður stendur uppi, ef marka má
Orð Haile Selassie, og þeir, sem
þekkja til hans og þjóðar hans,
efast ekki um, að þeir muni gera
það ef þörf krefur.
Abessinsku yfirvöldin halda því
fram, að það sé ósanngirni ítala að
kenna, að deilur hafa orðið og ill-
indi út af Ual-Ual. Ual-Ual er
nijög nrikilvægur staður, sökum
])ess, að þar eru um 600 vatnslind-
ir, og þjóðflokkar beggja landanna
þurfa naúðsynlega að koma þar
tíðum, bæði til þess áð birgja sig
upp af vatni, 0g til þess að beita
gripum sírium í grend við vatns-
brunnana. Hefir það iðulega kom-
ið fyrir, að þjóðflokkar frá Abessi-
niu hafa rekið hjarðir sínar yfir
landamærin í nýlendu ítala, en
])jóðl&kkar úr ítölsku nýlendunni
hafa gert slíkt hið sarna, og hefir
þetta ekki orðið alvarlegt deilu-
efni, fyr en ítalir fóru að vekja
deilur um þetta, sem leiddu til
vopnaviðureigna. Abessiniumenn
halda því fram, að ósanngjarnt sé
að hafa mjög ströng landamæra-
ákvæði á þessurn stað.
(United Press—FB).
Síldarvart á Eskifirði.
Síldarvart hefir orðið í Eski-
firði undanfarna þrjá daga. Síldin
er smá en vel feit. Blíðviðri og
stillur hafa verið siðustu daga.
Edward Beattie fréttaritapi
United Press í Adtiis Abeba
ræðir væntanlegan ófrið milli ítala og Abess-
iníumanna.
Veðrið í morgun.
I Reykjavík 9 stig, Bolungarvík
6, Akureyri 6, Skiilanesi 8, Vest-
mannaeyjum 9, Sandi 7, Kvígind-
isdal 5, Þlesteyri 5, Gjögri 5,
Blönduósi 7, Siglunesi 5, Grímsey
5, Raufarhöfn 7, Skálum 7, Fagra-
dal 7, Papey 8, Hólum í Horna-
firði 9, Fagurhólsmýri 8, Reykja-
nesi 9, Færeyjum 10 stig. Mestur
hiti hér í gær 15 stig, minstur 8.
Úrkoma 0,1 mm. Sólskin 4,1 st.
Yfirlit: Alldjúp lægð um 1000 km.
suðvestur af Reykjanesiá hreyf-
ingu norðaustur.eftir. — Horfur:
Suðvesturland: Vaxandi austan
átt. Sumstaðar hvass og dálítil
rigning með kveldinu. Faxaílói,
Breiðafjörður: Vaxandi austan
kaldi. Úrkomulaust. Vestfirðir,
NoNrðurland, norðausturland,
Austfirðir, suðausturland: Austan
og norðaustan- átt. Víða allhvass í
riótt. Dálítil rigning eða súld.
Verkfall húsgagnatrésmiða.
í sámbandi viö verkfall það,
sem getið var um í blaðinu igær,
hjá húsgagnasmiðum, heíir blaðið
verið beðið að geta þess að verk-
íallið nær einungis til þeirra, serii
smíða. tréhúsgögn, en ekki til
þeirra er smíða bólstruð húsgögn.
Sú húsgagnas'míði er iðngrein út
af fyrir sig, og er unnið eftir
sem áður í öllum vinnustofum hús-
gagnbólstrara hér í bænum.
Mænusóttin.
Eitt mænusóttartilfelli bættist
við hér í bænum í gær. í Kefla-
vík er og um eitt mænusóttartil-
íelli að ræða og hefir ekki borið
á mænusótt þar fyr. Hinsvegar er
um tvö mænusóttartilfelli að ræða
á Suðureyri í Súgandafirði, og er
annað nýtt.
Karfaveiðarnar.
Gulltoppur kom inn til Sól-
bakka í gær með um 200 smá=
lestir af karfa og Snorri goði með
um 150 til Siglufjarðar og Sindri
með 130 smál. Skallagr. fékk nýl.
30—40 smálestir af karfa á Húna-
flóa, á hálfum sólarhring, en svo
ekki meira, encla lenti skipið í
þoku. Þennan afla lagði skipið á
land á Siglufirði, og er nú að leita
að karfa út af Skagagrunni. Beri
sú leit eigi árangur mun skipið
fara á Halamiöin. Á Sólbakka eru
nú komnar á land um 1800 smál.
af karfa.
Hjónaefni.
Síðastliðinn laugardag opinber-
uðuð trúlofun sína ungfrú Ósk
Sigurðardóttir og iBöðvar Péturs-
son kennari.
Aflasala.
Hafsteinn seldi bátafisk frá
Þórshöfn í gær, 1055 vættir, fyrir
1190 stpd. Salari fór fram í Grims-
by. ' .
Kári
fór á veiðar i gærkveldE
Belgaum
kom frá Englandi í gærkveldi.
M.s. Eldborg
fór til Breiðafjarðar í gærkveldi.
B.v. Gullfoss
fór á veiðar í nótt.
B.v. Surprise
fór á ísfiskveiðar í dag ár-
degis.
Verslun Ragnars Jóhannssonar.
Ragnar Jóhannsson hefir opnað
verslun á Bergstaðastræti 54 og
hefir þar á boðstólum allskonar
matvöru- og nýlenduvörur. Sjá
augl.
l'nnanfélagsmót Ármanns
í frjálsum íþróttum hefst í kvöld
ld. 7. Kept verður í 800 m. hl., há-
stökki, spjótkasti og fyrir innan 19
Jökulhlaupið.
11. sept. (FÚ).
Fréttaritari útvarpsins í Vik í
Mýrdal sendi útvarpinu í dag
skýrslu um hlaupið, eftir frásögn
Hannesar bónda Jónssonar að
Núpsstað. — Skýrslan er í aðalat-
riðum á þessa leið :
Fyrsta þessa mánaðar veitti
Hannes á Núpsstað eftirtekt ó-
vanalegunf lit á Núpsvötnum, sem
íalla fram vestan Skeiðarárjökuls,
en austan Lómagnúps, og aðskilja
Skeiðarársand og Brunasand. Eng-
inn vöxtur var þó sjáanlegur í
Skeiðará þá. Um miðja síðastliðna
viku voru Núpsvötn tekin að vaxa
og jókst vatnsmagn þeirra dag frá
degi. Á laugardag síðastliðinn
.voru þau orðin alófær yfirferðar
og kominn í þau jakaburður. Siðan
um helgi hafa vötnin vaxið að
mun, en þó mest í fyrri nótt og
í gærdag. Flóði vatnið þá yfir
sandana og mikinn hluta Núps-
staðarengj'a og olli þar skemdum,
en hey var búið að hirða af engj-
unum. Síðastliðna. nótt jókst flóð:
ið enn og í morgun höfðu jakar
borist upp' á 'túri á Núpsstað. —
Hlaupið fellur fram úr Súlu, sem
kemur undan vestanverðum Skeið-
arárjökli og fellur út í Núpsvötn,
en enginn vöxtur er talinn í Skeið-
ará. — Vitað er til að tvívegis áð-
ur hafi svipað hlaup komið í þessi
vötn, nálægt tveim árum eftir
Skeiðarárhlaup. Þá voru hlaupin
talin af því, aö Grænlalón hafi
hlaupið, en Grænalón er við upp-
tök Núpsár, i jökulkrók milli
Vatnajökuls og Skeiðarárjökuls.
11. sept. (FÚ).
Síðustu fregnir af jökulhlaupinu
eru þær, að í dag fór Hannes á
Núpsstað að tilhlutun póst- og
símamálastjóra austur að Núps-
vötnum, til þess að athuga verks-
ummerki, og virtist honum hlaup-
ið enn hafa vaxið að miklum mun
Auk hlaupsins í Súlu er anna8
lilaup komið fram úr Blautukvísl,
sem fellur undan Skeiðarárjökli
talsvert sunnar og austar en Súla,
og hefir jökullinn brotnað fram á
stórum svæðum við upptök beggja
þessara jökulvatna. Símalínan er
gjöreydd á all-löngum kafla og
jökulhrönn um allan sandinri.'Tel-
ur Hannes að mjög örðugt muní
verða þar yfirferðar i haust, þó
að flóðið sjatni og jökulhlaup
þetta telur hann vera hið mesta,
þem komið hafi á þessum slóðum
um langt skeið. .
ára 80 m. hl., hástökk og spjót-
kast.
,.Vestmenn“,
erindi þau sem Þorsteinn Þ.
Þorsteinsson flutti í útvarpið í vet-
ur verða gefin út á prenti bráðlega
sökum þess hve margir hafa látið
í ljósi ósk um að éignast þau og
vegna þess að í ár eru liðin 60
ár síðan íslendingar námu fyrst
fastar bygðir vestan hafs. —
Áskriftalisti liggur frammi á af-
greiðslu Vísis, fyrir þá, sem vildu
eignast bók þessa.
helmingi meira en
Allir þekkja „Boscft".
í níu ár hafa „Bosch“ reið-
hjólalugtir ávalt verið
bestar.
Biðjið um
íþróttamót
í frjálsum íþróttum verður hald-
ið á íþróttavellinum í Reykjavík
sunnud. 22. þ. m. kl. 2 e. h. Er
mót þetta haldið af Olympíunefnd
íslands og iþróttafélögunum hér
í bænum, Ármann í, R, og K. R.
Kept verður í hlaupum: 100, 400,
800 og 1500 m. og i 110 m. grinda-
hlaupi, langstökki, stangarstökki,
kringlukasti, spjótkasti og kúlu-
varpi. — Væntanlegir keppendur
gefi sig fram við Ólaf Sveins-
son, box 394, fyrir n. k. mánudag.
Gengið í dag:
Sterlingspund ......... kr. 22.15
Ðollar................... — 4.49*4
100 rikismörk............ — 180.22
— pesetar ........... — 29.71
— gylhni........... 75.75
— tékkósl. krónur . . — 146.15
— belgur .......... — 37.15
— svissn. frankar .. — 9.93
— lírur............. — 62.17
— finsk mörk....... — 3°3-58
— franskir frankar . — iS-93
— sænskar krónur .. — 114.36
— norskar krónur .. — 111.44
— danskar krónur .. — 100.00
Heimatrúboð leikmanna
Hverfisgötu 50. Samkoma í
kvöld kl. 8. Allir velkomnir.
Næturlæknir
er í nótt Þórður Þórðarson, Ei-
riksgötu 11, Sími 4655. — Nætur-
vörður í Reykjavíkur apóteki og
Lyfjabúðinni Iðunni.
Útvarpið í kveld:
19,ío Veðurfregnir. 19,20 Lesin
dagskrá næstu viku. 19,30 Tón-
leikar (plötur) : Létt lög. 20,00
Klukkusláttur. Fréttir. 20,30 Er-
indi: Frá útlöndum (Vilhjálmur
Þ. Gíslason). 21,00 Tónleikar: a)
Útvarpshljómsveitin; b) Einsöng-
ur (ungfrú Guðrún Þorsteinsdótt-
ir) ; c) Danslög.
BOSCH
Heildsala. — Smásala. H
Reiölijólaverksm. Fálkinn. i
Mislinptilfelii
í Reykjavík og
á Sigloflrðl.
E.s. Colufnbus kom nýlega til
Keflavikur frá Færeyjum, en þar
hafa mislingar verið að undan-
förnu i landi, en færeyskir sjó-.
menn á skipum hér við land hafa
og fengið mislinga, og því var
fyrirskipuð í sumar sérstök að-
gæsla um afgreiðslu slíkra skipa
og mök við skipshafnir á þeim.
Einn skipverja á Columbus er
kyndari búsettur í Reykjavík óg
var hann afskráður í Keflavik:og
iór til sumarbústaðar síns í Foss-
vogi. Hann var kvefaður við kom-
una þangað og er nú komið í ljós,.
að hann hefir mislinga. Er lieim-
ili hans í sóttkví. Tekst vonandi
að stöðva útbreiðslu veikinnar hér,
þar eð utanbæjarmenn hafa ekki
komiö á heimilið. En vitanlega
getur hugsast að maðurinn hafi
smitað frá sér í Keflavík og verð-
ur þá erfiðara urii vik með að
hefta útbreiðslu hennar a. m. k.
þar syðra. Columbus fór frá Kefla-
vik til ísafjarðar og fyrirskipaði
landlæknir að afgreiða skipið með
aðgæslu. Columbus er nú á Siglu-
firði og hefir einn skipverja tekið
veikina. Er fylstu varúðar gætt
til þess að hefta útbreiðslu veik-
innar.